Δολοφονίες δημοσιογράφων – Επικίνδυνες ερωτήσεις, θανάσιμες απαντήσεις

To επάγγελμα του δημοσιογράφου αποδεικνύεται πολλές φορές θανατηφόρο, όταν η ερευνά του εμπλέκεται με σημαντικά σκάνδαλα που σχετίζονται με διαφθορά πολιτικών, οργανωμένο έγκλημα, ανθρώπινα δικαιώματα και ισχυρά οικονομικά συμφέροντα. Τα στοιχεία της Επιτροπής για την Προστασία των Δημοσιογράφων (CPJ) κατέγραψαν, δεκαεπτά δολοφονίες δημοσιογράφων για το έτος 2020, σε χώρες με χαμηλές επιδόσεις στην ελευθερία του Τύπου.

Ο απαγχονισμός του αντιφρονούντα Ιρανού δημοσιογράφος Ρουχολάχ Ζαμ, ο οποίος είχε καταδικαστεί για υποκίνηση βίας στη διάρκεια των αντικυβερνητικών διαδηλώσεων του 2017, μας υπενθυμίζει και  περιπτώσεις δημοσιογράφων, που δολοφονήθηκαν, επειδή το ρεπορτάζ τους, ενόχλησε…

Τζαμάλ Κασόγκι

Ο Τζαμάλ Κασόγκι πρώην αρχισυντάκτης της σαουδικής εφημερίδας Al-Watan, και αρθρογράφος της Washington Post, δολοφονήθηκε στις 2 Οκτωβρίου 2018, λίγο μετά την είσοδό του στο Σαουδικό προξενείο της Κωνσταντινούπολης. Ήταν σφοδρός επικριτής έντονος επικριτής του σαουδαραβικού καθεστώτος και το πτώμα του διαμελίστηκε εντός του προξενείου. Μια έκθεση της CIA που διέρρευσε διαπίστωσε, σύμφωνα με την Washington Post , ότι ο διάδοχος θρόνου της Σαουδικής Αραβίας, διέταξε τη δολοφονία του δημοσιογράφου. Ο Κασόγκι ο οποίος μετανάστευσε από τη Σαουδική Αραβία στις ΗΠΑ τον Σεπτέμβριο του 2017, βρισκόταν στο προξενείο για γραφειοκρατικούς λόγους, να παραλάβει ένα έγγραφο για να παντρευτεί τον αρραβωνιαστικιά του. Δικαστήρια της Τουρκίας και της Σαουδικής Αραβίας έχουν καταδικάσει υπόπτους για τη δολοφονία του.

 

Δάφνη Καρουάνα Γκαλιζία

Η Δάφνη Καρουάνα Γκαλιζία, δημοσιογράφος η οποία ερευνούσε υποθέσεις διαφθοράς και βοήθησε στην αποκάλυψη των Panama Papers, δολοφονήθηκε στη Μάλτα τον Οκτώβριο του 2017, από βόμβα που εξερράγη σε αυτοκίνητο που ήταν παρκαρισμένο κοντά στο σπίτι της. Η δημοφιλής ιστοσελίδα της, Running Commentary, περιλάμβανε ερευνητικά ρεπορτάζ και σχόλια για πολιτικούς. Ο πρώην πρωθυπουργός της Μάλτας Τζόζεφ Μούσκατ, τον οποίο η δημοσιογράφος επέκρινε σφοδρά, καταδίκασε τη δολοφονία της και παραιτήθηκε τον Ιανουάριο του 2020, εξαιτίας της πολιτικής κρίσης που προκλήθηκε μετά την υπόθεση.

 

Τσιχάν Χαγισεβενέρ 

Ο Τσιχάν Χαγισεβενέρ 53 ετών, ιδρυτής και εκδότης της εφημερίδας Güney Marmara’da Yaşam, πυροβολήθηκε στις 19 Δεκεμβρίου 2009 βορειοανατολικά της Κωνσταντινούπολης. Ο εκδότης είχε δεχτεί προηγουμένως ανώνυμες απειλές θανάτου σε σχέση με το ρεπορτάζ του. Ο Χαγισεβενέρ είχε αναφερθεί σε κατηγορίες διαφθοράς που αφορούσαν τους ιδιοκτήτες της İlkhaber, μιας άλλης μεγάλης εφημερίδας στο Bandırma, σύμφωνα με τη Hürriyet Daily News. Τρεις προϊστάμενοι της Ιlkhaber είχαν φυλακιστεί με την κατηγορία, ότι είχαν δωροδοκηθεί από έναν πρώην δήμαρχο.

