Ένας Ηλιόπουλος κόντρα στους “πορφυρογέννητους”

«Φτιάχνουν οι Έλληνες κυκλώματα και ιστορία οι παρέες», πρωτοτραγούδησε ο Διονύσης Σαββόπουλος το 1983, σφραγίζοντας μία ολόκληρη γενιά και μεταλαμπαδεύοντας στην επόμενη τη σημασία που έχει η παρέα και στην έφοδο προς την εξουσία. Εξάλλου, πάνω από τρεις δεκαετίες αργότερα, ο στίχος αυτός συνεχίζει να αποδεικνύει το βάθος και τη διαχρονικότητά του.

Σήμερα, μία παρέα νέων με έδρα την Κουμουνδούρου έχει, ήδη, καθίσει στους θώκους της εξουσίας και ως εκ τούτου στο τρένο που τους οδηγεί περισσότερο ή λιγότερο στον αστερισμό της επωνυμίας. Κάτω από το υπαινικτικά κόκκινο φως που τυλίγει τη βάση του κτηρίου επί της Κοραή και Σταδίου, κάποιοι από αυτούς προετοιμάζονται να δώσουν έναν ακόμα αγώνα.

Ο λόγος για τον Νάσο Ηλιόπουλο, ο οποίος εκτός από την πλειονότητα των πρωτοκλασάτων στελεχών του ΣΥΡΙΖΑ, έχει στο πλευρό του και δύο αστέρες της νέας γενιάς του κόμματος: τον Δημήτρη Τζανακόπουλο, με τον οποίο είναι κολλητοί από τα νιάτα τους, και την Έφη Αχτσιόγλου. Μαζί και η στενότερη συνεργάτιδα της υπουργού Εργασίας, η Μάνια Καββαθά, η οποία είναι και η σύντροφός του.

Τέσσερις συνομήλικοι, των οποίων η νεότητα ταυτίστηκε με την εκτόξευση του άλλοτε περιθωριακού ΣΥΡΙΖΑ στην εξουσία και ως εκ τούτου με το παιχνίδι της μικροπολιτικής, αν όχι του πολιτικαντισμού. Έτσι, άλλωστε, μοιράστηκαν την υπέρβαση της προκαθορισμένης, θα έλεγε κανείς, τύχης τους και βρέθηκαν σε αξιώματα, τα οποία δεν μπορούσαν ούτε να ονειρευτούν.

Ο υφυπουργός Εργασίας και υποψήφιος για τον Δήμο Αθηναίων με περηφάνια θα υιοθετούσε τον τίτλο που πολλοί εντός κυβέρνησης του αποδίδουν: “σωματοφύλακας” του Αλέξη Τσίπρα, μέλος μίας έμπιστης ομάδας νέων, η ηλικία των οποίων κυμαίνεται από 32 έως 45. Ο ίδιος ο πρωθυπουργός τούς έχει τοποθετήσει σε θέσεις κλειδιά στην κυβέρνηση, σε κομβικές θέσεις στο κράτος, στο κόμμα και στην Κοινοβουλευτική Ομάδα.

Ακόμα και πριν γίνει ευρέως γνωστός στην κοινωνία, μέσω του κυβερνητικού αξιώματος και τώρα του χρίσματος για τον μεγαλύτερο δήμο της χώρας, ο Ηλιόπουλος είχε καταφέρει να θεωρείται ανερχόμενος σταρ στον μικρόκοσμο της Κουμουνδούρου. Από τα μικράτα του είναι ενταγμένος στο κόμμα, παρ’ ότι η οικογένειά του ήταν πολιτικά δεξιότερα.

Κατά τη διάρκεια των φοιτητικών του χρόνων στο Οικονομικό Πανεπιστήμιο, εισήλθε στην “Αρένα”, το σχήμα που στήριζε η Νεολαία του Συνασπισμού. Συμμετείχε στις κινητοποιήσεις για την παιδεία τον Ιούνιο του 2006 και στην προετοιμασία του 4ου Ευρωπαϊκού Κοινωνικού Φόρουμ. Αναρριχήθηκε κομματικά και εξελέγη στην Πολιτική Γραμματεία του ΣΥΡΙΖΑ, στην οποία είχε την ευθύνη για τον συνδικαλιστικό τομέα.

