AfD: Εκλογικά νικητής αλλά πολύ μακριά από την εξουσία…

Ένας πιθανός κυβερνητικός εταίρος των Χριστιανοδημοκρατών, το Φιλελεύθερο FDP, φαίνεται να μένει εκτός Βουλής. Ο αρχηγός του, ο πρώην υπουργός Οικονομικών Λίντνερ, πλήρωσε εκλογικά την σύγκρουση του με τον Σοσιαλδημοκράτη καγκελάριο Όλαφ Σολτς, το κόμμα του οποίου επίσης συγκαταλέγεται στους μεγάλους χαμένους των εκλογών, σε αντίθεση με το έτερο κόμμα του απερχόμενου κυβερνητικού συνασπισμού, τους Πράσινους, που κατάφεραν να κρατήσουν δυνάμεις.

Όπως ανέφερε στο συγχαρητήριο μήνυμα του ο Έλληνας πρωθυπουργός, ο Φρίντριχ Μερτς θα είναι ο επόμενος καγκελάριος της Γερμανίας. Tο πιθανότερο σενάριο να έχει ως αξιωματική αντιπολίτευση το ακροδεξιό (κατά τους ουκ ολίγους επικριτές του) AFD, για πρώτη φορά στην μεταπολεμική ιστορία της χώρας. Ο λόγος είναι απλώς: Με βάση τα μέχρι στιγμής αποτελέσματα, πάντα αν τελικώς δεν εισέλθουν στην Βουλή οι Φιλελεύθεροι και το αριστερό κόμμα BWS, ένας “μεγάλος συνασπισμός” μεταξύ Χριστιανοδημοκρατών και Σοσιαλδημοκρατών (SPD) μοιάζει μονόδρομος. Κατ’ όνομα βέβαια “μεγάλος συνασπισμός” γιατί το SPD σημείωσε το χειρότερο ίσως ποσοστό στην ιστορία του, ενώ ούτε το ποσοστό των Χριστιανοδημοκρατών προσφέρεται για πανηγυρισμούς.

Με την Αριστερά του Dei Linke (έκπληξη το μεγάλο ποσοστό του) και το κόμμα BWS της Σάρα Βάγκενκνεχτ (αν τελικώς εισέλθει στην Βουλή) να είναι εκτός συζήτησης για τον Μερτς και τους Πράσινους να προκαλούν “αλλεργία” σε ουκ ολίγα στελέχη της συντηρητικής συμμαχίας του, δεν υπάρχουν άλλες… εναλλακτικές, καθώς μία τυχόν συνεργασία με την Εναλλακτική για την Γερμανία θα αποτελέσει πολιτικό “σεισμό”.

Ο λόγος είναι απλός: Αν και ο Μερτς είναι ο πιο δεξιός υποψήφιος που είχαν οι Χριστιανοδημοκράτες εδώ και δεκαετίες (ο ίδιος ούτε που θέλει να ακούσει για την Άγκελα Μέρκελ) μοιάζει αδύνατο να τολμήσει να να διαρρήξει αυτό που έχει ονομαστεί ως «τείχος προστασίας», δηλαδή τον αποκλεισμό των ακροδεξιών κομμάτων από κάθε συζήτηση για τον σχηματισμό κυβέρνησης, όπως παγίως ισχύει στην μεταπολεμική Γερμανία.

Αξιωματική αντιπολίτευση το AfD

Ο Μερτς ήταν αυτός που έσπασε μερικώς το μεταπολεμικό  “ταμπού” όταν έφερε πρόταση νόμου με σκληρά μέτρα για τον έλεγχο της μετανάστευσης, την οποία επεδίωξε να περάσει με τις ψήφους του AfD. Στο Χριστιανοδημοκρατικό Κόμμα ξέσπασε εσωκομματική ανταρσία κατά του Μερτς, την οποία υποστήριξε η “άσπονδη φίλη” του, η πρώην Καγκελάριος και επικεφαλής του κόμματος Άνγκελα Μέρκελ (το σχέδιο νόμου τελικώς δεν πέρασε).

Εξάλλου, ο ίδιος ο Μερτς απέκλεισε προεκλογικά κάθε κυβερνητικά συνεργασία με το AfD, το οποίο είχε καταφέρει να “καρατομήσει” την διάδοχο της Μέρκελ, Άνεγκρετ Καρενμπάουερ: Θυμίζουμε πως υπέβαλε παραίτηση, όταν στελέχη των Χριστιανοδημοκρατών είχαν ψηφίσει πρωθυπουργό της Θουριγγίας, από κοινού με το AfD!

Το AfD έχει κάθε λόγο να πανηγυρίζει, όχι μόνο για το ιστορικό αποτέλεσμα που συγκέντρωσε, ούτε για το ό,τι είναι πρώτο στις παραγωγικές ηλικίες, αλλά και για το ότι όντας αξιωματική αντιπολίτευση μοιάζει να είναι το πρώτο κόμμα που θα επωφεληθεί από την φθορά της νέας κυβέρνησης. Ούτε οι συνεχείς έλεγχοι των ομοσπονδιακών αρχών, ούτε και ουκ ολίγες εσωκομματικές έριδες που γνώρισε στην διαδρομή κατόρθωσαν να κάμψουν την δημοφιλία του, αν και παραμένει χωρίς συμμάχους στην Γερμανία, κάτι το οποίο το καθιστά κόμμα διαμαρτυρίας, όχι εξουσίαw.

