Τα διεθνή Μίντια για τον προ των πυλών Τσίπρα

Η εκστρατεία του ΣΥΡΙΖΑ με σκοπό να καθησυχάσει τις ευρωπαϊκές ελίτ δεν άλλαξε ριζικά την εικόνα του Αλέξη Τσίπρα και του κόμματός του στα κατεστημένα διεθνή Μίντια. Οπωσδήποτε, όμως, κατεύνασε τις ανησυχίες και κυρίως εξοικείωσε τις κυβερνήσεις και τις Αγορές με την ορατή δια γυμνού οφθαλμού προοπτική η ριζοσπαστική Αριστερά να βρεθεί στην εξουσία. Ο Τσίπρας έκανε αρκετά τα τελευταία δύο χρόνια για να διασκεδάσει την εντύπωση που επικρατούσε το 2012 ότι είναι περίπου ο μπουρλοτιέρης της ευρωζώνης.

Οι προβολείς της παγκόσμιας δημοσιότητας έχουν ξαναστραφεί προς την Ελλάδα. Αυτή τη φορά όχι αγωνιώντας για το εκλογικό αποτέλεσμα, όπως το 2012, αλλά για την παρτίδα πόκερ που θα παιχθεί ανάμεσα στην επερχόμενη κυβέρνηση Τσίπρα και στο ευρωπαϊκό κατεστημένο. Οι ξένοι αναλυτές επιχειρούν να προβλέψουν τις εξελίξεις. Οι αναγνώσεις, ωστόσο, διαφέρουν πολύ μεταξύ τους. Για την ακρίβεια, στα διεθνή Μίντια κυριαρχούν τρεις εκτιμήσεις:

Η πρώτη προεξοφλεί ότι η κυβέρνηση Τσίπρα θα κάνει στροφή 180 μοιρών και θα προσαρμοσθεί στις απαιτήσεις των δανειστών, περιοριζόμενη σε κάποιο “κερασάκι” που θα της δώσουν για να “πουλήσει” πολιτικά στους ψηφοφόρους την υποχώρησή της.

Η δεύτερη εκτίμηση βλέπει τα πράγματα να οδηγούνται σε δύσκολες διαπραγματεύσεις και πιθανότατα σε κάποιον συμβιβασμό.

Τέλος η τρίτη θεωρεί ότι το χάσμα που χωρίζει τις απαιτήσεις των δανειστών από τις κόκκινες γραμμές του ΣΥΡΙΖΑ δεν γεφυρώνεται, γεγονός που θα οδηγήσει σε σύγκρουση, στάση πληρωμών και πιθανόν σε Grexit.

Η Γουόλ Στρήτ Τζέρναλ, όπως κι άλλα Μίντια, χαρακτηρίζει τον ΣΥΡΙΖΑ, «ακροαριστερό κόμμα με σκληρά αντιμνημονιακή πλατφόρμα, η οποία περιλαμβάνει την αναδιάρθρωση μέρους του κρατικού χρέους». Συμπληρώνει ότι η επικράτησή του οδηγεί την Ελλάδα σε «αχαρτογράφητα ύδατα».

Τα καταστροφικά σενάρια για την Ελλάδα, αλλά και για την Ευρωζώνη, έχουν λιγοστέψει. Η πλειονότητα των αρθρογράφων και σχολιαστών επιλέγει πιο μετριοπαθείς προσεγγίσεις. Ακόμα και όταν η πρόβλεψη είναι δυσοίωνη, οι διατυπώσεις είναι προσεκτικές. Χαρακτηριστικό παράδειγμα η βρετανική Γκάρντιαν, που γράφει ότι «η νέα εποχή για την Ελλάδα είναι εξαιρετικά άστατη και απρόβλεπτη». Υπογραμμίζει, όμως, ότι ο Τσίπρας έχει εγκαταλείψει τη δέσμευσή του να “σκίσει” τα Μνημόνια και διακηρύττει τη βαθιά προσήλωσή του στο ευρώ. Τώρα, δίνει έμφαση σε πιο μετριοπαθή βήματα, όπως η άμβλυνση των πληγών που έχει προκαλέσει η κρίση κυρίως στα χαμηλά εισοδηματικά στρώματα. Ο επικεφαλής του ΣΥΡΙΖΑ κρίνεται, λοιπόν, πιο “ανώδυνος” από το κόμμα του. Οι επαφές του με Ευρωπαίους αξιωματούχους και διακεκριμένους αναλυτές τον έχουν βοηθήσει να κατανοήσει πως παίζεται το παιχνίδι στα ευρωπαϊκά κέντρα αποφάσεων;

