Από τον Πουζάντ στον θρίαμβο Λεπέν – Η Νέα Δεξιά στην Γαλλία
10/06/2024
Πολιτικός σεισμός στην Γαλλία, όπου θριαμβεύτρια των ευρωεκλογών αναδεικνύεται η Μαρίν Λεπέν, σύμφωνα με τα exit polls. Συγκεκριμένα ο Εθνικός Συναγερμός της κερδίζει πάνω από το 31% των ψήφων και προηγείται με διαφορά τουλάχιστον 16 μονάδων από το κόμμα του Μακρόν (αναμένεται να κινηθεί στο 15,2%). Να σημειωθεί πως στις προηγούμενες εκλογές το κόμμα της Λεπέν είχε κατακτήσει το 23,34%. Μεγάλη άνοδος για το Σοσιαλιστικό Κόμμα που λαμβάνει ποσοστό περί το 14,3%. Ακολουθούν, η Ανυπότακτη Γαλλία του Ζαν Λυκ Μελανσόν με 8,3%, οι κεντροδεξιοί Ρεπουμπλικάνοι με 7%, οι Οικολόγοι με 5,6%. Περί το 5,1% λαμβάνει το ακροδεξιό κόμμα του Ερίκ Ζεμούρ.
Στον αντίποδα της Ελλάδας, η συμμετοχή εκτιμάται περί το 52,5% του εκλογικού σώματος και είναι η μεγαλύτερη συμμετοχή στις ευρωεκλογές τα τελευταία 30 χρόνια στη Γαλλία. Ενδεικτικό της κατάστασης είναι πως ο Μακρόν σε έκτακτο διάγγελμα του προκήρυξε πρόωρες βουλευτικές εκλογές, όπως ακριβώς είχε ζητήσει ο “σταρ” του κόμματος Λεπέν, ο Ζορντάν Μπαρντελά (μόλις 28 ετών, που κάνει θραύση στα social)
Πάντως, να θυμίσουμε πως αρκετοί είχαν σπεύσει να ξεγράψουν την Λεπέν όταν είχε αποτύχει να νικήσει τον Εμμανουέλ Μακρόν στον δεύτερο γύρο των προεδρικών εκλογών, όπου είχαν λειτουργήσει τα “αντιλεπενικά” αντανακλαστικά: Η πλειονότητα των Γάλλων είχε ψηφίσει τον ελιτιστή Μακρόν – και ας τον απεχθάνονταν – για να μην εκλεγεί Πρόεδρος, η αρχηγός του πάλαι ποτέ Εθνικού Μετώπου. “Αντιλεπενικά” χαρακτηριστικά, που με τον χρόνο βέβαια ξεθωριάζουν, όπως δείχνει και τα “καμπανάκι” των ευρωεκλογών…
Κινδυνεύει η – κατά τους επικριτές της – Ακροδεξιά να αλώσει στις επόμενες προεδρικές εκλογές την γαλλική προεδρία; Πάντως οι εποχές έχουν αλλάξει: Τα νέα ακροδεξιά κόμματα (ή κόμματα της Νέας Δεξιάς) στην Ευρώπη δεν σχεδιάζουν την βίαιη κατάληψη της εξουσίας. Η ίδια η Λεπέν δηλώνει σε κάθε ευκαιρία την αποστροφή της στα κάθε λογής νεοφασιστικά μορφώματα και αυτοπροσδιόριζεται ως εκπρόσωπος της Νέας Δεξιάς. Εξάλλου η ίδια η ιστορική διαδρομή της γαλλικής ακροδεξιάς, ακόμα και του ίδιου του γαλλικού φασισμού, παρουσιάζει ορισμένες αξιοσημείωτες ιστορικές ιδιαιτερότητες.
Για παράδειγμα, στον Μεσοπόλεμο ο θαυμαστής του Μουσολίνι και επικεφαλής του μεγαλύτερου γαλλικού φασιστικού κόμματος “Πύρινοι Σταυροί’, συνταγματάρχης Λα Ροκ, αρνήθηκε να μετάσχει στην επιχείρηση εισβολής στο γαλλικό Κοινοβούλιο (Φεβρουάριος 1934) που είχαν αποπειραθεί ομάδες εθνικιστών, μοναρχικών και φασιστών, δίνοντας τελικώς πολύτιμη “ψήφο εμπιστοσύνης” στον κοινοβουλευτισμό! Δείγμα των πολύπλοκων ιστορικών καταβολών της γαλλικής Ακροδεξιάς είναι το γεγονός ότι ο Λα Ροκ δεν συνεργάστηκε με το δοσιλογικό καθεστώς του Βισύ. Στον αντίποδα, φυλακίστηκε από τους Γερμανούς και απελευθερώθηκε από τους Συμμάχους!
