Τι προβλέπει η τροπολογία για τη ρήτρα αναπροσαρμογής – Γιατί αντιδρά η αντιπολίτευση

Κοροϊδία χαρακτηρίζει η αντιπολίτευση την τροπολογία που κατέθεσε χθες το βράδυ η κυβέρνηση και η οποία μερικώς αναστέλλει την ρήτρα αναπροσαρμογής στα τιμολόγια του ηλεκτρικού ρεύματος. Ουσιαστικά, όπως καταγγέλλει η αντιπολίτευση, η ρήτρα ενσωματώνεται στην κυμαινόμενη τιμή η οποία θα εξακολουθεί να αλλάζει κάθε τόσο. Στην πράξη, ανεξαρτήτως ορολογιών και λέξεων που χρησιμοποιούνται, η επιβάρυνση της ρήτρας μεταμφιέζεται και μπαίνει στην κυμαινόμενη τιμή, οπότε γίνεται αόρατη, σύμφωνα με την αντιπολίτευση.

Eν αναμονή εν τω μεταξύ είναι οι πολίτες που έχουν προσφύγει δικαστικά για να μη διακοπεί η ηλεκτροδότησή τους επειδή δεν πλήρωσαν την ρήτρα αναπροσαρμογής. Δηλαδή η τροπολογία δεν λύνει το πρόβλημα των νοικοκυριών που από το περσινό καλοκαίρι πληρώνουν αυξημένα ποσά, με αποκορύφωμα τον χειμώνα που πέρασε. Ο Άρειος Πάγος αναμενόταν να έχει εκδώσει σχετική απόφαση για πιλοτική δίκη μέχρι σήμερα  –απόφαση που δεν έχει εκδοθεί ακόμη.

Όσον  αφορά στην τροπολογία, η αντιπολίτευση εκτιμά ότι η κυβέρνηση δεν προστάτευσε τα νοικοκυριά εδώ και ένα χρόνο και διαφημίζει την σταδιακή μείωση της ρήτρας καθαρά για προεκλογικούς λόγους, χωρίς όμως να λύνει το πρόβλημα. «Από την ληστρική ρήτρα αναπροσαρμογής, την οποία η ΝΔ οργάνωσε για να φιλοδωρήσει με δισεκατομμύρια τα ταμεία της ΔΕΗ και των άλλων ιδιωτών παρόχων δεν απαλλάσσεται ουσιαστικά ο πολίτης γιατί η ρήτρα θα μπαίνει στο κυμαινόμενο τιμολόγιο και απλά ο πολίτης δεν θα την βλέπει», αναφέρει ο ΣΥΡΙΖΑ.

»Από το καλοκαίρι του 2021 λέμε ότι είναι παράνομη η ρήτρα και ζητούσαμε την κατάργησή της, και μας είπαν λαϊκιστές, επιτρέποντας να συνεχίζεται η ληστεία εις βάρος των πολιτών. Η ΝΔ αγνόησε ακόμη και την Ολομέλεια των Δικηγορικών Συλλόγων της χώρας που έδωσε μάχη στα δικαστήρια με τις καταναλωτικές οργανώσεις. Μας κατηγόρησαν ότι ενθαρρύνουμε το κίνημα “Δεν πληρώνω” και έλεγαν μέσω του Γεωργιάδη ότι η ρήτρα αναπροσαρμογής προστατεύει τις εταιρείες από την χρεοκοπία και μέσω του Β. Οικονόμου, ότι “το τζάμπα πέθανε”. Τώρα τα ξεχνάνε αυτά γιατί έρχονται εκλογές», καταλήγει η ανακοίνωση του κόμματος.

Για την ρήτρα και τα υπερκέρδη αλλά και την “ουδετερότητα” που επέδειξε η κυβέρνηση και η Ρυθμιστική Αρχή Ενέργειας στις καταγγελίες χιλιάδων καταναλωτών από πέρσι μέχρι και σήμερα, αναφέρθηκε με βαρύτατους υπαινιγμούς και ο Συνήγορος του Καταναλωτή μιλώντας στην αρμόδια επιτροπή της Βουλής. Εκεί κατήγγειλε ότι η ρήτρα και οι σχετικές συμβάσεις διέπονταν εξαρχής από παράτυπες συμβάσεις, αδιαφάνεια αλλά και από πράξεις κοινής παρανομίας, χωρίς κανείς να παίρνει μέτρα τουλάχιστον για το τελευταίο, δηλαδή για το ποινικό σκέλος.

