Δεν κέρδισε ο ΔΗΣΥ, έχασε η αντιπολίτευση στην Κύπρο

Η ήττα δεν ήταν χθες ορφανή. Είχε πολλούς πατεράδες και πρωτίστως εκείνους, που διαχρονικά εκφράζουν το παραδοσιακό πολιτικό σύστημα. Οι χθεσινές εκλογές είχαν εκπλήξεις και τα αποτελέσματα φαίνεται πως θα αναδιαμορφώσουν το πολιτικό σκηνικό και εντός των κομμάτων, συμπεριλαμβανομένου του κυβερνητικού ΔΗΣΥ. Ο δικομματισμός μειώθηκε, για πρώτη φορά, κάτω του 50% ενώ η αποχή κατέγραψε το υψηλό ποσοστό του 34,28%, επιβεβαιώνοντας ότι οι πολίτες εξακολουθούν να επιλέγουν τον καναπέ τους.

Μπορεί το κυβερνών κόμμα να μην κέρδισε, καθώς μειώθηκαν ψήφοι, ποσοστά και μία έδρα, αλλά είναι σαφές πως ηττήθηκε η αντιπολίτευση. Στις εκπλήξεις η Δημοκρατική Παράταξη (ΔΗΠΑ), που στην πρώτη της εμφάνιση κατέγραψε σημαντικές δυνάμεις, ενώ η αύξηση του ΕΛΑΜ, ήταν μεν αναμενόμενη, αλλά πρέπει να ανησυχεί όλους, για το γεγονός ότι η Ακροδεξιά έχει αναδειχθεί σε τέταρτη δύναμη.

ΔΗΣΥ, ΑΚΕΛ και ΔΗΚΟ έχασαν περίπου από τρεις μονάδες. Το γεγονός ότι ο ΔΗΣΥ παρέμεινε πρώτο κόμμα και παράλληλα μειώθηκε το αντιπολιτευτικό μπλοκ, αυτό επέτρεψε στο κυβερνών κόμμα να… πανηγυρίσει. Την ίδια ώρα, ΑΚΕΛ και ΔΗΚΟ, που είχαν ανεβάσει κατά την προεκλογική περίοδο τους τόνους, όχι μόνο δεν κατάφεραν να κερδίσουν πόντους άλλα έχασαν. Φαίνεται πως απέτυχαν να πείσουν και να δημιουργήσουν ένα πλειοψηφικό ρεύμα στην κοινωνία.

Το νέο σκηνικό, συνεπώς, επηρεάζει και τα επόμενα βήματα, τις επόμενες εξελίξεις. Με πρώτο το θέμα της εκλογής Προέδρου της Βουλής, που θα “προβάρει” συνεργασίες όχι μόνο για τη συγκεκριμένη διαδικασία, αλλά και για τη συνέχεια. Το κυβερνών κόμμα εκ των πραγμάτων θα πρέπει να κάνει ανοίγματα προς άλλους χώρους. Επί του παρόντος φαίνεται πως με τη ΔΗΠΑ μπορεί να προχωρήσει, ενδεχομένως και με την ΕΔΕΚ.

Οι αντιδράσεις της αντιπολίτευσης

Και η αντιπολίτευση θα επιχειρήσει για να μπορέσει να κερδίσει την πρώτη μάχη, να διευρύνει το μέτωπό της. Αν και οι προεδρικές εκλογές αργούν –θα προηγηθούν τον Δεκέμβριο εκείνες για την Τοπική Αυτοδιοίκηση– είναι σαφές πως το αποτέλεσμα των βουλευτικών ανατρέπει σχεδιασμούς. Θα πρέπει να ξαναγίνουν σχεδιασμοί και ενδεχομένως να μπουν κι άλλοι στην εξίσωση.

Στον ΔΗΣΥ ανέμεναν την πτώση ποσοστών, καθώς μετρούσε από την μια τη φθορά της εξουσίας και από την άλλη –που ήταν ο βασικός λόγος– το γεγονός ότι υπήρξε “έκρηξη” υποθέσεων διαφθοράς, με αποκορύφωμα αυτή με τα “χρυσά διαβατήρια”. Η μάχη των “τελευταίων εκατό μέτρων” φάνηκε καθοριστική. Η εμπλοκή του Προέδρου Αναστασιάδη στην προεκλογική καθώς και υπουργών φαίνεται να έχει αποδώσει. Όπως απέδωσε προφανώς και η άρση των μέτρων για την πανδημία, το γεγονός ότι άνοιξε η αγορά.

Ο ΔΗΣΥ προφανώς και θα έχει δύσκολο έργο στη Βουλή, όπως και η κυβέρνηση. Το κυβερνών κόμμα με τον Αβέρωφ Νεοφύτου θα κληθεί να βγάλει τα κάρβουνα από τη φωτιά πολλές φορές, καθώς παραμένει μειοψηφία στο Κοινοβούλιο. Την ίδια ώρα, υπάρχει ο κίνδυνος εφησυχασμού. Η μείωση ποσοστών, ψήφων και έδρας δεν μπορεί να θεωρείται επιτυχία. Και παρόλα αυτά χθες βράδυ υπήρξαν πανηγυρισμοί στην Πινδάρου.

