Με δύο πρόσωπα ο Κυριάκος απέναντι στην Κίνα

Ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης επέλεξε το βήμα μίας εκπομπής lifestyle, για να κρούσει ανοιχτές θύρες, δηλώνοντας ότι η επιτυχημένη πλατφόρμα TikTok «γεννά και πολλά ερωτηματικά, διότι είναι ένας αλγόριθμος ο οποίος αναπτύχθηκε στην Κίνα και πρέπει να είμαστε προσεκτικοί ως δημόσια πρόσωπα». Πρόσθεσε ότι «στο δικό μου κινητό, δεν έχω την εφαρμογή TikTok και την έχω απαγορεύσει στα μέλη του Υπουργικού Συμβουλίου».

Ουσιαστικά, ο κ. Μητσοτάκης κατηγόρησε το Πεκίνο και τις εταιρίες προώθησης του TikTok ότι κατασκοπεύουν την κυβέρνηση ή παγιδεύουν χιλιάδες χρήστες στην Ελλάδα. Η δήλωσή του ακολουθεί την απόφαση της ΕΕ να απαγορεύσει την εγκατάσταση TikTok στα κινητά τηλέφωνα των υπαλλήλων της, όπως είχαν πράξει προηγουμένως και οι κυβερνήσεις της Γαλλίας, της Γερμανίας, των ΗΠΑ και του Καναδά. Επομένως, η εξομολόγηση του κ. Μητσοτάκη δεν αποτελεί έκπληξη, καθώς η Ελλάδα δεν θα μπορούσε να αποτελέσει εξαίρεση στα συμμαχικά προληπτικά μέτρα.

Αντίθετα, έκπληξη αποτελεί η ξαφνική απόφαση του πρωθυπουργού να πει (μισές) αλήθειες και να διαφοροποιηθεί –επαρκώς ή μη και ειλικρινώς ή μη– από την υπερβολικά φιλοκινεζική πολιτική που ακολουθεί από την αρχή της θητείας του. Πρόκειται για σπάνια διπλωματική διγλωσσία! Για παράδειγμα, αφού κατηγόρησε το TikTok, γιατί σιωπά για το κινεζικό κατασκοπευτικό “μπαλόνι” που διέσχισε και τον ελληνικό εναέριο χώρο; Και γιατί, επηρεαζόμενος ίσως από μέλη της εφοπλιστικής κοινότητας, συναινεί στη διολίσθηση της Συμφωνίας Στρατηγικής Σχέσης Ελλάδας-Κίνας, από το καθεστώς ισοτιμίας του 2006, σε μια εξόφθαλμα ετεροβαρή σχέση από το 2019 ως σήμερα;

Ασφαλώς, ο κ. Μητσοτάκης είναι αντιμέτωπος με μια δύσκολη άσκηση διπλωματικής ισορροπίας. Γιατί η Ελλάδα οφείλει να έχει φιλικές σχέσεις με την Κίνα, η οποία είναι μόνιμο μέλος του Συμβουλίου Ασφαλείας του ΟΗΕ (βλ. Κυπριακό και UNCLOS) και μία οικονομική υπερδύναμη γύρω από την οποία συνωθούνται τα ισχυρά μέλη της ΕΕ. Ωστόσο, άλλο διπλωματικός και εμπορικός ρεαλισμός και άλλο ο Πρωθυπουργός να συγχέει τα θέματα οικονομίας και εθνικής ασφάλειας, έχοντας καταστεί ο πιο φιλικός Ευρωπαίος συνομιλητής του Πεκίνου.

Η Κίνα και οι “κουτόφραγκοι”

Μεταξύ άλλων, ο κ. Μητσοτάκης υποσχέθηκε στον πρόεδρο Σι Τζινπίνγκ το 2019 την εξέταση επενδυτικών προτάσεων άνευ όρων. Και, πέρυσι, Έλληνας υπουργός, που επισκεπτόταν τη Γερμανία, τάχθηκε υπέρ της επένδυσης της COSCO στο λιμάνι του Αμβούργου, παρεμβαίνοντας στις εσωτερικές διαμάχες του γερμανικού κυβερνητικού συνασπισμού.

Παράλληλα, η Ελλάδα είναι η μοναδική χώρα που η κινεζική πρεσβεία έρχεται σε απευθείας επαφή με τα υπουργεία και τις διοικήσεις κρατικών οργανισμών, παρακάμπτοντας το υπουργείο Εξωτερικών. Πρόκειται για πραγματική επιτυχία των Κινέζων διπλωματών και ξεκάθαρη αποτυχία του κ. Μητσοτάκη που δεν συντονίζει τους υπουργούς του, ώστε να έχουν ενιαία γραμμή έναντι οποιασδήποτε ξένης χώρας, όπως συνέβαινε για δεκαετίες στην Ελλάδα και θεωρείται αυτονόητο διεθνώς.

Είναι χαρακτηριστικό ότι, λίγες εβδομάδες πριν από το δυστύχημα των Τεμπών, ο τότε υπουργός Υποδομών Κώστας Αχ. Καραμανλής συζητούσε την ανάμιξη κινεζικών εταιριών σε έργα αναβάθμισης των σιδηροδρόμων, εν αγνοία του υπουργείου Εξωτερικών και του Μαξίμου. Παρομοίως, η υπουργός Παιδείας Νίκη Κεραμέως δεν λαμβάνει μέτρα εποπτείας των πολυάριθμων πολιτισμικών φορέων που ελέγχονται ή επηρεάζονται από την κινεζική πλευρά. Ενδεχομένως, θεωρεί “κουτόφραγκους” τους αρμόδιους του Βελγίου, της Γαλλίας, της Γερμανίας, της Ολλανδίας και της Σουηδίας, οι οποίοι επέβαλαν κανόνες στη δράση αντίστοιχων φορέων στις χώρες τους.

Από τη λίστα του φιλοκινεζισμού δεν απουσιάζει ο πρόεδρος της Βουλής Κωνσταντίνος Τασούλας. Τον Φεβρουάριο, υποδεχόμενος την αντιπρόεδρο του Κρατικού Συμβουλίου Σουν Τσουνλάν, ο κ. Τασούλας ζήτησε «συνέχιση της σχέσης αμοιβαίας επωφελούς συνεργασίας», αδιαφορώντας για τη διαρκή επιδείνωση του εμπορικού ισοζυγίου σε βάρος της Ελλάδας. Κατά ετήσιο μέσο όρο κοντά στο 20% από το 2018 ως το 2021 και σχεδόν 50% το 2022.