Το μακρύ σκάνδαλο του ΟΠΕΚΕΠΕ – Για μια χούφτα ψήφους
05/06/2025
Ο ΟΠΕΚΕΠΕ είναι ο ελληνικός οργανισμός πληρωμών των κοινοτικών ενισχύσεων στη χώρα μας για τη πρωτογενή αγροτική παραγωγή και εποπτεύεται από τον υπουργό Αγροτικής Ανάπτυξης, ιδρύθηκε το 1998 και διαχειρίζεται κοινοτικές ενισχύσεις 3 δισ. ευρώ το χρόνο.
Κατά καιρούς ακούστηκαν διάφορα παρατράγουδα κατά τη διαχείριση των κονδυλίων κυρίως για τη πιστοποίηση των δικαιούχων και των ποσών, που δικαιούνται, ζητήθηκαν εξηγήσεις από τις Βρυξέλλες, που δεν δόθηκαν και παρά τις καταγγελίες ούτε οι εκάστοτε αρμόδιοι υπουργοί ούτε οι Εισαγγελικές Αρχές επεμβήκανε με αποτέλεσμα να παρέμβει η Ευρωπαϊκή Εισαγγελία, που απέστειλε κλιμάκιο για έρευνα στα γραφεία του ΟΠΕΚΕΠΕ.
Όταν όμως απαγορεύτηκε η είσοδος στα γραφεία, ξέσπασε σκάνδαλο, ο πρόεδρος του ΟΠΕΚΕΠΕ παραιτήθηκε, με παρέμβαση του πρωθυπουργού άρχισε η έρευνα και η κυβέρνηση αποφάσισε τη κατάργηση του ΟΠΕΚΕΠΕ και τη συγχώνευση του με την ΑΔΑΕ.
Η συγχώνευση όμως απαιτεί μακρόχρονες νομικές και οργανωτικές διαδικασίες για να καταστεί η ΑΔΑΕ ο πιστοποιημένος φορέας διαχείρισης των κοινοτικών επιδοτήσεων, ώστε με τη δίκαιη κατανομή τους χωρίς απάτες από τους επιτήδειους και παρεμβάσεις πολιτικών. χωρίς διατάξεις που επιτρέπουν τη κακοδιοίκηση και διαφθορά, να αναπτυχθεί η αγροτική ανάπτυξη, γιατί τώρα ευημερούν οι αριθμοί. Μέχρις ολοκληρωθεί η συγχώνευση ο ΟΠΕΚΕΠΕ θα συνεχίσει τη διαχείριση των κοινοτικών ενισχύσεων.
ΟΠΕΚΕΠΕ: Το χρονικό της έρευνας
Η Ευρωπαϊκή Εισαγγελία, που είναι αρμόδια για την έρευνα για τις απάτες σε βάρος του κοινοτικού χρήματος, λόγω της απροθυμίας των ημεδαπών αρχών να συνεργαστούν για την διερεύνηση της απάτης σε βάρος του κοινοτικού χρήματος με τις αγροτικές επιδοτήσεις από τον ΟΠΕΚΕΠΕ εγκατάστησε κλιμάκιο στα γραφεία του και άρχισε τον έλεγχο της διαχείρισης των αγροτικών επιδοτήσεων κυρίως για τα έτη 2019-2022.
Η έρευνα αφορά την επιδότηση για τα επιλέξιμα για ενίσχυση βοσκοτόπια για το οποία ήδη από το 2012 η χώρα μας είχε δηλώσει περισσότερα από όσα είχε καταγράψει η ευρωπαϊκή επιτροπή με αποτέλεσμα να μας επιβληθούν πρόστιμα 450 εκατ. ευρώ για τα οποία έχομε προσφύγει στα Ευρωπαϊκά Δικαστήρια. Στη συνέχεια το 2019 με απόφαση του υπουργού Αγροτικής Ανάπτυξης δόθηκε η δυνατότητα να δεσμεύονται βοσκοτόπια σε νησιά ή μέρη της ηπειρωτικής Ελλάδας μακριά από το τόπο εγκατάστασης των κτηνοτρόφων με αποτέλεσμα το 2019-2020 να πολλαπλασιάζονται οι δηλώσεις για βοσκοτόπια. Στη συνέχεια υπάλληλος με εντολή του Προέδρου του ΟΠΕΚΕΠΕ σύγκρινε τις ιδιοκτησίες για βοσκοτόπια, που είχαν δοθεί ενισχύσεις σε διαφορετικά έτη και διαπίστωσε βάση του Ε9 ότι ανήκαν σε άλλους ιδιοκτήτες.
