Γιατί ο Μητσοτάκης δεν θέλει την Ελλάδα παραγωγό υδρογονανθράκων

Όταν σε μια χώρα που έκλεισε το 2020 με δημόσιο χρέος στο 205,6% του ΑΕΠ και το οποίο  ανήλθε τον Μάρτιο του 2021 στα 380,7 δισ. ευρώ, αυξημένο κατά 18,9 δισ. στο 12μηνο και με ένα ΑΕΠ μόλις στα 165,83 δισ. ευρώ (-9,6%) είναι να απορεί κανείς γιατί ο υπουργός Εξωτερικών Νίκος Δένδιας αποποιήθηκε προ καιρού ρητά την προοπτική να γίνει η Ελλάδα χώρα παραγωγός φυσικού αερίου;

Το ερώτημα καθίσταται πιο επιτακτικό καθώς το δημοσιονομικό έλλειμμα έφτασε τα 16,1 δισ. ευρώ πέρσι, τα χρέη προς την εφορία εκτινάχθηκαν στα 109 δισ. ευρώ και το ιδιωτικό χρέος έχει καταστεί δυσθεώρητο στα 254 δισ. ευρώ. Το κακό είναι ότι η κυβέρνηση τηρεί σιγή ιχθύος και ευαγγελίζεται μια ανάπτυξη, που θα αλλάξει το λόγο του χρέος προ το ΑΕΠ. Όμως κι εκεί τα πράγματα και πάλι θολώνουν.

Οι πόροι του Ταμείου Ανάπτυξης θα δώσουν μια σωρευτική αύξηση στο ΑΕΠ μόλις 7% σε βάθος εξαετίας, και από την άλλη, όλοι αντιλαμβάνονται πως έρχεται κάποιας μορφής υβριδική λιτότητα, η οποία δεν αντέχεται ούτε ως ιδέα. Επιπλέον, υπάρχει και η πραγματική ανάγκη για πολύ μεγάλες δαπάνες όχι μόνο για την άμυνα της χώρας, αλλά και για την προβολή ισχύος σε όλη την Ανατολική Μεσόγειο. Αν θέλουμε να είμαστε σοβαρή χώρα πρέπει να αποκτήσουμε και επιθετικά όπλα.

Σημειωτόν ότι η αμερικανική πολιτική αλλάζει σε πολλά πεδία που άμεσα ή έμμεσα μας αφορούν, όπως η ακύρωση της πρόθεσης επιβολής κυρώσεων για τον ρωσογερμανικό North Stream II. Φαίνεται, μάλιστα, ότι εξετάζεται και η ακύρωση των κυρώσεων κατά της Τουρκίας για τους S-400. Να προσθέσουμε εδώ και την ψυχρολουσία από την αμερικανική πρόταση για τις φρεγάτες…

Δημογραφικό

Και σαν να μην έφταναν όλα αυτά, η πρόσφατη έκθεση της Κομισιόν για τις συνέπειες της γήρανσης του πληθυσμού στην ΕΕ, αφού επισημαίνει ότι ο πληθυσμός της Ελλάδας αναμένεται να μειωθεί στα 8,6 εκατομμύρια ως το 2070 και ο ενεργός πληθυσμός (20-64 ετών) στα 5,81 εκατομμύρια ως το 2030, εισηγείται μείωση των συντάξεων κατά 21,9% και αύξηση του εργασιακού βίου κατά 6,6 χρόνια, έτσι ώστε να διατηρηθεί η μακροπρόθεσμη βιωσιμότητα του ασφαλιστικού.

Εννοείται πως με ένα εκατομμύριο χρόνιους άνεργους, οιαδήποτε περαιτέρω αύξηση του ορίου συνταξιοδότησης εκλαμβάνεται –στην καλύτερη περίπτωση– σαν μαύρο χιούμορ. Υπό αυτές τις συνθήκες, η χώρα χρειάζεται άμεσα μια μακροχρόνια στιβαρή δημογραφική πολιτική (Σ.Σ: είχαμε προτείνει και την συνταγματική της κατοχύρωση) για εθνικούς λόγους, υπαρξιακούς και αυτοπεποίθησης.