“Ήρεμη δύναμη”

Εξελέγη γραμματέας της Νεολαίας, κερδίζοντας τον σεβασμό και των πρεσβυτέρων του κόμματος. Όταν, μάλιστα, διακομίσθηκε με κρανιοεγκεφαλικές κακώσεις στο νοσοκομείο “Γεννηματάς” μετά από συμπλοκή με την αστυνομία, το όνομά του έγινε σημείο αναφοράς. Πασίγνωστος, λοιπόν, στη βάση του κόμματος και αγαπητός από τους συντρόφους του, οι περισσότεροι εκ των οποίων τον χαρακτηρίζουν ήρεμη δύναμη και πονηρά υπογραμμίζουν τις διπλωματικές του αρετές. Ενώ προέρχεται από την προεδρική τάση “Ενωτική Κίνηση”, χαίρει ιδιαίτερης εκτίμησης και από τους “53+”. Με άλλα λόγια, είναι αποδεκτός σχεδόν από τους πάντες, επειδή προφανώς ξέρει πότε να μιλάει και κυρίως πότε να σιωπά, σχολιάζει κυβερνητικό στέλεχος που έζησε από κοντά την πολιτική του άνδρωση.

Καθ’ όλη τη διαδικασία που το όνομά του έμπαινε και έβγαινε στο τραπέζι του Μεγάρου Μαξίμου για τον Δήμο Αθηναίων, αυτοί που τον στήριζαν φανατικά, όπως ο Πάνος Σκουρλέτης, επιχειρηματολογούσαν λέγοντας ότι, παρά το νεαρό της ηλικίας του, είναι πολύ διαβασμένος και έχει βαθιά κατάρτιση των θεωρητικών της Αριστεράς. Δεν δίσταζε να επαναλαμβάνει ότι «είναι παιδί του κέντρου, όχι των βορείων προαστίων».

Από την άλλη, όμως, ο πρωθυπουργός, που διατηρεί φιλική σχέση μαζί με τον Ηλιόπουλο εδώ και πολλά χρόνια, είχε μέχρι τέλους τις επιφυλάξεις του. Αυτός ήταν και ο λόγος που η υποψηφιότητά του είχε κολλήσει. Ο ίδιος είχε προσφέρει εαυτόν στην υπηρεσία του κόμματος, αλλά το Μέγαρο Μαξίμου γύρευε έναν πιο γνωστό και ελκυστικό υποψήφιο.

Ο Αλέξης Τσίπρας αναγνώριζε ότι η επιλογή Ηλιόπουλου ικανοποιεί τον κομματικό μηχανισμό, ο οποίος τον θεωρεί δικό του παιδί. Γνώριζε, επίσης, ότι έχει μία ρητορική δεινότητα, η οποία αποτυπώθηκε κατά τη διάρκεια της ομιλίας του στο συνέδριο αποχώρησης του Φώτη Κουβέλη και των υπολοίπων της Δημοκρατικής Αριστεράς από τον Συνασπισμό. Τότε ο Ηλιόπουλος τους είχε ασκήσει δριμεία κριτική.

Ο Τσίπρας αναγνώριζε ακόμα πως ο Ηλιόπουλος έχει λαϊκό προφίλ που θα μπορούσε να τοποθετηθεί ως αντιδιαστολή στους “πορφυρογέννητους” αντιπάλους του, τον Κώστα Μπακογιάννη και τον Παύλο Γερουλάνο. Από την άλλη, δεν υποτιμούσε το γεγονός ότι η επιλογή Ηλιόπουλου, σε συνδυασμό με αυτήν της Νοτοπούλου και του Μπελαβίλια στον Πειραιά, μοιάζει στους επιεικείς χωρίς εμβέλεια και στους κακοπροαίρετους σαν ομολογία έλλειψης στελεχών με εκτόπισμα και αντίκρισμα στην κοινωνία. Πράγματι, θα έλεγε κανείς ότι η επιλογή του Ηλιόπουλου και της Νοτοπούλου για τη Θεσσαλονίκη, φανερώνουν την ένδεια κοινωνικών στελεχών.

Υπάρχουν, βέβαια, τα ανερχόμενα κομματικά στελέχη, τα οποία στην καλύτερη των περιπτώσεων έχουν γερές βάσεις στον μικρόκοσμο του ΣΥΡΙΖΑ, αλλά ελάχιστη απήχηση στα μεγάλα ακροατήρια, ώστε να παίξουν μπάλα για την κατάκτηση μεγάλων δήμων και περιφερειών. Μπορεί και οι δύο προαναφερθέντες υποψήφιοι να έχουν ένθερμους υποστηρικτές στο Μέγαρο Μαξίμου, αλλά αυτό δεν αρκεί. Ο κυβερνητικός εκπρόσωπος συμπορεύεται με τον Ηλιόπουλο χρόνια, ενώ πριν τους “καταπιεί” η εξουσία, έπαιζαν μπασκετάκι συχνά πυκνά. Ισχυρή υποστήριξη έχει και η Νοτοπούλου, κυρίως από τον υπουργό Επικρατείας, Χριστόφορο Βερναρδάκη.