 

Ναταλία Εστεμίροβα

Η Ναταλία Εστεμίροβα Ρωσίδα δημοσιογράφος και ακτιβίστρια ανθρωπίνων δικαιωμάτων, απήχθη από άγνωστα άτομα στις 15 Ιουλίου 2009, από το σπίτι της στο Γκρόζνι της Τσετσενίας. Η δημοσιογράφος της Novaya Gazeta, δούλευε πάνω σε σημαντικές περιπτώσεις παραβιάσεων των ανθρωπίνων δικαιωμάτων στην Τσετσενία. Παράλληλα ήταν και αρθρογράφος στην ιστοσελίδα Kavkazsky Uzel. Δύο μάρτυρες ανέφεραν ότι είδαν την Εστεμίροβα, να μπαίνει με τη χρήση βίας σε ένα αυτοκίνητο, φωνάζοντας ότι την απαγάγουν. Το σώμα της βρέθηκε με πληγές από σφαίρες στο κεφάλι και το στήθος.

 

Αναστασία Μπαμπούροβα

Η Αναστασία Μπαμπούροβα 25 ετών, ανταποκρίτρια της εφημερίδας Novaya Gazeta, πυροβολήθηκε από ένα άτομο στις 19 Ιανουαρίου 2009 σε κεντρικό δρόμο, σε κοντινή απόσταση από το Κρεμλίνο. Η δημοσιογράφος είχε μόλις καλύψει μια συνέντευξη Τύπου για τα ανθρώπινα δικαιώματα που είχε δώσει ο ακτιβιστής Ρώσος δικηγόρος Στάνισλαβ Μαρκέλοφ, ο οποίος τη συνόδευε και δολοφονήθηκε και αυτός. Η Μπαμπούροβα ήταν φοιτήτρια δημοσιογραφίας στο Κρατικό Πανεπιστήμιο της Μόσχας και έκανε ρεπορτάζ στη Novaya Gazeta από τον Οκτώβριο του 2008, καλύπτοντας τις δραστηριότητες νεοναζιστικών ομάδων και υποθέσεις ρατσιστικών εγκλημάτων. Το Δημοτικό Δικαστήριο της Μόσχας καταδίκασε το 2011 για τη διπλή δολοφονία, τους εθνικιστές Νικήτα Τιχόνοφ και τη σύζυγό του Γιεβένια Χάσις.

 

Φρανθίσκο Ρομέρο Ντιάζ

Ο Φρανθίσκο Ρομέρο Ντιάζ δολοφονήθηκε στις 16 Μαΐου 2019 στην Playa del Carmen, ένα παραθαλάσσιο θέρετρο του νότιου Μεξικού. Ο δημοσιογράφος εργαζόνταν για την Quintana Roo Hoy, μια από τις μεγαλύτερες εφημερίδες του Μεξικού, για περίπου έξι μήνες και έκανε ρεπορτάζ για το έγκλημα και την πολιτική. Εκτός από την Quintana Roo Hoy, ήταν διαχειριστής της ιστοσελίδας ειδήσεων Quinta Fuerza. Ο Ρομέρο τον Απρίλιο του 2019 σε ένα βίντεο του, υποστήριζε ότι είχε απαχθεί και απειληθεί για το ρεπορτάζ του.

 

Λουίς Αλόνσο Αλμεντάρες

Ο Λουίς Αλόνσο Αλμεντάρες δολοφονήθηκε στις 27 Σεπτεμβρίου 2020, στην πόλη Comayagua της κεντρικής Ονδούρας, από δύο άγνωστα άτομα που τον πυροβόλησαν, τρεις φορές. Ο Αλμεντάρες δημοσίευσε τις ειδήσεις του, στη σελίδα του στο Facebook, όπου ο ίδιος ταυτίστηκε ως “Η Φωνή των Comayaguans”. Τον ακολουθούσαν 40.000 χρήστες της συγκεκριμένης πλατφόρμας κοινωνικής δικτύωσης. Τα ρεπορτάζ του επικεντρώνονταν σε υποθέσεις διαφθοράς, που κατά την άποψή του σχετίζονταν με τοπικούς αξιωματούχους. Παράλληλα, ο Αλμεντάρες επέκρινε και τους αξιωματούχους που διαχειρίζονταν και τη διανομή της βοήθεια για την αντιμετώπιση του Covid-19.

Επικίνδυνο επάγγελμα

Ο αριθμός των δημοσιογράφων που σκοτώθηκαν κατά τη διάρκεια του καθήκοντος, σύμφωνα με την CPJ μειώθηκε το 2019 στο χαμηλότερο επίπεδο, συγκριτικά με τα προηγούμενα δεκαεπτά χρόνια. Η Συρία και το Μεξικό αποδείχτηκαν ότι ήταν, οι πιο θανατηφόρες χώρες για τους δημοσιογράφους

Οι φυλακισμένοι δημοσιογράφοι για το 2019 ανέρχονται σε 248 άτομα. Οι περισσότεροι από αυτούς κρατούνται σε Τουρκία, Κίνα, Συρία, Αίγυπτο, Σαουδική Αραβία και Ερυθραία. Επίσης, τα στοιχεία της CPJ δείχνουν ότι για το 2019, αγνοούνται 64 δημοσιογράφοι κυρίως σε Συρία, Ρωσία, Ιράκ, Μεξικό, Κονγκό, Αλγερία, Λιβύη.