Κατακερματισμένο το πολιτικό σύστημα – Σε αδιέξοδο ΝΔ-ΣΥΡΙΖΑ-ΠΑΣΟΚ

Το πολιτικό σύστημα μοιάζει να είναι σε αδιέξοδο. Η κυβέρνηση, παρά την αντεπίθεση της και την αποσύνθεση του ΣΥΡΙΖΑ κινείται χαμηλότερα ακόμη και από τις ευρωεκλογές (στο 25% την έδειξε η ALCO, 22% της δίνουν άλλες μετρήσεις), ενώ παράλληλα διευρύνεται η απονομιμοποίησή της με την αύξηση της αρνητικής γνώμης (53%)και της χαμηλής ικανοποίησης των πολιτών. Ακόμη χειρότερα είναι τα ποσοστά της στα ερωτήματα για το αν η χώρα βαδίζει σε σωστή κατεύθυνση και αν οι πολίτες είναι αισιόδοξοι για την αντιμετώπιση των προβλημάτων τους  – όπου τα ποσοστά σε παλαιότερη έρευνα της MRB κινούνται γύρω στο 70%. 

Στην πρόθεση ψήφου η ΝΔ είναι πολύ κάτω ακόμη και από το 33% που θα απαιτείτο, εάν επιβεβαιωθεί το σενάριο (σε επίπεδο φήμης προς το παρόν) για αλλαγή του εκλογικού νόμου με κατέβασμα του πήχη της αυτοδυναμίας. 

Ακόμη όμως και υποχωρώντας στο 25% η κυβέρνηση εξακολουθεί να είναι δέκα μονάδες πάνω από το ΠΑΣΟΚ που παρά την δυναμική και την αντίστοιχη θετική δημοσιότητα που ακολούθησε την εσωκομματική εκλογή και παρότι ο ΣΥΡΙΖΑ διαλύεται, κινείται στο όριο του 15%. Παρότι δείχνει να παγιώνεται ως δεύτερο κόμμα εντούτοις δεν έχει ρεύμα και κανείς δεν θα στοιχημάτιζε ότι θα αποτελέσει την εναλλακτική πολιτική λύση και θα νικήσει τη ΝΔ με ή χωρίς τον Κυριάκο Μητσοτάκη.

Η πολιτική της “αμφίπλευρης διεύρυνσης” στην οποία δείχνουν να συμφωνούν Νίκος Ανδρουλάκης, Παύλος Γερουλάνος και Άννα Διαμαντοπούλου αποκλείει τις κινήσεις συνεργασίας με την Αριστερά, αλλά δεν προοιωνίζεται υψηλή πτήση. Ήδη ο Χάρης Δούκας έσπευσε να κατοχυρωθεί σαν διακριτός εσωκομματικός πόλος, αμφισβητώντας τον ενωτικό χαρακτήρα του νέου σχήματος και τον ρόλο που έδωσε ο Νίκος Ανδρουλάκης στην Άννα Διαμαντοπούλου.

Έλλειψη κεντροαριστερού προσανατολισμού

Η αντιμετώπιση της ΝΔ προϋποθέτει κινήσεις προσέγγισης της ευρύτερης Κεντροαριστεράς, ενδεχομένως και εκλογικής σύμπραξης. Ωστόσο ο Νίκος Ανδρουλάκης δεν στέργει παρόμοιες κινήσεις, ενώ η Άννα Διαμαντοπούλου επέστρεψε για να διασφαλίσει ότι το ΠΑΣΟΚ θα κινηθεί εκσυγχρονιστικά και κεντροδεξιά. Βεβαίως, τα στελέχη του ΣΥΡΙΖΑ που έναν χρόνο τώρα διαλύουν το κόμμα τους, δεν εμπνέουν καμία εμπιστοσύνη για μελλοντικές συμπράξεις και συνεργασίες. 

Για τον ΣΥΡΙΖΑ η εικόνα είναι θολή, η χθεσινή δημοσκόπηση του δίνει 6,5% και είναι αμφίβολο εάν ακόμη και μετά την εκλογή, όταν ξεκαθαρίσει το τοπίο, θα επιστρέψει έστω στο 15% που πήρε στις ευρωεκλογές. Όποιο κι αν είναι το αποτέλεσμα της εσωκομματικής κάλπης η διάσπαση φαίνεται η πιθανότερη έκβαση. Ανάλογα με το αποτέλεσμα θα είναι μικρότερη ή μεγαλύτερη και θα δείξει ποιοι θα μείνουν και ποιοι θα φύγουν. Ο Στέφανος Κασσελάκης κινείται προς την δημιουργία κόμματος στην περίπτωση που αποκλειστεί η χάσει την εκλογή.

