Ρουμανία: Νοθεία καταγγέλλει ο Σιμιόν – Τί δείχνουν τα exit poll σε Πολωνία-Πορτογαλία
18/05/2025
Κρίσιμες εκλογικές αναμετρήσεις σε τρεις χώρες της ΕΕ, σε Πολωνία, Ρουμανία και Πορτογαλία. Στην Ρουμανία η κυβέρνηση αναφέρθηκε σε “ρωσική ανάμιξη” και ο Γκεόργκε Σιμιόν αμφισβητεί το αποτέλεσμα. Ο ευρωπαϊστής δήμαρχος του Βουκουρεστίου Νικούσορ Νταν, σύμφωνα με το (σχεδόν) σύνολο των καταμετρηθέντων ψήφων, κέρδισε τον δεύτερο γύρο των προεδρικών εκλογών που διεξήχθησαν σήμερα στη Ρουμανία, καταφέρνοντας μια δραματική ανατροπή σε σύγκριση με τον πρώτο γύρο.
Ο 55χρονος Νταν είναι από το 2020 δήμαρχος της πόλης του Βουκουρεστίου. Μετά την καταμέτρηση άνω του 90% των ψηφοδελτίων, ο κεντρώος υποψήφιος συγκέντρωσε σχεδόν το 54% των ψήφων, έναντι 46% για τον ηγέτη του εθνικιστικού κόμματος AUR Γκεόργκε Σιμιόν, ο οποίος ωστόσο δήλωσε ότι είναι νικητής, επικαλούμενος “νοθεία”. Tα exit poll έδειχναν νίκη του Νταν.
Ο κεντρώος υποψήφιος των προεδρικών εκλογών Νικούσορ Νταν δήλωσε σήμερα ότι η ρουμανική κοινωνία έδειξε εντυπωσιακή δύναμη, σχολιάζοντας τα exit poll. Στην έδρα του Νταν, που βρίσκεται σε ένα πάρκο στο Βουκουρέστι, ο 50χρονος υποψήφιος χαιρέτισε “τη νίκη μιας κοινότητας Ρουμάνων που θέλουν μια βαθιά αλλαγή”. “Ας χαρούμε αυτή τη βραδιά και από αύριο, ανοικοδομούμε τη Ρουμανία”, πρόσθεσε ενώπιον των υποστηρικτών του που φώναζαν “Ευρώπη” και “Ενότητα”.
Την ίδια ώρα, ο αντίπαλός του, μιλώντας μπροστά από το κοινοβούλιο, αυτοανακηρύχθηκε “νέος πρόεδρος της Ρουμανίας”, καταγγέλλοντας από νωρίς “νοθεία”. Ο Σιμιόν, υπέρμαχος της εθνικής κυριαρχίας και μεγάλος θαυμαστής του Τραμπ, κυριάρχησε στον πρώτο γύρο στις 4 Μαΐου λαμβάνοντας σχεδόν 41%, διπλάσιο ποσοστό σε σχέση με του αντιπάλου του. Στον δεύτερο γύρο προσδοκούσε στις ψήφους της ρουμανικής διασποράς.
Η αρχική ψηφοφορία είναι ακυρωθεί με τον ισχυρισμό του Συνταγματικού Δικαστηρίου ότι είχε υπάρξει ρωσική ανάμιξη. Το ποσοστό συμμετοχής τώρα ανήλθε σχεδόν στο 65%, έναντι μόλις 53% στον πρώτο γύρο. Ο Σιμιόν, έχει θέσει υπό αμφισβήτηση τη διαδικασία από πολύ νωρίς, προειδοποιώντας σε συνέντευξη Τύπου ότι ανησυχεί για πιθανή νοθεία.
Όμως, νωρίτερα, η ρουμανική κυβέρνηση κατήγγειλε μια «ευρύτατα διαδεδομένη εκστρατεία ψευδών πληροφοριών» στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, ειδικότερα στο Telegram, με στόχο να «επηρεάσει την εκλογική διαδικασία» και να φέρει «για άλλη μια φορά τα χαρακτηριστικά ρωσικής παρέμβασης». Η δήλωση αυτή δημοσιεύτηκε στην πλατφόρμα X από τον εκπρόσωπο του υπουργείου Εξωτερικών λίγο μετά το μήνυμα του ιδρυτή του Telegram Πάβελ Ντούροφ, ο οποίος κατηγόρησε –χωρίς να την κατονομάσει– τη Γαλλία πως προσπάθησε να παρέμβει στις εκλογές, κάτι που το Παρίσι διέψευσε κατηγορηματικά.
Στον πρώτο γύρο που πραγματοποιήθηκε πριν από δύο εβδομάδες, στις 4 Μαΐου, ο 38χρονος Γκεόργκε Σιμιόν είχε έρθει πρώτος με ποσοστό 40,1% και διαφορά είκοσι μονάδων από τον δεύτερο Νικούσορ Νταν ο οποίος είχε περάσει στον δεύτερο γύρο με 20,1%.
