Ο Κώστας Λαλιώτης για τον Κυριάκο Μητσοτάκη

Γράφει ο Κώστας Λαλιώτης*

Το βιβλίο του Δημήτρη Ψαρρά, που έχει ως τίτλο “ΜΙΑ ΚΑΡΙΕΡΑ” και ως υπότιτλο “Η πολιτική διαδρομή του Κυριάκου Μητσοτάκη”, συμπυκνώνει μία συστηματική πολύχρονη και πολύμοχθη δημοσιογραφική έρευνα. Μία διεισδυτική έρευνα με στοιχεία, τεκμήρια και ντοκουμέντα, τα οποία κανείς δεν πρέπει να αποσιωπεί, να απωθεί και να αγνοεί και κυρίως κανείς δεν μπορεί να αμφισβητήσει γιατί παραπέμπουν σε υπαρκτές “άβολες αλήθειες”.

Ως βιβλίο πολιτικής αναφοράς και κριτικής ανάλυσης προβάλλει με αφοπλιστικό τρόπο αυθεντικές καταγραφές και στοιχειοθετημένες αποκαλύψεις χωρίς φόβο, πάθος και φανατισμό, δίχως δογματικές προκαταλήψεις και κομματικά “κλισέ”. Όμως αυτές οι αναφορές, δεν σημαίνουν σε καμία περίπτωση ότι ο Συγγραφέας έχει μια “ματιά” ουδέτερη και ένα “λόγο” αποκαθαρμένο από κάθε υποκειμενισμό. Αντίθετα ο συγγραφέας έχει δηλωμένη σκοπιά. Δεν κρύβει τόσο το δεδομένο Δημοκρατικό, Προοδευτικό και Ριζοσπαστικό προσανατολισμό του στην Ελλάδα όσο και την ομόλογη “θέασή” του για το πολιτικό γίγνεσθαι των χωρών της Ευρώπης.

Η νηφάλια και τεκμηριωμένη, αλλά όχι ουδέτερη, γραφή του βιβλίου για τη διαδρομή του Κυριάκου Μητσοτάκη αποτελεί μία υπέρβαση ανάμεσα στα μέχρι τώρα κυρίαρχα, ακραία και απόλυτα πρότυπα είτε της μιντιακής αγιογραφίας και της άκριτης προσωπολατρίας, είτε των αδιέξοδων αναθεμάτων και της παράλογης συνωμοσιολογίας.

Οι “Βιβλιό-Φιλοι” ως “αγοραστικό κοινό”, με το δικό τους κριτήριο και αισθητήριο, έχουν αγκαλιάσει το Βιβλίο. Αποδεδειγμένα το έχουν αναδείξει, (… χωρίς καμμία ιδιαίτερη προβολή και διαφήμιση…), για πολλές εβδομάδες στις δημοσιοποιημένες λίστες των βιβλιοπωλείων, ανάμεσα στα πιο “ευπώλητα” Βιβλία.

Η πρωτοτυπία του βιβλίου

Κατά τη γνώμη μου το μυστικό της πρωτοτυπίας και της επιτυχίας του Βιβλίου έγκειται στην ευρηματική και στην αριστοτεχνική μεθοδολογία του Συγγραφέα να αξιοποιήσει ως υλικό, τις αυθεντικές θέσεις και τον αυθεντικό λόγο του Κυριάκου Μητσοτάκη όπως παρατίθενται στις επιστημονικές εργασίες του, στα άρθρα του, στις συνεντεύξεις του, στις δηλώσεις του και τις ομιλίες του. Πιστεύω ότι το Βιβλίο αυτό αξίζει να το διαβάσουν με τη δέουσα προσοχή τόσο οι “Αγιογράφοι” και οι “Πιστοί” όσο και οι “Αρνητές” και οι “Αντίπαλοι” του Κυριάκου Μητσοτάκη.