Η “πράσινη” ενέργεια και το κόστος της

Το ΚΚΕ προσθέτει και την παράμετρο της πριμοδότησης της «πράσινης μετάβασης» που έχει εκτινάξει τις τιμές του ηλεκτρικού ρεύματος, αναφέροντας ότι με την τροπολογία περνάει και «μια κίνηση που δείχνει την προσήλωση της κυβέρνησης στις μπίζνες των πράσινων αρπακτικών αφού καταργούνται και τα παραμικρά εμπόδια για την αδειοδότηση των Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας. To συγκεκριμένο σχέδιο νόμου απλοποιεί ακόμη περισσότερο τις διαδικασίες αδειοδότησης των ΑΠΕ. Οι παραγωγοί ηλεκτρικής ενέργειας θα αποζημιώνονται με διοικητικά οριζόμενες τιμές, οι οποίες θα οριστούν με υπουργική απόφαση».

Ο Δημήτρης Κουτσούμπας έχει πει σχετικά ότι κακώς έκλεισαν οι λιγνιτικές μονάδες, «διότι ο λιγνίτης και φτηνός αποδείχθηκε όταν εκτοξεύτηκε το φυσικό αέριο και δεν ρυπαίνει τόσο το περιβάλλον, όσο άλλες μορφές ενέργειας. Και είναι ορυκτό που το έχει η Ελλάδα. Αν εκσυγχρονιστούν οι μονάδες που υπάρχουν, στην Πτολεμαΐδα και αλλού, θα μας καλύπτει για πολλά χρόνια. Όμως ακρίβυναν και τον λιγνίτη και δημιουργήθηκε ενεργειακή φτώχεια και εξάρτηση, με το “χρηματιστήριο ενέργειας” της ΕΕ, με το εμπόριο ρύπων, με τους πράσινους φόρους για τα τέλη του διοξειδίου του άνθρακα και πάει λέγοντας. Και πληρώνει ο ελληνικός λαός ήδη και θα έρθουν και άλλοι ονομαζόμενοι “πράσινοι φόροι” και έτσι λοιπόν, θα εξανεμίζονται τα εισοδήματα, ενώ στην Ελλάδα έχουμε πηγές ενέργειας, πέρα από το λιγνίτη, όπως π.χ. η γεωθερμία, ο υδροηλεκτρισμός και οι υδρογονάνθρακες».

Για τις ανανεώσιμες πηγές ενέργειες είπε ότι είναι πολύ σημαντικές, όπως οι ανεμογεννήτριες και τα φωτοβολταϊκά, «αλλά όχι να πηγαίνει ο καθένας να στήνει όπου θέλει το αιολικό του πάρκο. Από το Βέρμιο έφυγαν και άφησαν πίσω τους κουφάρια ανεμογεννητριών, γιατί δεν τους κάλυπτε το κέρδος που θέλουν να έχουν οι μεγάλοι μονοπωλιακοί όμιλοι. Καταστρέφεται η αγροτική παραγωγή και αγροτικές καλλιέργειες με τα φωτοβολταϊκά. Χρειάζεται όμως σχέδιο και όχι σαπίλα συμφερόντων».

Τι προβλέπει η τροπολογία

Ο υπουργός Ανάπτυξης Άδωνις Γεωργιάδης υπερασπίστηκε σήμερα σε συνέντευξή του την τροπολογία που αναστέλλει την ρήτρα από την 1η Αυγούστου 2022 μέχρι τις 31 Ιουλίου του 2023. Η αναστολή θα ισχύσει για τις καταναλώσεις ρεύματος από 1η Αυγούστου και μετά και όχι για τους λογαριασμούς που θα εκδοθούν από 1/8/2022 και μετά για προηγούμενες καταναλώσεις. Αυτό σημαίνει πως θα εκδοθούν λογαριασμοί μετά τον Αύγουστο με ρήτρα αναπροσαρμογής αλλά θα αφορούν καταναλώσεις πριν την 1η Αυγούστου

«Η αναστολή της ρήτρας αναπροσαρμογής θα επαναφέρει τους λογαριασμούς ρεύματος στα επίπεδα που ήταν πριν από την κρίση», επέμεινε ο Άδωνις Γεωργιάδη, που υποστήριξε ότι οι επιχειρηματικοί λογαριασμοί έχουν ήδη δει μηνιαίως μείωση και πως μετά τον Αύγουστο «με τη ρύθμιση που ψηφίζουμε θα είναι αυτόματη σε όλους, γιατί αφαιρείται αυτομάτως η ρήτρα αναπροσαρμογής που είναι ο μεγάλος βραχνάς».

Η ρήτρα θα σβήσει σταδιακά μετά την 1η Αυγούστου. Στο διάστημα αυτό οι λογαριασμοί κατανάλωσης ηλεκτρικής ενέργειας, έναντι και εκκαθαριστικοί, οι οποίοι θα εκδίδονται μετά την ψήφιση της τροπολογίας, θα πρέπει να αποτυπώνουν σε ειδικό πεδίο και με σχετική σημείωση τις χρεώσεις ρήτρας αναπροσαρμογής οι οποίες αφορούν στην περίοδο κατανάλωσης πριν την 1η Αυγούστου 2022. Θεωρητικά, στόχος της κυβέρνησης είναι να συνδυάσει την αναστολή της ρήτρας αναπροσαρμογής με τα πλαφόν στην χονδρική, που μπαίνει σε εφαρμογή από 1η Ιουλίου.

