Μπορεί ο ΣΥΡΙΖΑ να επιστρέψει σε ανοδική τροχιά; 

Από το κείμενο των θέσεων, όπως και από τις τοποθετήσεις της πλειονότητας των συνέδρων, προκύπτει ότι ο ΣΥΡΙΖΑ πλέον περισσότερο κινείται στην μέχρι τώρα τροχιά μίας προοδευτικής σοσιαλδημοκρατίας που πρεσβεύει μία διαφορετική διαχείριση με πιο δίκαιη κατανομή εισοδήματος (δίχως την διαφθορά της περιόδου Μητσοτάκη) παρά στην κατεύθυνση μίας ριζοσπαστικής διαφοροποίησης από το κυρίαρχο νεοφιλελεύθερο μοντέλο.

Από τις διεργασίες του Συνεδρίου προκύπτει η απόφαση του ΣΥΡΙΖΑ να υπερασπιστεί τα δημόσια αγαθά, καθώς η συζήτηση θα ανοίξει σε κορυφαίο επίπεδο με την αναθεώρηση του Συντάγματος (εμβληματικό είναι το άρθρο 16 για τα ιδιωτικά πανεπιστήμια) και να επανασυνδεθεί με κινήματα των πολιτών. Ιδιαίτερη έμφαση δίνεται στο αντιπολεμικό κίνημα που αναπτύσσεται, με αφορμή και τα τελευταία γεγονότα στην Γάζα και την επίθεση του Ισραήλ στο Ιράν. Το Συνέδριο με δύο ψηφίσματα καταδίκασε απερίφραστα και την γενοκτονία στην Γάζα και την επίθεση του Ισραήλ. 

Παράλληλα ο ΣΥΡΙΖΑ τάσσεται κατηγορηματικά εναντίον του ReArm Europe και της συμμετοχής της Τουρκίας σ’ αυτό. Συνολικά προτείνει μία διαφορετική αρχιτεκτονική για την ευρωπαϊκή άμυνα που να αυτονομείται από το ΝΑΤΟ και να εκτείνεται από τον Ατλαντικό μέχρι τα Ουράλια, κάτι που προϋποθέτει διαφορετική σχέση με την Ρωσία.  Σε κάθε περίπτωση, θεωρεί ως βασικό κίνδυνο για την ελληνική και τις άλλες ευρωπαϊκές κοινωνίες την άνοδο της Ακροδεξιάς, που ενισχύει η εκλογή Τραμπ.

Αγωνία από την πτωτική πορεία του ΣΥΡΙΖΑ

Το εάν όμως η όλη διαδικασία του Συνεδρίου θα αποκαταστήσει την αξιοπιστία του ΣΥΡΙΖΑ και τις σχέσεις του με τα κινήματα των πολιτών και την πλειοψηφία της κοινωνίας, θα φανεί επί του πεδίου. Ήταν εμφανής η αγωνία της πλειονότητας των στελεχών όλων των βαθμίδων για την πτωτική πορεία στις δημοσκοπήσεις, ενώ το κυρίαρχο θέμα στα πηγαδάκια των στελεχών ήταν εάν και πότε θα κάνει το βήμα για την δημιουργία νέου πολιτικού φορέα ο Αλέξης Τσίπρας. Ο πρώην πρωθυπουργός παραβρέθηκε στην έναρξη του Συνεδρίου του κόμματος σε μία συμβολική ενέργεια, κάτι που δεν είχε κάνει στο προηγούμενο επί ηγεσίας Κασσελάκη. Ωστόσο δύο ημέρες νωρίτερα είχε πραγματοποιήσει την δική του Διάσκεψη, πυροδοτώντας τις σχετικές φήμες που επηρέασαν και το Συνέδριο. 

