Ο σκληρός πυρήνας του κράτους, οι συνεργαζόμενοι και η ευθύνη Τσίπρα

Όταν ξεκινούσε η διακυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ, πριν τρισήμιση χρόνια, όλοι είχαν παρατηρήσει ότι τα υπουργεία που αποτελούν τον «σκληρό πυρήνα» του κράτους είχαν δοθεί σε δορυφορικές δυνάμεις ή/και απλώς συγγενείς παράγοντες της νέας, υπό οικοδόμηση εξουσίας.

Το υπουργείο Εξωτερικών στο Νίκο Κοτζιά, της όχι-και-τόσο παρατηρημένης κίνησης «Πράττω», με τον ίδιο να έχει μια διόλου αμελητέα προσωπική διαδρομή: από καλή αστική οικογένεια, πέρασμα από ΚΝΕ κι ύστερα στέλεχος του ΚΚΕ με κεντρικό ρόλο στα ιδεολογικά επί Χαρίλαου, παρουσία επί μια 15ετία ως εμπειρογνώμονας στο υπουργείο Εξωτερικών με ρόλο αρκετά χρόνια συμβούλου του Γιώργου Παπανδρέου, επικεφαλής του ΙΣΤΑΜΕ, θεωρούμενος ρωσόφιλος για μια περίοδο (Αλεκσάντρ Ντούγκιν, του κύκλου Πούτιν), με ρόλο συμβούλου στον Αλέξη Τσίπρα πριν κι από τις εκλογές του 2012.

Το Αμύνης στον Πάνο Καμμένο, κι αυτός με αρκετά χιλιόμετρα στο κοντέρ: από επιχειρηματική οικογένεια, βουλευτής στη ΝΔ μετά την εποχή Κωνσταντίνου Μητσοτάκη, με ρόλο έως και στην στρατηγική του κόμματος επί Κώστα Καραμανλή, πάντως υφυπουργός Ναυτιλίας, Αιγαίου και Νησιωτικής Πολιτικής (με πολιτικό προϊστάμενο τον Βουλγαράκη), τεθείς εκτός ΝΔ επί Αντώνη Σαμαρά (όταν δεν δέχθηκε να δώσει ψήφο εμπιστοσύνης στην Κυβέρνηση Παπαδήμου, κι ύστερα καταψήφισε το Μνημονιο-2).

Η δημιουργία –εν πολλοίς ιντερνετικά– των Ανεξαρτήτων Ελλήνων το 2012 του έδωσε πάνω από 1/3 της δύναμης της ΝΔ στις πρώτες εκλογές του 2012 (10,6%). The rest is history. Με μια παράδοση οξύτητας στον πολιτικό λόγο («Στα τέσσερα εσείς! Στα τέσσερα:») και με μεγάλη ευκολία στις συνωμοσιολογικές απόψεις, θεωρήθηκε κι αυτός προσκείμενος σε ρωσική επιρροή – ενώ διαθέτει στενή πρόσβαση σε εκκλησιαστικούς παράγοντες.

Δημόσιας Τάξης και Δικαιοσύνης

Το Δημοσίας Τάξεως, από καιρό μεταβαπτισμένο σε Προστασίας του Πολίτη (ΠροΠο για τους οικείους) δόθηκε αρχικά στον -ευρισκόμενο στους αντίποδες των προηγούμενων ιδεολογικά/πολιτικά- Γιάννη Πανούση, όμως δεν βράδυνε να περιέλθει στον Νίκο Τόσκα: στη Σχολή Ευελπίδων επί Χούντας ήδη οργανωμένος σε παράνομη οργάνωση, βρέθηκε πάντως σε ΝΑΤΟϊκές θέσεις σε Βρυξέλλες, Νάπολη, Σαράγεβο. Διευθυντής στο Γραφείο Αρχηγού ΓΕΕΘΑ (επί Παραγιουδάκη), ύστερα του Πολιτικού Γραφείου του αναπληρωτή υπουργού Άμυνας (επί Μπεγλίτη), με πέρασμα από το ΙΣΤΑΜΕ και κατάληξη στην Κίνηση «Πράττω».