Θέματα ηγεσίας

Στο ΑΚΕΛ η ήττα φέρνει αναταράξεις στην ηγεσία. Ο γενικός γραμματέας Άντρος Κυπριανού έκανε παραδοχές. Ότι το κόμμα δεν έπεισε. Δεν έπεισε ότι διαφέρει από τους άλλους. Εννοώντας τον ΔΗΣΥ. Είναι, όμως, προφανές πως δεν θα μπορούσε να υπάρξει καλύτερη συγκυρία για το ΑΚΕΛ για να ανεβάσει τα ποσοστά του και ενδεχομένως να αναδειχθεί πρώτο κόμμα. Η κυβέρνηση και το κυβερνών κόμμα βάλλονταν πανταχόθεν και είχε να διαχειριστεί σκάνδαλα διαφθοράς μέχρι και την υστάτη, με την υπόθεση Γιαννάκη.

Το ΑΚΕΛ δεν κατάφερε να ξεχωρίσει από το τσουβάλιασμα ότι “όλοι το ίδιο είσαστε”. Κι αυτό προφανώς αποτελεί ευθύνη της ηγεσίας, για τη διαχείριση που έκανε. Τα “όργανα έχουν αρχίσει” για αλλαγή ηγεσίας και θα φανεί στη συνέχεια πώς θα εξελιχθούν οι συζητήσεις. Το κόμμα έχει καταγράψει το χαμηλότερο ποσοστό στην μακρόχρονη ιστορία του κι αυτό δεν μπορεί να αφεθεί μόνο στις εσωτερικές διαδικασίες.

Στο ΔΗΚΟ μπορούν να επιχειρηματολογούν για την απώλεια ποσοστών και να επικαλούνται τις δύο διασπάσεις, αλλά υπήρξαν κι άλλοι λόγοι. Όπως, για παράδειγμα, κάποιες εμμονές και ειδικά οι τόνοι που υιοθετήθηκαν προεκλογικά. Εκ του αποτελέσματος διαφάνηκε πως η προεκλογική τακτική δεν πέτυχε, ενώ είναι σαφές πως εάν δεν αναζητηθούν οι πραγματικοί λόγοι της μείωσης ποσοστών τότε δεν θα μπορέσει στη συνέχεια να ανακάμψει.

Άνοδος της Ακροδεξιάς

Το ΕΛΑΜ μπορεί να υποστηρίζει ότι βρίσκεται στους νικητές. Και είναι, γιατί κέρδισε την τέταρτη θέση, ενώ αύξησε τα ποσοστά και τις ψήφους του. Είναι σαφές πως το κόμμα της Ακροδεξιάς εισπράττει ψήφους διαμαρτυρίας και σε αυτή τη βάση ενισχύεται σε κάθε εκλογική αναμέτρηση. Το φαινόμενο ΕΛΑΜ χρειάζεται ανάλυση, καθώς είναι σαφές πως σε μια μερίδα της κοινωνίας υποβαθμίζεται το γεγονός ενίσχυσης της Ακροδεξιάς.

Την ίδια ώρα, η ΕΔΕΚ έχει συγκρατήσει τις δυνάμεις της, αν και στις εκλογές κατήλθε με τη Συμμαχία Πολιτών και θα μπορούσε να προστεθούν και των δύο τα ποσοστά του 2016. Ωστόσο, στην πολιτική τίποτε δεν είναι απλή αριθμητική. Εάν τα ποσοστά προστίθεντο, θα ξεκινούσαν από 12% συν, πλην όμως αυτό στις εκλογές δεν μετρά. Χάθηκε η τέταρτη θέση, η οποία παραδοσιακά ανήκε στο κόμμα. Αυτό δεν έχει μόνο σημειολογική σημασία, αλλά και ουσιαστική. Κυρίως γιατί χάθηκε από την Ακροδεξιά. Σημειώνεται, ωστόσο, ότι η ΕΔΕΚ έχει αυξήσει τις έδρες της σε τέσσερις από τρεις.

Η παρουσία της ΔΗΠΑ ήταν η έκπληξη των εκλογών. Θεωρούνται οι νικητές των εκλογών, καθώς κατάφεραν ένα ψηλό ποσοστό και εισήλθαν άνετα στη Βουλή, την ώρα που οι δημοσκοπήσεις τους θεωρούσαν στο όριο εισόδου. Από τις πρώτες τοποθετήσεις καταγράφεται η αναφορά ότι η ΔΗΠΑ αποτελεί την “αναγέννηση του κέντρου”, ενώ προαναγγέλθηκε πως οι όποιες συνεργασίες θα γίνονται με προγραμματικές συγκλίσεις.