Σίγουρα ως αναγνώστες μπορεί να εμπλουτίσουν τις γνώσεις τους και να ανακαλύψουν στοιχεία, που προσδιορίζουν το χαρακτήρα και τη διαδρομή του σημερινού Πρωθυπουργού με τις μεταλλασσόμενες ιδέες, σκέψεις, θέσεις και επιλογές του, με τις επιλεκτικές πολιτικές συγγένειες του, με τις παράδοξες κομματικές συμμαχίες του σε μία κρίσιμη περίοδο από τα φοιτητικά του χρόνια μέχρι τη Βουλευτική Εκλογή του και την Υπουργική θητεία του, μέχρι τη διεκδίκηση και την εκλογή του στο κορυφαίο αξίωμα του Προέδρου της Νέας Δημοκρατίας και του Αρχηγού της Αξιωματικής Αντιπολίτευσης.

Θα πρότεινα στον Κυριάκο Μητσοτάκη να το διαβάσει το Βιβλίο αυτό ως μία άσκηση αναστοχασμού, αυτογνωσίας και αυτοβελτίωσης. Επίσης θα συνιστούσα να το διαβάσουν επίσης ο Αλέξης Τσίπρας, ο Νίκος Ανδρουλάκης όπως και οι άλλοι Πολιτικοί Αρχηγοί για να αξιολογήσουν τις δυνατότητες, τις αντοχές και τις δυναμικές, τα όρια, τις αντιφάσεις και τις αδυναμίες του Αντιπάλου τους. Από το αξιόλογο βιβλίο του Δημήτρη Ψαρρά θεωρώ αναγκαίο και σκόπιμο να κάνω τρεις συγκεκριμένες επισημάνσεις. Θα συμπληρώσω τις τρεις επισημάνσεις με τρία Υστερόγραφα για την πολιτική συγκυρία.

Επισήμανση πρώτη: “Το Έργο Ζωής”

Στο κεφάλαιο ΙΙΙ του Βιβλίου με τίτλο “Το Έργο Ζωής” εκτυλίσσεται μία περιεκτική και κριτική ανάλυση της “Πτυχιακής Εργασίας” του Κυριάκου Μητσοτάκη στο Χάρβαρντ το 1990, η οποία αποτελεί τη βάση του Βιβλίου του (…που εκδόθηκε με αρκετές προσαρμογές, συμπληρώσεις και αλλαγές το 2006…), με τίτλο: “Οι Συμπληγάδες της Εξωτερικής Πολιτικής. Εσωτερικές και Διεθνείς πιέσεις στις Ελληνο-Αμερικανικές διαπραγματεύσεις”.

“Η Πτυχιακή Εργασία” του 1990 και το Βιβλίο του 2006 έχουν μία σημαντική αξία γιατί περιγράφουν θεωρητικές προσεγγίσεις και τις κατευθυντήριες πολιτικές στοχοθετήσεις του σημερινού Πρωθυπουργού. Δεν θα μπω στον πειρασμό μιας κριτικής αντιπαράθεσης και θα αντιπαρέλθω τις ιδεοληπτικό-πολιτικές εμμονές του, τις άδικες, φανατικές και μειωτικές αναφορές του κατά του Ανδρέα Παπανδρέου για την Ανεξάρτητη – Κυρίαρχη και Πολυδιάστατη Εξωτερική Πολιτική του.

Όμως επειδή στη σημερινή κρίσιμη καμπή για τη χώρα, με την κλιμακούμενη επιθετική ρητορική της Τουρκίας ενταγμένης στα στρατηγικά σχέδια του ιστορικού Αναθεωρητισμού και του Νεο-Οθωμανισμού και επειδή από τη μια μέρα στην άλλη ο σημερινός Πρωθυπουργός μπορεί να διαχειριστεί μία μικρή ή μείζονα Εθνική κρίση, είναι αδήριτη ανάγκη να εμπεδώσει τις πολύτιμες παραδόσεις και τους θεσμικούς κανόνες του Εθνικού Διαλόγου, της Πολιτικής Συνεννόησης και της Εθνικής Ομοψυχίας και Ενότητας, που είχαν καθιερώσει ο Κωνσταντίνος Καραμανλής και ο Ανδρέας Παπανδρέου μαζί με τους Αρχηγούς και των άλλων Κομμάτων.