Το Δικαιοσύνης αρχικά καλύφθηκε από τον αρκετά αιθεροβάμονα Νίκο Παρασκευόπουλο, ήδη περιήλθε στον Σταύρο Κοντονή – όμως εξαρχής κομβικός ρόλος ανατέθηκε στον Δημήτρη Παπαγγελόπουλο: με διαδρομή στην Δικαιοσύνη/στον εισαγγελικό κλάδο (Προϊστάμενος της Εισαγγελίας Πρωτοδικών στην Αθήνα, ύστερα εποπτεύων στο Οργανωμένο Έγκλημα και την Τρομοκρατία), παραιτήθηκε προκειμένου να γίνει Διοικητής της ΕΥΠ.

Από Προκόπης Προκόπιος

Δεν είναι σωστό, όταν μιλούμε για Δικαιοσύνη να κάνουμε πολιτικές αναφορές, όμως βασικά στάδια της διαδρομής του με κορύφωση την ΕΥΠ διανύθηκαν επί Κώστα Καραμανλή. Μεγάλες υποθέσεις όπως των παράνομων χρηματοδοτήσεων προς την ΝΔ («υπόθεση Μayo»), ή πάλι των τηλεφωνικών υποκλοπών τον έθεσαν στο στόχαστρο της δημοσιότητας.

Πάλι δεν είναι σωστό, όταν αναφέρεται κανείς σε Κυβέρνηση, να βάζει στην συζήτηση τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας. Όμως, να, ο Προκόπης Παυλόπουλος (Προκόπιος μετά την ανάρρησή του στο ανώτατο πολιτειακό αξίωμα) ξεκίνησε την θητεία του ως Πρόεδρος της Δημοκρατίας παράλληλα με τη θητεία της τωρινής Κυβέρνησης – πρόταση ΣΥΡΙΖΑ/Ανεξαρτήτων Ελλήνων, υπερψήφιση και από ΝΔ (πλην Κυριάκου).

Ανεξάρτητα από μια σημαντική πανεπιστημιακή και δικηγορική πορεία, είχε ήδη περπατήσει τα πρώτα του πολιτικά βήματα ως Γραμματέας του Μιχάλη Στασινόπουλου όταν ήταν Πρόεδρος της Δημοκρατίας (1974), αργότερα δε λειτούργησε ως υφυπουργός Προεδρίας/Κυβερνητικός Εκπρόσωπος στην Κυβέρνηση Ζολώτα.

Συνέχισε ως πολιτικός σύμβουλος Μιλτιάδη Εβερτ, αλλά από το 1996 και μετά εκλέγεται βουλευτής με τη ΝΔ επι Κώστα Καραμανλή, του οποίου λειτουργεί ως κεντρικός/κεντρικότατος υπουργός Εσωτερικών, ταυτιζόμενος με καίριες επιλογές της τότε κυβέρνησης (από την μονιμοποίηση εκτάκτων μέχρι την τήρηση χαμηλών τόνων στα γεγονότα του Δεκεμβρίου 2008).

Αφού επαναλάβουμε ότι δεν είναι σωστό/πρέπον να εντάσσει κανείς τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας σε συζήτηση για την Κυβέρνηση, δεν μπορούμε να παραβλέψουμε τον αποφασιστικό –κατά κυριολεξία– ρόλο που διαδραμάτισε ο Προκόπης Παυλόπουλος το υπέρθερμο καλοκαίρι του 2015, στην κόψη του ξυραφιού του Grexit.

Όλα αυτά δεν είναι παρά παράθεση πληροφοριακών στοιχείων. Που, αν και διάσπαρτα, δείχνουν ότι η κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ – σχεδόν συστηματικά αποφάσισε/επέλεξε να μείνει μακριά από την διαχείριση του σκληρού πυρήνα του κράτους. Βέβαια, τα πράγματα έφεραν αναγκαστικές προσαρμογές. Έτσι, επί μεγάλο χρονικό διάστημα και μέχρι την πρόσφατη ασθένειά του ως de facto υπουργός Αμύνης λειτούργησε σε άμεση/ανοιχτή γραμμή με το Μαξίμου ο αρχηγός ΓΕΕΘΑ ναύαρχος Βαγγέλης Αποστολάκης. Οι δε παραπάνω αναφορές σε π.χ. ρωσοφιλίες έχουν διαλυθεί σαν την πάχνη στην ανατολή δυνατού ήλιου.

