Εμβόλια και εκτός πλαισίου ΕΕ – Whatever it takes

Η μάχη κατά της πανδημίας ειδικά μετά την απροσδόκητη έκρηξη του τρίτου κύματος –των μεταλλάξεων–  έχει μεταβληθεί σε ένα αγώνα δρόμου για εμβολιασμούς. Η έγκριση του “πράσινου πιστοποιητικού” από την ΕΕ –μια αναμφισβήτητη ελληνική επιτυχία– μεταθέτει σε διακρατικές συμφωνίες την τουριστική κίνηση. H κυβέρνηση δήλωσε αμέσως ότι θα κάνει αποδεκτούς τους εμβολιασμούς και από τρίτες χώρες (με ρωσικά ή κινεζικά εμβόλια) προσδοκώντας μεγάλα ταξιδιωτικά πακέτα από αυτές τις χώρες, άλλα εμμέσως αποδεχομένη και την αξιοπιστία αυτών των εμβολίων

Μετά την απροκάλυπτη καθαρά πολιτική παρέμβαση των μεγάλων της Ένωσης (Γερμανία, Γαλλία, Ιταλία) στο θέμα της AstraZeneca, παρά τις συστάσεις της ΕΜΑ –του Ευρωπαϊκού Οργανισμού Φαρμάκου– και τους εξαιρετικά αργούς ρυθμούς εμβολιασμών στην Ενωση, πολλές χώρες (Αυστρία, Δανία, Ουγγαρία, Σλοβακία) αναζητούν λύσεις εκτός ΕΕ.

Η χώρα μας έχει εξαιρετικά ιδιαίτερους και κατεπείγοντες λόγους αλλά και δυνατότητες να κινηθεί άμεσα στην προμήθεια  –ή συμφωνία παρασκευής– εμβολίων από τρίτες χώρες. Αυτή η προμήθεια (1-2 εκατ. δόσεων) μπορεί να τρέξει παράλληλα με το εθνικό πρόγραμμα εμβολιασμών, χωρίς να το διαταράξει και να στοχεύσει αποκλειστικά τους εργαζόμενους στον τουρισμό και μετά στο λιανεμπόριο.

Η παγίδευση από την ηθελημένα γραφειοκρατική καθυστέρηση του ΕΜΑ για έγκριση τέτοιων εμβολίων, για την χώρα μας που κυριολεκτικά καίγεται για μια επιτυχημένη τουριστική σαιζόν, συνεπάγεται αγνόηση της ιδιαιτερότητας μας, της ασφάλειας των εργαζομένων αλλά και του επερχόμενου πιθανόν νέου κύκλου οικονομικής κρίσης μετά το Σεπτέμβρη.

Παρά τις καθυστερήσεις στο ρυθμό εμβολιασμού και το φιάσκο στην παραλαβή παρτίδων, κανείς δεν μπορεί να ψέξει την ΕΕ για την σημαντική πρωτοβουλία της για συνολική παραγγελία εμβολίων. Επίσης, είναι παραδεκτό ότι η διενέργεια εμβολιασμών στην χώρα μας έγινε μεθοδικά με τάξη και χωρίς σοβαρά προβλήματα στην διακίνηση, ούτε και στα ραντεβού.

Είναι φανερό ότι ο υποδιπλασιασμός των θανάτων παρά την έκρηξη του τρίτου κύματος, δείχνει ότι έχουμε σημαντικά και πολύ ενθαρρυντικά αποτελέσματα από αυτούς. Σήμερα, όμως, έχουμε μόνο 400.000 διπλά εμβολιασμένους και η πρόβλεψη είναι ότι μόλις τον Ιούνιο –αν όλα πάνε καλά– θα ξεκινήσει ο εμβολιασμός για πολίτες κάτω των 60 ετών, δηλαδή του κύριου όγκου του οικονομικά ενεργού πληθυσμού.

Εμβόλια και οικονομία

Η χώρα δεν έχει την βαριά βιομηχανία του βορρά –που στηρίχθηκε με απίστευτες σε μέγεθος επιδοτήσεις ταυτόχρονα με την χαλάρωση του Συμφώνου Σταθερότητας– ούτε την πολυτέλεια των πλεονασμάτων και των αργών ρυθμών ανάκαμψης στην προσδοκία απότομης ανάπτυξης μετά το φθινόπωρο (προβλέψεις Ευρωπαϊκής Τράπεζας). Λόγω πανδημίας και ανεξάρτητα ευνοϊκού προφίλ αποπληρωμής το δημόσιο χρέος μας εκτοξεύθηκε σε τρίτο στον κόσμο, και η αναστολή των πρωτογενών πλεονασμάτων είναι προσωρινό μέτρο.

Ο προϋπολογισμός μας είναι ήδη οριακός, η ύφεση για το 20 είναι στο 8,2% του ΑΕΠ και όλη η στήριξη που καλώς παρέχει η κυβέρνηση έχει όρια. Όμως αναβάλλει διαρθρωτικές παρεμβάσεις και πιθανές τριβές για το μέλλον. Οι εισροές από το Ταμείο Ανάκαμψης παρότι εμπροσθοβαρείς (5,5 δις το 2021) αναμένονται να ξεκινήσουν το β’ εξάμηνο. Η δική μας βιομηχανία και η ατμομηχανή ανάπτυξης και εισροής πραγματικών κερδών – όχι δανείων όσο χαμηλότοκα και αν λαμβάνονται– είναι ο τουρισμός και η ραχοκοκαλιά της οικονομίας το λιανεμπόριο. Καλώς η κακώς η “βαριά βιομηχανία” μας είναι εποχιακή.