Πολωνία
Το διακύβευμα είναι επίσης υψηλό στην χώρα αυτή της Βόρειας Ευρώπης, κυρίως για την κυβέρνηση του Ντόναλντ Τουσκ. Σύμφωνα με τα exit polls, στον δεύτερο γύρο περνούν οι Ράφαλ Τρζασκόφσκι και Κάρολ Ναβρότσκι. Αυτός έχει προγραμματιστεί για την 1η Ιουνίου. Ωστόσο, αξίζει να σημειωθεί ότι η διαφορά μεταξύ τους δεν είναι μεγάλη, αφού ο Τρζασκόφσκι τοποθετείται στο 30,8% και ο Ναβρότσκι στο 29,1%. Ο 38χρονος Σλάβομιρ Μέντζεν, ηγέτης του εθνικιστικού κόμματος της Συνομοσπονδίας, για λίγο ανταγωνίστηκε με τον Ναβρότσκι για τη δεύτερη θέση, όμως έχει εξασθενήσει τον τελευταίο διάστημα.
Έχοντας σταθερά προβάδισμα στις δημοσκοπήσεις, ο Ράφαλ Τρζασκόφσκι, ο 53χρονος κεντρώος δήμαρχος της Βαρσοβίας και ανώτερο μέλος του Πολιτικού Συνασπισμού, είναι ο εκλεκτός του σχηματισμού που ηγείται ο Τουσκ. Το αποτέλεσμα, αν και θετικό για τον Τσατσκόφσκι, ήταν χαμηλότερο από τις προσδοκίες των δημοσκοπήσεων, που τον ήθελαν να προηγείται με μεγαλύτερη διαφορά.
Ο κύριος αντίπαλός του είναι ο 42χρονος συντηρητικός Κάρολ Ναβρόκι, ο οποίος είναι τυπικά ανεξάρτητος, αλλά έχει την υποστήριξη του εθνικιστικού-ευρωσκεπτικιστικού PiS. Ο ελάχιστα γνωστός ιστορικός ελπίζει να προσφέρει ένα νέο πρόσωπο και μια ρήξη με την πολωτική κληρονομιά της λαϊκιστικής δεξιάς κυβέρνησης, εμμένοντας παράλληλα στα βασικά της μηνύματα για την κυριαρχία, την παράνομη μετανάστευση και την απογοήτευση από τις πράσινες πολιτικές.
Παρουσιάζοντας τον εαυτό του ως εκπρόσωπο μιας νεότερης γενιάς που είναι απογοητευμένη από την κυρίαρχη πολιτική, έκανε προεκλογική εκστρατεία με ένα πρόγραμμα ριζικής απορρύθμισης και φορολογικών περικοπών. Σφοδρός επικριτής της ΕΕ και αντίπαλος της απελευθέρωσης της μετανάστευσης, των δικαιωμάτων των ΛΟΑΤΚΙ+ και των νόμων για τις αμβλώσεις, πιστεύεται ότι προετοιμάζεται για τις βουλευτικές εκλογές του 2027.
Η σημερινή ψηφοφορία θα περιορίσει τη λίστα των υποψηφίων που θα κατέβουν στον δεύτερο γύρο των εκλογών για την προεδρία της χώρας, έναν ρόλο που ασκεί κάποια επιρροή στην εξωτερική και αμυντική πολιτική, αλλά έχει και ισχυρές εξουσίες άσκησης βέτο για νόμους που ψηφίζονται από το κοινοβούλιο.
Από το 2023, η χώρα κυβερνάται από τον Πολιτικό Συνασπισμό του Τουσκ, μια ιδεολογικά ποικιλόμορφη και πολιτικά εύθραυστη συμμαχία φιλοδημοκρατικών κομμάτων. Η κεντρική υπόσχεση του συνασπισμού ήταν να αντιστρέψει τις αμφιλεγόμενες και εκτεταμένες αλλαγές που επιδιώχθηκαν κατά τη διάρκεια των οκτώ ετών διακυβέρνησης από το εθνικολαϊκιστικό κόμμα Νόμος και Δικαιοσύνη (PiS).
Ωστόσο, η δυνατότητα της κυβέρνησης να τηρήσει τις υποσχέσεις της ψαλιδίστηκε επανειλημμένα από το δικαίωμα βέτο που είχε ο πρόεδρος, μια θέση που κατέχει από το 2015 ο Αντρέι Ντούντα, στενός πολιτικός σύμμαχος της προηγούμενης κυβέρνησης και ένθερμος υποστηρικτής του Ντόναλντ Τραμπ. Μια νίκη στις προεδρικές εκλογές θα εδραίωνε τη θέση της κυβέρνησης και θα μπορούσε να τη βοηθήσει να εκπληρώσει ορισμένες από τις φιλελεύθερες υποσχέσεις της σε κοινωνικά ζητήματα, όπως η άμβλωση και τα δικαιώματα της κοινότητας ΛΟΑΤΚΙ+.