Οι δύο Ηγέτες, που σφράγισαν μία ολόκληρη ιστορική περίοδο, ο Κωνσταντίνος Καραμανλής και ο Ανδρέας Παπανδρέου, ανεξάρτητα από τις διαφορές, τις αντιθέσεις και τις αντιπαραθέσεις ακόμα και τις συγκρούσεις τους, γνώριζαν ποιά ήταν τα όρια ενός αντίπαλου “Πολιτικού Δίπολου” και ποιοι ήταν οι άγραφοι νόμοι ενός συνδυαστικού “Εθνικού Διδύμου” για τα Εθνικά Θέματα είχαν αναπτύξει μία σχέση αξιοπιστίας, ειλικρίνειας και εμπιστοσύνης.

Διαχρονικά, κάτω από αυτό το πρίσμα οφείλει να μελετήσει σοβαρά και εμπεριστατωμένα το επιτυχές πολυσχιδές και πολυμερές στρατηγικό Εθνικό Σχέδιο για τη διαχείριση των Ελληνοτουρκικών σχέσεων, της Ελληνοτουρκικής κρίσης τον Αύγουστο του 1976 με το «Χόρα» και τη μείζονα Ελληνοτουρκική κλιμακούμενη κρίση με το «Σισμίκ», που έφτασε στα όρια της σύγκρουσης τον Μάρτιο του 1986.

Οι σημερινές γεωπολιτικές συνθήκες και συγκυρίες είναι ριζικά αλλαγμένες. Σε έναν μεταβαλλόμενο και ρευστό κόσμο οι προκλήσεις και τα προτάγματα τής εποχής μας απαιτούν πιο σύνθετες και εξόχως πιο διαφορετικές απαντήσεις. Όμως οι «Εθνικές Σχολές» του Κωνσταντίνου Καραμανλή και του Ανδρέα Παπανδρέου, με τις παρακαταθήκες τους, έχουν αφήσει ανεξίτηλα τα αποτυπώματά τους και τις ισχυρές διδαχές τους και στον τομέα Εξωτερικής Πολιτικής και στον τομέα της Άμυνας με τα πολλαπλά, ισχυρά και αποτρεπτικά Εθνικά ισοδύναμα.

Σταματάω εδώ και “ο νοών νοείτω”. Γιατί η ιστορία της χώρας μας αλλά και των χωρών της Ευρώπης και όλου του κόσμου κάνει κύκλους. Γιατί η «Γεωγραφία» κατοχυρώνει την ισχύ και ωθεί τις δυνατότητες μίας χώρας, αρκεί να διαβάζει κανείς τη δυναμική απεικόνιση των «Χαρτών», των Εθνών και των Κρατών, αλλά με μία λάθος ματιά η «Γεωγραφία» αιχμαλωτίζει, εκδικείται και ακρωτηριάζει. Όμως δεν πρέπει σε καμία περίπτωση οι “χάρτες” της Γεωγραφίας και οι κύκλοι της ιστορίας μέσα από αστοχίες, λάθη και αβελτηρίες να θαμπώνουν, να κυκλώνουν και να περικυκλώνουν την Ελλάδα και τους Έλληνες. Η νεότερη και η σύγχρονη Ιστορία της έχει πολλά παραδείγματα προς μίμηση και αρκετά προς αποφυγή…

Η «ΕΠΟΠΤΕΙΑ» και ο κύκλος των φερέλπιδων

Στο κεφάλαιο IV του Βιβλίου με τίτλο “Ο Κυριάκος πολιτεύεται” υπάρχει μια παραστατική και γλαφυρή περιγραφή για την ύπαρξη και το ρόλο του Περιοδικού “ΕΠΟΠΤΕΙΑ”, που διακηρυκτικά και πρακτικά λειτουργούσε ως ένα αμερικανόπνευστο Think Tank. Ένα Think Tank εμφυτευμένο στην Παράταξη της Δεξιάς και στο Κόμμα της Νέας Δημοκρατίας, με στόχο την προβολή και την κατίσχυση μίας νεοφιλελεύθερης και νεοσυντηρητικής πολιτικής σκέψης με έκδηλη και ακραία ψυχροπολεμική αντικομμουνιστική υστερία.

