Ευτυχία και Πολιτική – Άκουσε Κυριάκο τον Καλύβα…

Τις τελευταίες ημέρες έγινε μεγάλη συζήτηση ανάμεσα σε ένα μικρό κύκλο διανοούμενων και σοβαρών δημοσιολόγων στην Ελλάδα (άραγε πόσο λυπηρά μικρός είναι αυτός στη χώρα μας, μήπως είναι και αυτή μία από τις κύριες αιτίες της παρακμής μας;), από μια τοποθέτηση-συμβουλή του καθηγητή Στάθη Καλύβα προς τον πρωθυπουργό Κυριάκο Μητσοτάκη.

Ο πρώτος είπε στον δεύτερο πως το «όραμα (πιο βαριά κακοποιημένη λέξη και από το έγκλημα στα Γλυκά Νερά) της Ελλάδας για τον 21ο αιώνα, πρέπει να είναι η ευτυχία». Ομολογώ πως αυτό το “διάβασα” κάπου στο διαδίκτυο, γιατί παρότι έψαξα την original δήλωση δεν την βρήκα πουθενά, αφού λείπει σε προετοιμασία η βοηθός μου Τατιάνα, expert σε θέματα web intelligence.

Δεν πρόλαβε να στεγνώσει το μελάνι (ωραία κλισαρισμένη η παλιομοδίτικη έκφραση) ή τέλος πάντων να γίνει το σχετικό post (μπρρρρρ… ξενερωσιά!) και ένας αχταρμάς από σχολιογράφους, trolls, haters και άλλους πικρόχολους με πρόσβαση σε πληκτρολόγια, ξεχυθήκαν να αραδιάζουν στο διαδίκτυο πύον, χολή και βλακείες μαζί.

«Τί είναι τώρα αυτά», «εδώ έχουμε νεκρούς», ή «εδώ πεινάμε και μας μιλάτε εσείς για ευτυχία;», «δεν μπορείτε να εξασφαλίσετε ούτε την επιβίωσή μας, κοιτάξτε τη σύνθεση στα λύματα των μεγαλουπόλεων, και θα καταλάβετε πόσο ευτυχισμένοι είμαστε…». Αυτές είναι μερικές από τις πιο καλές κριτικές που δέχθηκε η τοποθέτηση Καλύβα.

Τις σταχυολόγησα ατάκτως, δεν έκατσα να τις επιμεληθώ πιο συντεταγμένα και μεθοδικά. Γιατί δεν έκανα δηλαδή ένα καλύτερο intelligence review; Πρώτον, γιατί θεωρώ ότι όσοι τα έγραψαν αυτά τόσο άκριτα, στερούνται ευφυΐας. Δεύτερον, προσομοιάζει το σκεπτικό τους με τα λύματα, στα οποία αναφέρονται (μερικοί μάλιστα είναι και ανορθόγραφοι και θέλουν να απολλημματοποιήσουμε τα λήμματα/λύματά τους).

“Τροφή για σκέψη”

Τότε πώς και γιατί τόλμησε να χρησιμοποιήσει τον όρο “ευτυχία” αυτός ο Χριστιανός; Τον Στάθη Καλύβα δεν τον γνωρίζω καθόλου. Τον Κυριάκο Μητσοτάκη τον γνωρίζω πολύ καλά, ίσως καλύτερα απ’ όσο θα ήθελε και ο ίδιος… Τον ακαδημαϊκό Καλύβα τον γνώρισα, διαβάζοντας ένα ενδιαφέρον βιβλίο του: “Καταστροφές και Θρίαμβοι” (Εκδόσεις Παπαδόπουλος, 2015). Συνιστώ σε όσους διαβάσουν αυτό το κείμενο να το διαβάσουν.

Δεν σημαίνει πως με εκφράζει απόλυτα, αλλά συνιστά “τροφή για σκέψη”. Είναι μια εξαιρετικά ενδιαφέρουσα προσέγγιση για τις επιτυχίες (πολλές) και τις αποτυχίες (περισσότερες) της σύγχρονης Ελλάδας. Είναι μάλιστα και ιδιαίτερα επίκαιρο φέτος που θα έπρεπε η 200ετηρίδα από το 1821 να λειτουργήσει ως ευκαιρία αναστοχασμού της πορείας μας και όχι μόνο αναμοιρικασμού της δυστυχίας μας.

Για να πεις ότι γνωρίζεις καλά έναν πολυγραφότατο συγγραφέα θα πρέπει να έχεις συνολική γνώση του έργου του. Δεν τη διαθέτω, υπόσχομαι όμως σε βάθος χρόνου να την αποκτήσω και να επανέλθω. Για να πεις πως γνωρίζεις καλά έναν πολιτικό, θα πρέπει να αναλύσεις πως εφαρμόζει τις ιδέες του (αν έχει).

Τι να ακούσει ο Κυριάκος

Ο κύριος Μητσοτάκης έχει μια σειρά από ιδέες, άλλες αρκετά καλές (για την τεχνολογία και το περιβάλλον), άλλες ιδιαιτέρως ενδιαφέρουσες (για τα δικαιώματα) και άλλες αμφιλεγόμενες (μεγάλη η λίστα και με πολλές ιδιαιτερότητες). Στην εφαρμογή τους όμως ως πρωθυπουργός, ακόμη και στις καλές, μάλλον πάσχει. Σκοπός του σημειώματος δεν είναι η κριτική για τα έως τώρα πεπραγμένα του. Αλλά μια συμβουλή (ξέρω πως δεν τις δέχεται, ειδικά πλέον από εμένα, αλλά οφείλω ως πολίτης να κάνω μια ακόμη προσπάθεια).

Κυριάκο άκουσε προσεκτικά τι σου είπε ο Καλύβας. Με την ευκαιρία της συμπλήρωσης των δύο ετών στην πρωθυπουργία έχεις 40 ημέρες να επεξεργαστείς και να θέσεις έναν νέο οραματικό εθνικό στόχο, που θα σε βγάλει από τη miserabilite των αριθμών, μέσα στην οποία κολυμπά ο νους σου και άκρη δεν βρίσκει. Η ομάδα Foresight με πέντε τομείς (Περιβάλλον, Δημογραφικό, Απασχόληση, Τεχνολογία, Ενέργεια) είναι βαθιά ελλειμματική τόσο στη στελέχωση (ποσοτικά-ποιοτικά), όσο και στη σύνθεση της ατζέντας της και στη δομή της.

Επίσης τα δισεκατομμύρια του Ταμείου Ανάπτυξης, που ξεκίνησαν ως ωκεανός χρήματος (72), έγιναν θάλασσα (52), συρρικνώθηκαν σε πέλαγος (32) και τελικά τείνουν να γίνουν λίμνη (10), είναι αχαρτογράφητα νερά και απειλούν να πνίξουν το αφήγημά σου… Δυστυχώς μαζί με εμάς, που όμως δεν σου φταίμε σε τίποτα. Ο Καλύβας ουσιαστικά σου είπε να κάνεις στροφή από  τους αριθμούς στον άνθρωπο. Το ίδιο ακριβώς είχα προτείνει στον Κώστα Καραμανλή το 2008, όταν το κατά κεφαλήν ΑΕΠ έφθασε στο ρεκόρ των 28.000 δολαρίων. Το “πώς” θα στο εξηγήσω, αν δεν το έκανε ήδη ο Καλύβας, στο επόμενο σημείωμα.