Διάσπαση ΣΥΡΙΖΑ: Η Αριστερά απέναντι στην πολιτική της πλατφόρμας
18/11/2024Στο επίμετρο του βιβλίου του Νικ Σέρνικ “Ο καπιταλισμός της πλατφόρμας”, οι μεταφραστές Γιώργος Μαριάς και Αλέξανδρος Μινωτάκης εκτιμούν: «Τις ημέρες που ολοκληρωνόταν η μετάφραση αυτού του βιβλίου, ο Στέφανος Κασσελάκης είχε ολοκληρώσει την “επιθετική εξαγορά του ΣΥΡΙΖΑ” και διάνοιγε διαδικτυακή πλατφόρμα για την κατάθεση προτάσεων για το πρόγραμμα αλλά και για την συγκέντρωση υποψηφιοτήτων για τα thihk tank του κόμματος. Παρακάμπτοντας την “παρωχημένη” κομματική δομή, η πλατφόρμα θα έφτιαχνε μία νέα σύνδεση μεταξύ ηγεσίας και βάσης με την προσδοκία να δημιουργηθούν νέες οδοί για την ανάδειξη πολιτικών στελεχών».
Εάν η πλατφόρμα είναι η νέα μορφή εταιρείας που εκφράζει το σύγχρονο επιχειρηματικό μοντέλο του νεοφιλελεύθερου καπιταλισμού γιατί όχι; Γιατί η δομή συλλογής και επεξεργασίας δεδομένων και παραγωγής καινοτόμων ιδεών, να μην μεταφερθεί από την επιδίωξη οικονομικού κέρδους στην παραγωγή πολιτικής αποτελεσματικότητας και ανταγωνιστικότητας και τελικά πολιτικού οφέλους;
Διευκρινίζεται ότι δεν εννοούμε την αξιοποίηση των δυνατοτήτων που προσφέρουν η σύγχρονη τεχνολογία και τα ψηφιακά μέσα – κάτι που στον έναν ή άλλο βαθμό έχουν ενσωματώσει όλα τα κόμματα – αλλά για μία δομικά διαφορετική αντίληψη της οργάνωσης και λειτουργίας ενός κόμματος.
Στην ολοκλήρωση του, το μοντέλο προϋποθέτει αν όχι σε πρώτο χρόνο, προοπτικά την μεσολάβηση του κατάλληλου αλγόριθμου. Το μοντέλο κόμματος που περιγράφει η πρόταση που κατέθεσε ο Στέφανος Κασσελάκης – στην τελευταία συνεδρίαση της που πρόλαβε να συμμετάσχει πριν τον καθαιρέσουν – είναι ακριβώς αυτό, μία ευρεία πλατφόρμα από διασυνδεόμενες επιμέρους ψηφιακές συγκεντρώσεις (κατ αντιστοιχία με τις τοπικές οργανώσεις), κατάργηση των ενδιάμεσων αποφασιστικών οργάνων, της Κεντρικής Επιτροπής και της Πολιτικής Γραμματείας και αδιαμεσολάβηση σχέση της βάσης με την ηγεσία.
Οι πολιτικές θέσεις, είτε γενικές που θα αφορούν την στρατηγική είτε επιμέρους θέματα θα προκύπτουν από ηλεκτρονικές ψηφοφορίες. Τα συμπεράσματα θα συγκεντρώνουν και θα επεξεργάζονται οι συνεργάτες του προέδρου του κόμματος, με την βοήθεια των σχετικών αλγορίθμων που θα “ξεσκαρτάρουν” τα χρήσιμα από την πληθώρα των προτάσεων. Γιατί, εάν σε ένα κόμμα των 230.000 εγγεγραμμένων μελών –εκ των οποίων τα 40.000 μετείχαν στην εκλογική διαδικασία και ως εκ τούτου είναι πιο ευαισθητοποιημένα– υποβάλλουν προτάσεις, είναι σαφές ότι δίχως τον κατάλληλο αλγόριθμο, επεξεργασία δεν μπορεί να γίνει.