Είναι κοινό μυστικό ότι ο πρωθυπουργός ήλπιζε μέχρι τελευταία στιγμή να αποφύγει ακραιφνώς κομματικές επιλογές. Γι’ αυτόν τον λόγο, αναζητούσε εξωκομματικούς υποψήφιους ευρύτερης αποδοχής, οι οποίοι θα σηματοδοτούσαν οπωσδήποτε μια προοδευτική αντίληψη, αλλά θα είχαν διείσδυση και σε πολίτες που δεν ψηφίζουν ΣΥΡΙΖΑ. Ήρθε, μάλιστα, μυστικά σε επαφή με κάποια τέτοια κοινωνικά στελέχη, αλλά οι βολιδοσκοπήσεις δεν ευδοκίμησαν.

Το plan B του ΣΥΡΙΖΑ

Ο υφυπουργός Εργασίας ήταν ουσιαστικά το plan Β του ΣΥΡΙΖΑ, αλλά κατέληξε να πάρει το χρίσμα. Σύμφωνα με ασφαλείς πληροφορίες, το Μέγαρο Μαξίμου είχε βολιδοσκοπήσει τη Θεώνη Κουφονικολάκου, η οποία είναι βοηθός συνήγορος του Πολίτη για τα Δικαιώματα του Παιδιού. Είναι γεγονός πως πολλοί εντός του ΣΥΡΙΖΑ δεν είχαν ενθουσιαστεί με τη συγκεκριμένη επιλογή.

Και η ίδια, όμως, λέγεται, πως δεν δέχθηκε τελικά το χρίσμα. Μια ακόμη περίπτωση που συζητήθηκε ήταν του σημερινού γενικού γραμματέα του υπουργείου Εμπορικής Ναυτιλίας, Διονύση Τεμπονέρα, ο οποίος είναι γιος του δολοφονημένου καθηγητή Νίκου Τεμπονέρα. Σύμφωνα με κάποιες πληροφορίες, ανώτατος κυβερνητικός παράγοντας διαφώνησε ριζικά και μπλόκαρε την πρόταση.

Αξίζει να σημειωθεί πως η γνωστή στιχουργός Λίνα Νικολακοπούλου, παρότι το όνομά της είχε συζητηθεί σε κάποια κομματικά γραφεία, ουδέποτε εξετάστηκε σοβαρά στο Μέγαρο Μαξίμου. Συζητήθηκε, όμως, το όνομα της Έφης Αχτσιόγλου. Η υπουργός Εργασίας, όμως, εξαρχής, δεν θέλησε να τροφοδοτήσει τη σχετική συζήτηση. Έτσι, βγήκε από τη λίστα, με την αιτιολογία ότι υπάρχουν πολλά εκκρεμή ζητήματα στο υπουργείο και πως δεν μπορεί τώρα να αντικατασταθεί.

Ο Αλέξης Τσίπρας αφιέρωσε χρόνο για δείπνα και μυστικές συναντήσεις, προκειμένου να επιτύχει το άνοιγμα, αλλά διαρκώς απέναντί του είχε μία κομματική ομάδα. Κεντρικά μέλη της είναι ο γραμματέας του κόμματος Πάνος Σκουρλέτης, ο Νίκος Φίλης και όσοι εξαρχής πρέσβευαν ότι ο ΣΥΡΙΖΑ πρέπει να έχει κομματικούς υποψήφιους. Άλλοι, ωστόσο, θεωρούσαν πως αυτό ειδικά στον δήμο Αθηναίων ισοδυναμεί με λευκή πετσέτα στο ρινγκ.

Τώρα που όλα κρίθηκαν, όμως, ο Ηλιόπουλος καλείται να δώσει μία μάχη, την οποία εκ προοιμίων γνωρίζει ότι θα χάσει. Έτσι κι αλλιώς, στόχος της κυβέρνησης είναι να «πάει σχετικά καλά, εξασφαλίζοντας μία αξιοπρεπή εμφάνιση». Σε αυτή τη δοκιμασία δεν ήταν τυχαία η υποστήριξη της Αχτσιόγλου. Κυβερνητικά στελέχη που δεν την πολυσυμπαθούν υποστηρίζουν πως, αν η μάχη στον δήμο Αθηναίων δεν ήταν δύσκολη, θα κατέβαινε η υπουργός κι όχι ο υφυπουργός. «Κορόιδο είναι, όμως, η Έφη να ριψοκινδυνεύσει το πολιτικό της μέλλον»

Στον αγώνα του αυτόν, πάντως, ο Ηλιόπουλος θα έχει δίπλα του τη Μάνια Καββαθά, σύντροφό του και άλτερ έγκο της Αχτσιόγλου στο υπουργείο Εργασίας. Ένα άτομο που τους έχει ζήσει εξέφρασε την απορία πώς γίνεται αυτοί οι δύο να μην έχουν ζευγαρώσει πολλά χρόνια πριν, αλλά μόλις το 2016. Η ιδεολογική τους ταύτιση είναι παροιμιώδης, όπως και τα βήματα ανέλιξής τους. Και οι δύο είναι παιδιά του κομματικού σωλήνα, δεν έχουν ένσημα στην αγορά Εργασίας, αλλά αυτό δεν τους εμπόδισε να ανέβουν δύο-δύο τα σκαλοπάτια της εξουσίας.

