Γιατί η αυτοδυναμία δεν είναι δεδομένη για τον Μητσοτάκη
26/05/2023Ο κύβος ερρίφθη και το ερώτημα της νέας κάλπης είναι πως θέλουν οι ψηφοφόροι να είναι η νέα Βουλή, δηλαδή πόσο ισχυρή θα είναι η κυβέρνηση και πόσο και πως θα είναι ισχυρή η αντιπολίτευση, ώστε το σύστημα να διαθέτει ισορροπία. Λογικές αναλύσεις εικάζουν “διορθώσεις” της πρώτης κάλπης, πρώτες δημοσκοπήσεις βλέπουν 7κομματική Βουλή και φυσικά υπάρχει η σπαζοκεφαλιά του 39% που απείχε και του 16% που ψήφισε τα εκτός. Συνεπώς, πέρα από την δεδομένη και άνετη πρωτιά της ΝΔ, οι αστάθμητοι παράγοντες δεν είναι λίγοι και πολλά θα παιχτούν ίσως ακόμη και η αυτοδυναμία…
Η αίσθηση πως ο Κυριάκος Μητσοτάκης θα είναι ανεξέλεγκτος αυτά τα τέσσερα κρίσιμα χρόνια προκαλεί σε πολλούς ψηφοφόρους (νεοδημοκράτες και μη), που γνωρίζουν τη σημασία της ισορροπίας στο κόμμα και στη δημοκρατία, “ναυτία” (“Nausée”, κατά Ζαν-Πολ Σαρτ). Από την άλλη, μια κατακερματισμένη αντιπολίτευση, που δεν έχει ένα κόμμα να απειλεί να αντικαταστήσει την κυβέρνηση στην εξουσία είναι πρόβλημα και για τους πολίτες και για την ομαλή λειτουργία της δημοκρατίας.
Οι φιλοδοξίες του ΠΑΣΟΚ
Είναι απολύτως θεμιτό μετά την εκλογική επιτυχία του ΠΑΣΟΚ-ΚΙΝΑΛ και την στρατηγική ήττα του ΣΥΡΙΖΑ, ο Νίκος Ανδρουλάκης να διεκδικεί τη δεύτερη θέση, δηλαδή αυτή της αξιωματικής αντιπολίτευσης στην επόμενη Βουλή. Στόχος δύσκολος, αλλά όχι ανέφικτος, δεδομένης της δυναμικής των καταστάσεων.
Για να συμβεί η ανάδειξη του ΠΑΣΟΚ ως δεύτερο κόμμα προϋποθέτει δύο κινήσεις στο εκλογικό σώμα: να χάσει άλλες πέντε μονάδες ο ΣΥΡΙΖΑ και να πέσει από το 20% στο 15% και να τις πάρει το ΠΑΣΟΚ έτσι ώστε από το 11,46% να πάει στο 16,5%. Οπότε θα έχουμε δύο μεσαία κόμματα της αντιπολίτευσης του 32% (όσο είχε ο ΣΥΡΙΖΑ στην προηγούμενη φάση) και πολύ θόρυβο δεξιά και αριστερά τους αν τελικά προκύψει 7κομματική Βουλή, όπως λέει η πρώτη μετεκλογική δημοσκόπηση.
Στην ουσία θα είναι μία μονοκομματική Βουλή, με πολλά ηχητικά “παράσιτα”… Που σημαίνει ότι για την επόμενη 8ετία θα επιβεβαιωθεί η παντοκρατορία Μητσοτάκη, όχι μόνο εντός της ΝΔ, αλλά και στο χώρο του Κέντρου, ειδικά αν αυξήσει κι άλλο το ποσοστό του. Τα ποσοστά του πρώτου γύρου των εκλογών δείχνουν ηγεμονία του Μητσοτάκη στο χώρο του Κέντρου και το ψηφοδέλτιο Επικρατείας που κατέβασε υπογράμμισε την στροφή της ΝΔ προς Κέντρο,, αφήνοντας πίσω τις φαντασιακές εσωκομματικές ισορροπίες.
Ο Ανδρουλάκης ως κομματάρχης
Οι 218.000 επιπλέον ψήφοι (+3,36%) που πήρε ο Ανδρουλάκης σε σχέση με το 2019, μάλλον είναι οι περισσότεροι παλιννοστούντες από τον ΣΥΡΙΖΑ, αλλά –προφανώς– και νέοι. Από πού μπορεί να πάρει κι άλλους ψήφους; Μα μόνο από τον ΣΥΡΙΖΑ, ίσως και λίγους από το ΜΕΡΑ25. Συνεπώς, ο Ανδρουλάκης θα πορευθεί μέχρι τις 25 Ιουνίου χτυπώντας τον Τσίπρα και τον ΣΥΡΙΖΑ και ολίγο Μητσοτάκη, όπως άλλωστε έκανε και στον πρώτο εκλογικό γύρο.
