Η ώρα του Καραμανλή στη ΝΔ – Τι θα πει για την διαγραφή Σαμαρά

Το ότι ο Κώστας Καραμανλής θα επαναλάβει τις θέσεις του για την εξωτερική πολιτική και ενδεχομένως για την ανάγκη σεβασμού των δημοκρατικών θεσμών και την μείωση των κοινωνικών ανισοτήτων, είναι δεδομένο. Επίσης θα αποδοκιμάσει την διαγραφή Σαμαρά. Το ερώτημα είναι πόσο καθαρή θέση θα πάρει όπως επίσης σε τι τόνους θα εκφράσει την αποδοκιμασία του στον Κυριάκο Μητσοτάκη. 

Ο εκάστοτε πρόεδρος του κόμματος έχει την δυνατότητα να διαγράφει οποιονδήποτε, ωστόσο δεν είναι σύνηθες να διαγράφονται πρώην πρόεδροι και πρωθυπουργοί. Ο Κώστας Καραμανλής δεν είχε διαγράψει τον Κωνσταντίνο Μητσοτάκη, παρότι η κριτική και η υπονόμευση που του ασκούσε στα πρώτα χρόνια της προεδρίας του στη ΝΔ, ήταν πολύ πιο έντονη από την αντίστοιχη κριτική του Αντώνη Σαμαρά στον Κυριάκο Μητσοτάκη. Είχε βάλλει τότε τον εκπρόσωπό του, Άρη Σπηλιωτόπουλο, να δηλώσει ότι οι πρώην πρωθυπουργοί έχουν δικαίωμα να εκφράζουν τις απόψεις τους καθώς επίσης ότι «επίτιμος είναι πέρα και πάνω από τα κόμματα». Και αυτό παρότι μετά το 2000 ήταν πανίσχυρος και δεχόταν από πολλές πλευρές εισηγήσεις και παραινέσεις «να τελειώνει οριστικά με την οικογένεια Μητσοτάκη». Η θέση αυτή ανατράπηκε με την διαγραφή Σαμαρά από τον νυν πρωθυπουργό. 

Από το 1981 και μετά, η κυρίαρχη αντίθεση στο εσωτερικό της ΝΔ ήταν μεταξύ καραμανλικών και μητσοτακικών. Η παλιά καραμανλική φρουρά δεν έπαψε ποτέ, μέχρι και σήμερα να βλέπει την οικογένεια Μητσοτάκη σαν ξένο σώμα στη ΝΔ. 

Ο Κώστας Καραμανλής δεν ανταπέδωσε την υπονόμευση που είχε δεχθεί από την οικογένεια Μητσοτάκη. Από το 2009 που παραιτήθηκε από την πρωθυπουργία και για μακρό χρονικό διάστημα, απέφυγε κάθε κριτική στους διαδόχους του και στον νυν πρωθυπουργό, μένοντας πιστός στο δόγμα ότι “αυτόν εξέλεξαν οι ψηφοφόροι έχει δικαίωμα να κυβερνήσει”.

Αυτό μέχρι τις υποκλοπές του 2022. Οι παρακολουθήσεις μελών της κυβέρνησης, βουλευτών, επιχειρηματιών, δικαστικών, στρατιωτικών ήταν πολύ βαριά υπόθεση για να την αποδεχθεί δίχως να αντιδράσει. Σπάζοντας ουσιαστικά την σιωπή του έκανε μία πολύ σκληρή ομιλία κατά του Κυριάκου Μητσοτάκη τον Αύγουστο του 2022, μιλώντας στον μνημόσυνο του Γιάννη Κεφαλογιάννη. Έκτοτε άρχισε και την προσέγγιση με τον Αντώνη Σαμαρά. Μετά την αποχώρησή του από τον κοινοβουλευτικό βίο τον Ιούνιο του 2023, απελευθερώθηκε και έκτοτε ασκεί σκληρή κριτική στον πρωθυπουργό με αποκορύφωμα την από κοινού εμφάνιση με τον Αντώνη Σαμαρά στο Πολεμικό Μουσείο. Στις δύο τελευταίες εμφανίσεις του – η πιο πρόσφατη στην Θεσσαλονίκη– έχει απαξιώσει τον Κυριάκο Μητσοτάκη για την ανικανότητα του να αντιληφθεί το κοινωνικό κλίμα και για τον τρόπο με τον οποίο απαντά στην κοινωνική δυσαρέσκεια περιφρονώντας τους πολίτες. 

