Για πρώτη φορά ΑΚΕΛ ή ΔΗΣΥ εκτός 2ου γύρου των προεδρικών

Μια εβδομάδα πριν τις προεδρικές εκλογές στην Κύπρο, ο πρώτος γύρος των οποίων τοποθετείται χρονικά στις 5 Φεβρουαρίου, το σκηνικό παραμένει ομιχλώδες ως προς τη δεύτερη θέση, που θα καθορίσει και το σκηνικό και την τελική αναμέτρηση των δυο πρώτων, μια εβδομάδα μετά. Η κυπριακή κοινωνία έχει βιώσει την μακρύτερη σε χρονική διάρκεια προεκλογική εκστρατεία.

Η προεκλογική εκστρατεία ξεκίνησε από την επόμενη ημέρα των βουλευτικών εκλογών, του Μαΐου του 2021, με περιοδείες που εγκαινίασε ο Πρόεδρος του Δημοκρατικού Συναγερμού, Αβέρωφ Νεοφύτου. Αυτό σε μικρό ή μεγάλο βαθμό παρέσυρε και τα υπόλοιπα κόμματα, διαμορφώνοντας ένα σκηνικό διαρκούς εκστρατείας.

Είναι προφανές πως ένα πολιτικό σύστημα, που βρίσκεται σε διαρκή προεκλογική περίοδο, ούτε πολιτικές “παράγει”, ούτε άλλες προτεραιότητες θέτει πλην εκείνες του ψηφοφοριακού κέρδους. Αποτελούν μηχανισμοί προεκλογικών εκστρατειών, που είναι αιχμάλωτοι των εκλογικών σκοπιμοτήτων. Κι αυτό όταν τα προβλήματα είναι μεγάλα ενώ η Κύπρος δέχεται συστηματικά επιθέσεις από την κατοχική Τουρκία.

Αυτές οι προεδρικές εκλογές έχουν πολλές ιδιαιτερότητες. Θα διεξαχθούν σε ένα νέο περιβάλλον, με άλλα δεδομένα. Αυτά τα δεδομένα έχουν διαμορφωθεί τα τελευταία χρόνια, πλην όμως τα μεγάλα παραδοσιακά κόμματα φαίνεται πως δεν το έχουν αντιληφθεί. Αισθάνονταν την απαξίωση των πολιτών, αλλά ποσώς τους ενδιέφερε καθώς συνέχιζαν να είναι μέρος του συστήματος και της εξουσίας.

Κι αυτό αναφέρεται καθώς τα μεγάλα παραδοσιακά κόμματα παρακολουθούν την εκλογική τους συρρίκνωση χωρίς εν πολλοίς να αντιδρούν: Το 2011 ο ΔΗΣΥ είχε 34.28% (138.682 ψήφους), το ΑΚΕΛ είχε 32.67% (132.171 ψήφους), το ΔΗΚΟ είχε 15.76% (63.763 ψήφους). Το 2021 ο ΔΗΣΥ συγκέντρωσε το 27.77% (99.328 ψήφους), το ΑΚΕΛ το 22.34% (79.913 ψήφους), το ΔΗΚΟ 11.29% (40.395 ψήφους). Ως εκ τούτου ΔΗΣΥ και ΑΚΕΛ έχασαν από 40.000 ψήφους και το ΔΗΚΟ 10.000.

Το τι φταίει η απάντηση βρίσκεται στη διαχείριση των πολιτικών θεμάτων από πλευράς των κομμάτων. Η μνημονιακή περίοδος, η οικονομική κρίση, τα σκάνδαλα, που αφορούν κυρίως τα δυο μεγάλα κόμματα, ΔΗΣΥ και ΑΚΕΛ, τα έχουν απαξιώσει στη συνείδηση των πολιτών. Αυτή η εικόνα ενίσχυσε την αποχή και την αποστασιοποίηση ενός ισχυρού ρεύματος της κοινωνίας από την πολιτική.

Δεκατέσσερις υποψήφιοι

Σε αυτές τις εκλογές καταγράφεται και ρεκόρ υποψηφίων. Είναι δεκατέσσερις, αλλά οι βασικοί είναι τρεις: Νίκος Χριστοδουλίδης, Αβέρωφ Νεοφύτου και Ανδρέας Μαυρογιάννης. Στους υπόλοιπους σημαντική καταγραφή παρουσίας με άλλες προσεγγίσεις, κατά της Διζωνικής Δικοινοτικής Ομοσπονδίας, έχει ο Γιώργος Κολοκασίδης. Κώστας Χριστοφίδης και Αχιλλέας Δημητριάδης έχουν παρουσία με πολιτικές θέσεις και απόψεις.

Όλες οι δημοσκοπήσεις παρουσιάζουν τον τέως υπουργό Εξωτερικών, Νίκο Χριστοδουλίδη, να προηγείται κρατώντας απόσταση ασφάλειας από τους αντιπάλους του. Την ίδια ώρα, ο τέως διαπραγματευτής για το Κυπριακό, πρέσβης Ανδρέας Μαυρογιάννης και ο Πρόεδρος του ΔΗΣΥ, Αβέρωφ Νεοφύτου, φαίνεται να “πορεύονται” πολύ κοντά, καθιστώντας την εξασφάλιση της δεύτερης και προνομιούχας θέσης σε θρίλερ.

Συνεπώς το δεύτερο εισιτήριο για το β΄ γύρο των εκλογών (12 Φεβρουαρίου) δεν έχει ακόμη κριθεί. Με βάση, πάντα τις δημοσκοπήσεις, επικρατέστερος να κερδίσει τις εκλογές είναι ο Νίκος Χριστοδουλίδης. Είναι σαφές πως η προσοχή είναι στραμμένη στον πρώτο γύρο, γιατί πολλά θα εξαρτηθούν για τη συνέχεια. Και για το πολιτικό σύστημα και για την χώρα εν γένει.