Το “κυνήγι” των εμπορικών συμφωνιών και ο “αθεόφοβος” Τραμπ

Αν και η μεγάλη του έγνοια είναι ο εμπορικός πόλεμος με την Κίνα, ο Τραμπ έχει ανοίξει την βεντάλια των διμερών εμπορικών συμφωνιών και με άλλες οικονομικές δυνάμεις του πλανήτη. Η Ιαπωνία, η ΕΕ και, κυρίως, το Ηνωμένο Βασίλειο, ενόψει της αποχώρησής του από το ευρωπαϊκό μπλοκ, είναι μερικά από τα κομμάτια του παζλ. Βασικός στόχος του Αμερικανού προέδρου παραμένει, ωστόσο, ο Παγκόσμιος Οργανισμός Εμπορίου και οι κανόνες του.

Την Τρίτη ο Τραμπ απείλησε για πολλοστή φορά ότι θα αποσύρει τις ΗΠΑ από τον ΠΟΕ, τον οποίο επικρίνει, συνεχώς και εντόνως, επειδή, όπως υποστηρίζει μεταχειρίζεται ευνοϊκά την Κίνα σε βάρος των Ηνωμένων Πολιτειών. «Αν πρέπει να φύγουμε, θα φύγουμε» είπε ο Ρεπουμπλικάνος, κατηγορώντας για άλλη μία φορά τον Παγκόσμιο Οργανισμό ότι εξαπατά τις ΗΠΑ.

Ο Τράμπ, ο οποίος χαρακτήριζε τον ΠΟΕ «απαρχαιωμένο», ήδη από την προεκλογική εκστρατεία του, έχει εντείνει την κριτική του προς τον διεθνή οργανισμό τον τελευταίο χρόνο, πιέζοντας για την «αναμόρφωσή του». Στα τέλη του περασμένου μήνα, επανέφερε μάλιστα το θέμα των απαραίτητων, όπως λέει, μεταρρυθμίσεων, προκειμένου να σταματήσει η ευνοϊκή μεταχείριση αναπτυσσόμενων οικονομιών.

Ο “βιβλικός δασμός”

Ο Αμερικανός πρόεδρος βλέπει και στην κριτική του προς τον ΠΟΕ το Πεκίνο και τη Μόσχα, η οποία, σχολιάζοντας τις νέες απειλές του, εκτίμησε, πως η ύπαρξη του ΠΟΕ θα δεχθεί σοβαρή αμφισβήτηση, αν πραγματοποιηθούν οι απειλές της Ουάσινγκτον. Οι νέες απειλές του Τραμπ ήρθαν την ώρα που οι συνομιλίες με την Κίνα για μια διμερή εμπορική συμφωνία εισέρχονται και πάλι σε κρίσιμη φάση.

Μετά από ένα πολύμηνο μορατόριουμ στην επιβολή νέων δασμών, στις αρχές Αυγούστου, ο Τραμπ ανακοίνωσε την επιβολή επιπλέον δασμών 10% σε κινεζικά προϊόντα αξίας 300 δισ. δολαρίων. Το Πεκίνο, από την πλευρά του, απάντησε με την ανακοίνωση του τερματισμού αγοράς αμερικανικών αγροτικών προϊόντων, αλλά και με απειλές για αναδρομική επιβολή δασμών σε αυτά.

Ακολούθησαν οι κατηγορίες του Αμερικανού προέδρου για χειραγώγηση του γουάν και οι ανάλογες διαψεύσεις από την κινεζική κυβέρνηση. Για περίπου μία εβδομάδα προκλήθηκε, ωστόσο, έντονη αναταραχή στις χρηματαγορές με τις απώλειες να πλήττουν και την Wall Street. Ο Τραμπ ανέστειλε προσωρινά την επιβολή των πρόσθετων δασμών και τος μετέθεσε για την 1^η Σεπτεμβρίου και την 15^η Δεκεμβρίου, αφού προηγουμένως δήλωσε, ότι οι συνομιλίες  συνεχίζονται και ότι οι ΗΠΑ δεν είναι ακόμη έτοιμες για συμφωνία.

