Με κατάθλιψη αποχαιρετά η Ελλάδα το 2022

«Βρίσκεται η Ελλάδα στα πρόθυρα της κατάρρευσης;». Υπό αυτό τον τίτλο δημοσιεύθηκε στο SLpress.gr σε τέσσερα μέρη (19-22/12/22) ένα δεικτικό άρθρο του καθηγητή Πολιτικών Ιδεών & Θεσμών και διπλωμάτη William Mallinson, που θα έκανε κάθε Έλληνα και Ελληνίδα που διατηρούν σώας τας φρένας σε αυτή τη χώρα του παραλόγου, να ανεβάσουν κατακόρυφα πίεση! Όχι γιατί διέσυρε τη χώρα, αλλά γιατί έγραφε πικρές αλήθειες. Το ερώτημα που προκύπτει από τα άρθρα αυτά είναι αν οι Έλληνες είναι οριστικά νικημένοι και απολύτως υποταγμένοι στη λογική της “αποικίας χρέους” ή όχι…

Το μακροσκελές άρθρο του Mallinson είναι γραμμένο με απογοήτευση και στοργή, που κάνει τον πόνο που προκαλεί να συνδυάζεται εξουθενωτικά με ντροπή. Θα μπορούσε να εκληφθεί ως μία ακόμη προσπάθεια να τσακιστεί το ηθικό των λίγων εξακολουθούν να πονούν αυτό τον τόπο. Θα μπορούσε να εκληφθεί ως μία μόχλευση μιας κάποιας θετικής αντίδρασης. Είναι θέμα πως κάθεται κάποιος στον καναπέ του, αν υπάρχει κάτι που τον ενοχλεί και τον ξεβολεύει…

Η οικονομική επισφάλεια κυριαρχεί. Σύμφωνα με την Πανελλαδική Έρευνα Οικονομικής Συγκυρίας της Κεντρικής Ένωσης Επιμελητηρίων Ελλάδας (ΚΕΕΕ) η πλειοψηφία των καταναλωτών (62%) λένε ότι η οικονομική κατάσταση του νοικοκυριού τους επιδεινώθηκε το εξάμηνο που πέρασε, με το 44% να προβλέπουν επιδείνωση της οικονομικής κατάστασης του νοικοκυριού τους κατά το επόμενο εξάμηνο. Η ανασφάλεια και ο φόβος είναι το βασικό συναίσθημα που δηλώνουν ότι νιώθουν οι καταναλωτές σε σχέση με την οικονομική κατάσταση που βιώνουν σήμερα (37%) και ακολουθούν η απογοήτευση (26%), ο θυμός και η οργή (23%), η απαισιοδοξία (18%) και η απελπισία (14%).

Η πλειοψηφία των Ελλήνων δεν είναι απλά ξεβολεμένοι, είναι εξοργισμένοι με την υποκρισία του πολιτικού συστήματος, που υπό το μανδύα του ρεαλισμού συνεχίζει την πολιτική της υποτέλειας. Τα κόμματα είναι άθλια! Το ξέρουν οι πάντες, ακόμη κι αυτοί που ευνοούνται από την κυβέρνηση. Οι επαγγελματίες πολιτικοί είναι κατώτεροι των περιστάσεων και ανεπαρκείς γενικά. Χωρίς όραμα και πίστη, χωρίς στομάχι, άνευροι και χωρίς υπερηφάνεια έναντι των ξένων. Κουβαλάνε δε το ερώτημα-στίγμα της διαφθοράς.

