Ζαν Πολ Αγκόν: Ο εξ επιλογής “Έλληνας” που εκτόξευσε τη L’Oreal

Όταν συχνά πυκνά παίρνει το μικρόφωνο σε επίσημες εκδηλώσεις, γκαλά, φιλανθρωπικές πρωτοβουλίες και γενικά μέρη προσβάσιμα μόνο σε όσους έχουν γεμάτες τσέπες, απύθμενη επιρροή και διάσημα επίθετα, ο κραταιός άνδρας του κολοσσού L’Oreal συνηθίζει να συστήνεται. «Γειά σας. Με λένε Ζαν Πολ Αγκόν. Το όνομά μου στα ελληνικά σημαίνει αγώνας. Φαντάζομαι καταλαβαίνετε ότι είμαι ένας ιδιαίτερα φιλόδοξος και μαχητικός τύπος».

Δεν θα μπορούσε κανείς να απέχει περισσότερο από το στερεοτυπικό προφίλ ενός διευθύνοντος συμβούλου, όσο ο Ζαν Πολ Αγκόν. Πόσο μάλλον, όταν πρόκειται για τον άνθρωπο που ηγείται ενός εκ των διεθνών κολοσσών, όπως είναι η L’Oreal. Αντί για τεχνοκράτη, όμως, θυμίζει περισσότερο εξερευνητή που επιθυμεί να αποκωδικοποιεί τις ανθρώπινες συμπεριφορές, τις αχαρτογράφητες αγορές, τους παρθένους κόσμους στον τομέα της ομορφιάς και τις αναδυόμενες χώρες.

Η τάση του να πρωτοπορεί, να αναλαμβάνει ρίσκα και να κυνηγάει διαρκώς την αλλαγή, δεν συνάδει με κάποιον που κουβαλάει στους ώμους του την τύχη μίας εταιρείας αξίας δισεκατομμυρίων, η οποία απασχολεί χιλιάδες εργαζομένους σ’ όλο τον κόσμο, κατέχοντας μεγάλο μερίδιο της αγοράς. Ο ρομαντικός τυχοδιωκτισμός που τον χαρακτηρίζει δεν επηρεάζει διόλου την απόδοσή του. Αντιθέτως, έχει το πάθος κάποιου που ηγείται μία νεοφυούς επιχείρησης και ο ίδιος έτσι έχει πει ότι αντιμετωπίζει τον εαυτό του.

Απαιτεί να έχει άμεση επαφή με κάθε πτυχή της εταιρείας του, ακόμα και όταν πρόκειται για τη λειτουργία των αποθηκών. Δεν του διαφεύγει καμία λεπτομέρεια, διατηρεί επικοινωνία με κάθε τμήμα, όσο κομβικό ή ασήμαντο και αν είναι, πιέζοντας όσους τον περιβάλλουν να στοχεύουν στην αριστεία. Ο ίδιος είναι γεμάτος ενέργεια και στρατηγική διορατικότητα. Συνεργάτες χρόνων αποκαλύπτουν ότι σε κάθε συνάντηση παρουσιάζει ιδέες που σοκάρουν, αλλά και εντυπωσιάζουν. «Πώς δεν το σκέφτηκα αυτό;», είναι το ερώτημα που πλανάται μετά από κάθε σύσκεψη.

Η ιδιότυπη “παγκοσμιοποίηση” του Αγκόν

Ακόμα και σήμερα που αυτό δεν κρίνεται αναγκαίο, ο Αγκόν επιλέγει να περνάει το 40% του χρόνου του, ταξιδεύοντας για να μην χάνει την επαφή του με τις πραγματικές γυναίκες. Ο παντοδύναμος αυτός άνδρας με τη θηριώδη περιουσία, αφήνει το αυτοκίνητο, τον οδηγό και τη συνοδεία του και περπατάει στους δρόμους της Κένυας, της Γεωργίας, παρατηρώντας τη μόδα, τα ρούχα, τις τάσεις.

Συνεργάτες του έχουν ατύπως αποκαλύψει ότι μπαίνει σε κομμωτήρια και ινστιτούτα αισθητικής με το πρόσχημα ότι επιθυμεί μία θεραπεία. Καθ’ όλη τη διάρκειά της, πιάνει την κουβέντα για να μάθει το σκεπτικό της μέσης γυναίκας της χώρας που βρίσκεται τη δεδομένη στιγμή. Εκτός των άλλων, ήταν ο πρώτος CEO που έβαλε για τα καλά τη νοοτροπία των φιλανθρωπιών στις μεγάλες εταιρείες.

