Φταίει ο ελιτισμός για την ήττα των Δημοκρατικών;

Κόντρα στις προβλέψεις των περισσότερων δημοσκοπήσεων και συστημικών ΜΜΕ που μιλούσαν για μάχη που θα ήταν «στήθος με στήθος», η λαϊκή ετυμηγορία υπήρξε ξεκάθαρη και εναργής. Το ηχηρό ράπισμά που επιφύλαξαν οι ψηφοφόροι στην εκλεκτή του Δημοκρατικού κόμματος κα Κάμαλα Χάρις μπορεί να άφησε το επιτελείο της εμβρόντητο, αλλά για τον μέσο Αμερικανό που έχει άμεση επαφή με τα προβλήματα της καθημερινότητας, η επαναφορά του κ. Τραμπ στην προεδρία προκάλεσε πολύ λιγότερη έκπληξη.
Σχολιάζοντας το αποτέλεσμα την επομένη των εκλογών, ο ανεξάρτητος γερουσιαστής κ. Μπέρνι Σάντερς απέδωσε την ήττα στο γεγονός ότι το Δημοκρατικό κόμμα «εγκατέλειψε τους ανθρώπους της εργατικής τάξης και διαπιστώνει τώρα ότι η εργατική τάξη το έχει εγκαταλείψει». Φυσικά, το ερώτημα παραμένει εάν η ηγεσία του Δημοκρατικού κόμματος θα αποδεχθεί την κριτική του γνωστού αριστερόστροφου γερουσιαστή.

Αν κρίνει κανείς από την πρώτη απάντηση του επικεφαλής της εθνικής επιτροπής των Δημοκρατικών στις δηλώσεις του κ. Σάντερς και την έως τώρα έλλειψη αυτοκριτικής από προβεβλημένα κομματικά στελέχη, η απάντηση είναι μάλλον όχι. Ωστόσο, ο στρουθοκαμηλισμός αυτός δεν εξηγεί πώς και γιατί ένας αμφιλεγόμενος δισεκατομμυριούχος όπως ο κ. Τραμπ κατάφερε να αυξήσει αισθητά τα ποσοστά του σε μειονότητες, εργατοτεχνίτες και μέλη συνδικάτων, όπου το Ρεπουμπλικανικό κόμμα υστερεί παραδοσιακά.

Επίδειξη ελιτισμού των Δημοκρατικών

Όταν οι άνθρωποι της καθημερινότητας ταυτίζονται περισσότερο με έναν πληθωρικό κροίσο παρά με τους ανθυποψηφίους του, οι τελευταίοι είναι υποχρεωμένοι να αναρωτηθούν τι φταίει. Η εύκολη απάντηση είναι να ισχυριστεί κανείς ότι οι Αμερικανοί πολίτες παρασύρθηκαν από τον λαϊκισμό, πλην όμως, η αβασάνιστη αυτή προσέγγιση παραβλέπει την αποξένωση των παραδοσιακών Δημοκρατικών ψηφοφόρων από το κόμμα τους λόγω της αξιακής μεταβολής που έχει υποστεί. Απορρίπτοντας 70 εκατομμύρια συμπολίτες σου που ψήφισαν τον κ. Τραμπ ως «ελεεινούς» ή «σκουπίδια», όπως έπραξαν οι Χίλαρι Κλίντον και ο Τζο Μπάιντεν το 2016 και το 2024 αντίστοιχα, το μόνο που καταφέρνεις είναι να διαιρείς την κοινωνία και να κάνεις επίδειξη ελιτισμού.

Σε μια εποχή όπου οι εβδομαδιαίες απολαβές του μέσου Αμερικανού εργαζόμενου είναι στην πραγματικότητα χαμηλότερες απ’ ότι ήταν πριν 50 χρόνια, υπολογίζοντας τον πληθωρισμό, είναι πολύ λογικό να αντιμετωπίζουν οι ψηφοφόροι την εμμονή των Δημοκρατικών με τον γουοκισμό, τον δικαιωματισμό και την πολιτική ορθότητα με αδιαφορία ή ακόμη και με αποστροφή.

