Ανοιχτά όλα τα σενάρια στο Μαξίμου – Στο τραπέζι και αλλαγή του εκλογικού νόμου
19/08/2025
“Πενία τέχνας κατεργάζεται”, λέει το σχετικό γνωμικό που φαίνεται ότι επιβεβαιώνεται από τα πολιτικά σενάρια που τροφοδοτεί η δημοσκοπική φτώχεια της ΝΔ.
Εκτός από τις πρόωρες εκλογές και την αλλαγή πρωθυπουργού εν κινήσει, που είναι σταθερά στο τραπέζι, το τελευταίο διάστημα ενέσκηψαν και σενάρια για αλλαγή του εκλογικού νόμου καθώς και για έναν ακόμη ανασχηματισμό.
Κοινή βάση για τα σχετικά σενάρια αποτελούν οι χαμηλές επιδόσεις της ΝΔ στις δημοσκοπήσεις μετά την ευτελιστική κοινοβουλευτική διαδικασία για την Προανακριτική για τον ΟΠΕΚΕΠΕ που ακολούθησε η κυβερνητική πλειοψηφία. Οι τελευταίες δημοσκοπήσεις πριν τον Αύγουστο έφεραν τη ΝΔ στο 22%. Οι ανεπιβεβαίωτες πληροφορίες θέλουν οι κυλιόμενες που συνεχίζονται δίχως να δημοσιοποιούνται να την φέρνουν κάτω από το 20%, ιδίως μετά την πλήρη κατάρρευση του επιτελικού κράτους στις πυρκαγιές της Πάτρας. Με αυτά τα ποσοστά υπάρχει σαφώς έλλειμα κοινωνικής συναίνεσης και αντίστοιχο κενό νομιμοποίησης.
Τούτων δοθέντων, η μεν αυτοδυναμία έχει αποκλειστεί ακόμη και σαν θεωρητικό σενάριο. Ακόμη και οι πλέον ένθερμοι υποστηρικτές του πρωθυπουργού αποφεύγουν να την επικαλούνται. Ο ευσεβής πόθος του κυβερνητικού επιτελείου είναι πλέον ένα ποσοστό κοντά στο 30% που θα αφήνει το περιθώριο των κινήσεων στην ηγεσία της ΝΔ για κυβερνήσεις συνεργασίας. Με τα ποσοστά που συγκεντρώνει τώρα η ΝΔ, εάν βέβαια αληθεύουν οι πληροφορίες, ακόμη και αυτό είναι αμφίβολο. Πιο πιθανό μοιάζει ένα ποσοστό γύρω στο 25% με την σχετική προβολή των αναποφάσιστων.
Αλλαγή του εκλογικού μπόνους
Μέσα σε αυτό το πλαίσιο επιμένουν τα σενάρια περί αλλαγής του εκλογικού νόμου και οι σχετικές εισηγήσεις προς τον Κυριάκο Μητσοτάκη, παρότι το έχει ο ίδιος αποκλείσει. Η ενδεχόμενη αλλαγή του εκλογικού νόμου αφορά δύο σημεία: την αλλαγή του ορίου και της κατανομής του μπόνους εδρών του πρώτου κόμματος. Με τον ισχύοντα εκλογικό νόμο το πρώτο κόμμα εφόσον συγκεντρώσει 25% παίρνει 20 έδρες επιπλέον όσων του αντιστοιχούν και στην συνέχεια παίρνει μία έδρα για κάθε 0,5%. Συνολικά για να πάρει τις 50 έδρες που είναι το απώτατο όριο πρέπει να συμπληρώσει 40%.
Ο στόχος των διαφόρων εισηγήσεων είναι να αλλάξει ο τρόπος κατανομής και οι 50 έδρες να δίνονται στο πρώτο κόμμα και με μικρότερο ποσοστό, ενδεχομένως και κάτω από το 30%. Αυτό θα έχει σαν αποτέλεσμα να είναι μικρότερο το συμπλήρωμα που απαιτείται για σχηματισμό κυβέρνησης και παράλληλα το πρώτο κόμμα – που θεωρούν βέβαιο ότι θα είναι η ΝΔ- να μιλά από θέση ισχύος. Το δεύτερο σημείο είναι να αυξηθεί το όριο εισόδου στην Βουλή από το 3% στο 5%. Αυτό θα έχει παρόμοιο αποτέλεσμα να αυξηθεί ο αριθμός των αδιάθετων εδρών από τις οποίες βέβαια την μερίδα του λέοντος θα παίρνει το πρώτο κόμμα.