Παράλληλα τις δικές του κινήσεις κάνει ο Αλέξης Τσίπρας. Σύμφωνα πληροφορίες είναι ο βασικός παράγοντας που κίνησε παρασκηνιακά τις διαδικασίες καθαίρεσης του Στέφανου Κασσελάκη που ενίσχυσαν την αποσύνθεση του ΣΥΡΙΖΑ. Το εάν το είχε προβλέψει ή απλώς αδιαφορεί δεν είναι δίχως σημασία. Μέσα από το φερώνυμο Ινστιτούτο και την διεθνή του παρουσία κινείται στην κατεύθυνση να εκφράσει τον κατακερματισμένο αριστερό χώρο με συναίνεση αυτή την φορά του συστήματος που τον πολέμησε. Αμφίβολο. 

Το ΚΚΕ με την απομόνωση του -που στερεί χώρο από μία προοπτική ενοποίησης της Αριστεράς και Κεντροαριστεράς – κινείται στο 8,6% και η Πλεύση Ελευθερίας στο 3,3% ενώ κάτω από το όριο είναι η Νέα Αριστερά.  Κατακερματισμένος όμως και δίχως ηγετική προσωπικότητα που να μπορεί να δώσει μία ευρύτερη δυναμική είναι και ο δεξιός χώρος πέραν της ΝΔ. Η Ελληνική Λύση κινείται γύρω στο 9%-10% και η Νίκη και η Φωνή Λογικής πέριξ του 4%. 

Καταλύτης για το πολιτικό σύστημα τα ελληνοτουρκικά

Η κυβέρνηση Μητσοτάκη στέκεται και διατηρεί την πολιτική κυριαρχία, έστω και υποχωρώντας, λόγω της έλλειψης αντιπολίτευσης και της απουσίας συνολικά διαφορετικής πρότασης, ωστόσο είναι αντιμέτωπη με την διευρυμένη εσωτερική αμφισβήτηση και την κοινωνική δυσαρέσκεια. Στην οικονομία το μοντέλο Μητσοτάκη με την ενίσχυση των μεγάλων επιχειρήσεων και των ολιγοπολίων στους κρίσιμους τομείς, σε συνδυασμό με την υπερβολική έμμεση φορολογία, καθήλωσε εάν δεν μείωσε το βιοτικό επίπεδο και αποδεικνύεται αντιαναπτυξιακό. Η όποια βελτίωση του βιοτικού επιπέδου μετατίθεται για το 2027 με την αύξηση του κατώτατου μισθού στα 950 ευρώ υπό την προϋπόθεση ότι θα συμπαρασύρει συνολικά τις αποδοχές. Μόνο που μέχρι τότε μεσολαβούν δύο χρόνια με την κοινωνία σε αναταραχή. 

Μέσα σε αυτό το πλαίσιο προκαλεί τουλάχιστον ερωτηματικά η προοπτική του ελληνοτουρκικού διαλόγου που σε κάθε βήμα του συνοδεύεται από υποχωρήσεις έναντι της Τουρκίας. Η προοπτική δημιουργεί προσεισμούς στο εσωτερικό της ΝΔ. Και μόνο η πληροφορία ότι αριθμός βουλευτών σκέπτονταν την κατάθεση ερώτησης για τα ελληνοτουρκικά προκάλεσε πανικό και έντονη αντίδραση του Μαξίμου που έριξε απαγορευτικό στους βουλευτές. Από το υπουργείο Εξωτερικών διαρρέει ότι ενδεχόμενη κοινοβουλευτική ερώτηση αποτελεί casus belli για την ηγεσία της κυβέρνησης. Εν ολίγοις το κυβερνητικό επιτελείο επιβάλλει να μείνει εκτός κοινοβουλευτικού ελέγχου ο πιο κρίσιμος εθνικός τομέας. Έχει ενδιαφέρον το κλίμα που θα επικρατήσει στην σημερινή ενημέρωση του Γιώργου Γεραπετρίτη στους γαλάζιους βουλευτές.  

Συνολικά όλο το πολιτικό σύστημα βρίσκεται σε τέλμα, οι δυνάμεις και οι παράγοντες του παιχνιδιού αμοιβαία εξουδετερώνονται δημιουργώντας όμως την κρίσιμη ύλη για μία ενδεχόμενη έκρηξη. Η διαφαινόμενη πορεία των ελληνοτουρκικών μπορεί να αποτελέσει τον καταλύτη.