Ευτυχώς που υπάρχει και ο Χαφτάρ – Αντεπίθεση της Αθήνας πριν το Βερολίνο

Στις συναντήσεις του ισχυρού άνδρα της ανατολικής Λιβύης, στρατάρχη Χαλίφα Χαφτάρ, με τον Νίκο Δένδια και τον Κυριάκο Μητσοτάκη, στην Αθήνα, στράφηκε σήμερα το ενδιαφέρον, από ελληνικής πλευράς, για τις εξελίξεις στην λιβυκή κρίση. Την ίδια ώρα πυρετώδεις είναι και οι παρασκηνιακές  διεργασίες για τη διεθνή Διάσκεψη του Βερολίνου, με την Μέρκελ να επιδιώκει δεσμεύσεις για την τήρηση του εμπάργκο και τον βασικό παραβάτη του, τον Ερντογάν, να έχει εξασφαλίσει “πρώτο τραπέζι πίστα”.

Ο Χαφτάρ ήρθε αιφνιδιαστικά το βράδυ της Πέμπτης στην Αθήνα και λίγη ώρα αργότερα είχε ιδιωτική συνάντηση με τον Νίκο Δένδια, στην οποία παρέστη και ο ναύαρχος  Φαράζ αλ-Μαχντάουι, ο οποίος συνοδεύει τον στρατάρχη στις επαφές του στην Αθήνα. Πρόκειται για τον αρχηγό του Πολεμικού Ναυτικού της Λιβύης, έναν στρατιωτικό που συνδέεται άρρηκτα με την Ελλάδα, μιλά άπταιστα ελληνικά και διατηρεί άριστες σχέσεις με την ελληνική στρατιωτική ηγεσία. Είναι, άλλωστε, απόφοιτος της Σχολής Ναυτικών Δοκίμων και έχει ζήσει στην χώρα μας.

Σήμερα, ο υπουργός Εξωτερικών είπε, μετά την συνάντηση, ότι ο στρατάρχης Χαφτάρ συμφώνησε με όλες τις παρατηρήσεις τής Ελλάδας, μεταξύ των οποίων και η ανάγκη ακύρωσης των παράνομων τουρκολιβυκών μνημονίων. Παραλλήλως, ο κ. Δενδιας  τόνισε ότι η Αθήνα ενθαρρύνει τον στρατάρχη να μετάσχει στη Διαδικασία του Βερολίνου με στόχο την ειρήνευση στη Λιβύη και την κατάργηση των παράνομων συμφωνιών. Είπε επίσης ότι η ΕΕ έχει σαφή θέση και ότι αναμένει από την Μέρκελ να εκφράσει αυτήν την κοινή ευρωπαϊκή αντιμετώπιση.

Ο στρατάρχης Χαφτάρ έγινε δεκτός και από τον πρωθυπουργό Κυριάκο Μητσοτάκη, γεγονός που καταδεικνύει την σημασία που δίνει η Αθήνα στην επίσκεψή του. Είναι άλλωστε ο άνθρωπος που οι δυνάμεις του κατέχουν το μεγαλύτερο τμήμα της Λιβύης, ελέγχει πλήρως την κυβέρνηση της Βεγγάζης και έχει ισχυρή επιρροή στο λιβυκό κοινοβούλιο που εδρεύει στο Τομπρούκ.

Ο στρατάρχης Χαφτάρ συναντήθηκε και με τον πρωθυπουργό, στο γραφείο του στη Βουλή. Προσερχόμενος δήλωσε «είμαστε φιλειρηνιστές» και πρόσθεσε ότι βρίσκεται στην Αθήνα για να συζητήσει για την ειρήνη. Μετά την συνάντησή του με τον κ. Μητσοτάκη ο Χαφτάρ έφυγε από την Βουλή, συνοδευόμενος από τον Νίκο Δένδια, ο οποίος ενημέρωσε ότι δεν θα γίνουν δηλώσεις.

Ένας σημαντικός σύμμαχος 

Ο Χαφτάρ, ο Λιβυκός Εθνικός Στρατός της Λιβύης και οι θεσμοί που ελέγχει ή επηρεάζει έχουν καταδικάσει ήδη, αρκετές φορές, ως παράνομες και επικίνδυνες για τη Λιβύη και την ευρύτερη περιοχή, τις συμφωνίες του Ερντογάν με τον επικεφαλής της κυβέρνησης της Τρίπολης, Χαφέζ αλ Σάρατζ. Συμφωνίες που αφορούν τον παράνομο καθορισμό θαλάσσιων ζωνών των δύο χωρών, αλλά και την στρατιωτική συνεργασία που προβλέπει πλέον αποστολή Τούρκων στρατιωτών στην Λιβύη και επομένως μεγαλύτερη εμπλοκή της Άγκυρας στα εσωτερικά της βορειοαφρικανικής χώρας.

