Καμμένος-Κουβέλης: η ζόρικη συγκατοίκηση

Γράφει η Νεφέλη Λυγερού  – 

Εν μέσω της κλιμακούμενης τουρκικής επιθετικότητας, στην κορυφή του υπουργείου Άμυνας λαμβάνει χώρα μία ζόρικη συγκατοίκηση. Ο υπουργός Πάνος Καμμένος και ο αναπληρωτής υπουργός Φώτης Κουβέλης μπορεί να είναι πολύ διαφορετικές προσωπικότητες, αλλά αυτό δεν ήταν υποχρεωτικό να οδηγήσει “με το καλημέρα” σε κόντρες.

Είναι αληθές ότι ο Πάνος Καμμένος, ο οποίος τα είχε βρει μια χαρά με τον Δημήτρη Βίτσα, έκανε προσπάθεια να διαμορφώσει θετικό κλίμα. Είναι ενδεικτική η υποδοχή που επιφύλαξε στον αναπληρωτή του στην τελετή παράδοσης-παραλαβής. Το άνοιγμά του, όμως, δεν βρήκε ανταπόκριση. Ο Φώτης Κουβέλης έσπευσε με πολιτικά και θεσμικά άκομψο τρόπο να στείλει με σειρά συνεντεύξεων δημοσίως το μήνυμα ότι αναφέρεται στο Μαξίμου κι όχι στον άμεσο πολιτικό προϊστάμενό του.

Είναι ακριβές ότι τις αρμοδιότητες στους αναπληρωτές υπουργούς τις δίνει ο πρωθυπουργός, αλλά αυτό δεν σημαίνει πως έχουν δικό τους ανεξάρτητο “φέουδο” εντός του υπουργείου. Προφανώς, το Μαξίμου είπε στο αυτί του Φώτη Κουβέλη πως θα είναι τα μάτια και τα αυτιά του πρωθυπουργού στο υπουργείο Άμυνας. Εξ ου και η δήλωση του αναπληρωτή υπουργού:

«Δεν είμαι υπουργός του κ. Καμμένου. Η συνεργασία αυτή σε καμία περίπτωση, όπως και η συνεργασία του ΣΥΡΙΖΑ με τους ΑΝΕΛ, δεν σημαίνει εκχώρηση ούτε της πολιτικής ούτε της ιδεολογικής ταυτότητας. Ούτε της δικής μου, ούτε του ΣΥΡΙΖΑ, ούτε του κ. Καμμένου». Είναι αξιοσημείωτο πως παρά το εκρηκτικό του χαρακτήρα του ο Πάνος Καμμένος απέφυγε να σηκώσει το γάντι. Η στάση του, ωστόσο, δεν λειτούργησε κατευναστικά.

Οι “όμηροι” προκαλούν κόντρα

Ο Φώτης Κουβέλης προκάλεσε για δεύτερη φορά τον πολιτικό προϊστάμενό του, με αφορμή τη δήλωση Καμμένου ότι οι δύο Έλληνες στρατιωτικοί είναι «όμηροι». «Υπερτροφικός λόγος οι αναφορές για ομηρία. Δεν υπηρετούν το σκοπό μας για τους δυο στρατιωτικούς». Ο υπουργός Άμυνας αυτή τη φορά απάντησε, δημοσιεύοντας στον προσωπικό του λογαριασμό στο Twitter το άρθρο του Politico, το οποίο, αναφερόμενο στους δύο Έλληνες στρατιωτικούς, γράφει «όμηροι στη νέα Τουρκία του Ερντογάν».

Ο αντιπρόεδρος της κυβέρνησης Γιάννης Δραγασάκης έσπευσε να σβήσει τη φωτιά, χαρακτηρίζοντας ως «φραστική» και όχι ουσιαστική τη διάσταση απόψεων που καταγράφηκε ανάμεσα στους δύο υπουργούς. Το δημόσιο αυτό άδειασμα, όμως, και το καρφί που ακολούθησε δεν αφορά στενά τις σχέσεις των δύο της πολιτικής ηγεσίας του υπουργείου Άμυνας.

Κατά το παρελθόν οι δύο άνδρες δεν είχαν μιλήσει και με τα πιο θερμά λόγια ο ένας για τον άλλο. Ο Φώτης Κουβέλης έγραφε το 2012 στο twitter για το ενδεχόμενο συνεργασίας με τον σημερινό Υπουργό Εθνικής Άμυνας Πάνο Καμμένο: «Συμμαχία της Αριστεράς με στήριξη του κ. Καμμένου δεν την νοούμαι και δεν την συζητάμε». Από την πλευρά του ο Πάνος Καμμένος έλεγε τον κ. Κουβέλη «άρχοντα τον μαξιλαριών».