Επίσης, αν για κάποιο λόγο η γαλλική – αρχικά Ακροδεξιά και μετέπειτα Νέα Δεξιά – ξεχωρίζει είναι η πληθώρα των διανοουμένων που είχε στις τάξεις της. Ένας από αυτούς ήταν ο Ντομινίκ Βεννέρ που αυτοκτόνησε τον Μάϊο του 2013 στην Παναγία των Παρισίων, αφήνοντας ένα μανιφέστο-κατηγορώ κατά της παρακμής του σύγχρονου κόσμου. Για την ιστορία, ήταν η περίοδος που η Γαλλία σείονταν από βίαιες μαζικές διαδηλώσεις ακροδεξιών και συντηρητικών οργανώσεων κατά της απόφασης του τότε προέδρου Ολάντ να νομιμοποιήσει το γάμο των ομοφυλόφιλων!
Όμως, ο πιο επιφανής εκπρόσωπος της, είναι ο φιλόσοφος Αλαίν ντε Μπενουά. Λίγα χρόνια μετά τα γεγονότα του γαλλικού Μάη, είχε συμβάλει στη δημιουργία του ιδεολογικού ρεύματος της “Νέας Δεξιάς” με πληθώρα βιβλίων, εκδόσεων και εκδηλώσεων. Αντίπαλος του κομμουνισμού, της σοσιαλδημοκρατίας, του φιλελευθερισμού (θεωρούσε ότι όλα αυτά τα ρεύματα ήταν όψεις του ίδιου νομίσματος, του εξισωτισμού), έκανε σφοδρές επιθέσεις στις ΗΠΑ, τις οποίες θεωρούσε υπεύθυνες για την “καταστροφική παγκοσμιοποίηση”. Οι απόψεις του Μπενουά για την απόρριψη κάθε οικονομικής, πολιτιστικής, καλλιτεχνικής αποικιοκρατίας έχουν επηρεάσει βαθύτατα, όχι μόνο την Λεπέν, αλλά γενικότερα το ρεύμα της Νέας Δεξιάς.
Από τον Πουζάντ στην Λεπέν
Πάντως η γαλλική Ακροδεξιά είχε τον πρώτο της χαρισματικό πολιτικό ηγέτη μετά τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο τον Πιέρ Πουζάντ, όχι έναν άνθρωπο της διανόησης, αλλά έναν μικρέμπορο. Έγινε γνωστός γιατί αντέδρασε με βιαιότητα σε φορολογικό έλεγχο το 1953. Τέθηκε επικεφαλής ενός λαϊκίστικου κινήματος με συνθήματα κατά του “μπουρδέλου Κοινοβουλίου” και κατά του “κράτους βαμπίρ”! Ήταν εκφραστής της Γαλλίας των μικρεμπόρων και των μικροαστών που αντιδρούσαν στην εισβολή των πολυκαταστημάτων και των σούπερμαρκετ.
Ο Πουζάντ απεχθανόταν τη διανόηση. Έλεγε με υπερηφάνεια ότι δεν είχε διαβάσει κανένα βιβλίο. Κατόρθωσε, όμως, να καθιερώσει στην πολιτική τον όρο “πουζαντισμός”. Στις εκλογές του Ιανουαρίου 1956 είχε βγάλει 52 βουλευτές, ανάμεσα τους και το νεαρό Ζαν Μαρί Λεπέν, πατέρα της Μαρίν. Η επιστροφή του Σαρλ Ντε Γκωλ στην πολιτική, όμως, περιθωριοποίησε το κίνημα του Πουζάντ, τον οποίο θα μπορούσαμε να χαρακτηρίσουμε και ως “πατέρα” του ευρωπαϊκού λαϊκισμού.
Τα επόμενα χρόνια, ο πατέρας Λεπέν με το Εθνικό Μέτωπο άρχισε να έχει κέρδη στους “χαμένους” του συστήματος. Παλιούς εργάτες (συχνά πρώην κομμουνιστές) χειμαζόμενα μεσαία στρώματα που αντιδρούσαν στη μετανάστευση, την αποβιομηχανοποίηση και την περιθωριοποίησή τους. Η Μαρίν Λεπέν αποστασιοποιήθηκε από τον ακραίο αντισημιτισμό του πατέρα της, τον οποίο διέγραψε, όπως και άλλους εξτρεμιστές ακτιβιστές του. Έτσι, άρχισε να επεκτείνει την επιρροή του κόμματος σε ένα ευρύτερο φάσμα, όπως έπραξε και πρόσφατα, εγκαταλείποντας την ρητορική περί “Frexit” και ερχόμενη σε σύγκρουση με την Εναλλακτική για την Γερμανία (AfD) – την οποία κατηγόρησε πως έχει στις τάξεις της απολογητές των Ναζί.
Tο κύμα της ακρίβειας που σαρώνει τα λαϊκά νοικοκυριά και τα μεσαία στρώματα, οι εξεγέρσεις των Γάλλων αγροτών, η αλαζονεία που επιδεικνύει σε κάθε ευκαιρία ο Μακρόν, αποδείχτηκαν ούριος άνεμος στα πανιά της Λεπέν. Και αν συνεχιστεί αυτή η κατάσταση, δεν θα χρειάζονται τάγματα εφόδου για την άλωση του Ελιζέ, αλλά θα αρκεί η «λεπενοποίηση των συνειδήσεων», όπως είχε πει σε ανύποπτο χρόνο ο πατέρας Λεπέν…
