Μητσοτάκης-Ερντογάν στη Νέα Υόρκη: Χαμηλές προσδοκίες μεγάλα αγκάθια
24/09/2024Πριν από πέντε χρόνια τέτοιες ημέρες, ο νέος τότε πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης συναντούσε τον πρόεδρο της Τουρκίας Ταγίπ Ερντγάν, όπως και σήμερα στο περιθώριο της ετήσιας διάσκεψης του ΟΗΕ στη Νέα Υόρκη.
Ήταν η πρώτη από μία σειρά συναντήσεων του Κυριάκου Μητσοτάκη με τον Τούρκο πρόεδρο, η σημερινή είναι η ενδέκατη. Ο Κυριάκος Μητσοτάκης εξομολογείτο τότε σε δημοσιογράφους ότι πίστευε στην οικονομική διπλωματία και όχι στην παραδοσιακή διπλωματία ισχύος και στις διαπροσωπικές σχέσεις μεταξύ των ηγετών.
Πέντε χρόνια αργότερα οι προσωπικές του σχέσεις με τον Ερντογάν έχουν γνωρίσει αρκετές διακυμάνσεις, από το “Μητσοτάκης γιόκ” μέχρι “κάνουμε πολιτικό διάλογο” –που είχε πει grosso modo ο Ερντογάν πριν από την τελευταία επίσκεψη του πρωθυπουργού στην Άγκυρα. Εκείνο που δεν άλλαξε είναι η αναθεωρητική πολιτική της Τουρκία που την προωθεί με όλα τα μέσα που διαθέτει και αντίστοιχα η υποχωρητική πολιτική του Κυριάκου Μητσοτάκη – όπως κατά καιρούς αναφέρουν και οι δύο πρώην πρωθυπουργοί της ΝΔ. Είναι νωπά ακόμη τα γεγονότα της Κάσου, όπως και η εγκατάλειψη των θαλάσσιων πάρκων.
Για την σημερινή συνάντηση,που είναι προγραμματισμένη για τις 6:40 ώρα Ελλάδος, το Μέγαρο Μαξίμου ακολουθεί τακτική χαμηλών προσδοκιών. Τα γεγονότα της Κάσου ρίχνουν βαριά την σκιά τους. Το κλίμα στο εσωτερικό της ΝΔ και η αποσταθεροποίηση του Κυριάκου Μητσοτάκη, λειτουργούν αποτρεπτικά για κινήσεις στα ελληνοτουρκικά. Σύμφωνα με τις διαρροές από τους κυβερνητικούς κύκλους, “οι συνθήκες δεν είναι έτοιμες για πολιτικό διάλογο” και γι’ αυτό οι δύο δεν θα μπουν στην λεγόμενη “βαριά ατζέντα” που τον αφορά καθορισμό της ΑΟΖ και της υφαλοκρηπίδας. Θα συζητηθεί όμως το χρονοδιάγραμμα και τα επόμενα βήματα του ελληνοτουρκικού διαλόγου. Επίσης θα συζητηθούν οι ημερομηνίες για Μέτρα Οικοδόμησης Εμπιστοσύνης και για συναντήσεις “θετικής ατζέντας”. Οι δύο πλευρές επιμένουν στην συνέχιση του πολιτικού διαλόγου σε επίπεδο ΥΠΕΞ, παρότι η προσφυγή στην Χάγη δεν διαφαίνεται. Με τον καινούργιο χρόνο πάντως αναμένεται να συνεδριάσει ξανά το Ανώτατο Συμβούλιο Συνεργασίας Ελλάδας- Τουρκίας, αυτή τη φορά στην Άγκυρα.
Το μεταναστευτικό ανεβάζει ο Κυριάκος Μητσοτάκης
Ψηλά στην ατζέντα της συνάντησης από ελληνικής πλευράς τουλάχιστον είναι το μεταναστευτικό. Η ελληνική κυβέρνηση το επικαλείται στο εσωτερικό της χώρας ως βασικό όφελος του ελληνοτουρκικού διαλόγου καθώς είναι απαραίτητη η συνεργασία με την Άγκυρα για την αντιμετώπιση των μεταναστευτικών ροών.
Η ελληνική πλευρά θέλει η συνεργασία να συνεχιστεί, ιδιαίτερα στην παρούσα συγκυρία όπου ο πόλεμος στη Μέση Ανατολή εντείνει τους φόβους για αύξηση των μεταναστευτικών και προσφυγικών ροών. Τον κίνδυνο επέσεισε σε πρόσφατες δηλώσεις του και ο αρμόδιος υπουργός Νίκος Παναγιώτοπουλος. Η αλλαγή στάσης της Γερμανίας στο μεταναστευτικό – προσφυγικό υπό την πίεση των δικών της εσωτερικών εξελίξεων προκαλεί ανησυχία στην Αθήνα.
Αυτή την φορά ο Κυριάκος Μητσοτάκης δεν μπορεί να αποφύγει το Κυπριακό με την ελληνική πλευρά να εκφράζει «συγκρατημένη αισιοδοξία για επανεκκίνηση των συζητήσεων», καθώς προς αυτή την πλευρά πιέζει και ο ΟΗΕ πιέζει τις δύο πλευρές.
Ο Ταγίπ Ερντογάν το βλέπει μέσα από την δική του οπτική και σκοπεύει κατά την ομιλία του στη Γενική Συνέλευση του ΟΗΕ να ζητήσει από τη διεθνή κοινότητα αναγνώριση του ψευδοκράτους. Η Άγκυρα επιμένει σε “λύση δύο κρατών” και επιχειρεί να δημιουργήσει τετελεσμένα στην Κύπρο. Αθήνα και Λευκωσία απαντούν πως δεν μπορεί να διεξαχθεί διάλογος εκτός του πλαισίου που έχει τεθεί από το Συμβούλιο Ασφαλείας του ΟΗΕ κάτι που θα επαναλάβει ο Έλληνας πρωθυπουργός.
Στη συνάντηση θα μετέχουν οι υπουργοί Εξωτερικών των δύο χωρών, Γιώργος Γεραπετρίτης και Χακάν Φιντάν, καθώς και οι διπλωματικοί σύμβουλοι Άννα Μαρία Μπούρα και Ακίφ Τσαταγάι Κιλίτς.