Κατόπιν αυτού μπλοκαρίστηκαν 3500 αριθμοί ΦΠΑ, αλλά το 2021 με οδηγία του τότε προέδρου οι ελεγκτές περιόριζαν τον έλεγχο σε ένα μόνο έτος και να μην κάνουν σύγκριση με προηγούμενα έτη. Το 2023 ο τότε πρόεδρος μπλόκαρε ύποπτους 6000 ΑΦΜ αλλά στη συνέχεια ο πρόεδρος καρατομήθηκε και με απόφαση του τότε Υπουργού Αγροτικής Ανάπτυξης τα ΑΦΜ ξεμπλοκαριστήκανε. Το 2024 η Ευρωπαϊκή Επιτροπή επιβάλλει στη χώρα μας πρόστιμο 283 εκατ. ευρώ, για κακοδιαχείριση από τον ΟΠΕΚΕΠΕ κοινοτικών ενισχύσεων προηγούμενων ετών.
Μόνον όμως μετά την ολοκλήρωση του ελέγχου από την Ευρωπαϊκή Εισαγγελία θα είναι δυνατόν να προσδιοριστεί το μέγεθος της απάτης σε βάρος των κοινοτικών ενισχύσεων και των δραστών κτηνοτρόφων, αλλά για τους συνεργούς υπαλλήλους του ΟΠΕΚΕΠΕ, που μετείχαν ενεργητικά στη διαδικασία θα απαιτηθεί χωριστή εσωτερική έρευνα για τον πειθαρχικό και ποινικό έλεγχο, ενώ για τους εξωτερικούς συνεργούς αρμόδια είναι η δικαιοσύνη.
Η Ευρωπαϊκή Εισαγγελία θα ζητήσει από τις ημεδαπές εισαγγελικές αρχές τη ποινική δίωξη των υπευθύνων και η Ευρωπαϊκή Επιτροπή θα ζητήσει από τη χώρα μας την επιστροφή των καταβληθέντων λόγω της απάτης κοινοτικών ενισχύσεων, που είναι υποχρεωμένη να τα καταβάλλει και ταυτόχρονα θα επιβληθούν στη χώρα μας τεράστια πρόστιμα ανάλογα με το μέγεθος της απάτης, που θα πληρωθούν από το δημόσιο προϋπολογισμό δηλαδή θα τα πληρώσουν οι πολίτες , όπως έχει γίνει στο παρελθόν ή θα εισπραχθούν ευθέως με τη περικοπή των κοινοτικών επιδοτήσεων δηλαδή θα μειωθούν οι επιδοτήσεις των παραγωγών, που για κάποιες περιοχές είναι πόρος ζωής.
Παραμένει όμως ανοικτό το θέμα της ευθύνης των εκάστοτε υπουργών, αν και οι πράξεις πριν το 2020 έχουν παραγραφεί, καθόσον για την έναρξη των σχετικών διαδικασιών απαιτείται πολιτική πρωτοβουλία, γιατί ως προς το θέμα αυτό η Ευρωπαϊκή Εισαγγελία δεν έχει αρμοδιότητα.
Η πρώτη δίκη
Αυτές τις ημέρες άρχισε η πρώτη δίκη για απάτη σε βάρος κοινοτικού χρήματος από κτηνοτρόφους για δηλώσεις για βοσκοτόπια. Από τη αμετάκλητη απόφαση στη δίκη αυτή θα ξεκαθαρίσει ποιο δίκαιο θα εφαρμοστεί (κοινοτικό ή εθνικό) και όλες οι περιστάσεις σχετικές με τις δηλώσεις για βοσκοτόπια. Πάντως οι αμαρτίες του ΟΠΕΚΕΠΕ θα ταλαιπωρήσουν για πολλά χρόνια τη δικαιοσύνη και τη χώρα.
Όλα τα παραπάνω έγιναν, γιατί κάποιοι πολιτικοί εκδώσαν αποφάσεις και οδηγίες, που διευκόλυναν την απάτη και απέτρεπαν τον έλεγχο, γιατί δεν άσκησαν τον επιβαλλόμενο έλεγχο έγκαιρα και αξιόπιστα, γιατί επέτρεψαν να αναπτυχθούν εντός και εκτός ΟΠΕΚΕΠΕ κυκλώματα που συνεργάζονταν στις νομότυπες διαδικασίες απάτης, μολονότι υπήρξαν και εστίες αντίστασης από τίμιους υπαλλήλους. Κατά τη επικρατούσα κοινή γνώμη όλα αυτά έγιναν για την εξαγορά από τους πολίτες κάποιων (μιας χούφτας) ψήφων.