Τα ουσιαστικά πολιτικά κριτήρια

Γι’ αυτό και οι ψηφοφόροι τάσσονται υπέρ των συμμαχικών κυβερνήσεων – ειδικά τώρα με τη μοναδική ευκαιρία της απλής αναλογικής – μήπως και προκύψει μια σοβαρή κυβέρνηση που θα κοιτάξει το λαό και το εθνικό συμφέρον, αφού ο ένας θα παρακολουθεί τον άλλο. Τι θα μπορούσε να σημαίνει προγραμματικά κάτι τέτοιο; Τι θα μπορούσε να αλλάξει στην πολιτική;

• Χρειάζεται ένα στιβαρό ριζοσπαστικό σχέδιο βαθιάς κάθαρσης στη Δικαιοσύνη, στο πολιτικό και το οικονομικό σύστημα. Με επενδύσεις σε μηχανισμούς ελέγχου και λογοδοσίας μέσω των δυνατοτήτων της τεχνολογίας και θεσμικών μέτρων. Μεταφορά πολιτικών αποφάσεων και πόρων στην αυτοδιοίκηση και δρομολόγηση μιας πραγματικής συνταγματικής αλλαγής.
• Ριζική αναδιάταξη του συστήματος δημόσιας υγείας και ανατρεπτική αναμόρφωση του ελληνικού εκπαιδευτικού συστήματος όλων των βαθμίδων, από το νηπιαγωγείο μέχρι τα διδακτορικά διπλώματα, με κατεύθυνση την εθνική κουλτούρα και την καινοτομία.
• Μία ανατρεπτική πολιτική λύση επί του πραγματικού για το τραπεζικό σύστημα και τα ιδιωτικά χρέη προς αυτό και το Δημόσιο, ούτως ώστε να απελευθερωθεί το όποιο εισόδημα εξακολουθεί να διαθέτει η πλειοψηφία των πολιτών που στενάζουν κάτω από τα χρέη και την ακρίβεια και έτσι να αναθερμανθεί η ζήτηση και η οικονομία.

Με 145 δισ. χρέη προς το Δημόσιο και τον ΕΚΦΑ και με 350 δισ. ευρώ δημόσιο χρέος χωρίς τους τόκους, τα πολιτικά κόμματα δεν μπορούν να κρύβονται πίσω από τις ευρωνόρμες για τα “κόκκινα δάνεια”, ούτε από τις εκθέσεις των ξένων για τη βιωσιμότητα του ελληνικού χρέους. Ούτε οι τράπεζες μπορούν να δώσουν μέρισμα και bonus όταν χρωστάνε 16,5 δισ. ευρώ αναβαλλόμενο φόρο και είναι υποχρεωμένες να επιστρέψουν στην Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα (ΕΚΤ) δάνεια – αλήθεια πόσα δισ. – από τη “λίμνη” των TLTRO (Targeted Longer-Term Refinancing Operations).

• Προσέλκυση ξένων επενδυτών και κεφαλαίων με κρίσιμες εισαγωγές νέων εταιρειών, ιδιωτικών και κρατικών, στο χρηματιστήριο. Κίνητρα και απειλές για επιστροφή των τεράστιων ελληνικών κεφαλαίων που έχουν φυγαδευτεί στους φορολογικούς παραδείσους.
• Νέα “πιο εθνική” και επιθετική πολιτική για την εξεύρεση και εκμετάλλευση πιθανών ενεργειακών πόρων, με παράλληλη άσκηση των κυριαρχικών δικαιωμάτων που απορρέουν από το διεθνές δίκαιο, αρχίζοντας άμεσα με το “κλείσιμο των κόλπων”.
• Συγκρότηση μιας νέας γενιάς κρατικών οργανισμών για την εκμετάλλευση του εθνικού υλικού και άυλου πλούτου και την ανάπτυξη εθνικής αμυντικής βιομηχανίας.
• Άμεση απαίτηση του γερμανικού δανείου και των πολεμικών επανορθώσεων, με πρώτο βήμα την εγγραφή των απαιτήσεων στον προϋπολογισμό, ούτως ώστε να προκληθεί ευρωπαϊκό ζήτημα, ενώ παράλληλα, ενεργή σύμπλευση με την πολωνική πρωτοβουλία για τις γερμανικές πολεμικές επανορθώσεις και εθνικές πολιτικές και νομικές πρωτοβουλίες στο ΝΑΤΟ και την ΕΕ.
• Επαναδιαπραγμάτευση με ΕΕ από τώρα (και όχι το 2032) του ζητήματος του δημοσίου χρέους και της απελευθέρωσης της δημόσιας περιουσίας στη βάση των λανθασμένων και αποτυχημένων πολιτικών που επιβλήθηκαν στη χώρα και των δραματικών συνεπειών που είχαν στην ελληνική κοινωνία, στον ουσιαστικό αφοπλισμό της χώρας κ.ά. με αποτέλεσμα να δέχεται ευθέως απειλή από την Τουρκία.

