Η φωνή του μικρού-μικρού ΣΥΡΙΖΑ

της Νεφέλης Λυγερού  – 

Μπορεί η θερινή ραστώνη να μας ωθεί προς άλλες κατευθύνσεις, αλλά η κόντρα στη Βουλή για τις αποφάσεις του υπουργού Παιδείας Κώστα Γαβρόγλου έδωσε την ευκαιρία στο προκάτοχό του να ξαναβγεί στη σκηνή, μιλώντας για τους σημαιοφόρους και ζητώντας την κατάργηση των παρελάσεων. Ο Νίκος Φίλης δεν είναι όποιος κι όποιος. Είναι εμβληματική μορφή και φωνή του “μικρού ΣΥΡΙΖΑ”, ή ακριβέστερα του “μικρού-μικρού ΣΥΡΙΖΑ”.

Κάποιοι τον αποκαλούν Θόδωρο Πάγκαλο του ΣΥΡΙΖΑ. Κοινός παρονομαστής οι προκλητικές δηλώσεις, αλλά αυτές του Φίλη είναι κατά κανόνα κόντρα στο συναίσθημα και στις αξίες της συντριπτικής πλειονότητας των Ελλήνων. Όποτε του δίνεται η ευκαιρία ξεδιπλώνει τα ακραίως μειονοτικά ιδεολογήματά του. Με δυσκολία θα μπορούσε να επιλέξει κανείς ποια από τις κατά καιρούς δηλώσεις του είναι η πιο προκλητική.

Όταν ήταν υπουργός, στο Διαδίκτυο είχε στηθεί ένα ερωτηματολόγιο για να διαλέξουν οι χρήστες τί τους είχε ενοχλήσει περισσότερο: το ΦΠΑ στα μακαρόνια, οι πενταροδεκάρες της ιδιωτικής εκπαίδευσης, η ανεκδιήγητη ευχή της καλής χρονιάς για την εθνική επέτειο της 28ης Οκτωβρίου, ή η άρνηση της γενοκτονίας των Ποντίων;

Εκείνοι που τον γνωρίζουν παλαιόθεν, τότε ακόμα που η υπουργοποίησή του έμοιαζε με σενάριο επιστημονικής φαντασίας, υποστηρίζουν ότι η περίπτωση του είναι διαφορετική. «Ο Φίλης λέει πάντα αυτά που πιστεύει και μάλιστα τα προωθούσε μέσω της εφημερίδας Αυγής που διηύθυνε με σιδερένια πυγμή. Όσοι έχουν συνεργαστεί μαζί του γνωρίζουν τις απόλυτες απόψεις και τον καταγγελτικό και ισοπεδωτικό λόγο του που δεν αφήνουν πολλά περιθώρια στους διαφωνούντες», σχολιάζει σύντροφός του από  τα παλιά.

Η Αυγή ποτέ δεν ξεπέρασε τις μετρημένες στα δάχτυλα ενός χεριού χιλιάδες. Ηγεμόνευε ιδεολογικά, όμως, στον χώρο του “μικρού ΣΥΡΙΖΑ”, προβάλλοντας μειοψηφικές απόψεις ακόμα και για τα μέτρα του τότε 3-4%.

Αυτές τις ημέρες επανήλθε στο προσκήνιο με αφορμή την απόφαση του διαδόχου του Κώστα Γαβρόγλου οι σημαιοφόροι στο Δημοτικό να επιλέγονται με κλήρωση και όχι με βάση την αριστεία. Με την ευκαιρία, λοιπόν, επανέφερε την πρότασή του για κατάργηση των μαθητικών παρελάσεων, οπότε και λύνει δια της “μάχαιρας” και το πρόβλημα της επιλογής των σημαιοφόρων.

Ποια γενοκτονία των Ποντίων!

Η δήλωσή του για τη γενοκτονία των Ποντίων και όταν έγινε δεν ήταν κάτι νέο. Την άποψή του αυτή είχε επανειλημμένα εκφράσει γραπτώς και προφορικώς στο παρελθόν, χωρίς να προκαλέσει καμία αντίδραση. Μόνο που τότε ήταν ένας δημοσιογράφος μίας εφημερίδας με περιθωριακή κυκλοφορία, με τις απόψεις του οποίου ασχολούνταν ελάχιστοι.

