Mετά το ναυάγιο, το ΠΑΣΟΚ ψάχνει καπετάνιο

Ένα ολόκληρο κίνημα, με μηχανισμούς σε όλη τη χώρα, έχασε από έναν μόνο άνθρωπο, που εμφανίστηκε πριν από ένα μόλις χρόνο στην Ελλάδα. Χωρίς κομματικό αντίπαλο, με έναν διαλυμένο ΣΥΡΙΖΑ, ήρθε τρίτο. Ο Στέφανος με τον Τάιλερ του πήραν τη φανέλα! Η πιο ταπεινωτική ήττα στην ιστορία του είναι ήδη γεγονός. Μέχρι την επόμενη;

Πέρυσι, με δική του ευθύνη, το ΠΑΣΟΚ έκαψε την ιστορική ευκαιρία της απλής αναλογικής και την προοπτική διακυβέρνησης της προοδευτικής παράταξης. Από πολιτική επιλογή, χάρισε την εξουσία και την πολιτική κυριαρχία στη ΝΔ. Φέτος, εφαρμόζοντας την ίδια στρατηγική, επανέλαβε το ίδιο λάθος, παρότι όλα τα δεδομένα ήταν ήδη γνωστά. Θέτοντας ως μοναδικό στόχο την κατάληψη της δεύτερης θέσης, στέρησε από τον κόσμο της Δημοκρατικής παράταξης, τη μοναδική ευκαιρία να αξιοποιήσει την κατακόρυφη πτώση της κυβέρνησης για να αλλάξει το πολιτικό σκηνικό. Το ΠΑΣΟΚ, αντί να εξελιχθεί σε φορέα της Αλλαγής, έγινε το πρόβλημα. Έπαιξε και έχασε.

Σε έναν μόλις χρόνο, σε τρεις διαδοχικές εθνικές αναμετρήσεις, από τον Μάιο του 2023, η ΝΔ έχει χάσει 1.275.000 ψηφοφόρους και ο ΣΥΡΙΖΑ 590.000. Καλύτερες συνθήκες δεν θα μπορούσαν να υπάρξουν για την εκλογική αναγέννηση του κινήματος. Και όμως, το ΠΑΣΟΚ δεν κατάφερε να τις εκμεταλλευτεί. Αντί να προσελκύσει τους δύο εκατομμύρια σχεδόν πολίτες που απογοητεύτηκαν στα δεξιά και τα αριστερά του, έχασε 168.000 από όσες και όσους το ψήφισαν. Προφανώς, εάν δεν κατάφερε να αξιοποιήσει αυτές τις τρεις διαδοχικές ευκαιρίες που έχασε, με τα σημερινά δεδομένα δεν θα μπορέσει να το καταφέρει ποτέ! Η μόνη που κερδίζει είναι η ΝΔ.

Ανάγκη αλλαγής πολιτικού παραδείγματος

Η επόμενη μέρα για το ΠΑΣΟΚ έχει ήδη ξεκινήσει. Aυτή τη φορά, η επιλογή του αρχηγού πρέπει να γίνει από το πάνω ράφι. Το ΠΑΣΟΚ δεν αναζητά κομματάρχη, ηγέτη χρειάζεται. Η ανάδειξη στην κομματική ιεραρχία του ρόλου που υποδύθηκε ο Διονύσης Παπαγιαννόπουλος στην ταινία “Τζένη – Τζένη” δεν είναι πρότυπο, αλλά παράδειγμα προς αποφυγήν.

Όλα αυτά που μας κάνουν να γελάμε από το 1966 είναι τα πρώτα που πρέπει να αλλάξουν. Χωρίς άλλες συζητήσεις και δεύτερες σκέψεις. Ούτε μια μέρα δεν πρέπει να πάει χαμένη. Όπως έλεγε ο Κωνσταντίνος Καραμανλής, «ότι κάνεις στην Ελλάδα πρέπει να το κάνεις γρήγορα, αλλιώς σαπίζει». Άλλωστε, οι εκλογές δεν θα γίνουν το 2027. Πλησιάζουν…

Το ΠΑΣΟΚ δεν χρειάζεται απλώς αλλαγή προσώπου, χρειάζεται αλλαγή πολιτικού παραδείγματος. Προϋπόθεση για την αλλαγή του παραδείγματος είναι η διαφύλαξη των δημοκρατικών διαδικασιών στην εκλογική μάχη για την ανάδειξη του νέου αρχηγού. Τίποτα δεν πρόκειται να αλλάξει, εάν ο μηχανισμός του κομματικού σωλήνα προγραμματιστεί για να παραγάγει ένα αντίστοιχο αποτέλεσμα. Είκοσι χρόνια μετά την πρωτοποριακή εκλογή του αρχηγού από τη βάση, μία πρωτοβουλία που ασπάστηκαν όλα τα κόμματα, είναι καιρός να σπάσουν επιτέλους οι κομματικοί μηχανισμοί που κατάφεραν να ελέγξουν το κίνημα.

