Eurogroup: Η σπουδή της Μέρκελ και τα ελληνικά κόμματα

Να τεθούν άμεσα σε εφαρμογή οι αποφάσεις του Eurogroup ζητά η Άγγελα Μέρκελ, η οποία με τον αέρα του νικητή, αφού η συζήτηση για την αμοιβαιοποίηση χρέους (κορωνοομόλογα) ουσιαστικά βγήκε εκτός, χαρακτηρίζει την συμφωνία ορόσημο για μια κοινή και αλληλέγγυα ευρωπαϊκή απάντηση στην πανδημία. Μια συμφωνία η οποία έγινε δεκτή με χειροκροτήματα από τους υπουργούς Οικονομικών, παρότι αφήνει ανοιχτό το θέμα της μελλοντικής ανάκαμψης και ενεργές τις διαφωνίες γύρω από τον τρόπο χρηματοδότησης του αντίστοιχου σχεδίου.

Με κλειστά τα χρηματιστήρια, λόγω του Πάσχα των Καθολικών, λείπουν για την ώρα οι αντιδράσεις των αγορών. Για τον ίδιο λόγο, ελλείψει εφημερίδων απουσιάζει και ο εκτενής δημοσιογραφικός σχολιασμός, τουλάχιστον στη Γερμανία, αν και οι ιστοσελίδες της Die Welt, της Die Zeit και του Spiegel υπογραμμίζουν το γεγονός ότι το θέμα των κορωνοομολόγων πέρασε στους αρχηγούς.

Έτσι οι αντιδράσεις περιορίζονται για την ώρα στις δηλώσεις κοινοτικών αξιωματούχων και  πολιτικών, οι οποίοι, παρά τις επιμέρους προσεγγίσεις σε ό,τι αφορά το πάγωμα, αν όχι και το τέλος, της συζήτησης για τα κοινά ομόλογα, μιλούν σχεδόν όλοι για μια συμφωνία που φέρνει τα κράτη μέλη πιο κοντά σε μια ολοκληρωμένη απάντηση…

Η ελληνική αντίδραση

Σε ό,τι αφορά την Ελλάδα η πρώτη αντίδραση ήρθε από τον υπουργό Οικονομικών, ο οποίος μετείχε στην τηλεδιάσκεψη του Eurogroup. Μια τηλεδιάσκεψη που κράτησε λιγότερο από μία ώρα και έγινε μόνον όταν ολοκληρώθηκαν οι παρασκηνιακές διαβουλεύσεις των Λεμέρ και Σολτς με τους ομολόγους τους της Ολλανδίας και της Ιταλίας, προκειμένου να αμβλυνθούν οι ιταλο-ολλανδικές διαφορές.

Ο καθ΄ ύλην αρμόδιος, Χρήστος Σταϊκούρας, έκανε λόγο για μια «ικανοποιητική συμφωνία» που, εκτός από την αυξημένη χρηματοδότηση των επιχειρήσεων και την υλοποίηση ενός προσωρινού προγράμματος για τις θέσεις εργασίας, προβλέπει και την ενεργοποίηση της προληπτικής πιστοληπτικής γραμμής του ΕΜΣ. Σχολίασε μάλιστα για αυτήν, ότι είναι «προσαρμοσμένη στις τρέχουσες υγειονομικές ανάγκες», αναφερόμενος στην ελαχιστοποίηση των όρων.

Ο υπουργός Οικονομικών συμπλέει με τον Γάλλο ομόλογό του Λεμέρ στην εκτίμηση ότι το ζήτημα της αμοιβαιοποίησης του νέου χρέους παραμένει στη συζήτηση. Έτσι φαίνεται να ερμηνεύει τουλάχιστον την πρόβλεψη για την χρηματοδότηση του ταμείου ανάκαμψης από “καινοτόμα χρηματοοικονομικά εργαλεία”, παρά τις αντίθετες δηλώσεις του Ολλανδού υπουργού Οικονομικών.

Ένας άλλος Χατζηδάκης

Εντύπωση προκάλεσε, ωστόσο, ο διαφορετικός τόνος με τον οποίο αντέδρασε ο υπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας. Ο για τρεις φορές ευρωβουλευτής της ΝΔ και μάλιστα με θητεία σε Επιτροπές του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, Κωστής Χατζηδάκης, ήταν ιδιαίτερα καυστικός, τονίζοντας ότι «η Ευρώπη δεν διαλύθηκε, αλλά δεν μας ενθουσίασε κιόλας». Ο ίδιος έκανε λόγο για «στενόμυαλη αντιμετώπιση» και άφησε αιχμές κατά της ΕΕ για καθυστέρηση σε ό,τι αφορά την αντίδρασή της έναντι της πανδημίας (ραδιόφωνο Σκάι).