Με τίτλο «Η επικείμενη νίκη των αντι-τροϊκανών», η γαλλική Λιμπερασιόν αποτυπώνει το γεγονός ότι το αναμενόμενο αποτέλεσμα των ελληνικών εκλογών ανησυχεί πολύ τις Βρυξέλλες. Η επίσης γαλλική Φιγκαρό ενημέρωσε ήδη τους αναγνώστες της ότι «για τη διαγραφή  του ελληνικού χρέους, κάθε Γάλλος θα πληρώσει 735 ευρώ». Το πρακτορείο Ρόιτερς τονίζει ότι η «τυχόν έξοδος της Ελλάδας από τη ζώνη του Ευρώ θα ήταν καταστροφική».

Πράγματι, η αβεβαιότητα και η παρεπόμενη κινδυνολογία έχουν μετατραπεί από τα διεθνή Μίντια σε δημοφιλή δημοσιογραφική σαπουνόπερα, στο κέντρο της οποίας είναι το ερώτημα με τίτλο Grexit. Η βασίλισσα των αμερικανικών εφημερίδων Νιού Γιόρκ Τάιμς επιχείρησε να βάλει τέλος στην κινδυνολογία. «Η Ελλάδα δεν φεύγει από το ευρώ. Ούτε ο Αλέξης Τσίπρας θέλει να φύγει, ούτε και οι Ευρωπαίοι, συμπεριλαμβανομένης της Γερμανίας». Από την πλευρά του, ο Γερμανός αρθρογράφος Josef Joffe δεν δίστασε να χαρακτηρίσει την Ελλάδα  «ένα δυσώδη γείτονα που δεν έπρεπε να έχει γίνει μέλος»!

Οι επίσημες διαβεβαιώσεις ότι δεν τίθεται ζήτημα Grexit και ότι το ευρώ είναι θωρακισμένο διαδέχονται η μία την άλλη. Το ενδεχόμενο, όμως, να υπάρξει σύγκρουση με ότι αυτή συνεπάγεται για τη σταθερότητα του ευρωπαϊκού οικοδομήματος απασχολεί τους πάντες. Όπως επισημαίνουν με πολλούς και διαφορετικούς τρόπους κατεστημένα Μίντια στην Ευρώπη και στις Ηνωμένες Πολιτείες πρόκειται για ένα power game, για ένα μπραντεφέρ  μεταξύ της επερχόμενης κυβέρνησης Τσίπρα και του Βερολίνου.

Το κυρίαρχο ερώτημα στα ξένα Μέσα είναι εάν αυτό το power game θα καταλήξει σε σύγκρουση, σε συμβιβασμό ή σε υποταγή της Αθήνας. Θα υποχρεωθεί η Ευρωζώνη να υποχωρήσει σε κάποια από τα αιτήματα του ΣΥΡΙΖΑ, έτσι ώστε να προκύψει κάποιος συμβιβασμός και να αποφευχθεί μια σύγκρουση που πιθανόν να καταλήξει σε Grexit; Ή αντίθετα το ευρωπαϊκό κατεστημένο, υπό την καθοδήγηση του Βερολίνου, θα επιλέξει να σφίξει τη θηλιά γύρω από τον λαιμό της Ελλάδας, προσδοκώντας την κωλοτούμπα του Τσίπρα ή την ανατροπή του;

Κοινός παρονομαστής των αναλυτών είναι ότι πολλά θα εξαρτηθούν από την ευελιξία που θα δείξει ο ΣΥΡΙΖΑ όταν βρεθεί στην εξουσία. Ο αρθρογράφος Ούγκο Ντίξον του Ρόιτερς βλέπει πιθανή μία έξοδος της Ελλάδας αν ο ΣΥΡΙΖΑ «δεν πραγματοποιήσει τη στροφή 180 μοιρών που αναμένουν πολλοί αναλυτές. Αυτό θα έχει αποτέλεσμα να πανικοβληθούν οι καταθέτες και να υπάρξει μεγάλη εκροή καταθέσεων».