Εκείνο που ξεχώρισε τον Αγκόν, όμως, ήταν η επανεφεύρεση της παγκοσμιοποίησης. Όπως και άλλα νεότερα στελέχη της L’Oréal, στην αρχή της καριέρας του εργάστηκε στη σκιά του προκατόχου του Λίντσεϊ Όουεν-Τζόουνς, ο οποίος ανέλαβε μία εξαγωγική εταιρεία με καθαρόαιμο γαλλικό προσανατολισμό και την ανέδειξε σε παγκόσμιο ηγέτη της βιομηχανίας καλλυντικών.

Ο Αγκόν, όμως, ήταν αυτός που προχώρησε ένα βήμα παραπέρα, λίγο καιρό αφότου ανέλαβε τα ηνία της εταιρείας. Ακολούθησε μία στρατηγική “καθολικότητας”, όπως την ονόμασε. Παγκόσμια εταιρεία, αλλά και συγχρόνως τοπική, οικεία για κάθε πελάτη. Αυτό συνέπεσε με τη δημιουργία του στόχου για την προσθήκη ενός δισεκατομμυρίου νέων καταναλωτών της L’Oréal, διπλασιάζοντας το πελατολόγιο της εταιρείας, έως το 2020.

Οι δηλώσεις που προκάλεσαν

Ουσιαστικά, επαναπροσδιόρισε τα θεμέλια της εταιρείας. Ήταν ο πρώτος που έκρινε ότι η εταιρεία πρέπει να εστιαστεί στο να ικανοποιεί περισσότερο και τις Αφροαμερικανές γυναίκες, αλλά και τις Ασιάτισσες. Προώθησε τις αναδυόμενες τεχνολογίες, τη βιώσιμη ανάπτυξη και την ποικιλομορφία. Εκτός από το να επεκτείνει την L΄Oreal έχει πάθος να παίρνει μικρές επιχειρήσεις και να τις αναπτύσσει.

Η Body Shop που βρίσκεται κάτω από την σκέπη της L’Oreal είναι ένα τέτοιο παράδειγμα. Της έδωσε χρόνο να αναπτυχθεί, αποφασίζοντας ότι πρέπει να μην ανανεωθεί ως brand, αλλά να επανέλθει στη ζωή ως κάτι νέο, μοντέρνο. Ο ίδιος έχει περιγράψει τον εαυτό του σαν καπετάνιο. Κάποιες φορές τα νερά είναι ήρεμα και άλλες φορές έχει να αντιμετωπίσει καταιγίδες.

Μία από αυτές ήταν όταν ο Αγκόν είχε αποδοκιμαστεί για τα σχόλια που έκανε, λέγοντας ότι οι νέες γυναίκες πρέπει να φορούν περισσότερο μακιγιάζ για να μοιάζουν με τις ινφλουένσερς στα σόσιαλ μίντια και στη “φιλτραρισμένη” και άρα αλλοιωμένη εικόνα της πραγματικότητας. «Αν θέλουν να χρησιμοποιούν φίλτρα για να δείχνουν καλύτερες στο διαδίκτυο, πρέπει να κάνουν το ίδιο και στην πραγματική ζωή. Γι’ αυτό το λόγο χρειάζονται περισσότερα καλλυντικά, περισσότερο μακιγιάζ, περισσότερη περιποίηση του δέρματος, περισσότερα απ’ όλα».

Γεννήθηκε στη Μπουλόν-Μπιγιανκούρ, στα δυτικά προάστια του Παρισιού. Προερχόταν από μία προνομιούχα οικογένεια. Ο πατέρας του ήταν υψηλόβαθμο στέλεχος στη φαρμακοβιομηχανία και η μητέρα του αρχιτέκτονας. Σπούδασε στη Σχολή Hautes Etudes Commerciales του Παρισιού και προσελήφθη στην εταιρεία πριν καν πάρει το πτυχίο του.

