Το Ταμείο Ανάκαμψης της ΕΕ δεν θα κριθεί από το εκ των προτέρων χειροκρότημα

Για άλλη μια φορά η ελληνική ανταπόκριση στην κρίση λαμβάνει έναν υπερ-πανηγυρικό χαρακτήρα! Για άλλη μια φορά οι ελπίδες για την αντιμετώπιση του μεγάλου κύματος της ανεργίας και της ύφεσης, επαφίενται στο εξωτερικό. Δεν πέρασε πολύ καιρός από τότε που περιμέναμε το “περίστροφο” από τις Βρυξέλλες και τις “σφαίρες” από το Βερολίνο, προκειμένου να αντιμετωπίσουμε την κρίση του 2009.

Πέρασαν ήδη οκτώ χρόνια από τότε που μας υποσχέθηκαν ότι με την αναδιάρθρωση του χρέους θα απαλειφθούν τα χρέη, μέχρι που τελικά ανακαλύψαμε ότι θα παραμείνουμε υπερχρεωμένοι μέχρι το 2062! Ας πούμε ορισμένες αλήθειες, ακόμα και αν αυτές χαλάνε την γιορτή. Η επιστροφή της ελληνικής οικονομίας σε θετικούς ρυθμούς ανάπτυξης, θα είναι μια αργή διαδικασία. Εν πολλοίς η ανάκαμψη της επόμενης χρονιάς του 2021 θα εξαρτηθεί από τον τρόπο αντίδρασης, κατά τη διάρκεια της κρίσης και την αμεσότητα της αντίδρασης.

Επίσης η αντιμετώπιση της κρίσης εντός του πλαισίου προηγούμενων δεκαετιών (της δημοσιονομικής πειθαρχίας) και η πρόωρη απόσυρση των υποστηρικτικών μέτρων, θα έχει ως βέβαιο αποτέλεσμα την μακροχρόνια ύφεση. Και τέλος, είναι πλέον ορατός ο κίνδυνος, η κρίση της πανδημίας να μετατραπεί σε μακροχρόνια ύφεση και το κυριότερο που αφορά την Ελλάδα, να μετατραπεί σε κρίση χρέους.

Τα αποτυχημένα σχέδια της ΕΕ

Πριν πανηγυρίσουμε για το Ταμείο Ανάκαμψης και το σχέδιο οικονομικής στήριξης των 750 δισ ευρώ που ανακοίνωσε η Κομισιόν, ας θυμηθούμε λίγα πράγματα για τα προηγούμενα σχέδια. Τον Ιούλιο του 2009 εγκαινιάστηκε το “Ευρωπαϊκό σχέδιο για την ανάκαμψη της οικονομίας”. Με αυτό το σχέδιο η ΕΕ είχε σχεδιάσει ένα πακέτο στήριξης της τάξεως του 1,5% του ΑΕΠ, για τη δημιουργία εκατομμυρίων θέσεων εργασίας σε υποδομές, δίκτυα, διασυνδέσεις και στρατηγικούς τομείς.

Σύμφωνα με τις επίσημες ανακοινώσεις της εποχής, η Ευρώπη επρόκειτο να βγει από την κρίση ισχυρότερη από τις Ηνωμένες Πολιτείες, χάρη στις αυξημένες δημόσιες δαπάνες και τις επενδύσεις στους στρατηγικούς τομείς. Έκτοτε 4,5 εκατομμύρια θέσεις εργασίας χάθηκαν. Στην συνέχεια το 2018 ξεκίνησε το “Σχέδιο Γιούνκερ” ή “Επενδυτικό Σχέδιο για την Ευρώπη”.

Αυτό θεωρήθηκε ως η απάντηση στην ύφεση και στην απώλεια της ανταγωνιστικότητας. Ο απολογισμός του Σχεδίου αναφέρεται σε δαπάνη 360 δισ. ευρώ. Ωστόσο η ΕΕ παρέμεινε εγκλωβισμένη στην ύφεση και στον αποπληθωρισμό, με την βιομηχανική παραγωγή τον Δεκέμβριο του 2019 να βρίσκεται στο χαμηλότερο επίπεδο των ετών. Τα κοινά χαρακτηριστικά των προαναφερόμενων προγραμμάτων, ήταν δύο.

Το πρώτο χαρακτηριστικό αποτυπώθηκε στην αδυναμία τους να επιφέρουν σαφή και μετρήσιμα αποτελέσματα στην ευρωπαϊκή οικονομία. Το δεύτερο κοινό χαρακτηριστικό σχετίζεται με την πανηγυρική έναρξή τους και την θριαμβευτική εναρκτήρια υποδοχή τους. Μακάρι να μην συμβεί το ίδιο και με το Ταμείο Ανάκαμψης.