Η πολιτική ευκαιρία του Καμμένου

του Μάκη Ανδρονόπουλου  – 

Η κατάρρευση των καταγγελιών ΝΔ-ΠΑΣΟΚ για την υπόθεση της πώλησης πολεμικού υλικού στην Σαουδική Αραβία, αποτελεί μια μεγάλη πολιτική ευκαιρία για τον Πάνο Καμμένο και τους ΑΝΕΛ. Κι αυτό, γιατί μπορούν τώρα να πλευροκοπήσουν τη ΝΔ και τον ευρύτερο δεξιό χώρο, αποκομίζοντας πολιτικά οφέλη που θα μπορούσαν υπό συνθήκες να μετατραπούν σε ψήφους. Αν αυτό δεν γίνει, τότε οι ΑΝΕΛ θα αντιμετωπίσουν σοβαρό πρόβλημα επιβίωσης και αυτονομίας. Ο δε ΣΥΡΙΖΑ θα χάσει τον μόνο πιστό εταίρο που διαθέτει.

Ο Καμμένος και οι ΑΝΕΛ συγκεντρώνουν τα πυρά της ΝΔ, εδώ και καιρό, για τρεις λόγους:

• Πρώτον, γιατί προέκυψαν από διαγραφές και ανεξαρτητοποιήσεις βουλευτών της ΝΔ μετά την κωλοτούμπα Σαμαρά και τη σύμπραξη με τον Βενιζέλο για την ανατροπή του Γιώργου Παπανδρέου κατόπιν εντολών του Σαρκοζί και της Μέρκελ.
• Δεύτερον, γιατί ο Καμμένος αποκαλύπτει πολλά σκάνδαλα και γνωρίζει τα ενδότερα της δεξιάς πολυκατοικίας σαν την τσέπη του.
• Τρίτον, γιατί θεωρήθηκε πιο εύκολος στόχος από τον Αλέξη Τσίπρα, καθώς μοιάζει να είναι πιο ευάλωτος, λόγω του εκρηκτικού του χαρακτήρα.

Η κατηγορία για ακροδεξιές θέσεις

Η βασική κατηγορία για τους ΑΝΕΛ, που μπόρεσε να εδραιωθεί στο επικοινωνιακό παιχνίδι με οδυνηρές συνέπειες στην εκλογική τους βάση, είναι ότι πρόκειται για ακροδεξιό κόμμα. Πέρασε, μάλιστα, και στη χριστιανοδημοκρατική Δεξιά της Ευρώπης, ως επιχείρημα πίεσης στον Τσίπρα. Σε αυτό το επιχείρημα στηρίζεται η ρητορική ΝΔ-ΠΑΣΟΚ πως η ετερόκλητη συμμαχία Τσίπρα-Καμμένου είναι τυχοδιωκτική και αποβλέπει μόνο στην καρέκλα.

Η αλήθεια είναι πως οι ΑΝΕΛ είναι ένα κεντροδεξιό πατριωτικό κόμμα, ιδιαίτερα μετά τις εκκαθαρίσεις των ακροδεξιών στοιχείων που έκανε ο παλιός γενικός γραμματέας του κόμματος Γιάννης Μοίρας. Τα κομματικά εκείνα στελέχη κατευθύνθηκαν προς τον Κρανιδιώτη, τον Βελόπουλο και τον Καρατζαφέρη, ενώ κάποιοι άλλοι προσέγγισαν το τόξο Κωνσταντοπούλου-Λαφαζάνη-Καζάκη. Στην ουσία, κανείς δεν μπορεί να εγκαλέσει τους ΑΝΕΛ ως Ακροδεξιά με βάση τις θέσεις τους για την Εκκλησία, το σύμφωνο συμβίωσης και την ταυτότητα φύλου. Είναι συντηρητικές θέσεις, αλλά δεν είναι ρατσιστικές.

Βεβαίως, υπάρχουν δύο υπερσυντηρητικοί βουλευτές, που δίνουν στο κόμμα ακροδεξιά και ενίοτε ρατσιστική εικόνα, εκμεταλλευόμενοι την ευαίσθητη κοινοβουλευτική πλειοψηφία των 153 της συμπολίτευσης. Πρόκειται για τους Δημήτρη Καμμένο και Κώστα Κατσίκη. Κατά τα άλλα, αντιπρόεδρος των ΑΝΕΛ είναι ο Παναγιώτης Σγουρίδης, πρώην υπουργός του ΠΑΣΟΚ και γενικός γραμματέας ο Θύμιος Δρόσος, ένας μετριοπαθής καραμανλικός. Την Έλενα Κουνταρά ή τον Κώστα Ζουράρι δεν μπορεί κανείς να τους εντάξει ούτε στην Ακροδεξιά ούτε στους τυχοδιώκτες της καρέκλας.

