Η αξιολόγηση και οι μεταπράτες

του Μένιου Τασιόπουλου  – 

Πριν μερικές ημέρες εξέπνευσε η προθεσμία και για την τρίτη κατά σειρά απόπειρα αξιολόγησης των δημοσίων υπαλλήλων. Και αυτή κατέληξε άγονη. Με τη σύσταση των συνδικάτων τους οι δημόσιοι υπάλληλοι αρνήθηκαν να αξιολογηθούν. Επεστράφησαν χωρίς να έχουν συμπληρωθεί (κατά 98%) οι σχετικές φόρμες.

Σχολιάζοντας το αδιανόητο που συμβαίνει στην Ελλάδα, ο κ. Μητσοτάκης δήλωσε ότι «η κυβέρνηση βρίσκει μπροστά της αυτά που έσπειρε στη Δημόσια Διοίκηση». Το πρόβλημα, όμως, δεν θα λυθεί μέσα από κομματικές αντιπαραθέσεις. Τα κόμματα πρέπει να καταλάβουν ότι το ρουσφέτι, με το οποίο κάποτε διατηρούσαν την εκλογική πελατεία τους, τώρα έχει γίνει παγίδα για όλους.

Οι κυβερνήσεις πέφτουν, οι συνδικαλιστές όχι

Στη δημοκρατία οι κυβερνήσεις έρχονται και παρέρχονται, αλλά οι συνδικαλιστές όλων των αποχρώσεων και κομματικών δομών στον δημόσιο τομέα εναρμονίζονται και τελικά υπερασπίζονται το δικό τους «βιλαέτι». Ενδιαφέρονται κατά βάση για τη διατήρηση των δικών τους προνομίων τόσο απέναντι στις κυβερνήσεις, όσο και απέναντι στους ίδιους τους εργαζόμενους που τάχα εκπροσωπούν.

Το κρίσιμο ζήτημα για μια επόμενη Ελλάδα είναι το πώς θα απονομιμοποιηθούν οι κάθε είδους «μεταπράτες». Τα κόμματα βλέπουν τον εαυτό τους σαν μεταπράτη. Τα συνδικάτα το ίδιο. Και βεβαίως κάποιοι επιχειρηματίες. Γι’ αυτόν, άλλωστε, τον λόγο κυριάρχησε στην Ελλάδα η περίφημη διαπλοκή των εργολάβων, εκδοτών και κρατικών προμηθευτών, που όριζε και έλεγχε την συγκρότηση της εξουσίας και τις κυβερνητικές αποφάσεις τα προηγούμενα είκοσι χρόνια.

Στην παρούσα όμως φάση, η έξοδος από τη χρεοκοπία και τη θεσμική απορρύθμιση θα κριθεί από μια σειρά μεταρρυθμίσεων. Μια από αυτές είναι η διαδικασία της αυστηρής αξιολόγησης στον δημόσιο τομέα.

Στον τομέα της Υγείας, η ΠΟΕΔΗΝ αρνείται την αξιολόγηση στη μνημονιακή εποχή και μιλά για εμφανή προσπάθεια της κυβέρνησης να χειραγωγήσει τη Δημόσια Διοίκηση. Μάλιστα, καταγγέλλει τις τοποθετήσεις στις θέσεις ευθύνης στα νοσοκομεία σαν αναξιοκρατικές. Η σύγχυση είναι προφανής.

Παραδειγματική τιμωρία

Οι δημόσιοι υπάλληλοι είναι υποχρεωμένοι να υπακούουν στις εντολές της εκτελεστικής εξουσίας. Δεν απολαμβάνουν αυτοτέλειας, όπως για παράδειγμα οι δικαστές. Τα συνδικάτα στον δημόσιο τομέα μπορούν να ασκούν κριτική και να διαμαρτύρονται για κυβερνητικές αποφάσεις. Προφανώς, έχουν δικαίωμα και υποχρέωση να καταθέτουν και αντιπροτάσεις για να καταστεί η αξιολόγηση πιο αξιόπιστη και αποτελεσματική. Δεν έχουν, όμως, δικαίωμα να εμποδίζουν την εφαρμογή της.

Η Δημόσια Διοίκηση πρέπει να στηρίζεται στην αξιολόγηση. Η μαζική άρνηση των δημοσίων υπάλληλων να αξιολογηθούν πρέπει να κηρυχθεί απαράδεκτη και από το Κοινοβούλιο. Όσοι, μάλιστα, αρνηθούν την αξιολόγηση θα πρέπει να αντιμετωπίσουν τις επιπτώσεις. Από το να εγγραφεί η άρνησή τους στον υπηρεσιακό τους φάκελο ως παράπτωμα μέχρι και την απόλυση για τις περιπτώσεις που εμείνουν στην άρνησή τους. Είναι βέβαιο ότι μία τέτοια αντιμετώπιση θα αποκαθιστούσε τη συνταγματική τάξη και θα έθετε τις βάσεις για μία αποτελεσματικότερη Δημόσια Διοίκηση.