Ήταν διαφορετικά, όμως, όταν μίλησε ως υπουργός Παιδείας. Με τη δήλωσή του εκείνη ακύρωνε την απόφαση του ελληνικού Κοινοβουλίου, με την οποία αναγνωρίσθηκαν ως γενοκτονία οι συστηματικές σφαγές των Ποντίων. Είναι ενδεικτικό ότι επί υπουργίας του Αριστείδη Μπαλτά είχε εξαιρεθεί από τη διδακτέα ύλη του μαθήματος της Ιστορίας Γ’ Λυκείου το κεφάλαιο για τη γενοκτονία των Ποντίων. Αυτό τουλάχιστον είχε καταθέσει με ερώτησή του στη Βουλή ο Μιλτιάδης Βαρβιτσιώτης.

Στο παρελθόν, ο Νίκος Φίλης έχει εκφράσει άμεσα ή έμμεσα και άλλες αμφιλεγόμενες απόψεις. Είτε πρόκειται για αποσπάσματα άρθρων του στην Αυγή, είτε για απόψεις που εξέφρασε εντός του κόμματος μακριά από τα αδιάκριτα βλέμματα. Αν και ο Φίλης είναι εδώ και πολύ καιρό παρελθόν για το υπουργείο Παιδείας και την κυβέρνηση, το πνεύμα του είναι σε αρκετά υπουργικά γραφεία παρόν. Το απέδειξε η διάταξη του Γαβρόγλου ότι ο σημαιοφόρος στις μαθητικές παρελάσεις πρέπει να αναδεικνύεται με κλήρωση! Είναι η συνέχεια της ιδεοληψίας που στρέφεται εναντίον της αριστείας.

Ιδού, λοιπόν, μερικές από τις απόψεις του Φίλη που είναι χρήσιμο να θυμόμαστε:

Η μειονότητα στη Θράκη είναι τουρκική!

Ο Φίλης έπαιξε πρωταγωνιστικό ρόλο στην υπόθεση Σαμπιχά. Η Ρομά μουσουλμάνα Σαμπιχά Σουλειμάν αποσύρθηκε κακήν κακώς από το ευρωψηφοδέλτιο του ΣΥΡΙΖΑ το 2014. Την κατηγόρησαν(!) ότι προπαγανδίζει την ελληνική συνείδηση στους Ρομά της Θράκης και ότι η δράση της λειτουργεί διασπαστικά στη μειονότητα!

Την άποψη αυτή εξέφρασε ο συνυποψήφιός της γνωστός εθνομηδενιστής Δημήτρης Χριστόπουλος, ζητώντας τον αποκλεισμό της Σαμπιχά. Και τον πέτυχε, υποστηριζόμενος ενεργά από την πτέρυγα των δικαιωματιστών του ΣΥΡΙΖΑ. Οι δικαιωματιστές κόπτονται για τα δικαιώματα της μουσουλμανικής μειονότητας, αλλά όχι για τα δικαιώματα της μειονότητας μέσα στη μειονότητα που είναι οι Ρομά της Θράκης!

Σύμφωνα με διασταυρωμένες μαρτυρίες κομματικών στελεχών, ο ρόλος του Φίλη σ’ αυτή την υπόθεση ήταν καθοριστικός. Όχι μόνο υποστήριξε τον αποκλεισμό της Σαμπιχά, αλλά και μέσω της Αυγής κατηύθυνε τη συκοφαντική επίθεση εναντίον της. Η κατηγορία ότι είναι πράκτορας της Ελλάδας διευρύνθηκε και με άλλους χαρακτηρισμούς όπως εθνικίστρια, ακροδεξιά, έμμισθη του Εμφιετζόγλου, μέλος του προ πολλού διαλυθέντος “Δικτύου 21”, άνθρωπος του Σαμαρά, χρυσαυγίτισσα και άλλα.

Όπως αποδείχθηκε, το μοναδικό έγκλημα της Σαμπιχά ήταν ότι είχε ιδρύσει και λειτουργούσε σχολείο για τα μικρά παιδιά της κοινότητας των Ρομά και αγωνιζόταν για τα δικαιώματα των γυναικών Ρομά σ’ ένα εξαιρετικά συντηρητικό κοινωνικό περιβάλλον. Η δράση της είχε ενοχλήσει το τουρκικό προξενείο και τα στελέχη της μειονότητας που αυτοπροσδιορίζονται ως Τούρκοι. Είχε ενοχλήσει, όμως, και τους κολλημένους αντιεθνικιστές.

Όσο και αν στον δημόσιο λόγο του ο υπουργός Φίλης προσπάθησε να αυτοσυγκρατείται, δεν τα κατάφερνε πάντα. Στις εσωκομματικές διαδικασίες χαρακτήριζε εθνικιστική αγκύλωση την επιμονή της ελληνικής Πολιτείας να χαρακτηρίζει μουσουλμανική την κατ’ αυτόν “τουρκική μειονότητα”.