Οι ίδιοι θεσμοί φέρονται να έχουν αντιδράσει έντονα και για τον απαράδεκτο και προκλητικό αποκλεισμό της Αθήνας από την διάσκεψη του Βερολίνου. Μια Διάσκεψη, για την οποία ο Τούρκος πρόεδρος ανακοίνωσε την συμμετοχή του και τον χρόνο διεξαγωγής της, πριν από την διοργανώτρια Άγγελα Μέρκελ. Μια Διάσκεψη στην οποία η Μέρκελ προσδοκά να εξασφαλίσει δεσμεύσεις για την τήρηση του εμπάργκο όπλων που έχει επιβάλει ο ΟΗΕ, έχοντας όμως δίπλα της τον Ερντογάν, που ακόμη και αυτήν την ώρα στέλνει Τούρκους στρατιωτικούς και μισθοφόρους τζιχαντιστές στη Λιβύη.

Αντίθετος με την παρουσία ξένων στρατευμάτων στη Λιβύη είναι και ο Αμερικανός υπουργός Εξωτερικών Πομπέο, ο οποίος ζήτησε εκ νέου την αποχώρησή τους, λίγες ώρες μετά την ανακοίνωση ότι θα συμμετέχει στη Διάσκεψη του Βερολίνου. Πληροφορίες από το Στέιτ Ντιπάρτμεντ αναφέρουν μάλιστα ότι ο επικεφαλής της αμερικανικής διπλωματίας θα μεταβεί στο Βερολίνο, κομίζοντας θέσεις που βρίσκονται πολύ κοντά στα ελληνικά “Δίκαια”. Θέσεις που είναι βεβαίως εναντίον των ενεργειών της Τουρκίας και της Ρωσίας στη Λιβύη.

Το “βέτο” του Μητσοτάκη

Στο θέμα του αποκλεισμού της Ελλάδας από την Διάσκεψη του Βερολίνου, τοποθετήθηκε το βράδυ της Πέμπτης και ο πρωθυπουργός. Σε τηλεοπτική συνέντευξή του, ο κ. Μητσοτάκης τόνισε ότι «κακώς» δεν προσκλήθηκε η Αθήνα. Προειδοποίησε μάλιστα με βέτο στο Ευρωπαϊκό Συμβούλιο σε οποιαδήποτε πολιτική λύση για τη Λιβύη δεν περιλαμβάνει την ανάκληση του μνημονίου με την Τουρκία για τις θαλάσσιες ζώνες. Ο πρωθυπουργός είπε επίσης ότι απέστειλε σχετικές επιστολές στην ΕΕ και ότι επικοινώνησε για το θέμα με την Άγγελα Μέρκελ, με την οποία μίλησε και σήμερα και της εξέφρασε τη δυσαρέσκειά του για την μη πρόσκληση της Ελλάδας.

Η αντίδραση του κ. Μητσοτάκη ήρθε, ωστόσο, καθυστερημένα, όπως σημειώνει ο ΣΥΡΙΖΑ, καθώς,  την προηγούμενη ημέρα, η κυβέρνηση φέρεται να επιχείρησε αλλαγή ατζέντας με την αιφνιδιαστική ανακοίνωση της υποψηφιότητας Σακελλαροπούλου για την Προεδρία της Δημοκρατίας. Σχολιάζοντας τις δηλώσεις Μητσοτάκη, αλλά και την τοποθέτηση του κυβερνητικού εκπροσώπου που προηγήθηκε και επέρριπτε ευθύνες στον ΣΥΡΙΖΑ, ο Αλέξης Τσίπρας σημείωσε ότι ο πρωθυπουργός δεν κατάλαβε γιατί λείπει η Ελλάδα από τη Διαδικασία του Βερολίνου. Στο επιχείρημα μάλιστα, ότι φταίει η ολιγωρία του ΣΥΡΙΖΑ, το 2015, ο Αλέξης Τσίπρας ανέφερε ότι συνολικά πέντε χώρες, ανάμεσα τους η Τουρκία και το Κονγκό, δεν μετείχαν στην αρχική σύνοδο, αλλά συμμετέχουν στην Διάσκεψη της Κυριακής.

Με την επίσκεψη Χαφτάρ στην Αθήνα, η ελληνική κυβέρνηση επιχειρεί πάντως μία αντεπίθεση και μια έξοδο από το περιθώριο, στο οποίο την έθεσαν Μέρκελ και Πούτιν, σε ό,τι αφορά τις εξελίξεις στη Λιβύη. Εξελίξεις κρίσιμες, οι οποίες την επηρεάζουν άμεσα, όπως και την Κύπρο, καθώς θα έχουν συνέπειες στην ευρύτερη περιοχή της νοτιοανατολικής Μεσογείου. Ειδικά, όταν ο Ερντογάν συνεχίζει την αποστολή Τούρκων στρατιωτικών στη Λιβύη, ένα γεγονός που, σύμφωνα με τους υπουργούς Εξωτερικών της Ελλάδας και της Αιγύπτου θα μπορούσε να αποδυναμώσει τις διεθνείς προσπάθειες για μια συνολική διευθέτηση της λιβυκής κρίσης.