Η επιστροφή στην “κανονικότητα” και ο καθηγητής Τσιόδρας
21/04/2020Η βήμα-βήμα επιστροφή στην “κανονικότητα” που ετοιμάζεται να δρομολογήσει η κυβέρνηση είναι σωστή τακτική, αν όχι αυτονόητη για τα ελληνικά δεδομένα. Βέβαια, το τι σημαίνει αυτό είναι ένα ερώτημα. Αυτό που ξέρουμε είναι ότι ο πρωθυπουργός έχει δηλώσει πως θα ακολουθήσει τις υποδείξεις των επιστημόνων. Αυτό τον τιμά και είναι καθησυχαστικό για το κοινωνικό σύνολο σε ό,τι αφορά την υγεία του.
Η άρση της απομόνωσης θα είναι ένα μεγάλο χαρμόσυνο γεγονός, αλλά από μόνο του δεν διασφαλίζει την επιστροφή στην “κανονικότητα”. Αυτή δεν διασφαλίζεται όταν θα ανοίξουν τα κομμωτήρια και τα κουρεία, που όπως θρυλείται από τα Μίντια θα είναι τα πρώτα που θα ανοίξουν! Αν υπάρξει όντως τέτοια επιλογή μπορούμε να υποθέσουμε ότι θα είναι εισήγηση κάποιου κοινωνικού ψυχολόγου.
Ενδεχομένως μπορεί να είναι εισήγηση και κάποιου συμβούλου επικοινωνίας, ο οποίος φαντάζεται πως το κούρεμα των μαλλιών, που έχουν μακρύνει μετά από τρεις μήνες εγκλεισμού και έχουν φανεί οι άσπρες τρίχες στις κυρίες, θα είναι αναστηλωτική κίνηση του “προσώπου”, που θα έλεγε κι ο Στέλιος Ράμφος…
Η “κανονικότητα” στην οικονομία έχει ένα μεγάλο ερωτηματικό μπροστά, δεδομένου ότι τον Ιούλιο εξαντλείται η δημοσιονομική δυνατότητα και ταυτόχρονα θα αρχίσει να καταγράφεται η καταστροφή του τουρισμού. Τη Εβδομάδα των Παθών βγήκαν πολλές προβλέψεις: ύφεση 5-10%, ανεργία 26-32%, επενδύσεις 17-30% κάτω, πρωτογενές έλλειμμα από -0,7% έως -2,8%, δημόσιο χρέος 193% κ.ο.κ.
Οι παρενέργειες στην οικονομία
Οι παρενέργειες στην απασχόληση, στην κατανάλωση, στην εξυπηρέτηση των δανείων και των φόρων θα είναι χιονοστιβάδα. Η ΓΣΕΒΕΕ κάνει λόγο για 100.000 επιχειρήσεις που οδεύουν προς το λουκέτο (το 74% έχουν δραματικά μειωμένο τζίρο στο πρώτο τρίμηνο), γεγονός που θα προκαλέσει απολύσεις 250.000 εργαζομένων. Οι ξενοδόχοι λένε πως το 65% των ξενοδοχείων είναι στο κόκκινο.
Χωρίς αμφιβολία, η μέχρι τώρα πολιτική στην οικονομία είναι σοβαρή, συντηρητική και έχει καταγράψει επιτεύγματα στο ευρωπαϊκό μέτωπο, διασφαλίζοντας χρηματοδοτικά εργαλεία. Ο πρωθυπουργός έχει υπονοήσει ότι θα υπάρξουν πολιτικές έξω από το κουτί και ότι μια ενδεχόμενη προσφυγή στον ESM (Ευρωπαϊκός Μηχανισμός Στήριξης) δεν θα συνοδευτεί από μέτρα λιτότητας (μνημόνιο). Από το στόμα του και στης Μέρκελ το αφτί!
