Τα Covideconomics και ο εφτάψυχος καπιταλισμός

Σε κάθε απρόβλεπτη κρίση τα οργανωμένα συμφέροντα, επειδή ακριβώς είναι οργανωμένα και έχουν στόχους, μηχανισμούς, ισχυρά κεφάλαια κινήσεως, πολιτική και μιντιακή ισχύ, τοποθετούνται επιθετικά πάνω στο απρόσμενο. Έτσι, καταφέρνουν να γυρίσουν σχετικά γρήγορα το παιχνίδι υπέρ τους. Θα γίνει το ίδιο με την κρίση του κορονοϊού; Η λογική λέει πως ναι. Συμβαίνει ήδη.

Ο πολύς Νουριέλ Ρουμπινί λέει ότι έρχεται η «τέλεια καταιγίδα»(!) οικονομικών, πολιτικών, κοινωνικοοικονομικών και περιβαλλοντικών κινδύνων. Σιγά μην τρομάξει ο καπιταλισμός από αυτή. Ευλογία μοιάζει να είναι! Οι οικονομολόγοι δεν έχουν καταλάβει τίποτε από τον καπιταλισμό, ούτε η αριστερά, ούτε οι κοινωνιολόγοι. Ο καπιταλισμός δεν είναι οικονομικό σύστημα, αλλά κοινωνικό και γι’ αυτό είναι εφτάψυχος. Στα πεντακόσια χρόνια της νεώτερης ιστορίας του, ο καπιταλισμός έχει περάσει από εκατό κύματα και κάθε φορά ανέβαζε επίπεδο. Είναι σύστημα με ισχυρή βιοϊσχύ.

Μετά τον πόλεμο ήρθε ο Κέινς και τον έσωσε. Ο χριστιανοδημοκράτης Χέλμουτ Κολ χρειάστηκε να γίνει ο καλύτερος σοσιαλδημοκράτης! Οι οικονομολόγοι στην κρίση του 2008-2009 θεωρούσαν ότι ο καπιταλισμός είναι καταδικασμένος, προανήγγειλαν το τέλος του, που δεν ήρθε, απλώς διευρύνθηκαν οι ανισότητες. Ε και; Η αριστερά δεν μπόρεσε τότε να διατυπώσει ένα διάδοχο σχήμα του καπιταλισμού, ούτε τα κοινωνικά κινήματα της αντιπαγκοσμιοποίησης. Οι κοινωνιολόγοι βλέπουν μόνο τις επιπτώσεις των μεταλλάξεων του καπιταλισμού, δεν τον έχουν αντιμετωπίσει ανθρωπολογικά, ούτε την vitalité του.

Ίσως μόνο, έμμεσα, ο Μισέλ Φουκώ, μέσω της ανάλυσης της εξουσίας. Οι αριστεροί, ενώ είχαν το καλύτερο στην εποχή του λυσάρι που ακόμα ισχύει, το “Κεφάλαιο” του Μαρξ, λίγα κατάλαβαν και έπραξαν τα χειρότερα, ακολουθώντας τον Λένιν. Οι μόνοι που κατάλαβαν ήταν οι Κινέζοι του Κομμουνιστικού Κόμματος, οι οποίοι αντελήφθησαν ότι το κεφάλαιο δεν είναι εχθρός, δεν έχει σημασία, αυτοί που το ελέγχουν έχουν σημασία. Και υιοθέτησαν έναν εφαρμοσμένο καπιταλισμό που τους ανέδειξε σε παγκόσμιο ανταγωνιστή.

Οι νέες 7 πληγές του Φαραώ

Ο παγκόσμιος εγκλεισμός, εκτός από το ότι κατέβασε αλεπούδες στις πόλεις και καθάρισε την ατμόσφαιρα από το κάρβουνο, ανέδειξε τα εξής:

Πρώτον, πως ο ιός μεταφέρεται με τη ρύπανση.

Δεύτερον, στις πόλεις και περιοχές με 5G, ο Covid-19 θερίζει. Είναι προφανές πως η βιομηχανία ηλεκτρικών αυτοκινήτων θα τρίβει τα χέρια της, ενώ οι κεραίες 5G θα βρεθούν στο στόχαστρο των οικολόγων ακτιβιστών.

