Η πολιτική συναίνεση έληξε πριν την καραντίνα 

Το τέλος στη συναίνεση και στο κλίμα εθνικής ομοψυχίας, το οποίο είχαν επιδείξει λίγο πριν την επιβολή και τις πρώτες εβδομάδες εφαρμογής των περιοριστικών μέτρων, επιβεβαίωσαν με τις εμφανίσεις τους στη Βουλή ο πρωθυπουργός και οι πολιτικοί αρχηγοί. Οι αντιπαραθέσεις επικεντρώθηκαν στη διαχείριση αυτής της πολυσύνθετης και πρωτόγνωρης κρίσης και ιδιαίτερα στους χειρισμούς της κυβέρνησης σε ό,τι αφορά την προετοιμασία για την επόμενη ημέρα.

Ο πρωθυπουργός εμφανίστηκε ικανοποιημένος, όχι αδικαιολόγητα, αφού ομολογουμένως στο υγειονομικό κομμάτι της κρίσης, οι χειρισμοί της κυβέρνησης έφεραν ιδιαίτερα θετικά αποτελέσματα. «Ξοδέψαμε πολλά χρήματα, πετύχαμε όμως τον πρώτο υγειονομικό στόχο, τον οποίο είχαμε θέσει» τόνισε, σημειώνοντας ότι και άλλες χώρες ξόδεψαν πολλά, αλλά δεν είχαν το ίδιο αποτέλεσμα.

Ο Κυριάκος Μητσοτάκης υποστήριξε ότι «όλα έγιναν με σχέδιο και σύνεση», προσθέτοντας ότι η κυβέρνηση «κράτησε εφεδρείες», γνωρίζοντας ότι η κρίση που έχει να αντιμετωπίσει είναι πολυδιάστατη με «δραματικές και πολυεπίπεδες» συνέπειες. Ανέφερε μάλιστα χαρακτηριστικά, ότι το ελληνικό κράτος έλαβε μέτρα ύψους 17,5 δισ. ευρώ (περίπου το 10% του ΑΕΠ), ένα ποσό που θα φτάσει τα 24 δισεκατομμύρια με την περαιτέρω αξιοποίηση ευρωπαϊκών πόρων.

Οι εξαγγελίες Μητσοτάκη 

Επαναλαμβάνοντας για άλλη μία φορά ότι κύριο μέλημα της κυβέρνησής του  παραμένει η προστασία της απασχόλησης, ο πρωθυπουργός ξεκαθάρισε ότι μέχρι να αρθεί και η τελευταία αρνητική επίπτωση της κρίσης θα συνεχιστεί η καταβολή επιδόματος σε εργαζόμενους επιχειρήσεων που είναι κλειστές για υγειονομικούς λόγους ή έχουν περιορισμένη λειτουργία.

Εξήγγειλε επίσης ότι θα συνεχιστούν τα  επιδόματα σε ανέργους, ότι θα στηριχθούν από το κράτος οι αποδοχές όσων επιστρέφουν με μειωμένο ωράριο στις εργασίες τους και ότι θα στηριχθεί γενικώς η απασχόληση μέσα από μια ευρεία κλίμακα μέτρων και παρεμβάσεων. Ειδικά για το θέμα της προστασίας της “πρώτης κατοικίας”, ο Κυριάκος Μητσοτάκης είπε ότι «κανένας Έλληνας δεν θα δει το σπίτι του να κινδυνεύει» και ανακοίνωσε την παράταση ισχύος του προστατευτικού πλαισίου για άλλους τρεις μήνες.

Επισημαίνοντας ότι όλο αυτό το κρίσιμο διάστημα η χώρα δεν προχωρούσε με αυτόματο πιλότο, ο πρωθυπουργός κάλυψε τις πρωτοβουλίες των υπουργών του και εξήρε τα αντανακλαστικά του κρατικού μηχανισμού. Προειδοποίησε, ωστόσο, ότι η επερχόμενη ύφεση θα έχει βάθος και ότι θα υπάρξουν δυσκολίες, υποσχόμενος ότι «το βάρος της επανεκκίνησης θα το επωμιστούμε όλοι δίκαια. Κράτος, επιχειρήσεις και κοινωνία».΄

Η αντεπίθεση Τσίπρα 

Εδώ όμως είναι που αρχίζει και η αντιπαράθεση με τα κόμματα της αντιπολίτευσης, τα οποία προσεγγίζουν από άλλη σκοπιά τα μέτρα για την αντιμετώπιση των οικονομικών συνεπειών της πανδημίας και την προετοιμασία της κυβέρνησης για την επόμενη ημέρα. Πρώτος, ο Αλέξης Τσίπρας άσκησε σκληρή κριτική στις κυβερνητικές επιλογές, ξεκινώντας από το υγειονομικό πεδίο. Από εκεί δηλαδή, όπου ο Μητσοτάκης πιστώνεται με επιτυχία.

Ο αρχηγός της αξιωματικής αντιπολίτευσης κατηγόρησε προσωπικά τον πρωθυπουργό ότι εμφανίζεται «ξαφνικά ως υπερασπιστής της δημόσιας υγείας», ενώ προωθούσε την νεοφιλελεύθερη αντίληψη της ανάγκης για συνεργασία δημόσιου και ιδιωτικού τομέα (ΣΔΙΤ) στην Υγεία. Στο πλαίσιο αυτό αντέκρουσε τους κυβερνητικούς ισχυρισμούς για την ενίσχυση του ΕΣΥ και άσκησε κριτική και για την επάρκεια των τεστ ενόψει της λήξης των περιοριστικών μέτρων. Συνέχισε μάλιστα την κριτική και για το άνοιγμα των σχολείων, επαναλαμβάνοντας τη θέση του ΣΥΡΙΖΑ ότι πρόκειται για ένα «αχρείαστο ρίσκο».