Είναι μάλλον πολιτικά σκόπιμο να συνεννοηθεί με τον αρχηγό της αξιωματικής αντιπολίτευσης για να τον πιέζει συστηματικά στην οικονομία, ούτως ώστε να έχει το επιχείρημα της πολιτικής αποσταθεροποίησης έναντι των “λύκων” του ευρωπαϊκού Βορρά. Και ο Αλέξης Τσίπρας οφείλει να βάλει πλάτη σε αυτό. Έχει, άλλωστε, πικρή πείρα ο ίδιος…
Το λεξικό της εικονικότητας
Η λέξη “κανονικότητα” είναι ταυτισμένη με την κυβέρνηση της ΝΔ από τους πρώτους μήνες ανάληψης της εξουσίας, σε μια αντιπαραβολή με τη “μη κανονικότητα” (ανωμαλία;) της διακυβέρνησης ΣΥΡΙΖΑ. Ο κορονοϊός έφερε απρόσμενα την ανωμαλία και πλέον η “κανονικότητα” απέκτησε και πάλι τη μαγική της διάσταση, τη μεταφυσική. Οι όροι επιστροφής της, όμως, είναι άγνωστοι και δραματικοί.
Γι’ αυτό και δεν πρέπει να γίνεται κατάχρηση της λέξης. Χάνει τη μαγεία της και η πραγματικότητα έρχεται να την ισοπεδώσει με κοινωνικές και πολιτικές συνέπειες. Αυτές οι τεχνικές λέξεις του πολιτικού λεξιλογίου ακούγονται στην αρχή με θαυμασμό (π.χ. ασύμμετρη απειλή) από το “πλήθος”, αλλά πολύ σύντομα αποκαλύπτεται η κενότητα του περιεχομένου τους.
Μια κρίσιμη κοινωνική-πολιτική παρατήρηση εδώ: Η “κανονικότητα” δεν μπορεί να είναι απλή επαναφορά στα προ κορονοϊού δεδομένα. Πρώτον, γιατί η κατάσταση θα είναι παντελώς διαφορετική, αλλά και γιατί όταν ο κόσμος βγει έξω θα είναι αλλιώς, με μυαλά αλλαγμένα. Επίσης, εκτός από τα φιλοκυβερνητικά Μίντια που “ταΐζονται” συστηματικά και πλουσιοπάροχα, όλοι οι άλλοι ξέρουμε ότι ούτε πριν από τον κορονοϊό υπήρχε “κανονικότητα” για τους πολλούς.
Συνεπώς, για να έχει κάποια πολιτική αξία η “κανονικότητα” πρέπει να χρησιμοποιείται με φειδώ, αν όχι να αλλάξει. Για παράδειγμα, οι συγγραφείς του δελτίου που διαβάζει ο καθηγητής Τσιόδρας κάθε απόγευμα, μάλλον όταν είδαν το σχόλιό μας για την απαράδεκτη χρήση του όρου “ανοσία της αγέλης” και άλλαξαν τον όρο σε “ανοσία του κοινωνικού συνόλου” που είναι και πολιτικά ορθός.
Λάθος η “κατάχρηση” του Τσιόδρα
Επ’ ευκαιρίας, καλό θα ήταν να μετριασθεί και η “κατάχρηση” του αξιόλογου καθηγητή Τσιόδρα και η αλλαγή του στιλ των ανακοινώσεων. Η αναφορά στα θύματα και στα κρούσματα παγκοσμίως και στην Ελλάδα ήταν χρήσιμη στην αρχή για να κρατήσει τον κόσμο μέσα. Τα νέα τα ακούμε στις ειδήσεις.
Η επανάληψη αρχίζει να προσλαμβάνει διαστάσεις “τρομοκρατίας” για την καλλιέργεια του φόβου, ο οποίος μπορεί να ξεπερνά την πανδημία και να εντάσσεται σε μια λογική ποδηγέτησης για την επόμενη μέρα. Αυτά τα πράγματα θέλουν μέτρο και προσοχή. Όπως αναγνωρίζει η υφήλιος, μπορεί να πέτυχε ο καθηγητής Τσίοδρας να τιθασεύσει την καμπύλη, αλλά κανείς δεν ξέρει πως θα εξελιχθεί ο ιός το καλοκαίρι.
Επίσης, κανείς δεν γνωρίζει εάν και πότε θα εκδηλωθεί δεύτερο κύμα της πανδημίας. Μετά δεν θα μας μένει παρά η “ανοσία του κοινωνικού συνόλου”, κάτι που η Ελλάδα δεν αντέχει ούτε κοινωνικά, ούτε δημογραφικά, ούτε αμυντικά, ούτε οικονομικά. Άρα, χρειάζεται μια άλλη επικοινωνιακή πολιτική και κυρίως λέξεις πιο κοντά στην πραγματικότητα.