Και τώρα, ποια είναι η σωστή πλευρά της Ιστορίας;
21/02/2025
Παρά την απέχθεια για τον κομμουνισμό, ο Αμερικανός Πρόεδρος Γουίλσον απέδιδε το 1919 την «επιρρέπεια των ευρωπαϊκών λαών στο δηλητήριο του μπολσεβικισμού» στη «διαμαρτυρία ενάντια στο τρόπο που λειτουργούσε ο κόσμος» και στο ότι «οι κυβερνήσεις κυβερνούσαν για τους λάθος σκοπούς».
Αν όσοι κυβερνούν για τους λάθος σκοπούς αρνούνται φυσικά να το παραδεχτούν, ο προοδευτικός χώρος θα όφειλε λίγη από την ευφυία του Γουίλσον στην ερμηνεία της σημερινής επιρρέπειας στην Ακροδεξιά. Αντί να συναγωνίζεται στους χαρακτηρισμούς απέχθειας για τον Μασκ ή το AfD, θα ήταν χρησιμότερο να αλλάξει πολιτική, ιδιαίτερα επειδή είναι συνένοχος στους “λάθος σκοπούς”. Είναι βολικό να αποδίδεται η άνοδος της ακροδεξιάς επιρροής μόνο σε αντικειμενικούς όρους, σαν να ήταν φυσικό φαινόμενο.
Από την εναντίωση Σρέντερ-Σιράκ στον πόλεμο του Ιράκ, ή τη διαφωνία Σρέντερ-Σαρκοζί για ένταξη της Ουκρανίας στο ΝΑΤΟ, η Ευρώπη έφτασε να γίνει το “κόμμα του πολέμου”. Γαλλία-Γερμανία γνώριζαν μετά το Euromaidan ότι βάδιζαν σε ένα δρόμο που το πάνω χέρι είχαν οι ΗΠΑ, και οι κίνδυνοι ήταν μεγαλύτεροι από τις ωφέλειες. Το “Fuck the EU” της Αμερικανίδας Νούλαντ, από το Κίεβο το 2014, αυτό ακριβώς αποτύπωνε.
Με τη νέα στροφή του Τραμπ, η Ευρώπη αντιδρά τώρα ως απατημένη σύζυγος που θα καταβάλλει και διατροφή. Αλλά δεν δήλωνε απατημένη όταν πίσω από την πλάτη της το Μάρτιο του 2022 ΗΠΑ-Βρετανία προέτρεπαν τον Ζελένσκι να υπαναχωρήσει από τη συμφωνία ειρήνευσης στην Κωνσταντινούπολη, με την οποία ανακτούσε τα χαμένα εδάφη.
Ακόμη λιγότερο απατημένος θα έπρεπε να νιώθει ο προοδευτικός χώρος. Με εξαιρέσεις έκανε γαργάρα σχεδόν τα πάντα. Στις ΗΠΑ οι σοσιαλιστικές εξαιρέσεις του Δημοκρατικού Κόμματος έγιναν εμπροσθοφυλακή του νατοϊκού πολέμου στην Ουκρανία, όπως παλιότερα στη Γιουγκοσλαβία.
Φταίει η Ακροδεξιά που ο Τραμπ αποκηρύσσει την ένταξη της Ουκρανίας στο ΝΑΤΟ, κάτι που έπρεπε να είναι σημαία της ευρωπαϊκής Αριστεράς, όπως και η όλη επέκταση του ΝΑΤΟ; Φταίει το AfD που θεωρεί «την ασφάλεια στην Ευρώπη αδύνατη χωρίς τη Ρωσία»; Το υποστήριζε και ο Μακρόν για ένα διάστημα μετά τη ρωσική εισβολή. Φταίει η Ακροδεξιά που τμήμα της Αριστεράς προσχώρησε εν πολλοίς σε αφηγήματα της Δύσης; Πόσο παράλογο είναι να συγκινούν ακροδεξιές απόψεις περισσότερο από την Πράσινη υπουργό Εξωτερικών Μπέρμποκ που έγινε “σκυλί του πολέμου”;
Ρωσία και Πούτιν
Ποτέ δεν ήταν στόχος της Δύσης ο εκδημοκρατισμός της Ρωσίας. Εύπεπτη η φιλολογία για «καθεστώς Πούτιν», αλλά αυτό διαμορφώθηκε επί Γιέλτσιν, που θα ήταν αδύνατο να επικρατήσει στα χρόνια του ’90 χωρίς την συνδρομή της Δύσης, σε αγαστή συνεργασία με τους ολιγάρχες. Μπίζνες! Αργότερα, όταν ήρθαν σε σύγκρουση με το διάδοχο ξεκίνησε η εκστρατεία δαιμονοποίησης. Γνώριζαν ότι έτσι ενίσχυαν εσωτερικά τον Πούτιν.
Φταίει η ευρωπαϊκή Ακροδεξιά που δεν συμμετείχε στη δαιμονοποίηση; Εκδημοκρατισμός για τη Δύση ήταν να αποδεχτεί η Ρωσία τη USAID, που ξεσκεπάζει σήμερα ο Τραμπ. Αν Βανς, Μασκ έγιναν… υπερασπιστές της ελεύθερης έκφρασης, κάτι πολύ σάπιο υπήρχε ήδη στη φιλελεύθερη Δύση.
ΕΕ και ακροδεξιά
Το AfD γεννήθηκε ως παραφυάδα της προπαγάνδας για τους “τεμπέληδες του Νότου” που δεν πρέπει να επιβαρύνουν τη Γερμανία. Ενισχύθηκε από το προσφυγικό κύμα του 2015 και την οργή Σόιμπλε για την αυθάδεια του νεοεκλεγμένου ΣΥΡΙΖΑ. Σήμερα ζητά την κατάργηση του ευρώ και τη μετατροπή της ΕΕ σε μια χαλαρή ένωση.