Η ελληνοποίηση και οι Κυκλάδες

Μόλις σε ηλικία 25 ετών μεταφέρθηκε στην Ελλάδα και διορίστηκε Γενικός Διευθυντής της L’Oréal Greece, όπου έθεσε τις βάσεις μιας σταθερής επιχείρησης. Παρέμεινε τρία χρόνια στη χώρα, τη σχέση του με την οποία περιγράφει καρμική. Οι κοντινοί του άνθρωποι την αποκαλούν παθιασμένη. Η Ελλάδα συνδέθηκε με τη νεότητά του, την αρχή της καριέρας του και με κάποιο μαγικό τρόπο εισήλθε στο DNA του.

Όταν τον λένε φιλέλληνα, ο Αγκόν ανταπαντά ότι είναι περισσότερο Έλληνας από απλός φίλος της χώρας. Θεωρεί ότι εδώ είναι που ανδρώθηκε. Ακόμα και σήμερα μιλάει σπαστά ελληνικά,  ενώ αποκαλεί την Ελλάδα δεύτερη πατρίδα του. Το απέδειξε, επιλέγοντας την Αντίπαρο για να περνάει τα καλοκαίρια του. Έχει φτιάξει ένα εντυπωσιακό σπίτι στο βορειοδυτικό τμήμα του νησιού, πάνω από την παραλία Σιφναίικα και είναι γνώριμη φιγούρα στους μόνιμους κατοίκους που έχουν συνηθίσει να τον βλέπουν χαλαρό να περνάει τις διακοπές του με τις παρέες του. Σε αυτές συγκαταλέγονται σταρ του Χόλιγουντ, επιχειρηματίες, πολιτικοί και διάφοροι άλλοι επιφανείς.

Αν και το σπίτι το απέκτησε το 2013, η σχέση του με το γραφικό νησί του Αιγαίου πάει πολύ πιο πίσω. Ως νέος, το διάστημα που πέρασε στην Ελλάδα, δεν έχανε ευκαιρία να ταξιδεύει, γυρνώντας τις Κυκλάδες, απολαμβάνοντας το φαγητό και όπως ο ίδιος συχνά λέει «σταδιακά ελληνοποιήθηκε». Η Ελλάδα ήταν το πρώτο και σημειολογικά σημαντικότερο κεφάλαιο. Παρ’ όλα αυτά, στην πραγματικότητα αποτελεί τον πρόλογο μίας καριέρας που εντυπωσιάζει.

Το 1985, ο Αγκόν επέστρεψε στη Γαλλία ως Γενικός Διευθυντής της L’Oreal Paris. Η θητεία του συνδέθηκε με πολλές επιτυχίες, εξαγορές, διευρύνσεις. Το 1989 έγινε Διευθύνων Σύμβουλος της Biotherm International, αναδιαμορφώνοντας και μετατρέποντας την μικρή εταιρεία σε ένα παγκόσμιο brand με μεγάλη απήχηση. Το 1994, έγινε Διευθύνων Σύμβουλος της L’Oréal Germany. Εκεί ήταν που διαδραμάτισε κομβικό ρόλο στην αντιμετώπιση θεμάτων που σχετίζονταν με τις ευρωπαϊκές αγορές και μάλιστα σε μία περίοδο που χαρακτηρίστηκε από οξεία κρίση.

Ο “βασιλιάς” της L’Oreal

Το 1997, του ανατέθηκε το καθήκον να επεκτείνει την εταιρεία στην Ασία. Ήταν ήδη το “χρυσό παιδί” της εταιρείας. Η Λιλιάν Μπετανκούρ, η κληρονόμος της αυτοκρατορίας των καλλυντικών L’Oreal, η οποία έχει πλέον φύγει από τη ζωή, τον αγαπούσε και ο ίδιος τη χαρακτήριζε “μητέρα” του. Εξαγόραζε τη μία μικρή εταιρεία μετά την άλλη, εντάσσοντάς τες στη L’Oreal, αλλά και συγχρόνως δημιουργώντας αυθύπαρκτες αναγνωρίσιμες μάρκες. Ήταν θέμα χρόνου να αναλάβει το τιμόνι της εταιρείας και να χριστεί ως ο πέμπτος διευθύνων σύμβουλος στην ιστορία της L’Oréal. Πριν λίγους μήνες παρέδωσε τα ηνία στο υφιστάμενό του Νίκολα Χερόνιμους.