Το αισιόδοξο μήνυμα της ανασυγκρότησης και της επανεκκίνησης  θέλησε να κωδικοποιήσει ο Σωκράτης Φάμελλος κλείνοντας το Συνέδριο: «Επιστρέψαμε, είμαστε όρθιοι. Μετά από ένα εποικοδομητικό τριήμερο διαλόγου στέλνουμε το μήνυμα: διαψεύσαμε ότι θα ήταν συνέδριο διχόνοιας και μαχών, ήταν συνέδριο δημοκρατίας και σύνθεσης. Τα μέλη και τα στελέχη του ΣΥΡΙΖΑ δήλωσαν την κατηγορηματική απόφαση ο ΣΥΡΙΖΑ να αλλάξει και να είναι μαχητικά, δυναμικά και αποτελεσματικά δίπλα στον λαό της Ελλάδας. Και δηλώσαμε ότι έχει στρατηγική προοδευτικής ανατροπής στην Ελλάδα με τον ΣΥΡΙΖΑ καταλύτη και κεντρικό κορμό αυτή της προοδευτικής συμμαχίας». 

Διαφοροποιήσεις, περισσότερο για τα όσα έγιναν στην περίοδο Κασσελάκη εξέφρασαν ο Διονύσης Τεμπονέρας και ο αναπληρωτής γραμματέας του κόμματος, Γιώργος Βασιλειάδης, οι οποίοι δήλωσαν ότι δεν θα είναι υποψήφιοι για τα όργανα του κόμματος. Σύγκρουση καταγράφηκε από τον Χρήστο Σπίρτζη, ο οποίος στην τοποθέτησή του ουσιαστικά αμφισβήτησε τη νομιμοποίηση του Συνεδρίου και ζήτησε να ανοίξει νέος κύκλος συζήτησης στην βάση για τις θέσεις του κόμματος. Η διαφοροποίηση του, όμως, περιορίστηκε σε διαδικαστικά ζητήματα. 

“Ρεύμα” Πολάκη 

Το Συνέδριο αποφάσισε την κατάργηση των τάσεων, ως συγκροτημένων μηχανισμών που αποτελούν κόμμα μέσα στο κόμμα και την αντικατάστασή τους από ρεύματα ιδεών κατά θεματική. Σε επίπεδο θέσεων και ιδεών πάντως καταγράφηκε “ρεύμα Πολάκη”. Ο Κρητικός βουλευτής κατέθεσε συνολικά διαφορετικές προτάσεις στην κατεύθυνση ριζοσπαστικοποίησης των προγραμματικών θέσεων του κόμματος. Είχε ολοκληρωμένη πλατφόρμα με θέσεις που απέχουν από τις αντίστοιχες της ηγεσίας και τις έβαλες εν είδη τροπολογιών σε ψηφοφορίες που όμως δεν πέρασαν. 

Η βασική αντιπαράθεση αφορά το εάν η Εθνική Τράπεζα και βασικές υποδομές όπως τα περιφερειακά λιμάνια και αεροδρόμια της χώρας θα επανέλθουν στην ιδιοκτησία του δημοσίου. Η άποψη της ηγεσίας που επικράτησε είναι το δημόσιο να αυξήσει τον έλεγχο μέσω της πολιτικής βούλησης και των εργαλείων που δίνει η νομοθεσία, ωστόσο να μην επιχειρηθεί η ανάκτηση του πλειοψηφικού πακέτου της Εθνικής Τράπεζας και η ιδιοκτησία των υποδομών.

Ο Παύλος Πολάκης έδωσε ευρύτερη διάσταση στην διαφωνία του λέγοντας: «Πρέπει να πάρουμε διαζύγιο από τη αντίληψη των μνημονίων. Η έννοια της φοβικής τραπεζικής Αριστεράς πρέπει να τελειώσει». Διαφωνία όμως εξέφρασε ο Παύλος Πολάκης και στο ζήτημα των συνεργασιών. εξαπολύοντας μάλιστα επίθεση κατά του ΠΑΣΟΚ, του ΚΚΕ, της Νέας Αριστεράς, της Πλεύσης Ελευθερίας και του Κινήματος Δημοκρατίας.