Η κυβέρνηση οφείλει να λάβει υπόψη της σοβαρά την έρευνα της Κάπα Research, “Η Ταυτότητα της Νέας Γενιάς” που έκανε για το ΒΗΜΑ, για τους millennials (γενιά Υ, 25-39) και τη νεότερη γενιά Ζ (17-24). Από αυτήν προκύπτει ότι το 79% θεωρεί ότι τους αγνοεί το ελληνικό σύστημα και το 41% πως η Ελλάδα δεν είναι χώρα για να ζει κανείς, καθώς και άλλα πολλά που δεν είναι του παρόντος.  Όλα τα παραπάνω θα μπορούσαν να χρηματοδοτηθούν άνετα από τις μεγάλες πετρελαιοπιθανότητες που υπάρχουν νότια της Κρήτης, αλλά και μεταξύ Ρόδου και Κρήτης, για να μην μιλήσουμε για τη θάλασσα νοτίως του συμπλέγματος του Καστελόριζου…

Δήλωση Δένδια

Όμως, ο Έλληνας υπουργός Εξωτερικών Νίκος Δένδιας όταν στις 20 Απριλίου υπέγραψε στη Σαουδική Αραβία την αμυντική συνεργασία για τον δανεισμό μιας συστοιχίας πυραύλων Patriot PAC-3, έκανε μια δήλωση που θύμισε Γιάνη Βαρουφάκη και αναίρεσε το κύμα θετικών σχολίων που είχε εισπράξει για τον χειρισμό του στη συνέντευξη με τον Τσαβούσογλου στην Άγκυρα. Ο Δένδιας, λοιπόν, δήλωσε:

«Η Ελλάδα πιστεύει στις [Ανανεώσιμες Πηγές Ενεργείας] ΑΠΕ. Η Ελλάδα δεν πρόκειται να ξεκινήσει να εξορύσσει στο βυθό της θάλασσας της Μεσογείου, προκειμένου να βρει φυσικό αέριο και πετρέλαιο για έναν πολύ απλό λόγο. Χρειαζόμαστε 10 ή 20 χρόνια για να το βρούμε και να το εκμεταλλευτούμε και από πλευράς κόστους θα ήταν πολύ πιο ακριβό σε σύγκριση για παράδειγμα με το πετρέλαιο της Σαουδικής Αραβίας. Οπότε από οικονομικής πλευράς, δεν βλέπω την Ελλάδα να γίνεται πετρελαιοπαραγωγός χώρα.

»Και με όλο το σεβασμό, το Αιγαίο για παράδειγμα αποτελεί έναν παράδεισο στη γη. Δε σχεδιάζουμε να μετατραπεί σε Κόλπο του Μεξικού. Κατά συνέπεια η Ελλάδα επιθυμεί να έχει ασφάλεια ενεργειακού εφοδιασμού. Η Ελλάδα επιθυμεί να έχει πολύ καλές σχέσεις με το βασίλειο της Σαουδικής Αραβίας, αλλά η Ελλάδα δεν σχεδιάζει στο άμεσο μέλλον να γίνει χώρα παραγωγής πετρελαίου και φυσικού αερίου».