Αυτός ο κατάλογος των πολιτικών κριτηρίων και δομικών παρεμβάσεων (όχι μεταρρυθμίσεων της υπαρκτής διαφθοράς και υποτέλειας) που έχει ανάγκη η χώρα για να αποβάλει την τοξικότητα δεκαετιών, να ανακτήσει την ανεξαρτησία της, την αξιοπρέπειά της και να μπει σε ένα δρόμο πραγματικής ανάπτυξης, είναι ενδεικτικός. Όλοι ξέρουμε ότι η χώρα δεν σώζεται με ασπιρίνες και ημίμετρα. Η συγκυρία είναι ευνοϊκή καθώς στην Ευρώπη τα έχουν χαμένα, οι ΗΠΑ βρίσκονται σε βαθιά κρίση στρατηγικής και ο κόσμος αλλάζει. Η Ελλάδα έχει τεράστια εσωτερική αξία εφόσον αποκτήσει ηγεσία με στομάχι και σοβαρό σχέδιο, όχι τα μπαλώματα που έχουν τα κόμματα ως κυβερνητικά προγράμματα.

Καζάνι που βράζει

Η Ελλάδα που έλαμψε την δεκαετία της χρεοκοπίας και των μνημονίων με την στωικότητα που επέδειξε όταν οι πάντες την λοιδορούσαν, με την ψυχραιμία με την οποία αντιμετώπισαν οι Έλληνες έναντι των αντεθνικών και αντικοινωνικών πολιτικών που υπέγραψαν οι ηγέτες της, με την ανθρωπιά που λειτούργησαν απέναντι στο μεταναστευτικό τσουνάμι και με την αξιοπρέπεια που κατέδειξαν ως λαός έναντι των ιταμών προκλήσεων από εχθρούς και κυρίως φίλους, έχει τελευταία περιπέσει – πάλι εξ αιτίας των πολιτικών της – σε εξωτερική ανυποληψία και σε εσωτερική βαριά κατάθλιψη.

Το σκάνδαλο Qatargate, οι παρακολουθήσεις πολιτικών και της στρατιωτικής ηγεσίας, το εμπόριο κακόβουλου λογισμικού, οι γκανγκστερικές βεντέτες, οι κατά συρροή δολοφονίες γυναικών, η εκπόρνευση παιδιών και η σεξουαλική τους κακοποίηση, τα σκάνδαλα των ΜΚΟ, τα δεκάδες θύματα βιασμών και των δύο φύλων, η έκπτωση του συστήματος δημόσιας υγείας, η τραγική και υποκριτική διαχείριση της πανδημίας, η συστηματική υπονόμευση της παιδείας και όλα αυτά εν μέσω πολλαπλών εξωτερικών απειλών θέτουν σε κρίσιμη δοκιμασία την ιώβεια υπομονή των Ελλήνων και επιτηδειότητά τους να αντέχουν το παράλογο και την αναποτελεσματικότητα.

Η αδιανόητη παρακολούθηση από την ΕΥΠ του ΑΓΕΕΘΑ Κωνσταντίνου Φλώρου, η σχιζοφρενική υποβάθμιση των πτυχίων των δραματικών σχολών με την εξίσωσή τους με τα απολυτήρια Λυκείου και η προκλητική ελαφρότητα διαχείρισης της τουρκικής απειλής και των εθνικών δικαιωμάτων που απορρέουν από το διεθνές δίκαιο, έχουν θέσει σε απόλυτη ανυποληψία ολόκληρο το πολιτικό σύστημα και τους ψηφοφόρους σε εκδικητική εγρήγορση.