Αυτός ο μηχανισμός θα παρακρατεί αυτομάτως τα υπερ-έσοδα των ηλεκτροπαραγωγών στην πηγή και εκτιμάται –από το υπουργείο Ενέργειας– ότι το κράτος θα αντλήσει 6 δισ. ευρώ σε ένα χρόνο. Και πάλι θεωρητικά, αυτά τα κονδύλια θα ενισχύσουν τις κρατικές επιδοτήσεις στους λογαριασμούς των νοικοκυριών.

Κατά το διάστημα αναστολής της ρήτρας (από την 1η Αυγούστου 2022 μέχρι τις 31 Ιουλίου του 2023) οι εταιρείες μπορούν να αλλάξουν τις χρεώσεις τους για το ρεύμα – για την κιλοβατώρα – και οι καταναλωτές μπορούν να αλλάζουν εταιρείες ή τιμολόγιο προμήθειας χωρίς “πέναλτι”. «Οι προμηθευτές ενέργειας θα αγοράζουν το ρεύμα μέσω του Χρηματιστηρίου και αναμένονται αναπροσαρμογές των τιμολογίων ώστε να απορροφηθεί το κόστος της κρίσης που σήμερα αποτυπώνεται στη ρήτρα αναπροσαρμογής», υποστηρίζει η κυβέρνηση.

Η ρύθμιση για την αναστολή της ρήτρας αναπροσαρμογής προβλέπει ότι οι προμηθευτές θα ανακοινώνουν ως το τέλος κάθε μήνα τα τιμολόγια του ρεύματος που θα ισχύουν τον μεθεπόμενο μήνα, ώστε οι καταναλωτές να μπορουν να αλλάξουν πάροχο, κάτι που πάντως θα εξαρτηθεί από το κατά πόσον οι πάροχοι θα προσφέρουν διαφορετικές αυξήσεις ή αν θα φροντίσουν να έχουν τις ίδιες τιμές, οπότε η αλλαγή παρόχου δεν θα συνιστά λύση. Το επόμενο διάστημα θα αναγράφεται στους λογαριασμούς η ενιαία χρέωση και η επιδότηση που θα συνεχίσει να παρέχει το κράτος στους λογαριασμούς από το Ταμείο Ενεργειακής Μετάβασης.

Τα οφέλη από την “απελευθέρωση”

Εν τω μεταξύ, το ίδρυμα Νίκου Πουλατζά έκανε δημοσκόπηση που δείχνει ότι ενώ όλοι οι Ευρωπαίοι έκαναν περικοπές στην θέρμανση του σπιτιού τους σε ποσοστό μόλις 8%, οι Έλληνες έκαναν σε ποσοστό 35%. Συγκεκριμένα η ερώτηση ήταν αν έκλειναν την θέρμανση χωρίς να έχει ζεσταθεί ακόμη επαρκώς το σπίτι. Επίσης η μέση αύξηση στους εκκαθαριστικούς λογαριασμούς ρεύματος του χειμώνα έφθασε το 42% σε σύγκριση με τον περσινό, ότι το 50% των νοικοκυριών έχει λάβει την τελευταία διετία λογαριασμούς με υπέρογκο ποσό πληρωμής και ότι το 30% των νοικοκυριών καθυστερεί να πληρώσει τους λογαριασμούς της ενέργειας, ενώ το αντίστοιχο ποσοστό στην Ε.Ε. είναι μόλις 7%.

Το Ίδρυμα προτείνει η ενέργεια να θεωρείται πλέον δημόσιο αγαθό και όχι εμπόρευμα, με όσα αυτό συνεπάγεται στο επίπεδο των πολιτικών αποφάσεων που είναι αναγκαίες. Επίσης επισημαίνει ότι όλα τα οικονομικά στοιχεία αποδεικνύουν πως η “απελευθέρωση” της αγοράς ενέργειας έβλαψε την οικονομία παρά τις αντίθετες προσδοκίες ή δηλώσεις κατά την λήψη των σχετικών αποφάσεων. Όπως αναφέρουν οι ερευνητές, «ουδέποτε την περίοδο των μνημονίων είχαμε τιμές ηλεκτρισμού και καυσίμων στα σημερινά επίπεδα. Το 70% των νοικοκυριών δηλώνει πως η απελευθέρωση της αγοράς ενέργειας τα έχει επηρεάσει αρνητικά και η ρητορική πως η απελευθερωμένη αγορά ενέργειας θα ωφελήσει τους καταναλωτές διαψεύδεται στην πράξη και τα νοικοκυριά το συνειδητοποιούν. Το κοινωνικό κλίμα έχει μεταστραφεί απέναντι σε πολυδιαφημισμένες μεταρρυθμίσεις, όπως η ιδιωτικοποίηση της ΔΕΗ».