Τέσσερεις λόγοι

• Πρώτον, αν η Ελλάδα πίστευε στις ΑΠΕ θα είχε φροντίσει να διαθέτει εγχώρια παραγωγή των πιο προηγμένων φωτοβολταϊκών και των καλύτερων διεθνώς ανεμογεννητριών. Δεν το έχει κάνει και σύμφωνα με όλες τις ενδείξεις θα τα εισάγει από τη Γερμανία.
• Δεύτερον, αν η Ελλάδα δεν πρόκειται να ξεκινήσει έρευνες και εξορύξεις στο βυθό της θάλασσας της Μεσογείου, επειδή χρειαζόμαστε 10 ή 20 χρόνια για να το βρούμε και να το εκμεταλλευτούμε, ας ρωτήσει τους Ισραηλινούς και τους Αιγύπτιους πως τα κατάφεραν. Προφανώς, μέχρι τότε η Ελλάδα θα εξακολουθεί να βλέπει τον εφιάλτη της αδυναμίας της να ορίσει ολόκληρη την ΑΟΖ της.
• Τρίτον, στο ζήτημα του κόστους εξόρυξης και τιμής διάθεσης: 1) το κόστος μπορεί να είναι συγκρίσιμο με το αμερικανικό κόστος εξόρυξης σχιστολιθικού πετρελαίου που πουλάνε στην Ευρώπη. 2) Το φθηνό σαουδαραβικό πετρέλαιο δεν είναι για πάντα. 3) Οι τιμές πετρελαίου ήδη ανεβαίνουν δυναμικά και η παγκόσμια ανάπτυξη όπως δρομολογείται με τον πακτωλό των κεφαλαίων ανάκαμψης από την πανδημία, δεν θα μπορέσει, ούτε για πλάκα, να καλυφθεί από τις ΑΠΕ και από το σαουδαραβικό πετρέλαιο.
• Τέταρτον, εννοείται ότι το Αιγαίο πρέπει να μείνει παρθένο, αλλά δεν τίθεται θέμα γεωτρήσεων στο Αιγαίο. Για νότια και δυτικά της Κρήτης μιλάμε…

Γεωπολιτικά ερωτήματα

Η απρόσμενη αποποίηση εκ μέρους της Ελλάδας της δυνατότητας εκμετάλλευσης πιθανών κοιτασμάτων υδρογονανθράκων προκαλεί εύλογα γεωπολιτικά και πολιτικά ερωτηματικά, που έχουν εθνικό βάρος.

• Είναι άραγε μια ακόμη υπαναχώρηση έναντι της Άγκυρας που εντάσσεται στην λογική του κατευνασμού με τη λογικά “δεν βγάζουμε εμείς, δεν βγάζετε εσείς”, ή χειρότερα είναι η έναρξη φινλανδοποίησης της χώρας;
• Είναι μήπως μια ακόμη υποταγή στις προσταγές του Βερολίνου να μετατραπεί η Ελλάδα σε τροφοδότη ενέργειας της γερμανικής βιομηχανίας με ΑΠΕ, τον εξοπλισμό των οποίων θα πληρώσουμε με τα λεφτά του Ταμείου Ανάκαμψης στη γερμανική βιομηχανία; στο πλαίσιο της “αποικίας χρέους” ή του Teacher΄s pet, αν προτιμάτε. Πάντως, όλοι θυμόμαστε το φαραωνικό σχέδιο “ΗΛΙΟΣ” που προωθούσε ο Βόλφγκανγκ Σόιμπλε.
• Υπάρχει και η εκδοχή της συμμόρφωσης προς την νέα αμερικάνικη πολιτική στη Μέση Ανατολή και Βόρειο Αφρική που αν μεν είναι συνεννοημένη με σοβαρά ανταλλάγματα μπορεί να έχει κάποιο νόημα. Αν όμως πρόκειται για μαντεψιά και πρόωρη προσαρμογή δεν λέει.

Σε κάθε περίπτωση, επειδή τα επιχειρήματα της κυβέρνησης δεν έχουν βάρος και η εύλογη εξήγηση κινείται μεταξύ κατευνασμού-στρουθοκαμηλισμού ή ακόμη και αυτοκτονίας, θα ήταν σκόπιμο να εξηγήσει αναλυτικά και με σοβαρότητα την όλη ενεργειακή της πολιτική και ειδικά την πολιτική εξορύξεων γιατί υπάρχουν και κυρωμένες συμβάσεις από την ελληνική Βουλή.

Έχει σημασία, όμως, η κυβέρνηση Μητσοτάκη να εξηγήσει αναλυτικά πώς αντιλαμβάνεται την εξωτερική της πολιτική σε σχέση με την έμπρακτη αποποίηση ελληνικών δικαιωμάτων (ΑΟΖ και πετρελαιο-πιθανότητες κλπ). Επ’ ευκαιρίας, αληθεύει ότι πολλά ελληνικά πρότζεκτ ενταγμένα στο Εθνικό Σχέδιο Ανάκαμψης απορρίφθηκαν από την Κομισιόν; Ποια ήταν και γιατί;