Η εταιρεία έχει ένα ταβάνι σε σχέση με την ηλικία του διευθύνοντος συμβούλου. Παρ’ όλα αυτά, δεν πρόκειται για έναν συνηθισμένο επικεφαλής. Ο Αγκόν θυμίζει πλέον βασιλιά: η εξουσία παραμένει στα χέρια του μέχρι τον φυσικό του θάνατο. Η αποχώρησή του θεωρείται τυπική. Ο άνθρωπος που τον διαδέχεται είναι το πνευματικό του παιδί. Αυτός τον εκπαίδευσε. Επιπλέον, παραμένει πρόεδρος του διοικητικού συμβουλίου, απολαμβάνοντας τον σεβασμό των πάντων.

Οι τιμές των μετοχών της L’Oréal άνθησαν ακόμη και κατά τη διάρκεια της πανδημίας. Ο όμιλος κατάφερε να παραμείνει κερδοφόρος παρά τη μείωση των προϊόντων μακιγιάζ κατά τη διάρκεια του εγκλεισμού. Την επιτυχία την χρεώνεται ο άνθρωπος που είναι πλέον ταυτισμένος με την εταιρεία ομορφιάς. Κάποια πράγματα μάλλον είναι θέμα χημείας. Έτσι πιστεύει και εκείνος. Ακόμη και σήμερα, που έχει προ πολλού ξεπεράσει τις τέσσερις δεκαετίες εντός της εταιρείας, θυμάται την πρώτη του ημέρα πολύ καλά. Εξαρχής, συνειδητοποίησε ότι η εταιρεία ήταν η κατάλληλη γι’ αυτόν. Ένα ιδανικό ταίριασμα!

Ο Αγκόν, ο Σταλόνε και ο Δαλάι Λάμα

Ο Αγκόν λατρεύει τη μοντέρνα τέχνη και θεωρείται σπουδαίος συλλέκτης. Δεν θα μπορούσε να μην είναι λάτρης και της ελληνικής τέχνης. Το γραφείο του κοσμεί ένα έργο του Αλέκου Φασιανού. Έχει δηλώσει ότι του θυμίζει Ελλάδα, αλλά και δίνει την ευκαιρία σε όσους τον επισκέπτονται να «πάρουν μία γεύση από αυτήν». Παραμένει ενεργός και μαχητικός. Ακόμα και σήμερα ταξιδεύει.

Όταν ήταν παιδί ονειρευόταν να γυρίσει τον κόσμο. Οι τοίχοι του δωματίου του ήταν καλυμμένοι με χάρτες. Η καριέρα του, του επέτρεψε να υλοποιήσει το όνειρό του και σύμφωνα με τον ίδιο, η επαφή με διαφορετικούς πολιτισμούς του χάρισε ενσυναίσθηση. Του χάρισε, όμως, και δυσθεώρητα ποσά. Ο μισθός του ήταν ανέκαθεν θέμα συζήτησης στην αγορά, καθώς έβγαζε αρκετά εκατομμύρια τον χρόνο.

Το πάθος του εκτός δουλειάς είναι η ιστιοπλοΐα και όταν μιλάει γι’ αυτήν γίνεται αρκετά φιλοσοφικός. «Η ιστιοπλοΐα διδάσκει πολλά, κυρίως να συμφιλιώνεσαι με τον άνεμο». Όταν σε μία συνάντηση, κάποιος συνάδελφος του είπε ότι έχει την ίδια ημέρα γενέθλια με το Δαλάι Λάμα και τον Σιλβέστερ Σταλόνε, εκείνος απάντησε ότι ανιχνεύει ανάμεσα στους τρεις κάποια κοινά σημεία. Φρόντισε, όμως, να τονίσει ότι στο γραφείο κάθε μέρα πηγαίνει σαν τον Ρόκι (τον ήρωα που υποδύεται ο Σταλόνε) και όχι σαν τον Λάμα. Όπως και να έχει, η σύζυγός του και ιστορικός τέχνης Σοφί τον μετατρέπει σε Δαλάι, ενώ τα τρία του παιδιά επαναφέρουν τον Ρόκι «τον πρώτο, το δεύτερο, τον τρίτο και όλους μαζί»…