Γιατί ο Ερντογάν δεν πήγε στην Σύνοδο για το Κλίμα

Ηχηρές είναι οι απουσίες από την Σύνοδο του ΟΗΕ για την Κλιματική Αλλαγή που διεξάγεται στη Γλασκώβη. Εκτός από τον Ρώσο πρόεδρο Βλαντιμίρ Πούτιν και τον πρόεδρο της Κίνας Σι Τζινπινγκ, έγινε γνωστό πως θα απουσιάΣει τελικώς και ο Ταγίπ Ερντογάν που επέστρεψε αιφνιδίως στην Τουρκία. Τούρκος αξιωματούχος αρχικά έκανε μία γενικόλογη αναφορά σε «προβλήματα με το πρωτόκολλο», με τον ίδιο τον Ερντογάν να επικαλείται την δυσαρέσκεια του για χειρισμούς της βρετανικής κυβέρνησης σε ζητήματα που έχουν να κάνουν με την ασφάλεια του.

Ο Ερντογάν το τελευταίο διάστημα να προσπαθεί να γεφυρώσει τις διαφορές της Τουρκίας με τις ΗΠΑ και την Γαλλία. Στην Σύνοδο του G20 που προηγήθηκε κατάφερε, έπειτα από πολλές παρασκηνιακές πιέσεις, να έχει μία 20λεπτη συνάντηση με τον Αμερικανό πρόεδρο Τζο Μπάιντεν, ενώ είχε συνάντηση και με τον Εμμανουέλ Μακρόν, στον οποίο εξέφρασε τα τουρκικά “παράπονα” από τις πωλήσεις γαλλικών όπλων στην Ελλάδα.

Η απουσία Ερντογάν από μία Σύνοδο, επικαλούμενος τυπικά διαχειριστικά ζητήματα, προκαλεί περισσότερο εντύπωση για έναν κυρίως λόγο: ο Ερντογάν συνηθίζει να αξιοποιεί την παρουσία του σε διεθνείς συνόδους, προκειμένου να τονίζει την ευρύτερη γεωπολιτική αξία της Τουρκίας. Πάντοτε επιδιώκει διμερείς συναντήσεις με παγκόσμιους ηγέτες που συμμετέχουν στις συνόδους, προσδοκώντας σε παζαρέματα. Αυτό έκανε με την παρουσία του στην Σύνοδο των G 20, καθώς προσπάθησε να “καλοπιάσει” των Μπάιντεν, υπενθυμίζοντας του το τούρκικο αίτημα για την αγορά των F-16.

Δεν υπήρχε, λοιπόν, καλύτερη ευκαιρία να επαναλάβει το παιχνίδι του από την διεθνή Σύνοδο του ΟΗΕ για την Κλιματική Αλλαγή. Ήταν ο ίδιος ο Ερντογάν που από το βήμα του Ηνωμένων Εθνών, είχε ανακοινώσει πως η Τουρκία θα επικυρώσει την Συμφωνία των Παρισίων, λέγοντας πως «η κλιματική αλλαγή πλήττει παντού τον κόσμο». Χτες οι ηγέτες των 20 κρατών συμφώνησαν για «ουσιαστική και αποτελεσματική» δράση για την κλιματική αλλαγή, με στόχο τον περιορισμό της ανόδου της παγκόσμιας θερμοκρασίας στον 1,5 βαθμό Κελσίου, που θα επιτευχθεί κυρίως από την μείωση των ορυκτών καυσίμων.

Γιατί απουσιάζει ο Ερντογάν

Η Τουρκία, που καλύπτει τις ενεργειακές της ανάγκες κυρίως με άνθρακα, πετρέλαιο και φυσικό αέριο, υπήρξε η τελευταία χώρα των G20 που επικύρωσε την συμφωνία. Πάντως η Greenpeace είχε χαρακτηρίσει σαν «κίνηση τακτικής» την υπογραφή της Συμφωνίας των Παρισίων από την Τουρκία, θεωρώντας πως θα αντιμετώπιζε «διεθνείς δυσκολίες» αν δεν το έπραττε.