Ο υπουργός Περιβάλοντος είπε επίσης ότι περίμενε «μεγαλύτερο περίσσευμα καρδιάς» από την Ευρώπη, όμως συνολικά η κυβέρνηση περίμενε μάλλον κάτι περισσότερο απτό από την ευρωπαϊκή εγκαρδιότητα. Ο Κυριάκος Μητσοτάκης είναι άλλωστε ένας από τους εννέα Ευρωπαίους ηγέτες που έχουν προσυπογράψει το αίτημα για την έκδοση κοινού ομολόγου και προφανώς η σθεναρή άρνηση της Μέρκελ και των δορυφόρων της, οι οποίοι τυγχάνουν και ομοϊδεάτες, έχει προκαλέσει μια σχετική δυσφορία.

Έντονες, τόσο προς την ΕΕ όσο και προς την κυβέρνηση, ήταν οι αντιδράσεις των πολιτικών αρχηγών, στα σχόλιά τους για την απόφαση του Eurogroup. Σε ανάρτησή του στο Facebook, ο Αλέξης Τσίπρας χαρακτήρισε την απόφαση του Eurogroup «κατώτερη των περιστάσεων» και υποστήριξε ότι «χάθηκε μια μεγάλη ευκαιρία για την ανασυγκρότηση της συνοχής της ΕΕ».

Νέα κρίση χρέους βλέπει ο Τσίπρας

Σύμφωνα με τον πρώην πρωθυπουργό, η απόφαση του Eurogroup αφήνει «ορθάνοιχτο το παράθυρο για μια νέα κρίση χρέους στην Ευρωζώνη», κάτι που, όπως είπε, εγκυμονεί «τεράστιους κινδύνους και για την πατρίδα μας». Ο πρόεδρος του ΣΥΡΙΖΑ  κατηγόρησε την κυβέρνηση ότι «κρύφτηκε και σώπασε» αντί να πρωτοστατήσει, ενώ αναφερόμενος στα αποθέματα ρευστότητας του “μαξιλαριού ασφαλείας” που άφησε η κυβέρνηση του είπε ότι, αν αξιοποιηθούν άμεσα, μπορούν να αποδειχθούν «η μεγάλη μας ασπίδα». Εξέφρασε, ωστόσο, φόβους ότι η κυβέρνηση Μητσοτάκη μάλλον «δεν επιθυμεί να τα αξιοποιήσει ως ασπίδα της κοινωνίας, αλλά ως ασπίδα των τραπεζών και της μεγάλης επιχειρηματικής ελίτ».

Σύμφωνα με τον αρχηγό της αξιωματικής αντιπολίτευσης μόνη ελπίδα είναι η «επαναφορά στο τραπέζι του εργαλείου αμοιβαιοποίησης του ρίσκου και διαμοιρασμού των βαρών», όταν θα ανοίξει η συζήτηση για το Ταμείο Ανασυγκρότησης. Σημείωσε μάλιστα ότι, αν αυτό δεν γίνει, υπάρχει κίνδυνος να βρεθούμε σύντομα «μπροστά σε τεράστια αδιέξοδα και ενδεχομένως σε τεκτονικές αλλαγές που θα αφορούν την ίδια την ενότητα της Ένωσης».

«Συμβιβασμό ανάσας, χωρίς αλλαγή πορείας για την Ευρώπη» χαρακτήρισε την απόφαση η Φώφη Γεννηματά, σχολιάζοντας το πακέτο άμεσης βοήθειας, αλλά και την μετάθεση στο μέλλον της συζήτησης για την ανάκαμψη των οικονομιών. Για την πρόεδρο του ΚΙΝΑΛ, όπως και για τον Αλέξη Τσίπρα, στην τηλεδιάσκεψη «δεν έγιναν αποδέκτες οι προτάσεις για νέο χρήμα, με καινοτόμα εργαλεία», αφού η εμμονή ορισμένων ευρωπαϊκών κυβερνήσεων σε συντηρητικές πολιτικές λιτότητας μετέθεσε στο μέλλον τη σχετική συζήτηση. Και αυτό, παρά το γεγονός ότι παρμονεύουν οι κίνδυνοι για διόγκωση του δημοσίου χρέους πολλών κρατών και κατ’ επέκταση για νέα επώδυνα μνημόνια.

«Χειροκρότημα στα νέα μνημόνια» χαρακτήρισε το ΚΚΕ τους πανηγυρισμούς των υπουργών Οικονομικών για τη συμφωνία, η οποία, όπως υπογραμμίζει στην ανακοίνωσή του, είναι απλώς άλλος ένας προσωρινός συμβιβασμός, ο οποίος εκθέτει για άλλη μία φορά τους οπαδούς της “ευρωπαϊκής αλληλεγγύης”, αφού «αποκαλύπτει το αποκρουστικό πρόσωπο της ΕΕ». Την έντονη αντίθεσή του στην απόφαση του Eurogroup εκφράζει και το ΜέΡΑ 25, το οποίο επικρίνει και τους ηγέτες των εννέα χωρών, κατηγορώντας τους ότι «πούλησαν το ευρωομόλογο», αφού αποδέχθηκαν δάνεια από τον ESM, τ οποία νομοτελειακά θα φέρουν καταστροφική νέα λιτότητα.