Η είσπραξη της δυσαρέσκειας για τις πολιτικές της ΕΕ από την Ακροδεξιά έχει κάποια σχέση με την αναιμικότητα της κριτικής από τα αριστερά στην όλη πορεία του ευρωπαϊκού εγχειρήματος, οικονομικά αδιέξοδη και πολιτικά αντιδημοκρατική; Πόσοι σήμερα στην Ευρώπη την αντιμετωπίζουν ως αδιέξοδη; Ή δεν είναι; Τι απέγινε η κριτική στην αρχιτεκτονική του ευρώ από δυνάμεις όπως ο ΣΥΡΙΖΑ;
Η συνενοχή σε προβληματικές ευρωπαϊκές πολιτικές έπαψε από καιρό να είναι επιλήψιμη στον προοδευτικό χώρο. Αντίθετα, “πρόβλημα” είναι να χαρακτηριστεί κανείς ευρωσκεπτικιστής. Φταίει η Ακροδεξιά που με χαρά μονοπωλεί αυτό το χαρακτηρισμό από εθνικιστικές θέσεις; Η πρωτοφανής ακύρωση εκλογών στη Ρουμανία επειδή δεν άρεσε το αποτέλεσμα είναι το πιο πρόσφατο κρούσμα ευρωπαϊκής “δημοκρατίας”. Φταίει ο αντιπρόεδρος Βανς που το επεσήμανε γιατί είναι “ακροδεξιός”;
Κάποιοι από τους ευρωπαίους φιλελεύθερους θα σπεύσουν να προσεγγίσουν την Αμερική του Τραμπ γρηγορότερα από άλλους. Αυτό είναι το μόνο που γνωρίζουν καλά για δεκαετίες στην “ενιαία” Ευρώπη απέναντι στις ΗΠΑ. Για αυτό πάντα χάνουν. Για αυτό έσπασαν τα μούτρα τους με την Ουκρανία. Και για αυτό δεν πρόκειται η Ευρώπη να ανασυνταχθεί όπως όλοι “θυμόσοφα” προτείνουν. Αν δεν υπήρχε το ανάχωμα της Κοινής Εμπορικής Πολιτικής θα βλέπαμε και άλλα…
Κλιματική αλλαγή και Παλαιστίνη
Η Ακροδεξιά και ο Τραμπ περιφρονούν την ανάγκη αντιμετώπισης της κλιματικής αλλαγής. Η απήχηση που απολαμβάνουν έχει κάποια σχέση με την αποτυχία μιας ενεργειακής πολιτικής που με πρόσχημα την κλιματική αλλαγή είχε απολύτως επιχειρηματική στόχευση; Μπίζνες! Κι αν ήταν τόσο ψηλά στην ατζέντα γιατί συνδυάστηκε με την επέκταση του ΝΑΤΟ, τη σύγκρουση στην Ουκρανία, την εκτόξευση της ενέργειας κλπ; Πώς θα μπορούσε να μην κερδίζει ο δεξιός λαϊκισμός με τόση υποκρισία;
Τα όσα απίστευτα εκτοξεύει ο Τραμπ δε για τη Γάζα αποτελούν συνέχεια της ανοχής μιας γενοκτονίας από τον Μπάιντεν και την Ευρώπη. Άτεγκτοι για ατομικά δικαιώματα και τρομοκρατία αλλά μαζικά εγκλήματα πολέμου ενίοτε επιτρέπονται! Λίγο πριν αναλάβει ο Τραμπ, ο σοσιαλδημοκράτης Σολτς συναισθανόταν το Νετανιάχου «πόσο επώδυνη είναι για το Ισραήλ μια συμφωνία με τρομοκράτες»…
Ποια είναι η σωστή πλευρά;
Τώρα που η Δύση διχάστηκε στα δυο, ποια είναι η σωστή πλευρά της ιστορίας; Η απάντηση είναι πως ούτε πριν ήταν με τον Μπάιντεν ή τον Πούτιν. Όσο και να φωνασκούν δημοκρατικές δυνάμεις για τον τραμπισμό, λίγα προσφέρουν ως εναλλακτική σε μια άπληστη και αφόρητα δεξιά “φιλελεύθερη συναίνεση” που μαθηματικά τροφοδοτεί την Ακροδεξιά. Η μονοκαλλιέργεια της “κοινωνικής ευαισθησίας” ως διαφοροποίηση από το δυτικό φιλελευθερισμό, ενώ πρακτικά επικρατεί συναίνεση σχεδόν για όλα τα άλλα, είναι πολλή λίγη.
Για παράδειγμα, Δημοκρατικοί στις ΗΠΑ και Νατοϊκοί στην Ευρώπη αντιπολιτεύονται τώρα τον Τραμπ με το επιχείρημα ότι, αν περάσει του Πούτιν στην Ουκρανία, η Ρωσία θα επιτεθεί στην Ευρώπη. Δεν είναι η πρώτη φορά που ακούγονται αρλούμπες προκειμένου να προετοιμάσουν πολιτικές που δεν έχουν καμιά σχέση με τα συμφέροντα των λαών της Ευρώπης. Το πραγματικά αξιοπερίεργο είναι η αφωνία για αυτές τις αρλούμπες από τον προοδευτικό χώρο, που υποτίθεται πως νοιάζεται για τα συμφέροντα των λαών. Λες και το μόνο πρόβλημα είναι ο Τραμπ…