Πάντως η Βάιντελ, δηλώνοντας ότι «θα στηρίξει λογικές προτάσεις των Χριστιανοδημοκρατών», θα επιδιώξει να πιέζει εκ δεξιών τον Μερτς, προσδοκώντας πως θα βρίσκεται υπό συνεχείς ενδοκυβερνητικές, αλλά και εσωκομματικές πιέσεις, κάθε φορά που θα δείχνει σύμπλευση με το AfD, αν και το εκλογικό σοκ δεν αποκλείεται να ενισχύσει το ένστικτο αυτο-συντήρησης των κομμάτων του νέου κυβερνητικού συνασπισμού, που μάλλον θα κοιτάξουν να μην επαναλάβουν το λάθος του Λίντνερ.

Εξάλλου, μία κυβέρνηση χωρίς το AfD, θα βρεθεί σύντομα στο στόχαστρο της κυβέρνησης Τραμπ, ειδικά του μεγάλου υποστηρικτή της Ίλον Μασκ, που έχει πολλαπλασιάσει τα tweets υπέρ της Εναλλακτικής. Βλέπετε, έχουμε ένα ιστορικό πρωτοφανές: Μία Ρεπουμπλικανική κυβέρνηση να μην στηρίζει τους Χριστιανοδημοκράτες, αλλά ένα κόμμα σαν το AfD! Η δε ακλόνητη στήριξη Μερτς στο Κίεβο δεν σημαίνει τίποτα για την νέα αμερικανική κυβέρνηση, που προτίμησε απ’ ευθείας διαπραγματεύσεις με τους Ρώσους για το Ουκρανικό, τις οποίες Ζελένσκι και Ευρωπαίοι έμαθαν από την… τηλεόραση!

Ποιο είναι το AfD

Με αρχηγό την ομοφυλόφιλη Βάιντελ (με σύντροφο μάλιστα από την Σρι Λάνκα) το AfD εμφανίζεται με ένα “μοντέρνο” πρόσωπο, ακολουθώντας τα βήματα έτερων κομμάτων του ρεύματος της Νέας Δεξιάς, όπως της Μαρίν Λεπέν ή της Τζόρτζια Μελόνι. Βέβαια, για τους ουκ ολίγους επικριτές του, διαφέρει πολύ από τον Εθνικό Συναγερμό και τα Αδέλφια της Ιταλίας.

Μπορεί το AfD να μην διαθέτει τάγματα εφόδου, όμως ο γερμανικός και ο διεθνής Τύπος βοά για μυστικές συναντήσεις στελεχών του με σκληρές ομάδες νεοναζί. Μπορεί οι Εβραίοι στην Γαλλία να ψηφίζουν μαζικά το κόμμα της Λεπέν, αλλά οι εβραϊκές οργανώσεις στην Γερμανία δήλωσαν «σοκαρισμένες» από την πρόσφατη νίκη του κόμματος στην Θουριγγία. Το AfD διαθέτει στελέχη που προβαίνουν σε αναθεωρητικές δηλώσεις για τον ρόλο της Γερμανία στον Β Παγκόσμιο Πόλεμο, για το Ολοκαύτωμα, ακόμα και για τα SS, οδηγώντας την Λεπέν να το αποπέμψει από την ευρωομάδα της (όπου το AfD συγκρότησε δικιά του).

Στην πραγματικότητα η ακροδεξιά ήταν πάντα περιθωριακή στην μεταπολεμική Γερμανία και είχε σχεδόν στο σύνολο της νεοναζιστικά και “συμμορίτικα” χαρακτηριστικά. Απέκτησε δε κοινοβουλευτική εκπροσώπηση μόλις το 2017, με το AfD. Δεν έχει, λοιπόν, η γερμανική ακροδεξιά την μακροχρόνια πολιτική εμπειρία του ιταλικού MSI ή του αυστριακού Κόμματος της Ελευθερίας.

Το AfD είναι γέννημα θρέμμα της οικονομικής κρίσης: Ξεκίνησε ως κόμμα νοσταλγών του μάρκου (υποστηρίζοντας τα γνωστά στερεότυπα περί “τεμπέληδων” του Νότου) για να υιοθετήσει στην πορεία μία ακραιφνή αντιμεταναστευτική-αντιϊσλαμική ατζέντα μετά την μεταναστευτική κρίση και το άνοιγμα των συνόρων από την Μέρκελ. Την περίοδο της πανδημίας, όπου το μεταναστευτικό “έφυγε” προσωρινά από το προσκήνιο, διατήρησε δυνάμεις, αντιτασσόμενο στο lockdown και τον υποχρεωτικό εμβολιασμό, με ακτιβιστικές αντιδράσεις, πρωτοφανείς για την Γερμανία.

Οι τεκτονικές συνέπειες που επέφερε ο πόλεμος στην Ουκρανία για την γερμανική οικονομία ήταν η τρίτη κρίση που “τροφοδότησε” τις δυνάμεις του AfD, το οποίο αντιτάσσεται στις κυρώσεις έναντι της Μόσχας (τις οποίες πληρώνει πολύ ακριβά η ίδια η Γερμανία) και είναι η μεγάλη του διαφορά με τον Μερτς που κατηγορούσε τον Σολτς για “αναβλητικότητα” στην στήριξη του Κιέβου.

Μάλιστα, ένεκα και της κρίσης που ταλαιπωρεί την γηραιά Ήπειρο ελέω και του Ουκρανικού, το AfD εμφανίζεται ριζοσπαστικότερο ακόμα και από την πρώτη του περίοδο, υποστηρίζοντας την έξοδο της Γερμανίας από την ΕΕ, στα πρότυπα του Brexit και υιοθετώντας αντιαμερικανική (όχι βεβαίως αντιτραμπική) ρητορική, ισχυριζόμενο πως η Γερμανία έχει καταντήσει «αποικία» των ΗΠΑ, λόγω της “υποτελούς” στάσης της στο Ουκρανικό. Θέσεις που κάθε άλλο από “περιθωριακές” μπορούν να χαρακτηριστούν στην εποχή Τραμπ…