Η Τουρκία, η “κερκόπορτα” στο SAFE και οι δελφινομαχίες στη ΝΔ
30/05/2025
Ενδοκυβερνητικούς κραδασμούς προκαλεί η έγκριση από την ΕΕ του Κανονισμού SAFE που ανοίγει τον δρόμο για την χρηματοδότηση των τουρκικών βιομηχανιών και γενικότερα για την ένταξη της Τουρκίας στις δομές της ευρωπαϊκής άμυνας.
Ενώ ο κυβερνητικός εκπρόσωπος Παύλος Μαρινάκης, απαντώντας στον πρόεδρο του ΠΑΣΟΚ, Νίκο Ανδρουλάκη, εμφανίζει σαν επιτυχία της ελληνικής κυβέρνησης ότι η συμμετοχή τρίτων κρατών – και της Τουρκίας – στις χρηματοδοτήσεις των εξοπλιστικών προγραμμάτων από την ΕΕ απαιτεί ομοφωνία, ο υπουργός Αμύνης Νίκος Δένδιας, μιλώντας μάλιστα σε εκδήλωση για την Άλωση της Πόλης, χαρακτήρισε το SAFE “κερκόπορτα”.
Συγκεκριμένα ανέφερε ο κ. Δένδιας: «…Θα πρότεινα να ονομαστεί κανονισμός της κερκόπορτας ο κανονισμός SAFE, εφόσον επιχειρηθεί από ορισμένους εταίρους να εφαρμοστεί με τεχνάσματα, ώστε να μην απαιτείται ομοφωνία των μελών της ΕΕ για τη συμφωνία με τρίτες χώρες». Και για να μην μείνει αμφιβολία για το τι εννοεί πρόσθεσε: «μάλιστα αν αυτό συμβεί χωρίς να ακυρώσει η τουρκική βουλή το casus belli εναντίον της Ελλάδας παρά την τοποθέτηση του Έλληνα πρωθυπουργού και κατά παράβαση των νομικά ορθών αιτιάσεων του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου».
Κάπως έτσι άδειασε τον κυβερνητικό εκπρόσωπο ο οποίος ανέφερε: «Υπάρχουν όροι για τις τρίτες χώρες που συμμετέχουν στο SAFE και μας κατοχυρώνουν πλήρως. Yπάρχει ρητός όρος, ούτως ώστε να μην μπορούν να χρησιμοποιηθούν εναντίον συμμάχων, γενικός όρος και ρητός όρος, τον οποίον μπορούμε να επικαλεστούμε και μάλιστα είναι το άρθρο 16 του Κανονισμού SAFE σχετικά με τους κανόνες επιλεξιμότητας εταιρειών και οντοτήτων τρίτων χωρών, ως προϋπόθεση η συνεκτίμηση των συμφερόντων ασφαλείας και άμυνας της Ευρωπαϊκής Ένωσης και των κρατών-μελών».
Δένδιας και Χατζηδάκης
Τις δηλώσεις Δένδια επικαλέστηκε από το βήμα της Βουλής ο Νίκος Ανδρουλάκης ο οποίος ανέφερε: «Ο κ. Δένδιας είπε ότι δεν θεωρεί σωστή τη συμμετοχή της Τουρκίας στα ευρωπαϊκά προγράμματα εξοπλισμών. Καλώς τον και ας άργησε. Τα πράγματα είναι πάρα πολύ απλά. Μπορεί να υπάρχει ο κανόνας της ομοφωνίας στις διμερείς συμφωνίες μεταξύ των κρατών της Ευρώπης και τρίτων κρατών, αλλά μπορούν να συμμετέχουν εταιρείες ιδιωτικές τρίτων κρατών έως στο 35% της τελικής τιμής του προϊόντος ενός εξοπλιστικού προγράμματος. Άρα η Τουρκία μπορεί με τις εταιρείες της, μέσω των χρημάτων του Ευρωπαίου φορολογούμενου, να αναπτύσσει τα εξοπλιστικά της προγράμματα».