«Δεν μας αρέσει η πολιτική ηγεσία να παρεμβαίνει σε θέματα εκπαιδευτικής πολιτικής».

Αυτή την απάντηση έδωσε ως υπουργός Παιδείας στις αντιδράσεις που ξεσήκωσε το βιβλίο Ιστορίας της Γ’ Λυκείου που εμφανίζει στον χάρτη την ΠΓΔΜ σαν Μακεδονία. Η απάντησή του κρίθηκε υποκριτική. Δεν επρόκειτο για παρέμβαση του υπουργού στην εκπαιδευτική διαδικασία, αλλά για τη διόρθωση ενός λάθους, ή ακόμα χειρότερα για τη διόρθωση μίας προπαγάνδας, η οποία έρχεται σε αντίθεση με την επίσημη εθνική γραμμή.

Σημειώνουμε ότι σύμφωνα με διασταυρωμένες μαρτυρίες, ο Φίλης είχε στο παρελθόν ταχθεί εντός του ΣΥΡΙΖΑ υπέρ του δικαιώματος αυτοπροσδιορισμού των κατοίκων της ΠΓΔΜ. Με τον τρόπο αυτό αποδεχόταν εμμέσως πλην σαφώς και την κρατική ονομασία Μακεδονία και την εθνική ονομασία Μακεδόνες.

Όταν, όμως, βρέθηκε στην κορυφή της εξουσίας έγινε πιο προσεκτικός, παρότι σε αρκετές περιπτώσεις ενέδωσε στις ιδεοληψίες του (στην περίπτωση των Ποντίων) και στη συγκρουσιακή ιδιοσυγκρασία του, (δήλωσή του για τις πενταροδεκάρες). Έτσι, για να καλύψει τα νώτα του δήλωσε τότε ότι η ΠΓΔΜ γεωγραφικά δεν συγκροτεί το χώρο της Μακεδονίας και αυτό είναι γνωστό.

Ο έρωτας για το σχέδιο Ανάν

Αντίστοιχη ήταν η στάση του Φίλη και στο Κυπριακό. Ο τότε διευθυντής της Αυγής ήταν από τους πιο ένθερμους υποστηρικτές του Σχεδίου Ανάν. Έχει, μάλιστα, υπογράψει σχετική διακήρυξη μαζί με άλλους δημοσιογράφους και ακαδημαϊκούς. Εντύπωση, όμως, προκαλεί ή άρνησή του χρόνια αργότερα να φιλοξενήσει η εφημερίδα Αυγή την αντίθετη άποψη.

Είναι αποκαλυπτικό το εξής περιστατικό, όταν ακόμα ο ΣΥΡΙΖΑ ήταν αξιωματική αντιπολίτευση: Με αφορμή τις διαπραγματεύσεις για το Κυπριακό, ο Μπαλτάς είχε δημοσιεύσει στην Αυγή άρθρο, με το οποίο υπεράσπιζε το σχέδιο Ανάν και ουσιαστικά ζητούσε την επαναφορά του.

Όταν ο τότε διπλωματικός σύμβουλος του Αλέξη Τσίπρα πρέσβης Γιώργος Αϋφαντής έστειλε ένα κείμενο-απάντηση, ο Φίλης δεν του το δημοσίευσε. Όταν ο πρέσβης επέμεινε, επικαλούμενος το δημοκρατικό δικαίωμα της ισηγορίας, ο διευθυντής της Αυγής φιλοξένησε την απάντηση, συνοδεύοντάς την με ένα υποτιμητικό σημείωμα.

Στην τελευταία σελίδα της Αυγής δημοσίευσε σχόλιο που φέρει ως υπογραφή τα αρχικά Ν.Φ., με το οποίο εξαπέλυσε δριμύτατη επίθεση εναντίον του μακαρίτη τότε Τάσσου Παπαδόπουλου. Τον κατηγόρησε για «εκπλήσσουσα μονομέρεια» και «κινδυνολογία» και τον εξομοίωσε με τον Ραούφ Ντενκτάς: «Η διχοτομική αντίληψη, τελικώς, λειτουργεί με το νόμο των “συγκοινωνούντων δοχείων”».