Την στιγμή που ο μέσος πολίτης βλέπει την πραγματική αξία του μισθού του να συρρικνώνεται συνεχώς, ενώ καλείται να καταβάλει όλο και περισσότερα χρήματα για τρόφιμα, στέγαση, μεταφορικά και άλλες καθημερινές ανάγκες, είναι απόλυτα λογικό να του προκαλεί αγανάκτηση η απορρόφηση των Δημοκρατικών αξιωματούχων με μακρινούς πολέμους ή τις απαιτήσεις μιας δυσανάλογα μικρής πλην όμως υπερπροβαλλόμενης μερίδας ανθρώπων που απαιτούν να αγωνίζονται άνδρες σε γυναικεία πρωταθλήματα ή να τοποθετούνται γυναικεία είδη υγιεινής σε ανδρικές τουαλέτες ή να καταργούνται αρσενικά και θηλυκά επίθετα χάριν της δήθεν κοινωνικής ένταξης…

Ο κ. Τραμπ διέγνωσε το διευρυνόμενο αυτό χάσμα μεταξύ του Δημοκρατικού κόμματος και των παραδοσιακών του ψηφοφόρων και το αξιοποίησε στο έπακρο, θέτοντας στον μέσο ψηφοφόρο ένα πολύ απλό δίλημμα: αν βρίσκεται σε καλύτερη οικονομική κατάσταση σήμερα απ’ ότι προ τεσσάρων χρόνων.

Αντί-Τραμπ εκστρατεία

Απεναντίας, η απερχόμενη αντιπρόεδρος κα Χάρις διεξήγαγε μια προεκλογική εκστρατεία όπου απουσίαζε κάθε αναφορά σε σαφείς, κοστολογημένες πολιτικές και η οποία βασίστηκε σχεδόν αποκλειστικά στην αποστροφή που υπέθεσε ότι ένοιωθαν οι πολίτες για τον κ. Τραμπ. Αντί να διαμορφώσει μια θετική ατζέντα με συγκεκριμένες θέσεις και να μιλήσει επί της ουσίας για καυτά θέματα που απασχολούν τους πολίτες, προτίμησε να παρουσιάζει τον κ. Τραμπ ως έναν αυταρχικό «φασίστα», παρομοιάζοντάς τον ακόμη και με τον Χίτλερ!

Οι επανειλημμένες αναφορές της στον φασιστικό κίνδυνο που εγκυμονεί μια επανεκλογή Τραμπ αγνόησαν το γεγονός ότι η ίδια η υποψηφιότητά της στερείτο δημοκρατικής νομιμοποίησης, αφού δεν «εξελέγη» ως υποψήφια του κόμματός της αλλά «τοποθετήθηκε» μετά την εκούσα ακούσα απόσυρση του γηραιού Προέδρου Μπάιντεν το περασμένο καλοκαίρι.

Η κα Χάρις όφειλε να γνωρίζει ότι στο σπίτι του κρεμασμένου δεν μιλούν για σκοινί, αφού στις προκριματικές εκλογές που συμμετείχε για το προεδρικό χρίσμα των Δημοκρατικών το 2020, τερμάτισε τελευταία(!), ούσα η πρώτη εκ των υποψηφίων που αναγκάστηκε να αποχωρήσει από την κούρσα. Προφανώς, εάν είχαν διεξαχθεί πραγματικές προκριματικές εκλογές για την εκλογική αναμέτρηση του 2024 (όταν ένας εν ενεργεία πρόεδρος προτίθεται να διεκδικήσει δεύτερη θητεία, αποτελούν απλά τυπική διαδικασία), υπήρχε σοβαρό ενδεχόμενο να μην κέρδιζε το χρίσμα.

Το ότι συγκάλυπτε τα πρόδηλα προβλήματα διανοητικής διαύγειας του κ. Μπάιντεν ως αντιπρόεδρός του, μόνο και μόνο για να επωφεληθεί της προ τετελεσμένου ανίδρωτης αναγόρευσής της σε υποψήφια πρόεδρο στο παρά πέντε των εκλογών δεν μπορεί να θεωρηθεί παραδειγματική δημοκρατική συμπεριφορά. Συνεπώς, οι ακραίοι χαρακτηρισμοί της όχι μόνο αποδείχθησαν έωλοι, αλλά πιθανόν να λειτούργησαν εις βάρος της, προκαλώντας το μένος των ψηφοφόρων.