Φυσικά ο Νίκος Δένδιας δεν απευθυνόταν στον Παύλο Μαρινάκη, η τοποθέτηση του ήταν απάντηση στον Κυριάκο Μητσοτάκη, ο οποίος πρόσφατα μάλιστα δήλωσε ότι θα ζητήσει την άρση του casus belli από τον πρόεδρο της Τουρκίας. Και φυσικά θα εισπράξει άρνηση. Όπως επισήμανε και ο Αντώνης Σαμαράς στο πρόσφατο άρθρο του στα ΝΕΑ, ο Κυριάκος Μητσοτάκης δεν έθεσε το θέμα της συμμετοχής της Τουρκίας στην ευρωπαϊκή άμυνα και δεν απαίτησε εγγυήσεις, κατά τις συναντήσεις που είχε με τον καγκελάριο Μερτς και την Μελόνι.
Είναι σαφές ότι ο Δένδιας, παίρνοντας αποστάσεις από τον πρωθυπουργό, απευθύνεται στο δεξιό κοινό της ΝΔ που σταθερά απομακρύνεται από την κυβέρνηση Μητσοτάκη – που δεν είναι κυβέρνηση ΝΔ όπως πάλι επισήμανε ο Αντώνης Σαμαράς. Ίσως είναι η απάντηση του Δένδια, ο οποίος βλέπει τον έτερο δελφίνο και διεκδικητή της ηγεσίας, Κωστή Χατζηδάκη να ανοίγει περπατησιά. Από την ανάληψη της αντιπροεδρίας της κυβέρνησης, ο Κωστής ΧατζΗδάκης αναπτύσσει καθημερινή δραστηριότητα και συνολικά προβάλλει ότι η ανασυγκρότηση της κυβέρνησης και η έστω και πενιχρή άνοδος στις δημοσκοπήσεις είναι αποτέλεσμα της δικής του οργανωτικής και πολιτικής ενεργοποίησης.
Η υπερ-κινητικότητα του Χατζηδάκη, λένε οι πληροφορίες από τα γαλάζια παρασκήνια, έχει ενοχλήσει και τον πρωθυπουργό. Εμφανίζεται ωσάν να αποτελεί αυτόνομο πόλο και να έχει κατοχυρώσει δικό του πεδίο άσκησης εξουσίας. Προς το παρόν κινείται συμπληρωματικά με τον πρωθυπουργό, ωστόσο σε ένα άλλο πεδίο στήνει δικούς του μηχανισμούς με ανθρώπους εμπιστοσύνης του σε όλους τους τομείς του δημοσίου.
Στο συμβολικό πεδίο εμφανίζεται σαν διεκδικητής της μητσοτακικής κληρονομιάς. Με αφορμή την επέτειο για τον θάνατο του Κωνσταντίνου Μητσοτάκη, ανέβασε στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης φωτογραφία του με τον μακαρίτη και σχετική δήλωση για το πόσο μπροστά ήταν από την εποχή του.
Ενδεχομένως ο Δένδιας με τις δικές του “πατριωτικές δηλώσεις” εκτός από το να προλάβει τον Χατζηδάκη να θέλει να κόψει και τον δρόμο του Σαμαρά, εφόσον ο πρώην πρωθυπουργός κινηθεί στην κατεύθυνση της δημιουργίας κόμματος. Ή και να μειώσει τον Κυριάκο Βελόπουλο, ο οποίος σε δημοσκοπήσεις εμφανίζεται ως δεύτερο κόμμα στην Μακεδονία.
SAFE κατά Πούτιν
Δεν είναι πάντως δίχως σημασία ότι προς το παρόν στην αρθρογραφία –σύντομα θα το δούμε και από πολιτικούς – εμφανίζεται η άποψη ότι αυτό που προέχει για την Ευρώπη είναι η ανάπτυξη της αμυντικής στρατηγικής έναντι της Ρωσίας, και ότι σε αυτό το ευρύτερο πλαίσιο η Τουρκία θα πρέπει να είναι μέσα.
Και ας χάσουμε και μερικά κυριαρχικά δικαιώματα στο Αιγαίο, όπου άλλωστε και η Άγκυρα έχει τα «βάσιμα επιχειρήματά της…».Το πώς θα τοποθετηθεί η ελληνική κυβέρνηση και οι διεκδικητές της ηγεσίας επάνω σε αυτό θα έχει ενδιαφέρον.