Οι ηττημένοι

Αυτή η αναφορά του προέδρου του κόμματος, Μάριου Καρογιάν, ήταν ως να έκλεινε το μάτι σε δυνάμεις για συνεργασία, κυρίως όμως στο κυβερνητικό στρατόπεδο, με το οποίο διατηρεί κανάλια επαφής και συνεννόησης. Θεωρείται –και τούτο δεν είναι μυστικό– ότι συμμετέχει κατά κάποιον τρόπο στην κυβέρνηση.

Οι Οικολόγοι “ξεφούσκωσαν” στην τελευταία στροφή. Δεν άντεξαν την πίεση των μεγάλων, παραδοσιακών κομμάτων. Χωρίς μηχανισμούς δεν συγκράτησαν δυνάμεις, οι οποίες κτύπησαν προεκλογικά την… πόρτα τους. Την ίδια ώρα, είναι σαφές πως το μοντέλο του πολιτικού σούπερ μάρκετ δεν αποδίδει. Άλλο ο πλουραλισμός και άλλο η πολιτική Βαβέλ. Και κάτι άλλο: Δεν έγινε αντιληπτή η “εξαφάνιση” του Γιώργου Περδίκη από την προεκλογική. Και δεν ήταν τούτο δική του επιλογή.

Στους ηττημένους θα πρέπει να θεωρούνται οι δημοσκοπήσεις, που μέχρι την υστάτη έδιναν άλλη εικόνα από την πραγματική, της κάλπης. Η Αλληλεγγύη είναι από τους μεγάλους χαμένους των εκλογών. Πλήρωσε τα λάθη της. Όλο εκείνο το… μπάχαλο με την έδρα της Λεμεσού, η απουσία της Προέδρου, Ελένης Θεοχάρους από την Κύπρο όσο ήταν στην Ευρωβουλή και η υπόθεση Συλλούρη. Η συνέχεια θα είναι δύσκολη και ανηφορική. Το Κίνημα Αλλαγή Γενιάς, οι κυνηγοί και όσοι άλλοι έμειναν εκτός, για να παραμείνουν στο προσκήνιο μέχρι τις ερχόμενες εκλογές θα χρειαστεί μεγάλη προσπάθεια. Θα κριθούν, βέβαια, πόσοι ήταν περιστασιακοί…

Τα τελικά αποτελέσματα

Με καταμετρημένο το 100% των ψήφων, ψήφισαν 366.608 από τους 557.836 εγγεγραμμένους ψηφοφόρους ή ποσοστό 65,72%, σύμφωνα με την επίσημη ιστοσελίδα των βουλευτικών εκλογών του 2021. Η αποχή ανήλθε στις 191.228 ψήφους ή στο 34,28%. Τα έγκυρα ψηφοδέλτια ήταν 357.714 (97,57%), τα άκυρα 6.824 (1,86%) και τα λευκά 2.070 (0,56%).

• Ο ΔΗΣΥ εξασφάλισε ποσοστό 27,77% ή 99.332 ψήφους
• Το ΑΚΕΛ ποσοστό 22,34% ή 79.910 ψήφους.
• Το ΔΗΚΟ ποσοστό 11,29% ή 40.392 ψήφους.
• Το ΕΛΑΜ ποσοστό 6,78% ή 24.255 ψήφους.
• Η ΕΔΕΚ ποσοστό 6,72% ή 24.025 ψήφους.
• Η Δημοκρατική Παράταξη ποσοστό 6,10% ή 21.834 ψήφους.
• Το Κίνημα Οικολόγων – Συνεργασία Πολιτών ποσοστό 4,41% ή 15.761 ψήφους.

Ακολουθούν τα κόμματα που δεν εισέρχονται στη Βουλή:

• Ενεργοί Πολίτες – Κίνημα Ένωση Κυπρίων Κυνηγών με ποσοστό 3,27% ή 11.711 ψήφους.
• Αλλαγή Γενιάς με ποσοστό 2,82% ή 10.096 ψήφους.
• Αλληλεγγύη με 2,31% ή 8.254 ψήφους.
• Η Αμμόχωστος για την Κύπρο με 1,56% ή 5.596 ψήφους.
• Η Αφύπνιση με 1,35% ή 4.839 ψήφους.
• Η Πνοή Λαού με 1,28% ή 4.585 ψήφους.
• Κόμμα για τα Ζώα Κύπρου με 1% ή 3.593 ψήφους.

Ακολουθούν οι ανεξάρτητοι υποψήφιοι Ευάγγελος Πουργουρίδης, με 0,44% ή 1.571 ψήφους και Ανδρέας Χρίστου με 0,30% ή 1.078 ψήφους. Ο Πατριωτικός Συνασπισμός εξασφάλισε 0,11% ή 376 ψήφους, ο Αβραάμ Θεμιστοκλέους 0,07% ή 246 ψήφους, ο Χριστόδουλος Χριστοδούλου 0,03% ή 105 ψήφους και ο Χρύσανθος Μαρδαπήττας με 0,01% ή 74 ψήφους. Επίσης ο Σπάρος Φοίβος έλαβε 42 ψήφους και ο Σπύρος Χρυσάνθου 39 ψήφους.