Ο Σάιμον Νίξον της Γουόλ Στρήτ Τζέρναλ δεν αποκλείει καθόλου το Grexit. Θεωρεί ότι το Βερολίνο θα το χρησιμοποιήσει σαν «ένα μάθημα πειθαρχίας στα κράτη-μέλη, ιδιαίτερα σ’ αυτά που αντιμετωπίζουν οικονομικές δυσκολίες». Η εφημερίδα Financial Times σε άρθρο της με τίτλο «Η Ελλάδα και η Ευρώπη πρέπει να συμβιβαστούν για να αποφύγουν μία έξοδο της Ελλάδας από το ευρώ» ζητάει από το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο και την Ευρωπαϊκή Ένωση «καρότα και όχι μόνο μαστίγιο».

Το σενάριο του Grexit, αν και όπως προαναφέραμε παραπάνω διαψεύδεται επισήμως, παραμένει ζωντανό. Οι αναλυτές συγκλίνουν στο συμπέρασμα πως το 2015 δεν είναι 2012 και οι πιθανότητες ενός καταστροφικού ντόμινο μοιάζουν να είναι λιγότερες. Κανείς, όμως, δεν βάζει το χέρι του στη φωτιά. Η Κριστίν Λαγκάρντ φρόντισε να στείλει το μήνυμα στον ΣΥΡΙΖΑ ότι «το χρέος είναι χρέος».

Η Ελλάδα, όμως, βρήκε έναν αναπάντεχο υποστηρικτή στο μεγάλο αμερικανικό τηλεοπτικό δίκτυο CNBC που αναρωτιέται: «Γιατί είναι πραγματικά τόσο κακό το κούρεμα του ελληνικού χρέους;» Η συντηρητική και εκφράζουσα τις αγορές εφημερίδα Financial Times υπενθυμίζει τις αναδιαρθρώσεις του γερμανικού χρέους το 1924, το 1929, το 1932 και το 1953. «Δεν υπάρχει κανένα οικονομικό επιχείρημα και σίγουρα καμία ηθική βάση για να είναι η Γερμανία η μοναδική ευρωπαϊκή χώρα, της οποίας το χρέος να κουρεύεται σε μεγάλη κλίμακα», καταλήγει. Οι περισσότεροι πολιτικοί και αναλυτές βλέπουν επιμήκυνση του χρόνου αποπληρωμής του ελληνικού χρέους και όχι κούρεμά του.

«Αν για τους Έλληνες οι επικείμενες εκλογές έχουν σημασία για τη ζωή τους, για την Ευρώπη είναι ακόμη πιο σημαντικές για πολλούς λόγους», γράφει η βρετανική Guardian. Στο ίδιο μήκος κύματος και πολλά άλλα Μίντια που χαρακτηρίζουν τις ελληνικές εκλογές «δημοψήφισμα για το ευρωπαϊκό μέλλον». «Το αποτέλεσμα των ελληνικών εκλογών θα έχει σημαντική επίδραση στο μέλλον της Ευρωπαϊκής Ένωσης τόσο στο οικονομικό όσο και στο πολιτικό επίπεδο», υποστηρίζει το αμερικανικό περιοδικό εξωτερικής πολιτικής National Interest. Το άρθρο σημειώνει ακόμα ότι «μια νίκη του ΣΥΡΙΖΑ θα μπορούσε να προκαλέσει ένα ταρακούνημα στην Ευρώπη, οδηγώντας τη Γερμανία, αλλά και άλλες χώρες, στην υιοθέτηση μιας πιο επεκτατικής οικονομικής πολιτικής. Στην αντίθετη περίπτωση θα μπορούσε να αποτελέσει το πρώτο βήμα για τη διάλυση της Ευρωζώνης».

