Τράπεζες, ομόλογα και άλλα παραμύθια για μεγάλα παιδιά…

Με τις ίδιες, αναποτελεσματικές και παρωχημένες, συνταγές προσπαθεί η κυβέρνηση να επανεκκινήσει το τραπεζικό σύστημα. Όμως, οι συνταγές αυτές έχουν δοκιμασθεί επανειλημμένως και έχουν αποτύχει, ουδείς λόγος υπάρχει να επιτύχουν τώρα. Νομικές ρυθμίσεις άνευ χρηματοδοτικού βραχίονος δεν μπορούν να επιλύσουν το πρόβλημα των υπερχρεωμένων επιχειρήσεων και να εξυγιάνουν όσες πρωτογενώς είναι βιώσιμες. Πως θα μπορούσε να συμβεί αυτό το έχω περιγράψει παλαιότερα.

Επίσης, έχω περιγράψει πως μπορεί να επιλυθεί το πρόβλημα των υπερχρεωμένων φυσικών προσώπων χωρίς να δημιουργηθεί μείζον κοινωνικό πρόβλημα. Με επιδοτήσεις δεν μπορεί να επιτευχθεί η χρηματοδότηση, πρωτίστως, της παραγωγής και, συνολικώς, της οικονομίας! Οι επιδοτήσεις, είτε έμμεσες είτε άμεσες, δημιουργούν μόνον στρεβλώσεις στην αγορά και νοθεύουν τον ανταγωνισμό εις βάρος των υγιών επιχειρήσεων.

Η χρηματοδότηση της οικονομίας περνάει μόνον μέσα από ένα νέο χρηματοπιστωτικό –και όχι μόνον τραπεζικό– σύστημα, στο οποίο οι υφιστάμενες εμπορικές τράπεζες θα περιορισθούν στο φυσικό τους ρόλο ενώ τα ειδικά χρηματοδοτικά εργαλεία, όπως factoring, leasing, forfaiting καθώς και οι κεφαλαιακές χρηματοδοτήσεις πρέπει να περάσουν σε αμιγώς ιδιωτικές εταιρείες, ανεξάρτητες από τράπεζες και όχι ελεγχόμενες από την Τράπεζα της Ελλάδος, αφού δεν θα διαχειρίζονται καταθέσεις ιδιωτών. Στο επόμενο άρθρο θα παρουσιάσω μια δέσμη προτάσεων για την μεταρρύθμιση του τραπεζικού συστήματος.

Πέραν των ζητωκραυγών ή/και κραυγών, η αλήθεια σχετικώς με την επιτυχημένη έκδοση του 30ετούς ομολόγου είναι απλή, αλλά και προφανής για όσους θέλουν να βλέπουν χωρίς παρωπίδες. Αντλήθηκε ποσόν 2,5 δισ. ευρώ με επιτόκιο 1,90% χωρίς η χώρα μας να είναι σε ανάλογη επενδυτική βαθμίδα από τους οίκους αξιολόγησης, δηλαδή θεωρείται υψηλού ρίσκου για τους ξένους επενδυτές. Αντιθέτως, το 2007 η Ελλάδα είχε αξιολόγηση Α και οι εκδόσεις είχαν χαρακτηριστεί “πετυχημένες” με απόδοση 4,5%.

Είναι λάθος, για να μην πω παράλογο, να συγκρίνουμε τις ελληνικές εκδόσεις ομολόγων με αυτές άλλων χωρών με εντελώς διαφορετικά οικονομικά χαρακτηριστικά. Η ορθή σύγκριση, που μας επιτρέπει να βγάλουμε χρήσιμα συμπεράσματα είναι μεταξύ του δικού μας παρόντος και παρελθόντος. Η διαφορά μεταξύ παρελθόντος και παρόντος είναι το διεθνές περιβάλλον. Ενδεικτικώς, το 2007 το Euribor κυμάνθηκε μεταξύ 4,1% και 3,7% ενώ σήμερα είναι στο -0,5%.