Εάν όντως η υπογραφή της συμφωνίας αποτελεί μία τουρκική “κίνηση τακτικής”, δεν αποκλείεται ο Ερντογάν να ήθελε να αποφύγει να παρουσιάσει συγκεκριμένες δεσμεύσεις για την ενεργειακή απεξάρτηση της χώρας του από τα ορυκτά καύσιμα, εξ’ ου και προτίμησε να απουσιάζει από την Σύνοδο, αφού είχε πραγματοποιήσει προηγουμένως την συνάντηση που τόσο επεδίωκε με τον Τζο Μπάιντεν. Εξάλλου δεν είναι η πρώτη φορά που η Τουρκία αρνείται να εφαρμόσει δεσμεύσεις που έχει αναλάβει διεθνώς, αρκεί να θυμηθούμε την περίπτωση της Λιβύης.

Πάντως η Σύνοδος για την Κλιματική Αλλαγή γίνεται και στην σκιά των πρωτοφανών ανατιμήσεων στις τιμές του φυσικού αερίου και της ηλεκτρικής ενέργειας, που έφεραν την Ευρώπη στα πρόθυρα ενός ενεργειακού κραχ. Η άνοδος των τιμών ενέργειας ήταν το κύριο θέμα συζήτησης στην τελευταίο σύνοδο των 27 υπουργών Ενέργειας στο Λουξεμβούργο, από την οποία δεν έλειψαν οι αντιπαραθέσεις για την ενεργειακή πολιτική της ΕΕ. Την ίδια στιγμή εντείνονται οι επικρίσεις για την σπουδή της ΕΕ στην πράσινη μετάβαση, η οποία έγινε χωρίς σχέδιο και κατάλληλη προετοιμασία.

Η σπουδή Μητσοτάκη

Ο πρώτος που είχε σπεύσει για την πράσινη μετάβαση, περισσότερο ακόμα και από την Γερμανία, είναι ο Έλληνας πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης. Βέβαια, ο γερμανικός Τύπος βλέπει πλέον δεύτερες σκέψεις στην Αθήνα, μετά την απόφαση της ΔΕΗ να αυξήσει και πάλι την παραγωγή λιγνίτη. «Η Ελλάδα ποντάρει και πάλι στον λιγνίτη», ήταν προ ημερών ο τίτλος της εφημερίδας εφημερίδας Tageszeitung (TAZ) που σημείωνε πως η Αθήνα επιστρέφει και πάλι σε ένα ορυκτό καύσιμο «από το οποίο ήθελε να απαλλαγεί γρήγορα».

«Πρόκειται για ορυκτό καύσιμο που μπορεί να θεωρείται βρώμικο όσον αφορά την επίδρασή του στο περιβάλλον, αλλά είναι και πάμφθηνο με βραχυπρόθεσμα κριτήρια. Επιπλέον η Ελλάδα διαθέτει υπεραφθονία κοιτασμάτων. Μέχρι το 2018 η χώρα κατείχε τη δωδέκατη θέση στην παραγωγή λιγνίτη παγκοσμίως, εξορύσσοντας 36,1 εκατομμύρια τόνους τον χρόνο», αναφέρει η εφημερίδα.

Παραβλέπει βέβαια να αναφέρει πως ο μεγαλύτερος Ευρωπαίος ρυπαντής είναι Γερμανία, η οποία προβλέπεται να απεξαρτηθεί από τον άνθρακα (που είναι μάλιστα πολύ πιο ρυπογόνος από τον λιγνίτη) μόλις το 2038. Αντίστοιχη εξαίρεση έχει και η Πολωνία, η οποία φροντίζει να αγνοεί μονίμως όλα τα πρόστιμα της ΕΕ για την λειτουργία των λιγνιτορυχείων της.

Διαβάζουμε πως ο πρωθυπουργός στην αυριανή του ομιλία θα αναφερθεί στο πρόγραμμα της πράσινης μετάβασης που σχεδιάζει η ελληνική κυβέρνηση, στις Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας, στα “πράσινα νησιά”, όπως και στον στόχο της απολιγνιτοποίησης. Έναν στόχο που μοιάζει πλέον ακατανόητος, με δεδομένο ότι πρόκειται για είναι φθηνό καύσιμο που αφθονεί στην χώρα μας, πόσο μάλλον που βρισκόμαστε ενώπιον μιας μεγάλης ενεργειακής κρίσης. Η φτηνή ενέργεια υπήρξε η βασική προϋπόθεση για την παγκόσμια ανάπτυξη, αυτό έχει δείξει εξάλλου η ιστορία.