Τρίτον, πολλά βίντεο που έκαναν τον γύρο της υφηλίου, συσχέτισαν τις μεγάλες πανδημίες στην ανθρώπινη ιστορία με την διαχείριση της κτηνοτροφίας-πτηνοτροφίας, κάτι που θα επηρεάσει καταλυτικά την βιομηχανία κρέατος και τις επιλογές των καταναλωτών. Ήδη το ταξικό χάσμα μεταξύ αυτών που μπορούν να καταναλώνουν βιολογικά προϊόντα και αυτών που τρώνε μεταλλαγμένα και trash food μεγάλωνε και θα μεγαλώσει. Η διατροφή θα είναι ένα από τα κύρια χαρακτηριστικά ταξικού διαχωρισμού.

Τέταρτον, ο ανταγωνισμός γύρω από τα φάρμακα και το εμβόλιο του κορονοϊού και η εκμετάλλευσή τους, λογικά θα ανακατανείμει την υφιστάμενη επιρροή. Ο ανταγωνισμός στον τομέα των φαρμάκων ενδέχεται να αναδείξει νέους παγκόσμιους παίκτες, ενώ ταυτόχρονα μέσω της συνεργασίας των ινστιτούτων να διαμορφωθεί ένα άλλο επίπεδο παγκοσμιοποίησης. Τα ερευνητικά εργαστήρια και η φαρμακοβομηχανία και πάλι τρίβουν τα χέρια τους.

Ο Τραμπ παίζει την επανεκλογή του σε αυτό το γήπεδο κι εκεί όμως εγκυμονεί ένας κρίσιμος κίνδυνος, επειδή το μυαλό του είναι δραματικά απλοϊκό και ο εγωισμός του τερατώδους μεγέθους. Του είπανε χλωροκίνη (κινίνο) κι αυτός κατάλαβε χλωρίνη με τα γνωστά επακόλουθα! Το ζήτημα είναι κατά πόσο η λούμπεν Αμερική της αμόρφωτης θρησκοληπτικής και αγελαίας ένοπλης υποκουλτούρας θα τον ξαναψηφίσει. Με τον Μπάιντεν απέναντι, ο Τραμπ θα κάνει πάλι περίπατο, με όλες τις συνέπειες που θα έχει αυτό παγκοσμίως.

Οι νέες “κανονικότητες”

Πέμπτον, ο εύλογος φόβος για τον κορονοϊό των ανθρώπων τροφοδοτείται από τις αμφιλεγόμενες δηλώσεις των πολιτικών ηγεσιών και από τους πολλαπλασιαστές των μίντια και τους στρατούς διασποράς στα κοινωνικά δίκτυα. Η ένταση του φόβου για τον ιό είναι πρωτοφανής, ακριβώς λόγω τις διασποράς της πληροφορίας. Η υπερβολική συσσώρευση φόβου, όμως, μπορεί κάποια στιγμή να οδηγήσει σε απελευθερωτική έκρηξη, σε συνδυασμό με την ανεργία και άλλες δυσμενείς επιπτώσεις της κατάστασης, ειδικά στις ΗΠΑ.

Έκτον, κρίσιμος παράγοντας για την ισορροπία του κοινωνικού παράγοντα είναι η νέα κατάσταση που θα διαμορφωθεί στο σεξ και στον έρωτα. Οι προ millennials γενιές αντιμετώπισαν το Aids με το προφυλακτικό. Τώρα τα πράγματα μοιάζουν πιο πολύπλοκα. Πρόκειται για την πιο ευαίσθητη δοκιμασία της “ανοσίας του κοινωνικού συνόλου”.

Έβδομον, τέλος είναι το σύστημα παρακολούθησης των κινήσεων και της υγείας του ατόμου μέσω κινητού, ή μέσω ενός υποδόριου τσιπ. Εκεί επίσης θα παιχτούν πολλά. Μπορεί οι κοινωνίες να χωριστούν στους cyborg που θα φέρουν το τσιπάκι, δηλαδή που θα έχουν υπαχθεί στην έννομη τάξη και σε αυτούς που θα το αρνηθούν και θα φέρουν το στίγμα του “επικίνδυνου”.