Πενήντα χρόνια από τη Διακήρυξη της 3ης Σεπτέμβρη, ήρθε η ώρα να εφαρμοστούν και πάλι στην πράξη οι αρχές της: «Έχει ο Λαός μας πικρή πείρα από τους κομματικούς σχηματισμούς του παρελθόντος, που στηρίζονταν στη φεουδαρχική σχέση ανάμεσα σε ηγέτες και βουλευτές, ανάμεσα σε βουλευτές και κομματάρχες, ανάμεσα σε κομματάρχες και ψηφοφόρους. Από κομματικούς μηχανισμούς που είχαν αντικαταστήσει τις αρχές, το πρόγραμμα και τις δημοκρατικές διαδικασίες με το ρουσφέτι και το παρασκήνιο. Καθολικό είναι το αίτημα για πολιτικούς οργανισμούς αρχών, που να τους διακρίνει η ελεύθερη δημοκρατική έκφραση της βάσης, για να δεσμεύεται η ηγεσία στις πολιτικές αποφάσεις και για να υπάρχει συνέπεια και συνέχεια».

Ο ρόλος των οργάνων του ΠΑΣΟΚ

Αυτή οφείλει να είναι η προτεραιότητα των οργάνων που θα συνεδριάσουν για την επόμενη ημέρα του Κινήματος. Η εντολή αλλαγής δόθηκε στις εκλογές. Η άρνηση της αποτελεί νοοτροπία, η οποία μεταφέρεται στην κοινωνία ως ηττοπάθεια. Τρεις ήττες είναι πολλές. Καμία επιτροπή δεν χρειάζεται να χάσει και άλλο χρόνο με τα αυτονόητα. Αρκετός χρόνος χάθηκε από πέρυσι.

Η μεγαλύτερη δυνατή συμμετοχή, άνω των 500.000 μελών, είναι αναγκαία για την αναγέννηση της Δημοκρατικής παράταξης. Η ηλεκτρονική ψηφοφορία αποτελεί προϋπόθεση για την επίτευξη αυτού του στόχου. Σε τεχνικό επίπεδο, δεν υπάρχει καμία δικαιολογία για την αποφυγή της. Εξίσου σημαντική είναι η διοργάνωση ενός πολιτικού συνεδρίου, πριν από την προσφυγή στις κάλπες. Για να γνωρίζουν τα μέλη και οι φίλοι τις θέσεις όλων των υποψηφίων που καλούνται να ψηφίσουν. Όχι άλλες εκλογές, “ραντεβού στα τυφλά”. Μόνο έτσι θα απαγκιστρωθεί το Κίνημα από τον έλεγχο των ολιγαρχών, την κατασκευασμένη πολιτική ατζέντα και την προνομιακή διαχείριση υποψηφίων.

Κατά τη διάρκεια της προεκλογικής περιόδου, οι οργανωτικοί μηχανισμοί της Χαριλάου Τρικούπη οφείλουν να απέχουν από κάθε προσπάθεια επηρεασμού του αποτελέσματος. Κάθε υποψήφιος θα πρέπει να έχει γραφείο στο κόμμα για την επίβλεψη της δημοκρατικής διαδικασίας. Και το κόστος των προεκλογικών εκστρατειών να υπόκειται σε διάφανους κανόνες για την αποφυγή διακίνησης μαύρου πολιτικού χρήματος.

Η πρωτοβουλία για την ανασύνθεση της Δημοκρατικής παράταξης οφείλει να βασίζεται σε γερά θεμέλια. Tώρα πια, 8 στους 10 ψηφοφόρους του ΠΑΣΟΚ και του ΣΥΡΙΖΑ θέλουν τη συνεργασία των κομμάτων τους. Όσοι προσπάθησαν με κάθε τρόπο να την εμποδίσουν, δεν έχουν κάτι πια να προσφέρουν. Η ανάδειξη του νέου αρχηγού, που θα πληροί τους όρους για την αναγέννηση της παράταξης, προϋποθέτει μία γενναία συμβολική κίνηση από όλους: ένα χαστούκι στη μικροπολιτική. Ο Χένρι Κίσινγκερ έλεγε ότι θα πρέπει κάποιος να πέσει πολύ χαμηλά για να πάρει την εξουσία. Ο επόμενος ηγέτης του ΠΑΣΟΚ θα πρέπει να είναι αυτός που δεν θα πέσει τόσο χαμηλά.