Η έξοδος από τα Μνημόνια ως πολιτικό-εκλογικό χαρτί

του Σταύρου Λυγερού  – 

Ένα ακόμα πολυνομοσχέδιο πάει στη Βουλή, προκειμένου τα ικανοποιηθούν τα εναπομείναντα προαπαιτούμενα και να ολοκληρωθεί η 3^η αξιολόγηση στο Eurogroup στις 22 Ιανουαρίου. Για μία ακόμα φορά, οι ιδεολογικές-πολιτικές ευαισθησίες των βουλευτών του ΣΥΡΙΖΑ θα δοκιμαστούν. Το έργο το έχουμε ξαναδεί με την ίδια πάντα κατάληξη. Οι 153 έχουν επιδείξει αντοχή. Έχουν υπερψηφίσει ακόμα πιο επώδυνα νομοσχέδια, τα οποία κινούνταν στον αντίποδα των ιδεολογικοπολιτικών αντιλήψεών τους.

Προφανώς, παίζει ρόλο η διατήρηση των βουλευτικών προνομίων ειδικά σ’ αυτούς τους δύσκολους καιρούς. Εκτός αυτού, όμως, οι συμπολιτευόμενοι βουλευτές έχουν πείσει τον εαυτό τους πως πρέπει να πιουν το πικρό ποτήρι για να “σώσουν” τη χώρα. Στην Αριστερά, άλλωστε, πιστεύουν πως είναι “οι εκλεκτοί της ιστορίας” και πως χρειάζονται προσωπικές θυσίες για να επιβιώσει η πρώτη αριστερή κυβέρνηση από τις επιθέσεις της ολιγαρχίας.

Οι βουλευτές του ΣΥΡΙΖΑ έχουν πείσει τους εαυτούς τους πως εάν υποκύψουν στις αριστερές ευαισθησίες τους και καταψηφίσουν θα παίξουν το παιχνίδι των αντιπάλων τους που επιδιώκουν την ανατροπή της κυβέρνησης. Με τον τρόπο αυτό οι βουλευτές συμβιβάζουν το προσωπικό μικροσυμφέρον με την ανάγκη τους να νοιώθουν ότι επιτελούν υψηλή πολιτική αποστολή. Πολύ περισσότερο τώρα που η έξοδος από τα Μνημόνια είναι κοντά και το σχετικό αφήγημα έχει φορτιστεί με τεράστιο πολιτικό συμβολισμό.

Η απώλεια της εξουσίας, άλλωστε, είναι πικρή για όλους και τα παιδιά της Κουμουνδούρου δεν αποτελούν εξαίρεση. Δεν είναι μόνο ο Τσίπρας και οι υπουργοί του που θέλουν να παραμείνουν στους θώκους τους. Ένας ολόκληρος κομματικός μικρόκοσμος έχει καλομάθει πλέον στους ρόλους και στα μεγαλύτερα ή μικρότερα προνόμια που παρέχει μία θέση στην πυραμίδα της εξουσίας.

Κατευνασμός της κοινωνίας

Η συνοχή της κοινοβουλευτικής πλειοψηφίας θα υποστεί ρήγματα μόνο εάν προκύψει εκτεταμένη κοινωνική αναταραχή. Τότε, το ιδεολογικό σχήμα που σήμερα κρατάει σε ισορροπία τους συμπολιτευόμενους βουλευτές θα σπάσει. Είναι πιθανή μία τέτοια εξέλιξη; Κανείς δεν μπορεί να την προεξοφλήσει, αλλά και κανείς δεν μπορεί να την αποκλείσει.

Το γεγονός, όμως, ότι η έξοδος από τα Μνημόνια τροφοδοτεί ελπίδες και προσδοκίες εκ των πραγμάτων λειτουργεί κατευναστικά και στην κοινωνία. Αυτό πρακτικά σημαίνει πως οι πιθανότητες εκτεταμένης κοινωνικής αναταραχής συρρικνώνονται. Μόνο οι πλειστηριασμοί είναι παράγοντας που μπορεί δυνητικά να πυροδοτήσει ανεξέλεγκτες αντιδράσεις. Ναι μεν, λοιπόν, το κοινωνικό τοπίο είναι εύφλεκτο, αλλά προς το παρόν οι μικρομεσαίοι αγωνίζονται με νύχια και με δόντια να κρατήσουν το κεφάλι έξω από το νερό.

Το κεντρικό επιχείρημα της κυβέρνησης προς τους βουλευτές παλαιότερα ήταν ότι με την υπερψήφιση των προαπαιτούμενων θα ανοίξει ο δρόμος για την ελάφρυνση του χρέους και την ένταξη της Ελλάδας στο πρόγραμμα ποσοτικής χαλάρωσης της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας. Τώρα, σ’ αυτά έχει προστεθεί ως βασικό πολιτικό εργαλείο και η έξοδος από τα Μνημόνια.

Το κυβερνητικό αφήγημα συνδέει την υπερψήφιση με την περαιτέρω σταθεροποίηση της οικονομίας και με την τόνωση της αγοράς που θα βοηθήσει τις ήδη εξαντλημένες από την πολυετή λιτότητα επιχειρήσεις και νοικοκυριά. Στο Μαξίμου έχουν συνειδητοποιήσει ότι μόνο έτσι μπορούν να δώσουν τη μάχη των εκλογών με -έστω μικρές- ελπίδες νίκης, αλλά οπωσδήποτε με την προσδοκία ενός υψηλού ποσοστού που θα κατοχυρώσει τον ΣΥΡΙΖΑ ως αναμφισβήτητο δεύτερο πυλώνα του πολιτικού συστήματος.