Ο Καραμανλής και η Προεδρία της Δημοκρατίας 

Στην τελευταία του συνέντευξη ο Αντώνης Σαμαράς πρότεινε τον Κώστα Καραμανλή για Πρόεδρο της Δημοκρατίας. Συνομιλητές του λένε ότι ο Καραμανλής δεν ενδιαφέρεται για έναν θεσμό απογυμνωμένο από ουσιαστικές αρμοδιότητες και με πρωθυπουργό τον Κυριάκο Μητσοτάκη. Είναι πιθανό να βάλλει τέλος στην συζήτηση που άνοιξε.

Η ΝΔ βρίσκεται σε μία κρίσιμη καμπή, η διαγραφή Σαμαρά μπορεί να εξελιχθεί σε μείζονα διάσπαση με σημαντικές απώλειες στο στελεχιακό δυναμικό και στην εκλογική βάση. Η διεθνής και ευρωπαϊκή τάση είναι προς τα δεξιά και αυτή την τάση την εκφράζει σε επίπεδο θέσεων ο Αντώνης Σαμαράς και όχι ο Κυριάκος Μητσοτάκης ο οποίος σταδιακά επιφέρει την μετάλλαξη στη ΝΔ. Προς αυτή την κατεύθυνση δείχνει και η έντονη κοινωνική δυσαρέσκεια απέναντι στην κυβέρνηση που επίσης ενισχύει το δεξιό φάσμα του πολιτικού συστήματος. 

Ο Κυριάκος Μητσοτάκης έχει ενεργοποιήσει τον μηχανισμό του προκειμένου να απαξιώσει και να εμφανίσει απομονωμένο και δίχως ερείσματα τον Αντώνη Σαμαρά. Επίσης ο μηχανισμός του προβάλλει ότι δεν υπάρχει άξονας Καραμανλή – Σαμαρά. Ο πρώην πρωθυπουργός από την πλευρά του περιορίστηκε σε μία συμπληρωματική δήλωση από την Αμερική όπου βρίσκεται, ότι “η διαγραφή του ήταν προαποφασισμένη”. Οι δικοί του βουλευτές αποφεύγουν να τοποθετηθούν με δημόσιες δηλώσεις αποδοκιμάζοντας την πράξη διαγραφής. 

Μέσα σε αυτό το πλαίσιο η τοποθέτηση του Κώστα Καραμανλή αποκτά βαρύνουσα σημασία. 

Εάν ο Κυριάκος Μητσοτάκη κερδίσει αυτόν τον γύρο της εσωκομματικής αντιπαράθεσης θα ολοκληρώσει την μετάλλαξη της ΝΔ. Ακόμη και σε ενδεχόμενη αποχώρησή του θα συμβάλλει στο να παραμείνει στην νεοφιλελεύθερη τροχιά πιο κοντά στον σημιτικό εκσυγχρονισμό παρά στις δεξιές παρακαταθήκες του κόμματος. Και φυσικά θα ευνοήσει και τον κατάλληλο διάδοχο. Εάν πάλι πάρει μία καθαρή θέση αποδοκιμασίας θα αποσταθεροποιήσει περισσότερο τον Κυριάκο Μητσοτάκη και θα δώσει σήμα στους καραμανλικού βουλευτές να κινηθούν αναλόγως. Υπάρχει όμως ο κίνδυνος να ευνοήσει μία πορεία διάσπασης της ΝΔ. Φυσικά μπορεί να κινηθεί με την γνώριμη καραμανλική τακτική και να εκδώσει κάποιον χρησμό τον οποίο θα ερμηνεύσουν όλοι όπως επιθυμούν.