Αυτό, όμως, που έχει μεγαλύτερο ενδιαφέρον είναι ότι μετά την επιμονή του πρέσβη Αϋφαντή να δημοσιευθεί η απάντησή του στον Μπαλτά, ο Φίλης του εκτόξευσε ωμές προφορικές απειλές. Από τότε, ο διπλωματικός σύμβουλος του Τσίπρα έγινε στόχος συστηματικών και συνδυασμένων επιθέσεων από τον κομματικό μηχανισμό της Κουμουνδούρου ότι είναι εθνικιστής και ότι «στην Αριστερά είδε φως και μπήκε»! Ας σημειωθεί ότι ήταν σ’ όλους γνωστό πως ο Αϋφαντής από φοιτητής ανήκει σταθερά σ’ αυτό τον ιδεολογικοπολιτικό χώρο.

Το αποτέλεσμα των συστηματικών και συνδυασμένων αυτών επιθέσεων ήλθε μερικούς μήνες αργότερα. Ο έμπειρος διπλωμάτης απομακρύνθηκε από το πλευρό του Αλέξη Τσίπρα. Αποδείχθηκε ότι ο Φίλης όχι μόνο απειλεί, αλλά έχει και τον τρόπο να κάνει πράξη τις απειλές του εντός του ΣΥΡΙΖΑ.

“Πρόκειται για εμπόριο λειψάνων. Aυτή η πράξη δεν προάγει την κοινωνία και στέλνει το λάθος μήνυμα στους ασθενείς”

Την παραπάνω όχι αδικαιολόγητη δήλωση έκανε ο Φίλης κατά τη διάρκεια τηλεοπτικής εκπομπής με θέμα τη μεταφορά του ιερού σκηνώματος της Αγίας Βαρβάρας στο νοσοκομείο “Άγιος Σάββας”, έτσι ώστε να μπορέσουν να το προσκηνήσουν όσοι καρκινοπαθείς ήθελαν. Οι υπόλοιποι παριστάμενοι περιορίστηκαν να πουν ότι θα ήταν καλύτερα «να μην αγγίζουμε το θρησκευτικό συναίσθημα των Ελλήνων».

Ο Φίλης, όμως, άρπαξε την ευκαιρία για να συνδέσει το θέμα της συζήτησης με την ανέγερση τζαμιού. «Μεθαύριο μπορεί να έχουμε και το τζαμί στη Βουλή. Να σεβόμαστε και σωστά την ευλάβεια, τη θρησκευτική αντίληψη των ορθοδόξων που είναι η μεγαλύτερη πλειοψηφία στη χώρα μας, αλλά να μην καταλαβαίνουμε ότι χρειαζόμαστε και τζαμί για να μπορούν μέσα σε συνθήκες ασφάλειας να λατρεύουν τον δικό τους θεό και οι μουσουλμάνοι, είναι λίγο μεροληπτικό, δεν είναι;»

“Μη χαρίσει τη ζωή του, βορά σε μια βεντέτα με μια ανάλγητη κυβέρνηση. Τον έχει ανάγκη η χώρα”

Αυτό το σχόλιο του Φίλη κατά τη διάρκεια τηλεοπτικής εκπομπής έγινε για την υπόθεση της απεργίας πείνας του Νίκου Ρωμανού επί κυβέρνησης Σαμαρά. Ο στη συνέχεια υπουργός Παιδείας δεν περιορίστηκε να υποστηρίξει το δικαίωμα του κρατούμενου Ρωμανού στη φοίτηση. Με τη φράση «τον έχει ανάγκη η χώρα» προσέδωσε μία διάσταση έμμεσης ηρωποίησης ενός καταδικασμένου σε 16 χρόνια για ένοπλη ληστεία, ο οποίος δεν αρνήθηκε ποτέ τη συμμετοχή του σ’ αυτή.

Όπως προκύπτει από τα παραπάνω και παρά τις εμφανείς προσπάθειες του Φίλη να μην εκτίθεται, η άρνηση της γενοκτονίας των Ποντίων δεν είναι μία μεμονωμένη ιδιοτροπία. Πηγάζει και αυτή από την ιδεολογική μήτρα του εθνομηδενισμού που χαρακτηρίζει μεγάλο μέρος του ΣΥΡΙΖΑ.Γι’ αυτό, άλλωστε, και η επίμαχη δήλωση βρήκε αμέσως υποστηρικτές από το γνωστό τόξο που έχει ως κοινό παρονομαστή την κατεδάφιση πυλώνων της εθνικής παράδοσης και συνείδησης. Πρώτη και καλύτερη μεταξύ αυτών η περιβόητη για τον «συνωστισμό στο λιμάνι της Σμύρνης» Μαρία Ρεπούση.