Παθιασμένη με το κόμμα

Όπως και ο σύντροφός της, η Καββαθά είναι πάντα παθιασμένη με το κόμμα. Στους αντιμνημονιακούς καιρούς, έγραφε παθιασμένα στα σόσιαλ μίντια ότι «τα Μνημόνια ξηλώνονται στους δρόμους και οι δρόμοι ανήκουν στη νεολαία». Υπέγραφε παθιασμένα κείμενα για την εργασία, υπογράφοντας ως «επισφαλώς απασχολούμενη». Ευτυχώς, μετά την εκλογική νίκη του Αλέξη Τσίπρα αναβαθμίστηκε σε πλήρως ασφαλισμένη. Εξάλλου, είχε γράψει τα απαραίτητα ένσημα στον συχνά ολισθηρό δρόμο του κομματικού μηχανισμού.

Υπήρξε μέλος του Κεντρικού Συμβουλίου της Νεολαίας και υποψήφια δημοτική σύμβουλος στην Αργολίδα με την “Αυτοδιοικητική Ριζοσπαστική Ανατροπή” (Αύρα). Από τις 11 Ιανουαρίου 2016, έχει διοριστεί σε θέση ειδικού συμβούλου στο γραφείο Ειδικών Πολιτικών της Γενικής Γραμματείας πρωθυπουργού. Λίγο μετά μεταφέρθηκε στο γραφείο της Αχτσιόγλου, ως διευθύντρια του γραφείου της, σκιά της και πιο στενή συνεργάτης της.

Η Μάνια έχει πολλά κοινά με την πολιτική προϊσταμένη της, η οποία πιστεύει ότι δεν πειράζει να σε χαρακτηρίζουν “ξινή”, αρκεί να κάνεις τη δουλειά σου. Υπηρεσιακοί παράγοντες υποστηρίζουν ότι είναι ο φόβος και ο τρόμος του υπουργείου, ότι έκανε δυσάρεστα πράγματα με τις ευλογίες της Αχτσιόγλου, χωρίς κανέναν δισταγμό. Βλοσυρή, με τα μακριά μαύρα μαλλιά της, βρίσκεται πάντα ένα βήμα πίσω από την υπουργό Εργασίας, επιβλέποντας συγχρόνως και τον Ηλιόπουλο. Οι δύο τους, άλλωστε, περνούν πολύ χρόνο μαζί. Αν και τα γραφεία τους βρίσκονται σε διαφορετικά κτήρια, συνοδεύουν συχνά την Αχτσιόγλου στις περιοδείες της και έτσι ξεκλέβουν χρόνο.

Πριν τη νίκη του ΣΥΡΙΖΑ, η Μάνια ήταν μία συνηθισμένη φοιτήτρια που είχε με φανατισμό προσχωρήσει στο κόμμα. Σπουδάζοντας στην Κρήτη έγραφε σε γκρίκλις: «poso na pianei h leukh kolla sthn exetastikh arage???? mallon to perasa kai ayto», ενώ με διάθεση χιούμορ συνέχιζε: «otan plhsiazei h exetastikh tou septemvrh anarwtiemai pou hmoun ton ianouario kai ton iounio…» Κάπως έτσι πέρασαν τα χρόνια στο τμήμα Ιστορίας-Αρχαιολογίας.

Έπαιρνε μέρος σε πορείες, αρθρογραφούσε όποτε της δινόταν η ευκαιρία στην Αυγή, συμμετείχε σε πάνελ, ενώ υπέγραφε κείμενο με άλλους αλληλέγγυους και αλληλέγγυες στον αγώνα των 300 απεργών πείνας μεταναστών. «Δηλώνουμε στην ελληνική κοινωνία ότι είμαστε συνυπεύθυνοι με τους συντρόφους μας, που κλήθηκαν να καταθέσουν ως ύποπτοι για την τέλεση του αδικήματος της παράνομης διακίνησης μεταναστών. Είμαστε ένοχοι γιατί διακινήσαμε την αξιοπρέπεια και την αλληλεγγύη. Είμαστε ένοχοι γιατί σε καιρούς βαρβαρότητας υπερασπιζόμαστε τη συλλογικότητα και τον αγώνα για τη δικαιοσύνη».