Τη συμβολή του Περιοδικού “ΕΠΟΠΤΕΙΑ”, είχε εξάρει ο Ζμπίγκνιου Μπρζεζίνσκι από την δεκαετία του 1980 με το εξής διθυραμβικό επίγραμμα «… Η ΕΠΟΠΤΕΙΑ είναι ένα ελληνικό περιοδικό, που δημιουργεί την αυριανή elite αυτής της χώρας και επηρεάζει σοβαρά τη σημερινή…». Στον κύκλο των “εκλεκτών” του περιοδικού, εκτός από την εκδότρια Ζηνοβία Δρακοπούλου και τον Διευθυντή Παναγιώτη Δρακόπουλο, συμμετείχαν ενεργά ο Αντώνης Σαμαράς, ο Κυριάκος Μητσοτάκης και άλλοι πολλοί φερέλπιδες νέοι της Νέας Δημοκρατίας.

Χαρακτηριστική είναι η περίπτωση του «ιδιοφυή διανοούμενου» Χρήστου Γούδη, αρχικά οργανικό στέλεχος στην εκδοτική και συντακτική διεύθυνση στην “ΕΠΟΠΤΕΙΑ”, μετέπειτα υπεύθυνος ιδεολογίας και πολιτικής στο κομματικό Think Tank της Νέας Δημοκρατίας, μετέπειτα σύμβουλος του Αντώνη Σαμαρά στην Πολιτική Άνοιξη, μετέπειτα στο ψηφοδέλτιο Επικρατείας του ΛΑΟΣ και Εκπρόσωπος του Κόμματος, μετέπειτα Πρόεδρος στο “Ινστιτούτο Ίων Δραγούμης” στο Think Tank του Γιώργου Καρατζαφέρη.

Οι διαδρομές, όπως και οι πολιτικές κομματικές αναφορές, των “εκλεκτών” του περιοδικού “ΕΠΟΠΤΕΙΑ” έχουν έναν ομφάλιο ρόλο άλλοτε ταυτίζονται και άλλοτε συμπροσδιορίζονται πάντα με όρους εκτίμησης, αναγνώρισης, υποστήριξης και αλληλεγγύης. Σε αυτό το Κεφάλαιο υπάρχει μία εκτενής αναφορά για την ανοιχτή σύγκρουση της Εφημερίδας “ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ” του Αριστείδη Αλαφούζου και του Ραδιοφωνικού Σταθμού SKY του Γιάννη Αλαφούζου με τον Κωνσταντίνο Μητσοτάκη, με την παράθεση στοιχειοθετημένων αυτούσιων άρθρων, ερευνών, σχολίων και δηλώσεων.

Σε αυτό το αρχειακό υλικό της “ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗΣ” εκτός από το χρονικό της “πυρηνικής” σύγκρουσης ανάμεσα στην Καθημερινή, στον SKY, και στον Κωνσταντίνο Μητσοτάκη περιγράφεται με ενάργεια και η σχέση του Κυριάκου Μητσοτάκη με την “ΕΠΟΠΤΕΙΑ”. Τέλος, αξίζει για το νεοφιλελεύθερο και νεοσυντηρητικό ιδεολογικό – πολιτικό στίγμα του περιοδικού “ΕΠΟΠΤΕΙΑ” να παρατεθεί ένα αποκαλυπτικό δημοσίευμα (τεύχος 138 – Οκτώβριος 1988) με τίτλο: “Δεκατέσσερα και όχι επτά χρόνια Σοσιαλισμού στην Ελλάδα”-«…Ο Σοσιαλισμός άρχισε να εμφανίζεται από τις Κυβερνήσεις Κωνσταντίνου Καραμανλή και Γεωργίου Ράλλη…».

Διαβάστε εδώ το πλήρες κείμενο του Κώστα Λαλιώτη

---

Ο Κώστας Λαλιώτης είναι πρώην υπουργός και ιστορικό στέλεχος του ΠΑΣΟΚ