Από το “κυπριακό θαύμα” στην αλλαγή παραδείγματος

Δεν είναι που έχουμε ήδη εισέλθει σε προεκλογική περίοδο ενόψει ευρωεκλογών, που χρονικά τοποθετούνται στις 26 Μαΐου. Είναι που βιώνουμε, όποιος και να είναι στην εξουσία, ένα παιγνίδι συστηματικού αποπροσανατολισμού από τα πραγματικά προβλήματα. Ένα παιχνίδι ευτελισμού των θεσμών, που ενισχύουν τα ελλείμματα δημοκρατίας. Μεταξύ του πορίσματος για τη φονική έκρηξη στο Μαρί μέχρι και αυτού για την κατάρρευση του Συνεργατισμού, η απόσταση είναι μικρή. Η διαφορά είναι στα πρόσωπα, στην εναλλαγή κομμάτων στην εξουσία.

Οι συμπεριφορές, οι νοοτροπίες οι ίδιες, όπως και οι πολιτικές που ασκούνται, και ας προσπαθούν να διαφοροποιηθούν ο ένας από τον άλλο για λόγους συσπειρώσεων. Μετά και τα πρόσφατα γεγονότα, το έχουμε εμπεδώσει: Οι έρευνες και τα πορίσματα γίνονται αποδεκτά μόνο όταν βολεύει τους προσωπικούς πολιτικούς σχεδιασμούς, την εδραίωση στην καρέκλα.

Άπαντες επενδύουν στον χρόνο και στη λήθη. Η συντήρηση του θέματος στο προσκήνιο συνδέεται με επικοινωνιακές κι άλλες ανάγκες και σχεδιασμούς. Πέραν, όμως, το στενά κομματικό και προσωπικό συμφέρον που εξυπηρετείται, υπάρχει και η άλλη διάσταση. Αυτή που έχει να κάνει με την ικανότητα διαχείρισης.

• Η Κύπρος παραμένει οικονομικά ευάλωτη, κυρίως σε ό,τι αφορά τις αντοχές του τραπεζικού συστήματος.
• Οι θεσμοί αντιμετωπίζονται όπως το γιο-γιο. Δεν τυγχάνουν σεβασμού και τούτο διαμορφώνει συμπεριφορές ετσιθελισμού.
• Είναι, όμως, παράλληλα εκτεθειμένη η Κύπρος σε διάφορους κινδύνους, εξωτερικούς κυρίως, λόγω της συνεχιζόμενης κατοχής από την Τουρκία τμήματος του εδάφους της. Αυτό να μην το ξεχνάμε ποτέ.

Το κυρίαρχο πολιτικό σύστημα, το πολιτικό προσωπικό, βράζει στο ζουμί του. Έμαθε για τα πάντα μια συνταγή, την πεπατημένη, ακόμη και όταν αποδεδειγμένα τα μοντέλα που χρησιμοποιούνται έχουν χρεοκοπήσει. Συχνά-πυκνά λέγεται με μια δόση αυταρέσκειας πως η χώρα μετά την εισβολή κατάφερε το «κυπριακό θαύμα». «Θαύμα» σε κινούμενη άμμο και ξένα στηρίγματα, που ανά πάσα στιγμή αποσύρονται. «Θαύμα», το οποίο λεηλατήθηκε από τους αναντικατάστατους, ανακυκλωμένους παράγοντες.

Πρόκειται για ένα πολυδιαφημιζόμενο παράδειγμα που πέραν από το φαγοπότι χρησιμοποιείται για να αποκρύβει την αλήθεια διά της χρηματοδότησης της λήθης. Τα success stories προβάλλονται ενίοτε προεκλογικά, αλλά δεν αντέχουν να τα χαρούμε μετεκλογικά. Η Λαϊκή, οι Κυπριακές Αερογραμμές, ο Συνεργατισμός είναι τα παραδείγματα εν αναμονή καινούργιων. Χάθηκε, πλέον, και το στοιχείο του αιφνιδιασμού.

Όση, ωστόσο, ευθύνη έχει το πολιτικό σύστημα, άλλη τόση έχουν και οι πολίτες. Αυτοί που αδιαμαρτύρητα αποδέχονται να παίζουν τον ρόλο του πειραματόζωου. Και στο Κυπριακό και στην οικονομία. Όταν οι διάφοροι λεγόμενοι μεσολαβητές προωθούσαν φόρμουλες διαχωρισμού και διακρίσεων, στη Λευκωσία αυτό βαθμηδόν γινόταν παντιέρα. Και στην οικονομία, η απρόσμενη πρόσκληση των Τροϊκανών από τους τέως, η θερμή υποδοχή της οποίας έτυχαν, επέτρεψαν στη συνέχεια και το κούρεμα καταθέσεων και την ισοπέδωση του τραπεζικού συστήματος.

Η Κύπρος χρειάζεται επειγόντως αλλαγή παραδείγματος. Χρειάζεται εξωστρέφεια, όραμα, κοινωνικές, πολιτικές και πολιτισμικές καινοτομίες με καινούργιες ιδέες. Για να γίνει τούτο επιβάλλεται αναστοχασμός. Για το τι συμβαίνει σήμερα αλλά και για το μέλλον. Η λύση δεν είναι τα διαδικτυακά διχαστικά παραληρήματα και τα on line λαϊκά δικαστήρια. Η χώρα βουλιάζει με συλλογική ευθύνη και η κοινωνία χάνεται στην ιντερνετική βαβούρα. Το γεγονός ότι η χώρα επέζησε των διαφόρων δυσκολιών, παγίδων, καταστροφών, δεν σημαίνει τίποτε.