Η κρισιμότητα της στιγμής επιβάλλει στην κυβέρνηση να υπερβεί την συμπεριφορά του φτωχού καταχρεωμένου συγγενή και προβάλλοντας αυτήν ακριβώς την ιδιαιτερότητα να κινηθεί σήμερα στην εξασφάλιση 1-2 εκατομμυρίων δόσεων εμβολίου εκτός ΕΕ. Πως είναι δυνατόν άλλες χώρες με πολύ μικρότερο πρόβλημα να νομιμοποιούνται γι’ αυτό και εμείς με τεράστια υπαρξιακή σχεδόν πίεση στην οικονομία, να είμαστε δέσμιοι του “ευρωπαϊκού πατριωτισμού”; Είναι νωπές ακόμα οι μνήμες της τιμωρητικής στάσης των Ευρωπαίων –με το αζημίωτο για τις γερμανογαλλικές τράπεζες– στο ελληνικό αμάρτημα το 2010-12 και η διαρκής προσπάθεια μας έκτοτε να ξεφύγουμε από την κρίση

Έχουμε την δυνατότητα να κινηθούμε και εκτός πλαισίου ΕΕ άμεσα για να κερδίσουμε την τουριστική σεζόν, με όποιον κόστος, όπως θα έλεγε και ήδη κάνει ο Ντράγκι στην πατρίδα του. Ένα κόστος που θα αντισταθμίσουμε στο έπακρο από τα πολλαπλασιαστικά κέρδη. Είναι αναγκαία και επείγουσα μια διαφορετική προτεραιοποίηση αυτών των επιπλέον εμβολιασμών με γνώμονα την οικονομία. Αυτά θα διατεθούν αποκλειστικά –όπως αναφέρθηκε– στο χώρο του τουρισμού και λιανεμπορίου, παράπλευρα με την ήδη προγραμματισμένη ροή στις επόμενες εβδομάδες από τον μηχανισμό που είναι επαρκέστατος, αλλά όπου χρειασθεί και με συνδρομή των φαρμακείων.

Τουριστική περίοδος

Η εμβολιαστική διαδικασία πρέπει να γίνει λοιπόν με απόλυτη στόχευση την τουριστική αλυσίδα με ειδική προτεραιοποίηση. Ξεκινώντας από τους μεγάλους διεθνείς προορισμούς (Κρήτη, Ρόδος, Κέρκυρα κλπ) και περνώντας γρήγορα στο σύνολο των εμπλεκομένων επαγγελματιών σε αυτό τον κλάδο (ξενοδοχεία, μεταφορές, εστίαση). Είναι σημαντικό ότι όλη αυτήν την περίοδο, στον ευρωχάρτη του ECDC, η μόνη πράσινη περιοχή ήταν τα ελληνικά νησιά.

Οι μεγαλύτερες ταξιδιωτικές εταιρείες δέχονται ήδη φοβερή πίεση για ελληνικά πακέτα από εκατομμύρια Ευρωπαίους για το καλοκαίρι, αλλά τελούν σε αναμονή. Είναι, επίσης, σημαντικό ότι με αυτό τον τρόπο διασφαλίζουμε σε μεγάλο βαθμό –μαζί με σκληρή τήρηση πρωτοκόλλων– τον έλεγχο της πανδημίας το καλοκαίρι, ώστε να αποφύγουμε περσινά φαινόμενα μετέπειτα διασποράς.

Συμπερασματικά, είναι απόλυτη και επείγουσα ανάγκη να προλάβουμε την εποχή κερδίζοντας το μέγιστο από την τουριστική περίοδο, αλλά ταυτόχρονα να προστατεύσουμε τους ανθρώπους του τουρισμού, καθώς οι περισσότεροι είναι σε νεανικές ηλικίες και καλούνται να δουλέψουν όλο τα καλοκαίρι ουσιαστικά ανεμβολίαστοι. Να θυμίσω ότι πέρσι, παρά την σημαντικά ελαττωμένη ροή, πολλοί εργαζόμενοι εκτέθηκαν κατά κόρον σε εισερχόμενα ελλιπώς ηλεγμένα γκρουπ τουριστών.

Παράλληλα δίνουμε και ένα ισχυρό μήνυμα “πράσινων” περιοχών στο σύνολο των τουριστικών προορισμών της χώρας, αλλά σε περιβάλλον απόλυτα ασφαλές. Και βέβαια είναι ένα μεγάλο στοίχημα να καταφέρουμε φέτος να πλησιάσουμε την πρόκληση του 2019 (20 δισ. ευρώ), ξεπερνώντας τις προβλέψεις του 8-10 δισ. ευρώ των παραγόντων του τουρισμού. Θα είναι μια μεγάλη εθνική προσπάθεια να αποτραπεί το φθινόπωρο μια νέα κατάρρευση της οικονομίας, με κλείσιμο χιλιάδων μικρομεσαίων επιχειρήσεων και εκτίναξη της ανεργίας, αλλά και με αποφυγή υποτροπής σε νέο κύμα πανδημίας.