Για το βρετανικό BBC η άνοδος του ΣΥΡΙΖΑ, τον οποίο χαρακτηρίζει λαϊκίστικο κόμμα, προβάλει την κρίση δημοκρατίας που υπάρχει στην Ευρώπη. Υπογραμμίζει το χάσμα ανάμεσα στις ελίτ και στους ψηφοφόρους. «Υπάρχει «ένα κενό στην καρδιά της ευρωπαϊκής πολιτικής, εκεί που θα έπρεπε να βρίσκονται σπουδαίες ιδέες» προσθέτει.

Το Λονδίνο παρακολουθεί με αυξημένο ενδιαφέρον τις ελληνικές πολιτικές εξελίξεις, καθώς οι Βρετανοί τον Μάιο καλούνται στις κάλπες και σύμφωνα με τον Economist το Ηνωμένο Βασίλειο «βρίσκεται στο κατώφλι μιας πιθανώς παρατεταμένης περιόδου πολιτικής αστάθειας». Αλλά και οι επερχόμενες εκλογές στη Δανία, τη Φινλανδία, την Ισπανία, τη Γαλλία, τη Σουηδία και την Ιρλανδία αναμένεται να μην είναι εκλογές-ρουτίνα. Περισσότερο ή λιγότερο κυοφορούν πολιτικές αλλαγές και ενδεχομένως πολιτική αστάθεια.

Η Ελλάδα βρίσκεται εκ των πραγμάτων στην πρώτη γραμμή ενός ευρύτερου κύματος. Η χώρα βρίσκεται σε δεινή θέση. Μετράει έξι χρόνια ύφεσης, πάνω από το 60% των νέων είναι άνεργοι, ενώ πάνω από 200.000 επιστήμονες με διδακτορικά και μάστερ έχουν πάρει τον δρόμο της μετανάστευσης για να επιβιώσουν. Σε άρθρο της, η βρετανική Γκάρντιαν κάνει λόγο για τη μεγαλύτερη φυγή εγκεφάλων και υπογραμμίζει τις δραματικές επιπτώσεις που θα έχει για την Ελλάδα την επόμενη δεκαετία.

Η γερμανική εφημερίδα Ντι Τσάιτ διαπιστώνει σε τίτλο της ότι «Η τρόικα απέτυχε». «Η γραφειοκρατία βρίσκεται στο ίδιο σημείο όπως πριν από πέντε χρόνια και η Ελλάδα δεν έγινε πιο ανταγωνιστική». Προστίθεται και αυτή σ’ όσους πια αναγνωρίζουν ότι το κόστος της ανελέητης λιτότητας που τα τελευταία πέντε χρόνια η τρόικα επιβάλει στους Έλληνες προκαλέσει βαρύτατα οικονομικά και κοινωνικά τραύματα, διαλύοντας ουσιαστικά τη μεσαία τάξη.

Τα δημοσιεύματα και τα σχόλια των μεγάλων ευρωπαϊκών και αμερικανικών Μίντια περισσότερο ή λιγότερο αναγνωρίζουν αυτή την πραγματικότητα και αποτυπώνουν τα ερωτήματα για τις συνέπειες που θα έχει η ετυμηγορία του ελληνικού λαού. Οι Έλληνες ψηφίζουν τον ΣΥΡΙΖΑ για να τους απαλλάξει από τις μνημονιακές πολιτικές, γεγονός που συνιστά την πρώτη έμπρακτη αμφισβήτηση του κυρίαρχου δόγματος της λιτότητας που επιβάλει το Βερολίνο στον ευρωπαϊκό Νότο. Όλα τα Μίντια, με τον έναν ή τον άλλο τρόπο, αναγνωρίζουν ότι εκ των πραγμάτων το μπραντεφέρ της επερχόμενης κυβέρνησης Τσίπρα με τις ευρωπαϊκές ελίτ θα κρίνει πολύ περισσότερα από την πορεία της Ελλάδας.