Μεταναστευτικό: Μεταξύ κόλασης και “Γης της Επαγγελίας”

Τα εκ των υστέρων “κροκοδείλια δάκρυα”, η υποκρισία, καλύπτουν ενοχές στο μεταναστευτικό. Έβλεπαν το πλοίο να ξεκινά και να πλέει με τόσους ανθρώπους στοιβαγμένους επάνω και το παρακολουθούσαν, μέχρι που δεν άντεξε και βυθίστηκε. Και μάλιστα το σαπιοκάραβο “παραδόθηκε” στο πιο βαθύ σημείο της Μεσογείου. Όλοι αυτοί οι άνθρωποι, που στοιβαγμένοι ο ένας πάνω στον άλλο, ξεκίνησαν την δική τους Οδύσσεια για μια… καλύτερη ζωή, δεν τους “πρόσεξαν” εκείνοι που έπρεπε; Περνούσαν απαρατήρητοι; Το πλοίο έπλεε για μέρες στη θαλάσσια περιοχή της Μεσογείου, όλοι γνώριζαν τη διαδρομή.

Η Frontex, το ΝΑΤΟ, οι λιμενικές αρχές των κρατών, που «έχουν οπτικό πεδίο», οι Μη Κυβερνητικές Οργανώσεις, ΜΚΟ, που ασχολούνται- με το αζημίωτο- με το μεταναστευτικό και ειδικότερα με τις ροές. Άλλωστε, οτιδήποτε πλέει, πετά, κινείται γενικώς, εντοπίζεται και παρακολουθείται. Αλλά ο στόχος όλων δεν ήταν να σταματήσουν από την αρχή αυτό το εγκληματικό εγχείρημα, αλλά να μην το “κληρονομήσουν” Να μην φθάσει σε δικό τους λιμάνι.

Το πλοίο ξεκίνησε από το Τόμπρουκ της Λιβύης, μιας χώρας καταστραμμένης από τον πόλεμο, με πολλά κέντρα εξουσίας. Ήταν και η πιο… κατάλληλη χώρα για να αναχωρήσει ένα τέτοιο πλοίο. Όλοι έβλεπαν, λοιπόν, το πλοίο,  το προσέγγιζαν αλλά το άφηναν να πλέει. Οι ιταλικές αρχές- στην Ιταλία ήταν ο τελικός προορισμός- ενημέρωσαν την περασμένη Τρίτη τις αντίστοιχες ελληνικές για το πλοίο και τις πρωινές ώρες της επόμενης ημέρας, την Τετάρτη, το σκάφος βυθίστηκε, 47 μίλια στα ανοικτά της Πύλου, σε διεθνή ύδατα. Και εκεί κορυφώνεται η τραγωδία. Θα μπορούσε να πει κανείς ότι η τραγωδία είχε φθάσει στο τέλος της!

Και μετά; Ξεκινούν οι καταδίκες και οι καταγγελίες. Στο ίδιο έργο θεατές. Ο αρχηγός της ευρωπαϊκής διπλωματίας, Ζοζέπ Μπορέλ, είπε πως το πρόβλημα είναι παγκόσμιο. Δεν το είπε για να αναδείξει πόσο μεγάλο είναι το ζήτημα, αλλά για να καλύψει τις ευθύνες της Ένωσης. Να καλύψει την αδυναμία για τη διαμόρφωση ενός ολοκληρωμένου, συλλογικού σχεδιασμού αντιμετώπισης του μεταναστευτικού.

Ποιοι ευθύνονται 

Εκείνοι, που προκαλούν τις μεταναστευτικές ροές είναι αυτοί, οι οποίοι που ασκώντας γεωπολιτική πολιτική, σβήνουν από τον χάρτη ολόκληρες περιοχές. Είναι κι αυτοί που εντόνως καταδικάζουν και καταγγέλλουν τα ναυάγια. Αυτοί προκαλούν πολέμους, εξαπλώνουν τη φτωχοποίηση και δεν βάζουν ποτέ στην εξίσωση τον ανθρώπινο παράγοντα. Ούτε και ασχολούνται, πλην των υποκριτικών σχολίων που ακούγονται, εκ των υστέρων για τις ανθρωποθυσίες. Κατηγορούν τους διακινητές, τους επικρίνουν- και δικαίως- ότι για τα λεφτά θυσιάζουν ζωές.

Αλλά το δίκτυο των διακινητών είναι εν πολλοίς δικό τους κατασκεύασμα. Δρουν από την… ανάγκη, που προκαλούν οι δικές τους πολιτικές. Οι διακινητές είναι κομμάτι του πάζλ, σημαντικό στο έγκλημα που συντελείται, αλλά όχι το σημαντικότερο. Πρόκειται για τους εμπόρους των ψυχών, που προτάσσουν το χρήμα, εργαλειοποιούν οικονομικά το δράμα, διακινούν τον πόνο. Πουλούν ελπίδα έναντι χρημάτων. Και οι μετανάστες, γνωρίζουν πως μέσα στην απελπισία τους, για να αγοράσουν ελπίδα θα πρέπει να σβήσουν τον κίνδυνο από το μυαλό τους. Ποιος άνθρωπος, που δεν είναι απελπισμένος θα μπορούσε να ανεβεί σε ένα τέτοιο πλοίο; Μόνο η απελπισία μπορεί να αλλάξει την πραγματική εικόνα.

Οι μεταναστευτικές ροές, η εμπορία ψυχών, οι θάνατοι ανθρώπων στο ταξίδι προς το… καλύτερο, δεν είναι παρά το αποτέλεσμα της βαρβαρότητας των γεωπολιτικών σχεδιασμών των ισχυρών παικτών.

Μεταξύ της κόλασης και της “Γης της Επαγγελίας” βρίσκεται η θάλασσα της Μεσογείου, ένας υγρός τάφος για τους απελπισμένους. Οι γεωπολιτικές επιδιώξεις, η διά των πολέμων- διακρατικών, εμφυλίων- επιβολή της νέας κατάστασης πραγμάτων, δημιουργεί μεταναστευτικές ροές, που αναλαμβάνουν διακινητές με σαπιοκάραβα να μεταφέρουν σε διάφορους προορισμούς. Κανείς δεν νοιάζεται εάν το “φορτίο” θα φθάσει στο προορισμό του. Και όσοι καταφέρουν να φθάσουν, θα χρησιμοποιηθούν για φτηνά εργατικά χέρια. Είναι αυτοί, που γλύτωσαν από τους πολέμους, την πείνα και τη θάλασσα και παραδίδονται “αυτοβούλως” για να τους εκμεταλλεύονται.