Σήμερα, ωστόσο, η κυβέρνησή του επανήλθε στο θέμα, ανακοινώνοντας ότι θα εξαιρεθούν από τους δασμούς τα αντίτυπα της Καινής Διαθήκης που τυπώνονται στην Κίνα, όχι όμως τα ροζάρια και άλλα προσωπικά θρησκευτικά είδη. Την ώρα πάντως που η κυβέρνηση Τραμπ τροποποιούσε τον λεγόμενο «βιβλικό δασμό» για να ικανοποιήσει αιτήματα χριστιανών ψηφοφόρων, ο ίδιος ο πρόεδρος συνέδεε την εμπορική συμφωνία με την Κίνα με τις εξελίξεις στο Χονγκ Κονγκ.

Τα άλλα μέτωπα

Στο άλλο μέτωπο, αυτό με την ΕΕ, ο Τραμπ δεν παραλείπει, με κάθε ευκαιρία, να αναφερθεί στην ευνοϊκή μεταχείριση που έχουν στις ΗΠΑ τα ευρωπαϊκά και, κυρίως, τα γερμανικά αυτοκίνητα. Το ενδιαφέρον του, ωστόσο, στρέφεται το τελευταίο διάστημα προς το Ηνωμένο Βασίλειο και την σύναψη μιας εμπορικής συμφωνίας με αυτό, ενόψει του Brexit, το οποίο δείχνει περισσότερο “άτακτο” από κάθε άλλη φορά.

Βρετανία και οι ΗΠΑ συζητούν ήδη τη σύναψη μιας μερικής εμπορικής συμφωνίας, η οποία θα μπορεί να ενεργοποιηθεί την 1^η Νοεμβρίου, μια μέρα δηλαδή, μετά την προγραμματισμένη αποχώρηση του Ηνωμένου Βασιλείου από την ΕΕ. Ο Μπόλτον ανέφερε μάλιστα πριν μερικές ημέρες, ότι οι δύο χώρες θα μπορούσαν να συνάπτουν μια συμφωνία τμηματικά, αφήνοντας τα δύσκολα σημεία για το τέλος.

Ο Τζόνσον δήλωνε πάντως, λίγες ώρες αργότερα, ότι η μοναδική και η πιο σημαντική συμφωνία ελεύθερου εμπορίου που χρειάζεται η Βρετανία είναι αυτή με την ΕΕ, χαρακτηρίζοντας ιδιαίτερα σκληρούς διαπραγματευτές τους Αμερικάνους. Η συμφωνία Ουάσινγκτον-Λονδίνου δεν δείχνει όμως εύκολη και για άλλους λόγους, που εδράζονται εντός των ΗΠΑ.

Ήδη οι Δημοκρατικοί βάζουν όρους και η πρόεδρος της Βουλής των Αντιπροσώπων, Νάνσι Πελόσι, διαμήνυσε ότι το Κογκρέσο  δεν πρόκειται να ψηφίσει καμία συμφωνία ΗΠΑ-Βρετανίας για το εμπόριο, αν η έξοδος του Ηνωμένου Βασιλείου από την ΕΕ υπονομεύει την ειρηνευτική συμφωνία της Μεγάλης Παρασκευής για την ειρήνευση στη Βόρεια Ιρλανδία.

Οι Δημοκρατικοί γυρίζουν έτσι και πάλι την συζήτηση στα ιρλανδικά σύνορα που είναι και παραμένει το μεγάλο αγκάθι του Brexit. To “δίχτυ ασφαλείας” στα σύνορα της Δημοκρατίας της Ιρλανδίας με την Βόρεια Ιρλανδία ήταν άλλωστε η αιτία καταψήφισης της συμφωνίας αποχώρησης και της παραίτησης Μέι.