Βασικά προβλήματα

Ο Πάνος Καμμένος είναι ένας ευκατάστατος κοσμοπολίτης αστός. Δεν μπορεί να ταξινομηθεί ως ακροδεξιός. Είναι μάλλον ένας πληγωμένος εγωκεντρικός, που πρέπει τώρα να σκεφτεί το μέλλον των ΑΝΕΛ και να πράξει τα δέοντα, καθώς έχει πολλά προβλήματα να αντιμετωπίσει.

Το πρώτο είναι ότι ο εταίρος του Αλέξης Τσίπρας σαφώς θέλει να μετακινηθεί προς το κέντρο και να εδραιώσει τον ΣΥΡΙΖΑ ως βασικό πυλώνα της δημοκρατικής Αριστεράς και του Κέντρου. Υπό αυτή την έννοια, πρέπει να μετατρέψει τους ΑΝΕΛ από “βαρίδι” σε χρήσιμο εταίρο που αφαιρεί ψήφους από τη ΝΔ και επιτρέπει στον ΣΥΡΙΖΑ να εμφανίζεται ως κόμμα μεγάλων συναινέσεων.

Αυτή τη δυνατότητα, ο ΣΥΡΙΖΑ, με δική του ευθύνη, δεν την αξιοποίησε, σαν να ντρεπόταν για τη συμμαχία με τους ΑΝΕΛ. Δεν μπόρεσε να δημιουργήσει θεωρητικό υπόβαθρο γι’ αυτή τη  σχέση, υποβαθμίζοντάς την σε ευκαιριακή, ενώ μπορούσε να εξελιχθεί σε στρατηγική.

Το δεύτερο πρόβλημα είναι η κλιμάκωση της επίθεσης εκ μέρους της ΝΔ. Στην επιδίωξή της να είναι πρώτο κόμμα στις επόμενες εκλογές, θα προσπαθήσει να αθροίσει δυνάμεις από παντού και να «επιτεθεί» σε στελέχη των ΑΝΕΛ. Ενδεχομένως, μάλιστα, μετεκλογικά να απευθύνει ανοιχτά και πρόσκληση συνεργασίας στο κόμμα, ιδιαίτερα εάν κατεβεί με άλλον αρχηγό στις εκλογές.

Ο Καμμένος φαίνεται πως τώρα έχει μια πολιτική ευκαιρία, καθώς η ΝΔ έχει τη μεγάλη “μαύρη τρύπα”, το δίδυμο Γεωργιάδη-Βορίδη που είναι ασυμβίβαστο με τους κεντροδεξιούς ψηφοφόρους. Ο Καμμένος μπορεί να εκμεταλλευτεί τη βουβή δυσανασχέτηση που υπάρχει σε πάμπολλα στελέχη της ΝΔ και στους ψηφοφόρους της.

Κίνηση επιβίωσης

Είναι σαφές πως η επιβίωση και η πολιτική ανεξαρτησία των ΑΝΕΛ μοιάζει μάλλον να επιτυγχάνεται με μια σαφή, έξυπνη και σχεδιασμένη μετακίνηση προς το Κέντρο, σε αντιδιαστολή με το νεοφιλελευθερισμό του Μητσοτάκη και τον αμοραλιστικό οπορτουνισμό του Άδωνη. Οι επίσημοι ακροδεξιοί (ΛΑΟΣ, Βελόπουλος, Χρυσή Αυγή) έχουν την πελατεία τους.

Το ΠΑΣΟΚ της Φώφης Γεννηματά δεν αποτελεί πλέον πόλο έλξης, παρά τις προσπάθειες της μιντιοκρατίας. Η αντισυριζαίική της εμμονή καθιστά τους ΑΝΕΛ και πάλι απαραίτητους στον ΣΥΡΙΖΑ. Οι Ποταμίσιοι, όσοι δεν κινηθούν προς τη ΝΔ, θα ενταχθούν στο νέο φορέα, αλλά μένει να αποδειχθεί εάν αυτός θα κρατηθεί ενωμένος μέχρι τις εκλογές.

Συνεπώς, ο Καμμένος χρειάζεται τώρα, εγκαίρως, να ξεδιαλύνει τη σημερινή ιδεολογική σύγχυση του κόμματός του και να αναβαθμίσει την οργανωτική του δομή. Διαθέτει το επιχείρημα του δεξιού λαϊκού πατριωτικού κόμματος και το ατού της δημιουργικής συνομιλίας με την Αριστερά.

Ίσως θα του έκανε πολιτικά καλό, αν άφηνε το χαρτοφυλάκιό του και γύριζε στη Βουλή, ώστε να έχει τον χρόνο κάνει περιοδείες. Καλό θα ήταν να συγκροτήσει ένα νέο πειστικό ευρωπαϊκό αφήγημα και, κυρίως, να βγάλει πέντε-έξι νέα δυνατά στελέχη στη μιντιακή σκηνή. Εάν αυτό συμβεί, μπορεί να καταστεί παίκτης με υψηλότερο ανάστημα και με ουσιαστικότερο ρόλο στο πολιτικό σύστημα. Διαφορετικά, οι επόμενες εκλογές θα είναι δοκιμασία πολιτικής επιβίωσης γι’ αυτόν και το κόμμα του.