Κατά γενική ομολογία, η κα Χάρις υπήρξε μια φανερά αδύναμη υποψήφια που δεν θα έπρεπε ποτέ να λάβει το χρίσμα της υποψήφιας προέδρου υπό κανονικές συνθήκες. Απόλαυσε την σκανδαλώδη εύνοια των συστημικών ΜΜΕ, καθώς και διαφόρων επωνύμων που έσπευσαν να την στηρίξουν χωρίς να προβληματιστούν από τις νεφελώδεις θέσεις της ή τον διφορούμενο πολιτικό της λόγο. Ίσως το σημαντικότερο, κατάφερε να χάσει τις εκλογές ενώ διέθετε το αστρονομικό ποσό των 1,2 δισεκατομμύρια δολαρίων στον προεκλογικό κορβανά της και ξόδεψε τα τριπλάσια χρήματα για την διαφημιστική εκστρατεία της σε σχέση με τον Πρόεδρο Τραμπ.

Προβληματικές επιλογές των Δημοκρατικών

Από κάθε άποψη, οι επιλογές των Δημοκρατικών στις φετινές εκλογές ήταν βαθύτατα προβληματικές, όπως ήταν και πολλές από τις πολιτικές τους τα τελευταία 4 χρόνια, από την χρηματοδότηση του πολέμου στην Ουκρανία έως την κατάργηση των συνόρων στις ΗΠΑ, δημιουργώντας μια άνευ προηγουμένου μεταναστευτική κρίση που έχει προκαλέσει σοβαρά οικονομικά προβλήματα σε πολλές αμερικανικές μεγαλουπόλεις.
Οι Δημοκρατικοί εισπράττουν τα επίχειρα της άφρονης πολιτικής τους με την τριπλή ήττα (απώλεια του Λευκού Οίκου και της Γερουσίας, αποτυχία επικράτησης στην Βουλή). Κι ενώ όλη η χώρα και ο υπόλοιπος κόσμος μαζί της περιμένει να δει τι θα φέρει η νέα θητεία του κ. Τραμπ, ένα βασικό ερώτημα παραμένει αν θα κάνει την αναγκαία αποτίμηση το Δημοκρατικό κόμμα ώστε να διδαχθεί από τα λάθη του.

Θα παραμείνει χαντακωμένο στον ελιτισμό, προωθώντας επικίνδυνα πειράματα κοινωνικής μηχανικής ή θα επανεστιάσει στην παραδοσιακή του βάση και θα εγκύψει στις πραγματικές ανάγκες και προτεραιότητες των εργαζομένων; Θα επαναπροσδιορίσει την ατζέντα του με βάση τις ανάγκες του λαού ή θα προτιμήσει να βαδίσει στον ολισθηρό δρόμο ενός «προοδευτικού ευσεβισμού», όπου οι διαφωνούντες καθίστανται «αποσυνάγωγοι»; Στην πραγματικότητα, οι απαντήσεις στα ερωτήματα αυτά θα αποτελέσουν ίσως το μεγαλύτερο και κρισιμότερο στοίχημα για το μέλλον της δημοκρατίας στις ΗΠΑ.

Όσο για την Ελλάδα, ο τρόπος που καλύφθηκε η προεδρική εκστρατεία έδειξε για άλλη μια φορά πόσο έξω μπορεί να πέσουν τα συστημικά ΜΜΕ. Τα ίδια ερωτήματα που βρίσκονται ενώπιον του Δημοκρατικού κόμματος στις ΗΠΑ οφείλουν να απασχολήσουν και τα κόμματα στην ΕΕ. Ειδικά στην Ελλάδα, η σταδιακά αυξανόμενη απόκλιση των κυβερνητικών σχεδίων με τις επιθυμίες των πολιτών τείνει να δημιουργήσει μια κατάσταση αποσταθεροποίησης. Αργά η γρήγορα, οι κυβερνώντες θα πρέπει να λογοδοτήσουν.