Οι δύο όψεις της οικονομίας

Αν και η χώρα δεν πρόκειται να αποκτήσει την περιβόητη “επενδυτική βαθμίδα” πριν τον σχηματισμό σταθερής κυβέρνησης μετά τις εκλογές και ανάλογα και με το πρόγραμμα που θα παρουσιάσει στη Βουλή, στο ονομαστικό επίπεδο σε κάποιους τομείς υπάρχει σοβαρή βελτίωση. Όπως έγραψε σε άρθρο του ο Άδωνις Γεωργιάδης, επικαλούμενος τον “Economist, η Ελλάδα πέτυχε το 2022 να είναι η πρώτη χώρα στον πίνακα βελτίωσης του επιχειρηματικού περιβάλλοντος παγκοσμίως, η πρώτη ως προς την αύξηση των επενδύσεων στην ευρωζώνη από το δεύτερο εξάμηνο του 2019, σύμφωνα με το Διεθνές Χρηματοπιστωτικό Ινστιτούτο (Institute of International Finance, IIF) και η δεύτερη παγκοσμίως στον δείκτη ελκυστικότητας επενδύσεων σε Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας, αναλογικά με το ΑΕΠ της.

Στα θετικά πρέπει να συνυπολογιστεί η εγκατάσταση digital hubs, R & D και data centers στη χώρα μας από τους τεχνολογικούς κολοσσούς Microsoft, JP Morgan, Google, Pfizer, Amazon web services, Digital Realty και Chubb Insurance. Επίσης, η Goldman Sachs αποφάσισε να ξεκινήσει από την Ελλάδα τις επενδύσεις της στον τομέα του τουρισμού, εγκαθιστώντας τα πρώτα ξενοδοχεία της με στόχο την προσέλκυση τουριστών υψηλού εισοδήματος. Έτσι, για το 2023 αναμένεται ρεκόρ επενδύσεων, καθώς έρχονται πολλά δισ. ευρώ από το Ταμείο Ανάκαμψης και τον προϋπολογισμό.

Από την άλλη, η ενεργειακή πολιτική της κυβέρνησης (απόσυρση λιγνίτη, ηλεκτροκίνηση, εξόρυξη υδρογονανθράκων κλπ) οδήγησαν σε δραματικά λάθη και κόστος που δεν αντέχει η κοινωνία. Σχέδιο και πολιτικές για τον πρωτογενή τομέα δεν υπάρχει, βιομηχανική πολιτική υποκατάστασης εισαγωγών δεν υπάρχει, η βαριά βιομηχανία του τουρισμού εκποιείται σε ξένα συμφέροντα και ακολουθεί το αυτοκτονικό μοντέλο της Ντίσνεϊλαντ, το brain drain δεν αντιστράφηκε (ενώ πλέον φεύγουν και ανειδίκευτοι) τα τεχνολογικά Start-Up μόλις δείξουν την προοπτική τους αγοράζονται από ξένους γιατί το κράτος δεν μπορεί να τους δώσει προοπτική. Το έλλειμμα του εμπορικού ισοζυγίου διευρύνεται αλματωδώς και τα δημοσιονομικά είναι στην κόψη του ξυραφιού.

Δεν είναι τυχαίο που ο διοικητής της Τράπεζας της Ελλάδος Γιάννης Στουρνάρας, στην Ενδιάμεση Έκθεσή του εμφανίστηκε ανήσυχος, τόσο για το ενδεχόμενο μιας εκτροπής των ελλειμμάτων, όσο και γιατί ο πληθωρισμός θα συνεχίσει να αυξάνει στη διετία 2023-24, ενώ έμμεσα προειδοποίησε για στασιμοπληθωρισμό. Μέσα σε αυτό το κλίμα, ο πολίτης αντιλαμβάνεται ότι ακόμη κι αν ο πληθωρισμός, εισαγόμενος και εγχώριος, αναχαιτιστεί οι τιμές δεν θα επιστρέψουν στα επίπεδα του 2019, ενώ οι αμοιβές δεν θα καλύψουν τη διαφορά. Αυτό θα παίξει καταλυτικό ρόλο στην κάλπη.