Πορτογαλία
Οι κάλπες στη χώρα της Ιβηρικής αναμένεται να προσφέρουν τις λιγότερες συγκινήσεις από την άποψη της έκβασης του εκλογικού αποτελέσματος και της ανακήρυξης του νικητή. Η Πορτογαλία πραγματοποίησε τρίτες-πρόωρες γενικές εκλογές μέσα σε τρία χρόνια. Το κυβερνών κεντροδεξιό κόμμα Δημοκρατική Συμμαχία (AD) προηγείται στις πρώτες καταμετρήσεις των βουλευτικών εκλογών της Κυριακής στην Πορτογαλία, συγκεντρώνοντας άνω του 38% των ψήφων με καταμετρημένο πάνω από το 10% των ψηφοδελτίων, σύμφωνα με τα επίσημα στοιχεία.
Ωστόσο, οι πρώτες καταμετρήσεις θεωρούνται αναξιόπιστες, καθώς τα αποτελέσματα προέρχονται κυρίως από μικρούς δήμους, ενώ οι μεγάλες πόλεις όπως Λισαβόνα και το Πόρτο καταμετρώνται προς το τέλος. Στις εκλογές του Μαρτίου 2024, η AD είχε κερδίσει με ποσοστό περίπου 29%, σχηματίζοντας κυβέρνηση μειοψηφίας που κατέρρευσε μέσα σε έναν χρόνο. Για να εξασφαλίσει αυτοδυναμία, ένα κόμμα πρέπει να συγκεντρώσει τουλάχιστον 42% των ψήφων.
Το Σοσιαλιστικό Κόμμα (PS) ακολουθεί με λίγο πάνω από 23%, σχεδόν ισόπαλο με το ακροδεξιό Chega, που συγκεντρώνει 22,7%. Ο ηγέτης της AD, Λουίς Μοντενέγκρο, έχει δηλώσει κατηγορηματικά ότι δεν θα συνεργαστεί με το Chega. Το φιλελεύθερο κόμμα IL (Liberal Initiative), το οποίο ορισμένοι αναλυτές θεωρούν πιθανό εταίρο σε περίπτωση συνεργασίας, λαμβάνει μόλις 3,1% των ψήφων έως τώρα.
Ο κεντροδεξιός πρωθυπουργός, Λουίς Μοντενέγκρο, πυροδότησε την προσφυγή στη λαϊκή ετυμηγορία σε απάντηση στα συνεχή ερωτήματα σχετικά με τις επιχειρηματικές δραστηριότητες της οικογένειάς του. Ο Μοντενέγκρο, ηγέτης της Δημοκρατικής Συμμαχίας (AD) που κυβερνά την Πορτογαλία μετά την οριακή νίκη που κατήγαγε στις περσινές εκλογές, βρίσκεται υπό ασφυκτικό έλεγχο για μια εταιρεία συμβούλων προστασίας δεδομένων που ίδρυσε το 2021 και την οποία μεταβίβασε στη σύζυγό του και τους γιους του το επόμενο έτος.
Αντιμέτωπος με κατηγορίες για πιθανή σύγκρουση συμφερόντων, ο Μοντενέγκρο – που έχει αρνηθεί οποιαδήποτε παράβαση ή ηθική παραβίαση – ζήτησε ψήφο εμπιστοσύνης για την κυβέρνησή του τον Μάρτιο, λέγοντας ότι ήθελε «να τερματίσει την ατμόσφαιρα των μόνιμων υπαινιγμών». Όμως έχασε την ψηφοφορία και προκηρύχθηκαν νέες εκλογές.
Ο Μοντενέγκρο φαίνεται πιθανό να μην καταφέρει για άλλη μια φορά να εξασφαλίσει την πλειοψηφία των εδρών στο Κοινοβούλιο, ακόμη και αν καταλήξει σε συμφωνία με το μικρό κόμμα της Φιλελεύθερης Πρωτοβουλίας, το οποίο μέχρι στιγμής μετριέται χαμηλά. Έτσι, ίσως τελικά δυσκολευτεί να κυβερνήσει, ειδικά αν το Σοσιαλιστικό Κόμμα υλοποιήσει τις απειλές του να αντιταχθεί στη νομοθετική του ατζέντα.
Παρόλο που ο Μοντενέγκρο έχει διατηρήσει την γενική του υπόσχεση να μην προχωρήσει σε συμφωνίες με το Τσέγκα, η κυβέρνησή του έχει κατηγορηθεί ότι κολακεύει την άκρα δεξιά, ιδιαίτερα μετά την ανακοίνωση της απέλασης 18.000 παράτυπων μεταναστών κατά τη διάρκεια της προεκλογικής εκστρατείας. Στις προηγούμενες εκλογές, το AD είχε κερδίσει 80 έδρες έναντι 78 του PS, ενώ το Τσέγκα, του οποίου ηγείται ο πρώην σχολιαστής ποδοσφαίρου Αντρέ Βεντούρα, είχε σημειώσει εντυπωσιακή αύξηση της δύναμής του από 12 σε 50 έδρες. Να σημειωθεί ότι ο Βεντούρα δύο φορές λιποθύμησε κατά την διάρκεια της προεκλογικής εκστρατείας.