Το κόμμα της πλατφόρμας
Αφού δεν προχώρησε στον ΣΥΡΙΖΑ, όπου τον καθαίρεσαν, το κάνει κυρίαρχη πλέον τακτική στον υπό ίδρυση φορέα του. Ήδη η κύρια οργανωτική δραστηριότητα είναι μέσα από το site που έχει δημιουργήσει. Έχει ενδιαφέρον ότι ο Νίκος Ανδρουλάκης διαφημίζει την διαμόρφωση του νέου κυβερνητικού προγράμματος του ΠΑΣΟΚ μέσω της ψηφιακής κατάθεσης προτάσεων και βιογραφικών.
Μέσα από αυτό το πρίσμα, το πραξικόπημα, εντός ή εκτός εισαγωγικών, της παλαιάς φρουράς του ΣΥΡΙΖΑ ήταν μία εκδίκηση της παραδοσιακής πολιτικής ή μία μάχη οπισθοφυλακών απέναντι στο πραξικόπημα που επιχείρησε και ήταν σε εξέλιξη από τον Στέφανο Κασσελάκη και θα οδηγούσε σε ένα νέο μοντέλο που η παραδοσιακή γραφειοκρατία με βεβαιότητα θα έχανε αρμοδιότητες, εξουσίες και εν τελεί προνόμια.
Το εάν το μοντέλο της πλατφόρμας δημιουργημένο στις συνθήκες και με τις προϋποθέσεις του νεοφιλελεύθερου καπιταλισμού του 21ου αιώνα, μπορεί να μεταφερθεί στην πολιτική δράση των ψηφιακών καταναλωτών-πολιτών είναι ένα ερώτημα.
Είναι φιλοσοφικός ο προβληματισμός για το αν η πλατφόρμα είναι μία γενική δομή που μπορεί να πληρωθεί με διαφορετικό περιεχόμενο ή εάν η διαμόρφωσή της και το DNA της ως μοντέλο της επιχειρηματικής δραστηριότητας στην νεοφιλελεύθερη οικονομία το περιορίζει και το προσανατολίζει.
Οι ίδιοι οι συγγραφείς κλείνουν το βιβλίο και παραθέτουν την σχετική βιβλιογραφία για μορφές ψηφιακού εργατισμού (συνδικαλισμού), για συνεργατικές πλατφόρμες και εν τελεί με το ερώτημα για το αν μπορεί να αναπτυχθεί ένας σοσιαλισμός της πλατφόρμας. Το παράδειγμα της wikipedia είναι χαρακτηριστικό διαφορετικών δυνατοτήτων που διανοίγει το σύγχρονο ψηφιακό περιβάλλον.
Απογοήτευσε
Με βεβαιότητα όμως μπορούμε να συμπεράνουμε ότι ακόμη και εάν το ζητούμενο για έναν “σοσιαλισμό της πλατφόρμας” εν τελεί απαντηθεί θετικά, σίγουρα δεν είναι αυτό που είχε κατά νου ο Στέφανος Κασσελάκης. Το ότι ο έκπτωτος πρόεδρος θα χρησιμοποιούσε την δομή της πλατφόρμας για να αφουγκράζεται και να εκφράζει την κομματική βάση του ΣΥΡΙΖΑ είναι απλώς για αφελείς. Ο Κασσελάκης δεν μπόρεσε συνεννοηθεί και δεν σεβάστηκε ούτε καν τους συνεργάτες που τον ανέδειξαν, τον έκαναν πρόεδρο και τον στήριξαν. Τους περιφρόνησε, τους απαξίωσε και πολιτικά τους κατέστρεψε.
Θα φανεί δε αυτό πέραν αμφιβολίας όταν θα τροχοδρομήσει το δικό του κόμμα. Τώρα, όσο για το τι θα μείνει από τον ΣΥΡΙΖΑ, αυτό είναι άλλης τάξης ζήτημα, αφού ότι απέμεινε από το κόμμα, δείχνει πλέον να μην έχει τις ζωτικές δυνάμεις για να αναταχθεί. Υπ αυτή την έννοια ο Στέφανος Κασσελάκης πέτυχε να τον διαλύσει, ακόμη και αν δεν ήταν αυτή η πρόθεση του.