Στο ΠΑΣΟΚ υπάρχει ένα περίπλοκο ενοχικό πλέγμα που εμπόδισε την εκμετάλλευση των δυνατοτήτων που παρείχε η απλή αναλογική στην Κεντροαριστερά. Αυτό το ενοχικό πλέγμα έχει ιστορική βάση και περιλαμβάνει την αλαζονεία και τον εξιμπισιονισμό των πρωτοκλασάτων στελεχών της περιόδου Σημίτη, κατά την οποία η διαφθορά και η διαπλοκή εδραιώθηκε, την παράτυπη εκχώρηση του δακτυλιδιού της αρχηγίας στον Γιώργο Παπανδρέου, την αδυναμία του να κατανοήσει και να αντιδράσει σωστά στην κατάσταση της οικονομίας που παρέλαβε, την παράδοση της χώρας στο ΔΝΤ και στην τρόικα, στην κωλοτούμπα στις Κάννες, την απόσυρση του δημοψηφίσματος, το ενδοκομματικό πραξικόπημα, την σύμπραξη του ΠΑΣΟΚ με τον Σαμαρά, την παράδοση του χρέους στο αγγλικό δίκαιο κ.ο.κ. με αποτέλεσμα το επί δεκαετίες κυρίαρχο ΠΑΣΟΚ, να τιμωρηθεί με 4,68% το 2015.
Και φυσικά, ο κομματικός μηχανισμός σε μια προσπάθεια επιβίωσης απαρνήθηκε το υπερχρεωμένο ΠΑΣΟΚ και κατασκεύασε το ΚΙΝΑΛ για να συγκρατήσει τις φυγόκεντρες δυνάμεις. Κατά την διάρκεια της διακυβέρνησης του ΣΥΡΙΖΑ, το ΠΑΣΟΚ –που δεν έκανε καμία σοβαρή αυτοκριτική– έγινε η αιχμή του αντι-ΣΥΡΙΖΑ μετώπου και πολλά στελέχη του που είχαν αποστασιοποιηθεί φλέρταραν ανοιχτά με τη ΝΔ. Τα στελέχη του, εντός και εκτός, λοιδορούσαν τους οπαδούς του ΠΑΣΟΚ που κατέφυγαν στον ΣΥΡΙΖΑ για να βρουν καταφύγιο. Δεν είπαν τίποτε για όσους μετακινήθηκαν στη ΝΔ.
Μέσα σε αυτό το πλαίσιο ο Ανδρουλάκης αφού καθάρισε με ΓΑΠ και Λοβέρδο και επανέφερε την “μπράντα” ΠΑΣΟΚ, υιοθέτησε την στρατηγική του “ούτε, ούτε” εξομοιώνοντας πρόσωπα και καταστάσεις. Το μίσος προς τον ΣΥΡΙΖΑ κυριάρχησε, οι παλιννοστούντες απέκτησαν την στάμπα του “προδότη” και ο Ανδρουλάκης λειτούργησε τελικά περισσότερο ως κομματάρχης και όχι ως επίδοξος ηγέτης της δημοκρατικής παράταξης, αν και ήταν υπό παρακολούθηση για “εθνικούς λόγους”…
Καταδικασμένοι να συνεργαστούν;
Πολλοί αναλυτές θεωρούν πως ο ΣΥΡΙΖΑ έχει δρασκελήσει το κατώφλι της αποσύνθεσης και δεν αποκλείεται να αποδειχθεί αυτό με περαιτέρω συρρίκνωση του ποσοστού του. Παρ, όλα αυτά, όπως ισχυριστήκαμε σε προηγούμενο άρθρο μας, το 20% είναι μάλλον προσωπικό ποσοστό του Τσίπρα και όχι του ΣΥΡΙΖΑ. Επίσης, εντός του ΣΥΡΙΖΑ όλοι ξέρουν ότι χωρίς τον Αλέξη θα επιστρέψουν το 3%, οι δε αριστεροί ψηφοφόροι ξέρουν ότι το ΜΕΡΑ25, το ΚΚΕ και η Πλεύση δεν αποτελούν κυβερνητική πρόταση, είναι κόμματα διαμαρτυρίας.
Μένει λοιπόν να δούμε τι θα βγάλει η κάλπη της 25ης Ιουνίου και κυρίως, πως οι πολίτες θέλουν την αντιπολίτευση. Τα δύο κόμματα μαζί θα υπολείπονται πάλι 10 μονάδες της ΝΔ; Ή θα αυξήσουν το συνολικό ποσοστό τους; Διαφαίνεται πως σε περίπτωση αυτοδυναμίας του Κυριάκου Μητσοτάκη, τα δύο κόμματα θα υποχρεωθούν να συνεργαστούν στενά και δημιουργικά ως αντιπολίτευση. Αν όμως συμβεί το απρόσμενο να μην προκύψει αυτοδυναμία ούτε με το πριμ των 40 εδρών, τότε, ο Ανδρουλάκης θα υποχρεωθεί να συμπράξει με τη ΝΔ. Αν δεν το κάνει, στην τρίτη κάλπη ίσως χρειαστεί ΣΥΡΙΖΑ και ΠΑΣΟΚ να κατέβουν μαζί, για να διεκδικήσουν την κυβέρνηση.