Νέα βήματα από την Άγκυρα αναμένει η Αθήνα – Το χαβά του ο Ερντογάν

Νέα βήματα αποκλιμάκωσης αναμένει η Αθήνα από τον Ερντογάν, όπως έκανε σαφές και με την ομιλία του στο συνέδριο του Economist ο πρωθυπουργός. Ο Κυριάκος Μητσοτάκης τόνισε ότι οι τουρκικές προκλήσεις που είδαμε το τελευταίο διάστημα είναι προκλήσεις προς την Ευρώπη και οριοθέτησε εκ νέου το θέμα της απολιμάκωσης, μετά την απόσυρση του Oruc Reis.

Την ίδια ώρα, Τούρκοι αξιωματούχοι συνεχίζουν τις απειλητικές δηλώσεις, ενώ η Άγκυρα παρατείνει, με νέα Navtex, την παρουσία του Γιαβούζ στην κυπριακή ΑΟΖ. Ο πρωθυπουργός χαρακτήρισε ανησυχητικό το γεγονός ότι η Τουρκία εξακολουθεί να εκδίδει Navtex που αφορούν την Κύπρο. Ωστόσο, σε ό,τι αφορά την διμερή σχέση, ανέφερε ότι «πράγματι» βλέπει «ένα “παράθυρο ευκαιρίας”» και εξέφρασε την ελπίδα ότι «και η άλλη πλευρά το βλέπει με τον ίδιο τρόπο».

Ο πρωθυπουργός αναφερόταν στην απόσυρση του Oruc Reis από την ελληνική υφαλοκρηπίδα και στο σχετικά ήρεμο κλίμα των τελευταίων ημερών. Τόνισε βέβαια, ότι η αποκλιμάκωση από την πλευρά της Τουρκίας θα πρέπει να έχει συνέχεια και συνέπεια, ξεκαθαρίζοντας ότι αυτό  σημαίνει την «μη μονομερή αμφισβήτηση του αντικειμένου των συζητήσεων».

Επιμένει στα δικά του ο Ερντογάν 

Έκανε έτσι σαφές, ότι η απόσυρση του ερευνητικού σκάφους δεν συνιστά από μόνη της την αποκλιμάκωση που ζητούν η ΕΕ και η Αθήνα και ότι για να υπάρξει διάλογος, η Τουρκία θα πρέπει να σεβαστεί τις ελληνικές θέσεις. Ότι δηλαδή η διαπραγμάτευση θα αφορά τη μία και μοναδική διαφορά, που είναι η οριοθέτηση ΑΟΖ, και θα γίνει στη βάση του σεβασμού των αρχών του Διεθνούς Δικαίου και του Δικαίου της Θάλασσας.

Η τουρκική πλευρά, ωστόσο, εξακολουθεί να επιμένει για έναρξη διαλόγου χωρίς όρους και προϋποθέσεις, κάτι που επανέλαβε και ο Ερντογάν, με δικά του λόγια, στην Μέρκελ κατά την τηλεφωνική επικοινωνία που είχαν. Ο Τούρκος πρόεδρος, με όλο το θάρρος που έχει όταν συνομιλεί με την Γερμανίδα καγκελάριο, είπε ότι η Ευρώπη θα πρέπει να είναι δίκαιη και συνεπής στο ζήτημα της Ανατολικής Μεσογείου. Πρόσθεσε μάλιστα, ότι οι διαφορές μπορούν να επιλυθούν, όσο υπάρχει «μια δίκαιη προσέγγιση».