Το βασικό επιχείρημα όσων το εισηγούνται είναι ότι καθώς τα κόμματα της αντιπολίτευσης, κυρίως το ΠΑΣΟΚ που εθεωρείτο ο πλέον πιθανός κυβερνητικός εταίρος, έχουν επιλέξει πολιτική σύγκρουσης, εφόσον δεν εξασφαλίζεται η αυτοδυναμία, η χώρα δεν μπορεί να μείνει ακυβέρνητη. Το επιχείρημα της κυβερνησιμότητας σε συνδυασμό με τις επαναλαμβανόμενες εκλογές και το κατέβασμα του πήχη για την ενίσχυση του πρώτου κόμματος στην πραγματικότητα θα λειτουργήσουν εκβιαστικά προς το εκλογικό σώμα, για το πολυπόθητο 30%. Όσο για την δέσμευση του πρωθυπουργού ότι δεν θα αλλάξει τους κανόνες του παιχνιδιού η επίκληση της “τοξικότητας και της ακυβερνησίας” που ήδη έχουν ενταχθεί στην ρητορική του Κυριάκου Μητσοτάκη μπορούν να διαμορφώσουν ένα διαφορετικό πολιτικό κλίμα.
Μέχρι τότε όμως ο πρωθυπουργός θα πρέπει να πετύχει εάν όχι την “επανεκκίνηση” που επαναλαμβάνει για μία ακόμη φορά ενόψει της ΔΕΘ, πάντως την επιστροφή της ΝΔ σε ανοδική τροχιά. Το μόνο χαρτί της κυβέρνησης είναι το μεγάλο περιθώριο παροχών που διαθέτει λόγω του υπερβολικού πλεονάσματος που ήδη καταγράφεται. Από την άλλη οι παροχές δίχως πολιτικό περιτύλιγμα, όπως έχει δείξει η πολιτική εμπειρία δεν αποδίδουν. Ο κόσμος φυσικά και θα εισπράξει ότι του δώσουν αλλά αυτό δεν σημαίνει ότι θα αλλάξει την απόφασή του να “μαυρίσει” εκείνον που θεωρεί υπεύθυνο για τα βάσανά του.
Και ο ανασχηματισμός στο τραπέζι
Ένα από τα σενάρια που εξετάζονται είναι ένας ακόμη ανασχηματισμός μέσα στο Φθινόπωρο. Στο πλαίσιο αυτό μετράνε τα υπέρ και τα κατά. Μία μείωση του θηριώδους σχήματος των 62 προσώπων θα ήταν μία θετική εξέλιξη αλλά θα άφηνε περισσότερους ανικανοποίητους βουλευτές που συγκρατούν τις ενστάσεις τους για πτυχές της κυβερνητικής πολιτικής από την προσδοκία μίας θέσης υπουργού ή έστω υφυπουργού στον τελευταίο ανασχηματισμό πριν τις εκλογές. Παράλληλα, όσο και αν επισήμως διαψεύδεται στο τραπέζι είναι και το σενάριο των πρόωρων εκλογών με πολλά αν, από την αύξηση των ποσοστών της ΝΔ μέχρι την διαμόρφωση ευνοϊκού πολιτικού περιβάλλοντος.
Κάπως έτσι προκύπτει και το απόλυτο αδιέξοδο, με ποσοστά κάτω από το 20% η κυβέρνηση δεν διαθέτει την απαιτούμενη συναίνεση, και από την άλλη το χαμηλό ποσοστό είναι απαγορευτικό για προσφυγή στις κάλπες. Αναγκαία -αν και όχι ικανή συνθήκη- για άρση του αδιεξόδου είναι η απομάκρυνση με ή χωρίς την θέλησή του, του Κυριάκου Μητσοτάκη, κάτι όμως που ο εσωτερικός συσχετισμός στη ΝΔ δεν ευνοεί.
Οι πυρκαγιές του Αυγούστου και η καταστροφή στην Πάτρα ήταν ένα επιπλέον χτύπημα για την κυβέρνησης καθώς επιβεβαίωσε την έλλειψη σχεδιασμού τόσο στην πρόληψη όσο και στη κατάσβεση καθώς και την αποψίλωση του πυροσβεστικού μηχανισμού από ανθρώπους και υλικούς πόρους. Αυτή την φορά η κυβέρνηση τα έβαλε και με τον δήμαρχο Πατρέων, Κώστα Πελετίδη υποδαυλίζοντας την αντιπαράθεση με το ΚΚΕ. Δεν είναι δίχως σημασία ότι την προηγούμενη φορά που ο Κώστας Κυρανάκης είχε επιτεθεί στον Πελετίδη, είχε απαντήσει σε εξαιρετικά έντονο ύφος από το βήμα της Βουλής ο Δημήτρης Κουτσούμπας.