Μετασχηματισμός οικονομίας και τράπεζες

Επίσης, οι σημερινές εκδόσεις του ελληνικού κρατικού χρέους είναι ουσιαστικώς εγγυημένες από την Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα (ΕΚΤ), η οποία αγοράζει τα ελληνικά ομόλογα στην δευτερογενή αγορά με κέρδος για τους αρχικούς αγοραστές. Ειδικώς, μάλιστα η συγκεκριμένη έκδοση χρησιμοποιήθηκε για την αποπληρωμή του δανείου του ΔΝΤ, ύψους 3,3 δισεκατομμυρίων, δηλαδή το προφίλ του χρέους βελτιώθηκε, σε αντίθεση με ό,τι συνέβαινε το 2007 και μέχρι το 2010.

Ας μην μακρηγορούμε. Όσο η ελληνική οικονομία δεν μετασχηματίζεται ριζικώς, η επιτυχία ή αποτυχία των ελληνικών ομολογιακών εκδόσεων εξαρτάται πρωτίστως από το διεθνές περιβάλλον. Όμως, τι σημαίνει ριζικός μετασχηματισμός;

• Ήδη, προανέφερα την ανάγκη δημιουργίας ενός σύγχρονου, μη-τραπεζοκεντρικού χρηματοπιστωτικού συστήματος.
• Λιτό, δίκαιο και διαφανές φορολογικό πλήρουςκαι καθολικής εκπτώσεως των δαπανών από το εισόδημα σε συνδυασμό με την πλήρη κατάργηση της φορολογίας της περιουσίας.
• Φορολογική σεισάχθεια, για την οριστική εκκαθάριση του φορολογικού παρελθόντος.
  Νέο, κεφαλαιοποιητικό, ασφαλιστικό σύστημα, το οποίο δεν θα συνιστά τροχοπέδη στην ανάπτυξη.
• Δραστική μείωση της παρουσίας του κράτους στην οικονομία όχι πρωτίστως μέσω αποκρατικοποιήσεων, αλλά κυρίως μέσω της δραστικής μειώσεως των διαφόρων μορφών κρατικής παρεμβάσεως και υπερ-ρυθμίσεως,
• Ταχεία απονομή της Δικαιοσύνης και ασφάλεια δικαίου.

Φθηνό νόμισμα

Όλα αυτά δεν είναι εφικτά όσο δεν επέρχονται οι μεγάλες θεσμικές μεταρρυθμίσεις στο σύστημα διακυβερνήσεως και στην απονομή δικαιοσύνης. Αυτό σημαίνει πολιτειακό σύστημα πλήρους διαχωρισμού των εξουσιών, αναλογική εκπροσώπηση, σταθερό πολιτικό κύκλο και ισχυρούς θεσμούς λογοδοσίας και ελέγχου.

Πως μπορούν να γίνουν όλα τα ανωτέρω θα το παρουσιάσω στα επόμενα άρθρα μου. Δυστυχώς, όμως, μικρή σημασία έχει τι λέω εγώ και καθ’ ένας μας. Οι ριζικές πολιτικές και οικονομικές μεταρρυθμίσεις δεν είναι προτεραιότητα του υφιστάμενου –ανίκανου και διεφθαρμένου– πολιτικού συστήματος, που ενδιαφέρεται μόνον για την αναπαραγωγή και μακροημέρευσή του, ακόμη και εις βάρος της κοινωνίας.

Δυστυχώς, όπως χάθηκε η τεράστια ευκαιρία του ισχυρού νομίσματος, την περίοδο 2002-2007, θα χαθεί και η παρούσα ευκαιρία φθηνού χρήματος, που δημιουργεί η συγκυρία αρνητικών επιτοκίων και τεράστιας διαθέσιμης ρευστότητος! Η επέλευση του κορονοϊού καθιστά ακόμη ευκολότερες και μακράν πιο επείγουσες τις σχετικές ριζοσπαστικές αποφάσεις. Λείπει, όμως, η βασική προϋπόθεση: Η τολμηρή και εθνική πολιτική ηγεσία! Αναζητείται Κωνσταντίνος Καραμανλής και Ελευθέριος Βενιζέλος…