Γιατί συμφέρουν τη ΝΔ εκλογές τον Ιούνιο

*Γράφει ο Θάνος Κάλλης

Οι έκτακτες ανακοινώσεις για το εθνικό σχέδιο αναφορικά με την αντιμετώπιση της ακρίβειας, η παρέμβαση στα τιμολόγια του ρεύματος στην αρχή του μηνός, η αύξηση του κατώτατου μισθού στα 713 ευρώ, το πρόσφατο Συνέδριο της ΝΔ (6-8 Μαϊου), φαίνεται πως έχουν αυξήσει κατά πολύ την συσπείρωση μεταξύ των “γαλάζιων” ψηφοφόρων.

Ακόμη, η συνάντηση του πρωθυπουργού με τον Αμερικανό πρόεδρο Μπάιντεν και η ομιλία που ακολούθησε στο Κογκρέσο, πιθανόν να τονώσουν το διεθνές προφίλ του Κυριάκου Μητσοτάκη. Από την άλλη πλευρά, όμως, η δραματική οικονομική κατάσταση, που θα πάρει μορφή “χιονοστιβάδας” το φθινόπωρο, οδηγεί σε ραγδαία φθορά της κυβέρνησης που αποτυπώνεται σε όλες τις δημοσκοπήσεις.

Όλα αυτά αποτελούν παράγοντες που με όρους κομματικού συμφέροντος θα οδηγούσαν τον πρωθυπουργό σε εκλογικό αιφνιδιασμό τον Ιούνιο. Κι αυτό γιατί μέχρι το φθινόπωρο, που –σύμφωνα με τις πληροφορίες– θα στηθούν κάλπες, μπορεί η ΝΔ να έχει χάσει το δημοσκοπικό προβάδισμά της και σίγουρα αυτό θα έχει συρρικνωθεί.

Ο πρωθυπουργός υποστηρίζει συνεχώς ότι στη δύσκολη περίοδο που διανύουμε, η χώρα χρειάζεται σταθερότητα και έχει ανάγκη για ηγεσία. Επίσης επαναλαμβάνει μονότονα ότι τάσσεται υπέρ της ολοκλήρωσης του συνταγματικού κύκλου μιας κυβέρνησης και της διενέργειας εθνικών εκλογών στο τέλος της τετραετίας – κάτι που επανειλημμένα τόνισε και στο Συνέδριο της ΝΔ.

Το ενδεχόμενο μιας συντριπτικής ήττας

Τα πολιτικά δεδομένα της εποχής, όμως, ωθούν τον πρωθυπουργό στην προκήρυξη πρόωρων εκλογών, όσο το δυνατόν πιο σύντομα. Εξάλλου, η εξάντληση της τετραετίας από την παρούσα κυβέρνηση δεν έχει λογική και δεν στέκει πολιτικά. Με την οικονομική κρίση που ταλανίζει την πατρίδα μας, την εκτόξευση του πληθωρισμού σε διψήφιο ποσοστό, με την ανεξέλεγκτη ακρίβεια και τα φαινόμενα αισχροκέρδειας στην αγορά, τη φτώχεια και την ανεργία που “θερίζουν” την ελληνική κοινωνία, με την δυσθεώρητη αύξηση στις τιμές των καυσίμων και του ρεύματος –ανεξαρτήτως της παρέμβασης που ανακοίνωσε ο πρωθυπουργός– η πολιτική-εκλογική ζημία έχει γίνει ήδη.

Το τέλος της δημοσιονομικής χαλαρότητας από την ΕΕ, που αναμένεται στο τέλος του έτους, είναι πολύ πιθανό να υποχρεώσει τον προϋπολογισμό του 2023 να θέσει σκληρούς δημοσιονομικούς στόχους, υψηλά πρωτογενή πλεονάσματα, περιοριστική δημοσιονομική πολιτική, λιγότερο κοινωνικό κράτος και αδυναμία στήριξης των ασθενέστερων κοινωνικών στρωμάτων. Σε τέτοιες συνθήκες, η εξάντληση της τετραετίας από το κυβερνών κόμμα συνιστά πολιτική “αυτοκτονία”.

Όλα δείχνουν ότι η εξάντληση της τετραετίας θα οδηγήσει σε εκλογική ήττα τη ΝΔ. Το πόσο βαριά θα είναι δεν μπορεί να προσδιοριστεί τώρα και άλλωστε δεν έχει πολιτικό νόημα να κάνουμε τέτοιες προβλέψεις. Υπάρχει βέβαια και το ενδεχόμενο η στρατηγική του Κυριάκου Μητσοτάκη να είναι η παραμονή μέχρι την τελευταία ημέρα στην καρέκλα του πρωθυπουργού με σκοπό –αν το επιτρέψουν βέβαια οι συνθήκες– να απαλλαγεί από τους “καραμανλικούς” και “σαμαρικούς” μέσα στο κόμμα, ώστε να παραμείνει επικεφαλής μιας “μικρής” ΝΔ, απόλυτα ελεγχόμενης από τον ίδιο.