Ακόμα, όμως, και αν δεν υπήρχε αυτή η αρνητική προϊστορία, είναι αρνητικό και το ευρύτερο πολιτικό πλαίσιο. Αναφορικά με την υπόθεση των δύο Ελλήνων στρατιωτικών, το Μαξίμου έχει συστήσει στον Πάνο Καμμένο να κρατήσει χαμηλούς τόνους για να μην παρεμποδιστεί η επιστροφή τους. Σε γενικές γραμμές ο υπουργός Άμυνας έχει συμμορφωθεί με τη σύσταση, εξ ου και είναι σχεδόν εξαφανισμένος από το προσκήνιο. Ούτε στον ίδιο, άλλωστε, αρέσει να παίζει τον ρόλο του κατευναστή της Άγκυρας. Αντιθέτως, ο Φώτης Κουβέλης πρωταγωνιστεί με συνεχείς δημόσιες παρεμβάσεις.

Δύσκολη συγκατοίκηση

Κάτι αντίστοιχο είχε συμβεί και κατά τη διάρκεια της επίσκεψης Ερντογάν στην Αθήνα. Δύο ημέρες έμεινε ο Τούρκος πρόεδρος στην ελληνική πρωτεύουσα και ο υπουργός Άμυνας ήταν σε προγραμματισμένη άσκηση εκτός πρωτευούσης. Οι πληροφορίες τότε έκαναν λόγο για τουρκικό αίτημα, δεδομένου ότι η Άγκυρα αντιμετωπίζει τον υπουργό Άμυνας σαν κόκκινο πανί.

Η κόντρα Καμμένου-Κουβέλη, όμως, εγγράφεται σε ένα ευρύτερο πολιτικό πλαίσιο. Δεν είναι τυχαίο ότι η δήλωση Καμμένου περί ομήρων, προκάλεσε ευρύτερες αντιδράσεις και από τον κυβερνητικό εκπρόσωπο και από τον Πάνο Σκουρλέτη. Στην πραγματικότητα, αντανακλά τις δυσκολίες που αναδύονται μεταξύ των κυβερνητικών εταίρων. Είναι κοινό μυστικό ότι τουλάχιστον μία μερίδα του ΣΥΡΙΖΑ δυσανασχετεί που συνεργάζεται με τους ΑΝΕΛ.

Η εισβολή των εθνικών θεμάτων στο προσκήνιο, μάλιστα, έβγαλε στην επιφάνεια και τις υφιστάμενες διαφωνίες και κατ’ επέκτασιν όξυνε το κλίμα στο εσωτερικό της κυβέρνησης. Το αποτέλεσμα είναι εντάσεις, που συχνά μετατρέπονται σε δημόσιες αψιμαχίες, ενίοτε και δηλητηριώδεις. Ένας τέτοιος καβγάς ξέσπασε μεταξύ του βουλευτή των ΑΝΕΛ Δημήτρη Καμμένου και της βουλευτού του ΣΥΡΙΖΑ Αννέτας Καββαδία, με αφορμή  τη συμμετοχή της στο συνέδριο του κουρδικού κόμματος στην Τουρκία.

Το πρόβλημα για το Μαξίμου είναι ότι δεν διαθέτει εναλλακτική λύση. Με άλλα λόγια, αν τα πράγματα φτάσουν σε ρήξη, η κυβέρνηση θα χάσει την κοινοβουλευτική πλειοψηφία και θα ανατραπεί. Για να μη συμβεί αυτό, θα πρέπει ο ΣΥΡΙΖΑ να επιδοθεί σε ένα κυνήγι στρατολόγησης βουλευτών από εδώ και από εκεί για να μαζέψει τους 151, χωρίς να είναι σίγουρο πως θα τους μαζέψει.

Αυτό πρακτικά σημαίνει ότι ο Αλέξης Τσίπρας δεν πρόκειται να μπει σε αυτή την περιπέτεια. Με αυτή την έννοια, προκαλεί ερώτημα πως αφήνει να καλλιεργείται ένα κλίμα, το οποίο εκ των πραγμάτων δηλητηριάζει τις σχέσεις μεταξύ των δύο εταίρων. Ο Πάνος Καμμένος, άλλωστε, έχει αποδειχτεί μέχρι τώρα όχι μόνο πιστός, αλλά και βολικός εταίρος. Είναι απορίας άξιον, λοιπόν, πως το Μαξίμου αφήνει αυτή την περίοδο να δοκιμάζονται οι αντοχές του αρχηγού των ΑΝΕΛ.