Όταν βέβαια ο Ερντογάν αναφέρεται σε δίκαιη προσέγγιση δεν έχει κατά νου το Διεθνές Δίκαιο ούτε το Δίκαιο της Θάλασσας. «Δίκαιη προσέγγιση» για τον Τούρκο πρόεδρο είναι η αναγνώριση από την Ελλάδα και την ΕΕ όλων των προκλητικών και παράνομων αξιώσεών του για το Καστελόριζο και την Ανατολική Μεσόγειο. Το έδειξε άλλωστε και με την ανανέωση της Navtex για το “Γιαβούζ”, την οποία επέκρινε και ο εκπρόσωπος της Κομισιόν. «Η απόσυρση του Ορούτς Ρέις είναι ένα σημαντικό βήμα, αλλά η ΕΕ ζητεί παρόμοιες αποφάσεις και για την Κύπρο» είπε χαρακτηριστικά ο Πήτερ Στάνο.

Την ίδια ώρα, κορυφαίοι Τούρκοι υπουργοί, εξακολουθούν να απειλούν με επανέναρξη της δραστηριοποίησης του τουρκικού ερευνητικού σκάφους και επιμένουν ότι αυτό αποσύρθηκε στην Αττάλεια για να γίνει μια συντήρηση ρουτίνας. Μάλιστα ο Τσαβούσογλου δήλωσε ότι αυτήν την εξήγηση έδωσε και ο ίδιος ο Ερντογάν στη Μέρκελ: ότι δηλαδή, το Oruc Reis αποσύρθηκε για κάποιες εργασίες συντήρησης και ότι αυτό δεν σημαίνει πως έχουν τελειώσει οι επιχειρήσεις του στην Ανατολική Μεσόγειο.

Αλλιώς Χάγη 

Με τέτοιου είδους δηλώσεις όμως, η τουρκική ηγεσία δείχνει ότι δεν παραιτείται από τις παράνομες διεκδικήσεις της. Από την πλευρά του, ο πρωθυπουργός επανέλαβε ότι το μήνυμα της ΕΕ προς την Τουρκία είναι σαφές και υπενθύμισε πως υπάρχει ένα πακέτο πιθανών συνεπειών για την Άγκυρα, αν συνεχίσει αυτή τη συμπεριφορά. Ο Κυριάκος Μητσοτάκης είπε ακόμα ότι δεν έχει συνομιλήσει με τον Ερντογάν μετά την τελευταία τηλεφωνική επικοινωνία τους, αλλά ότι υπάρχει επαφή συμβούλων.

Παραλλήλως δήλωσε για άλλη μία φορά ανοιχτός σε διερευνητικές συνομιλίες, πράγμα όμως που, όπως τόνισε προϋποθέτει τον τερματισμό των προκλήσεων. Σύμφωνα με τον πρωθυπουργό, όταν υπάρξει αυτό το πλαίσιο, «θα επαναλάβουμε τις συνομιλίες από εκεί που σταμάτησαν τον Μάρτιο του 2016» και αν δεν υπάρξει συμφωνία «είμαστε διατεθειμένοι να φέρουμε το ζήτημα στο Διεθνές Δικαστήριο της Χάγης». «Θα σεβαστούμε την απόφαση, η οποία θα βασίζεται σε συνυποσχετικό, το οποίο θα υπογράψουμε με την Τουρκία» τόνισε χαρακτηριστικά.

Η Αθήνα δείχνει να είναι σε αναμονή νέων κινήσεων από την Άγκυρα μέχρι τη Σύνοδο Κορυφής στις 24 και 25 Σεπτεμβρίου. «Υπάρχει χρόνος» ήταν, άλλωστε, το μήνυμα που έστειλε στον Ερντογάν από την Ευρωμεσογειακή Σύνοδο της Κορσικής ο Μητσοτάκης. Σήμερα πάντως δεν θέλησε να κάνει καμία πρόβλεψη για το τι θα γίνει στη Σύνοδο. «Θα δούμε. Μία εβδομάδα είναι πολύς καιρός στην πολιτική, ειδικά στην ευρωπαϊκή πολιτική» είπε, επαναλαμβάνοντας, για άλλη μία φορά, ότι το μήνυμα στην Τουρκία είναι ξεκάθαρο.