Η “ανέπαφη οικονομία” και η 4IR

Η δυστοπία του κορονοϊού είναι ήδη εδώ. Οι διαστάσεις που θα προσλάβει και οι νέες “κανονικότητες” που θα φέρει θα εξαρτηθούν από την κοινωνική αντίδραση, την επιστήμη και τις νέες τεχνολογίες. Το βέβαιο είναι πως η παγκόσμια καραντίνα διευκολύνει τις πολιτικές αποφάσεις προς την κατεύθυνση της 4ης Βιομηχανικής Επανάστασης (4th Industrial Revolution-4IR), όπου την ανθρώπινη εργασία υποκαθιστούν αλγόριθμοι και ρομπότ. Οι τεχνολογίες της 4ης Βιομηχανικής Επανάστασης και η διεύρυνση της χρήσης του ηλεκτρονικού χρήματος, θα αλλάξουν πολλά στις συναλλαγές.

Ήδη το κράτος, οι τράπεζες και οι λιανοπωλητές προωθούν τις ηλεκτρονικές πωλήσεις, ενώ η εμπειρία της τηλεργασίας ρίχνει δραματικά την αξία των γραφειακών χώρων. Το AirBnB αλλάζει στρατηγική. Οι μαζικές ξενοδοχειακές επιχειρήσεις θα πληγούν, η εστίαση το ίδιο. Η “ανέπαφη οικονομία” θα αναπτυχθεί, αν και τα όριά της δεν είναι αμέτρητα. Οι ανατροπές που φέρνει η πανδημία του COVID-19 έχουν ήδη αποκτήσει δομικό χαρακτήρα, γιατί αυτές ήταν ούτως οι άλλως αναγκαίο να συμβούν.

Οι οικονομολόγοι, προ κορονοϊού, άφηναν να εννοηθεί πως τέτοιες φάσεις στην διεθνή οικονομία οδηγούσαν σε παγκόσμιους πολέμους. Τώρα λένε πως ο κορονοϊός παίζει το ρόλο του πολέμου. Αυτό δεν σημαίνει πως δεν θα υπάρξουν απώλειες για το κεφάλαιο, ή τις μεγάλες εταιρείες. Πολλές θα αλλάξουν χέρια, ή θα κρατικοποιηθούν για κάποιο διάστημα. Η παγκοσμιοποίηση και ο διεθνής ανταγωνισμός θα προσλάβουν νέα χαρακτηριστικά και διαστάσεις. Οι μικροί και οι ευέλικτοι παίκτες θα έχουν ευκαιρίες.

Τρομακτική ύφεση

Η ύφεση που καταγράφεται δημιουργεί ορδές ανέργων. Στις ΗΠΑ, οι άνεργοι εκτινάχθηκαν στα 27 εκατομμύρια και το Πεντάγωνο δημοσιοποίησε τρία βίντεο με UFO για να στρέψει αλλού το λαϊκό φαντασιακό. Στη Γαλλία αρχίζει πείνα στα banlieu και ο ILO, o Διεθνής Οργανισμός Εργασίας, εκτιμά πως το μισό παγκόσμιο εργατικό δυναμικό κινδυνεύει να μην βγάζει τα προς το ζην.

Ο στασιμο-πληθωρισμός και τα τιτάνια χρέη έρχονται με ιλιγγιώδη ταχύτητα. Τι θα κάνει ο Τραμπ; Θα συνεχίσει να δανείζεται από τη FED, ή θα της πάρει πίσω το εκδοτικό προνόμιο; Η λύση πάντως μοιάζει να είναι νομισματική. Η Κίνα είχε προτείνει το 2009 τη δημιουργία ενός παγκοσμίου νομίσματος. Εκεί θα δοθεί η τελευταία μάχη. Οι ηγεσίες είναι αμήχανες και αυτοσχεδιάζουν. Χωρίς αμφιβολία ο ρόλος του κράτους θα επαναπροσδιοριστεί, μετά τη λαίλαπα της απορρύθμισης. Οι ελευθερίες αποκτούν πολλά ερωτηματικά και μια νέα τάξη ισχύος αναδύεται, οι επιστήμονες-τεχνολόγοι.