Ο Αλέξης Τσίπρας επέμεινε στην αντιπολιτευτική θέση ότι στρατηγική της κυβέρνησης είναι να μετατρέψει την «κρίση σε ευκαιρία» για την εξυπηρέτηση «φιλικών» συμφερόντων, εννοώντας προφανώς τη συμφωνία με τις ιδιωτικές κλινικές, τη διαφημιστική καμπάνια και «τροπολογίες εξυπηρετήσεων», όπως είπε χαρακτηριστικά. Η φράση του, ωστόσο, ότι στο πλαίσιο αυτής της στρατηγικής η κυβέρνηση οδηγείται στην «εγκατάσταση ενός ολοκληρωτικού συστήματος εξουσίας» που αποτελεί την «ελληνική εκδοχή του ορμπανισμού» έδωσε άλλον τόνο στη συζήτηση.

Η επαναφορά της “τοξικότητας” 

Ο Μητσοτάκης, ο οποίος είχε επισημάνει νωρίτερα ότι οι πολίτες περιμένουν από το πολιτικό σύστημα να μην αφήσει «την τοξικότητα του παρελθόντος να υπονομεύσει την εθνική ενότητα» (αυτήν που επέβαλε η ανάγκη αντιμετώπισης της πανδημίας) επανήλθε στο θέμα, κατά τη δευτερολογία του. Και φυσικά δεν απάντησε μόνον για τον τρόπο λειτουργίας του Κοινοβουλίου στη διάρκεια των περιοριστικών μέτρων.

Σχολιάζοντας την χρήση της λέξης “ολοκληρωτισμός” από τον αρχηγό της αξιωματικής αντιπολίτευσης, ο πρωθυπουργός ζήτησε μεγαλύτερη προσοχή στη χρήση λέξεων «με τόσο μεγάλο φορτίο». Στη συνέχεια βεβαίως σε ένα λογοπαίγνιο γύρω από το σύνθημα “μένουμε σπίτι”, ανέφερε ότι στον Τσίπρα και στον ΣΥΡΙΖΑ θα ταίριαζε το «μένουμε ίδιοι, ίδιοι και απαράλλακτοι».

Οι τόνοι πήραν έτσι έναν πιο “προσωπικό” χαρακτήρα, με τον Αλέξη Τσίπρα να επανέρχεται και αυτός, κατηγορώντας τον πρωθυπουργό ότι δεν άντεξε και έβγαλε τον πραγματικό εαυτό του. Ο πρόεδρος του ΣΥΡΙΖΑ καταλόγισε στον Μητσοτάκη ότι δεν αναγνωρίζει τη στήριξη της αντιπολίτευσης (που όπως είπε είναι εντελώς διαφορετική από την δική του αντιπολίτευση) και ότι προσπαθεί να οικειοποιηθεί τη στάση των πολιτών στην πανδημία «για να εμφανιστεί ως τροπαιούχος».

Η αντιπαράθεση συνεχίστηκε γύρω από το βάθος της επερχόμενης ύφεσης, με τον Τσίπρα να κατηγορεί τον Μητσοτάκη ότι δεν είναι σχολιαστής, αλλά πρωθυπουργός, και να του χρεώνει προσωπικά οποιαδήποτε συρρίκνωση της οικονομίας μεγαλύτερη του 4%. Για δυσμενή πραγματικότητα στην κοινωνία και την οικονομία είχε μιλήσει νωρίτερα και η πρόεδρος του ΚΙΝΑΛ.

Η Φώφη Γεννηματά κατηγόρησε τον πρωθυπουργό και την κυβέρνηση ότι δεν έχουν ολοκληρωμένο σχέδιο, τονίζοντας ότι «οι εργαζόμενοι και οι άνεργοι αφήνονται στο περιθώριο, οι μικρομεσαίες επιχειρήσεις εμπαίζονται και οι τράπεζες συνεχίζουν το βιολί τους». Παρουσίασε επίσης μια σειρά προτάσεων του ΚΙΝΑΛ για να παραμείνει «όρθια η κοινωνία και ζωντανή οικονομία». Οι προσωπικές επιθέσεις στον πρωθυπουργό δεν έλειψαν ούτε από την πρόεδρο του ΚΙΝΑΛ, ειδικά για τη στάση του στην Ευρώπη. Η κα Γεννηματά κάλεσε μάλιστα τον Μητσοτάκη να σταματήσει να κρύβεται πίσω από τον Μακρόν και τον Σάντσεθ και να βγει μπροστά απαιτώντας και όχι επαιτώντας.

Με την κοινωνία σε ακινησία, την οικονομία στον πάγο και τους πολίτες κλεισμένους στα σπίτια τους και μέσα στην αβεβαιότητα για το μέλλον, οι πολιτικοί αρχηγοί, στην πρώτη εν μέσω πανδημίας αντιπαράθεσή τους, επέλεξαν τον δρόμο του διαχωρισμού αντί για αυτόν της σύνθεσης. Παρότι οι τόνοι δεν ανέβηκαν στην προ πανδημίας εποχή, η τοξικότητα του παρελθόντος έδωσε το παρών, βάζοντας τέλος στο κλίμα εθνικής ενότητας των τελευταίων εβδομάδων. Πριν καν τελειώσει, καλά καλά, η αναγκαιότητα της καραντίνας, η οποία την είχε επιβάλει.