Τράπεζες και Τράπεζα Ελλάδος κρύβονται πίσω από το δάκτυλό τους

του Μάκη Ανδρονόπουλου –

Στο πλαίσιο των επερχόμενων δοκιμασιών αντοχής (stress test) για τις τέσσερις ελληνικές συστημικές τράπεζες, η Τράπεζα της Ελλάδος έκανε μια μελέτη με τρία σενάρια πώλησης σε distress funds Μη Εξυπηρετούμενων Ανοιγμάτων (ΜΕΑ – Ιούνιος 2017: 101,8 δισ. ευρώ) από τα οποία προκύπτει ότι ο Δείκτης Κεφαλαίου Κοινών Μετοχών της κατηγορίας 1 (CET1) που ανέρχεται στο 17,74%, συγκρατείται στο άνω του 12,5%, που σημαίνει ότι οι τράπεζες δεν θα χρειαστούν ανακεφαλαιοποίηση με βάση τους δείκτες της Βασιλείας ΙΙΙ.

Στην «ανάλυση ευαισθησίας» της ΤτΕ χρησιμοποιήθηκαν υπόλοιπα επιχειρηματικών και καταναλωτικών ανοιγμάτων σε καθυστέρηση άνω των 360 ημερών, ήτοι το 10,4% των ΜΕΑ, καθώς και τα αντίστοιχα καταγγελμένα ανοίγματα των εν λόγω κατηγοριών, ήτοι συνολικά το 34,4% των ΜΕΑ.

Η μελέτη επισημαίνει ότι στο επίπεδο μιας πολύ χαμηλής τιμής της τάξεως του 3% της ονομαστικής αξίας, θα μπορούσαν να διαθέσουν το 64,7% του πιο συντηρητικού τρίτου σεναρίου, ήτοι ποσό αθροιστικά 29,8 δισεκ. ευρώ, χωρίς ο Δείκτης CET1 να υποχωρήσει κάτω από το 12,5%. Συνεπώς, επιβεβαιώνεται η ανθεκτικότητα και το υψηλό περιθώριο ελιγμών που διαθέτουν τα πιστωτικά ιδρύματα στην πώληση ΜΕΑ.

Στην εκτίμηση αυτών των αποτελεσμάτων πρέπει να συνυπολογισθεί ο υψηλός βαθμός συνολικής κάλυψης των επιχειρηματικών ανοιγμάτων, με προβλέψεις και εξασφαλίσεις. Σημειωτέον ότι το 78,8% των εξασφαλίσεων στις επιχειρηματικές απαιτήσεις έχει τη μορφή ακίνητης περιουσίας.

Η ΤτΕ, είναι σαφές, προσπαθεί με αυτά τα σενάρια να ενθαρρύνει τις τράπεζες να επιταχύνουν την πώληση ΜΕΑ και να πραγματοποιήσουν τις ζημιές τους, ώστε να βγουν πιο καθαρές στις αγορές για την αναζήτηση νέων κεφαλαίων. Η προτροπή της ΤτΕ έχει την λογική της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας (ΕΚΤ) και δεν σταθμίζει ούτε την εκθεμελίωση του όποιου παραγωγικού ιστού έχει κοκκινίσει, ούτε τις κοινωνικές επιπτώσεις.

Στρατηγικοί κακοπληρωτές

Οι τράπεζες ήταν μέχρι τώρα επιφυλακτικές και είχαν τους λόγους τους γι΄ αυτό, αλλά τώρα στοιχίζονται πίσω από την ΤτΕ. Και ήταν επιφυλακτικές, γιατί οι τράπεζες γνωρίζουν ποιοι είναι οι πραγματικοί «στρατηγικοί κακοπληρωτές».

Γνωρίζουν για παράδειγμα ότι τα στεγαστικά δάνεια που έδιναν άνω των 250.000 ευρώ σε γιατρούς, μηχανικούς, αυτοκινητιστές, δημοσιογράφους και επιχειρηματίες, περίπου 11.500 άτομα (BlackRock), δίνονταν επειδή στους λογαριασμούς τους υπήρχαν απίστευτα μαύρα χρήματα, τα οποία μόλις έσκασε η κρίση έφυγαν στο εξωτερικό, στις θυρίδες και στα σεντούκια.

Σύμφωνα με ορισμένες εκτιμήσεις οι στρατηγικοί κακοπληρωτές αποτελούν το 40% των ΜΕΑ και πολλοί από αυτούς, ιδιαίτερα επιχειρηματίες που πήραν φθηνά στεγαστικά για τις βίλες και τις πισίνες τους, αλλά τα έβγαλαν στο εξωτερικό, είναι τώρα «κρυμμένοι στον εγκληματικό Νόμο Κατσέλη».

Πάντως, οι τράπεζες που έκαναν και τις συναλλαγές φυγής των κεφαλαίων, ξέρουν πώς και πού είναι τα λεφτά, αλλά δεν κυνήγησαν ποτέ τους κακοπληρωτές, ποιούν την νήσσα και τώρα, είναι έτοιμες να τα πουλήσουν όλα στα εξειδικευμένα funds. Αυτό μοιάζει μεν υγιές αλλά εντάσσεται ταυτόχρονα είτε στον αφελληνισμό των πάντων, είτε στο «ξέπλυμα» ευθυνών τραπεζών και πελατών.

Ιδιαίτερη πάντως σημασία έχει να απαντηθεί από την Τράπεζα της Ελλάδος το ερώτημα «υπάρχει οικονομετρική συσχέτιση μεταξύ μείωσης του ΑΕΠ και κόκκινων δανείων;», δεδομένου ότι τα ελληνικά δάνεια του ιδιωτικού τομέα ήταν μόλις στο 46%, όταν ο μέσος όρος στην ΕΕ ήταν στο 60%.