Πρόωρες εκλογές: Ποια τα πλεονεκτήματα

Με προκήρυξη πρόωρων εκλογών τον Ιούνιο –ο πρωθυπουργός την έχει αποκλείσει– η κυβέρνηση θα προλάμβανε την πλήρη αποκάλυψη της σκληρής οικονομικής και κοινωνικής πραγματικότητας στην Ελλάδα, η οποία θα έχει αποκαλυφθεί το φθινόπωρο. Οι ίδιοι οι εκπρόσωποι της αγοράς προαναγγέλλουν ότι δεν θα προλαβαίνουμε να μετράμε λουκέτα στις επιχειρήσεις και ένα κύμα χιλιάδων νέων ανέργων.

Στα θετικά της προκήρυξης εκλογών τον Ιούνιο προστίθεται και το γεγονός πως η κυβέρνηση θα αποφύγει δυσάρεστες εκπλήξεις που μπορεί να επιφυλάσσει το καλοκαίρι στο μέτωπο των πυρκαγιών, όπου πέρυσι το περίφημο “επιτελικό κράτος” απέτυχε παταγωδώς στην αντιμετώπιση των φυσικών καταστροφών. Υπενθυμίζουμε ότι το 2021 κάηκαν συνολικά 1.300.000 στρέμματα, επίδοση που είναι η χειρότερη των τελευταίων δεκαετιών.

Ένα ακόμα πλεονέκτημα της προκήρυξης πρόωρων εκλογών τον Ιούνιο είναι ότι παρόλο που ο τουρισμός δεν έχει ακόμα δώσει τους οικονομικούς καρπούς του, όλοι, όμως, τους αναμένουν και η σχεδόν σίγουρη προσδοκία για ένα πετυχημένο καλοκαίρι, που θα φτάνει στα επίπεδα του 2019. Δημιουργείται, λοιπόν, ένα θετικό κλίμα για να στηθούν κάλπες. Ακόμη, οι ανακατατάξεις στη “δεξιά πολυκατοικία” βρίσκονται σε πλήρη εξέλιξη, με την ίδρυση νέων κομμάτων που προσπαθούν να αλιεύσουν ψηφοφόρους από τον πατριωτικό-συντηρητικό χώρο, όπως άλλωστε και στο ρετιρέ της ΝΔ, με την έντονη αμφισβήτηση του Κυριάκου Μητσοτάκη από τον Αντώνη Σαμαρά που επιθυμεί διακαώς την επιστροφή του στο πολιτικό γίγνεσθαι της χώρας.

ΣΥΡΙΖΑ και δημοσκοπήσεις

Εξάλλου, δεν πρέπει να εκφεύγουν της προσοχής μας και οι εξελίξεις που διαδραματίζονται στο εσωτερικό της αξιωματικής αντιπολίτευσης, με το συνέδριο του Απριλίου και την εκλογή του προέδρου του κόμματος από τη λαϊκή βάση. Ο ΣΥΡΙΖΑ εν μια νυκτί υπερδιπλασίασε τα μέλη του κόμματος, τέθηκαν στο περιθώριο παλαιά κομματικά στελέχη που δεν ήταν ιδιαίτερα δημοφιλή στο ευρύ κοινό, με αποτέλεσμα η αξιωματική αντιπολίτευση να καθίσταται πλέον ανοιχτό, δημοκρατικό και μαζικό κόμμα. Αυτό είναι μία εξέλιξη που θα διευκολύνει τον ΣΥΡΙΖΑ να αυξήσει την απήχησή του στην ελληνική κοινωνία και τις ελπίδες του να επανέλθει στην εξουσία.

Τέλος, δεν πρέπει να λησμονούμε τον αναθεωρητικό και επιθετικό γείτονα μας. Όλες οι τουρκικές δημοσκοπήσεις δείχνουν ότι ο Ερντογάν θα χάσει τις εκλογές που θα διενεργηθούν το 2023. Δεν αποκλείεται, λοιπόν, να ξεκινήσει μια πολεμική περιπέτεια με την Ελλάδα, ώστε να συσπειρώσει τους Τούρκους ψηφοφόρους και να πετύχει μια νίκη στο στρατιωτικό ή διπλωματικό πεδίο που θα ανυψώσει το γόητρο του. Το ερχόμενο καλοκαίρι λογικά δεν θα επιχειρήσει κάτι, καθώς θα απειληθεί και η τουριστική βιομηχανία της Τουρκίας, από το φθινόπωρο όμως όλα τα σενάρια είναι ανοιχτά.

Εν κατακλείδι, η πρωτοβουλία των κινήσεων παραμένει ακόμη στα χέρια του πρωθυπουργού, αλλά η οικονομική εξαθλίωση των Ελλήνων οδηγεί σε ραγδαία φθορά της κυβέρνησης, γεγονός που εκ των πραγμάτων αποτελεί καταλύτη πολιτικών εξελίξεων και αναδιαρθρώσεων στο πολιτικό σκηνικό της χώρας.

*Ο Θάνος Κάλλης είναι δικηγόρος και ιστορικός