Δεν αλλάζεις εύκολα άλογα

Γιατί λοιπόν, τα ανεβάζουμε πάλι όλα αυτά στην επιφάνεια; Σίγουρα όχι λόγω του ανασχηματισμού – εκεί που βρίσκεται σήμερα το πράγμα, κυρίως σ’ αυτούς τους χώρους δεν αλλάζεις εύκολα άλογα. Όμως, άμα ερθει κανείς και κοιτάξει απολογιστικά την επιλογή ΣΥΡΙΖΑ να κρατηθεί μακριά από τον «σκληρό πυρήνα» και δει:

• Πρώτον, την συνεχιζόμενη ένταση στις σχέσεις Ελλάδας-Τουρκίας (όποιες επιλογές κι αν γίνονται ο χάρτης πεισματικά μένει ο ίδιος…), με την Τουρκία αυτές τις μέρες σε διπλή περιδίνηση, οικονομική και σχέσεων με τις ΗΠΑ.
• Δεύτερον, την απότομη -αν και όχι αιφνίδια- περιέλευση σε κρίση των σχέσεων με την Ρωσία μετά από διαδοχικές φάσεις ερώτων.
• Τρίτον, την δύσκολη πορεία του Μακεδονικού στις συμπληγάδες Κοτζιά-Καμμένου (ας το πούμε έτσι, ρηχά).
• Τέταρτον, τη διαφαινόμενη συνέχεια σε ελληνοαλβανικά.
• Πέμπτον, το νέο συνολικό εκρηκτικό κλίμα στα Δυτικά Βαλκάνια, με έως και φάσμα επαναχάραξης συνόρων στο τρίγωνο Σερβίας-Κοσόβου-Αλβανίας και με «Μεγάλη Αλβανία» στο φόντο.
• Έκτον, με νέους ρόλους στην Δικαιοσύνη τώρα, άμεσα με την αναζήτηση ευθυνών για την τραγωδία στο Μάτι, την ίδια μάλιστα στιγμή που «ωριμάζει» η υπόθεση Novartis.
• Έβδομον, με το φοβερό τράνταγμα των πυρκαγιών στην Αττική να έχει διαλύσει κάθε αίσθηση μέριμνας και ασφάλειας στην κοινή γνώμη.

Με όλα τα παραπάνω, λοιπόν, θέλει αληθινά πολλή-πολλή αισιοδοξία για να θεωρήσει κανείς ότι η πατέντα της ανάθεσης ευθύνης σε περιφερειακές δυνάμεις «ξεχρεώνει» το κέντρο της κυβέρνησης από την δυσάρεστη ευθύνη των θεμάτων του σκληρού πυρήνα του κράτους.

Να το πούμε αλλιώς: όταν ο Νίκος Κοτζιάς, με άκρως προσωπικό ύφος, κηρύσσει λήξη της εποχής της «διπλωματίας της κότας» και θεωρεί «εν όπλοις σύντροφο της Τουρκίας» την Ρωσία, όταν ο Πάνος Καμμένος θεωρεί «ομήρους» τους δυο στρατιωτικούς που κρατούνται στην Ανδριανούπολη και την σύλληψή τους «κατόπιν εντολής Ερντογάν», όταν ο Δημήτρης Παπαγγελόπουλος χειρίζεται με γνώση αφ’ υψηλού το περιεχόμενο των πλέον εκρηκτικών δικογραφιών (αφήνουμε την περίπτωση Τόσκα στην αφάνεια, αφού βγήκε από το κάδρο ήδη), δεν είναι νοητό να θεωρούνται ιδιαίτερες περιπτώσεις με προσωπικές επιλογές συμπεριφοράς, πολιτικής.

Όλη η στάση και όλες οι επιλογές όχι απλλως χρωματίζουν το κέντρο της πολιτικής εδώ και καιρό, «χρεώνονται απευθείας στον Τσίπρα» για να το πούμε πιο ωμά. Αλλά, αργά πλην σταθερά, αποτελούν την ουσιαστική κληρονομιά αυτής της κυβέρνησης. Θέλει δεν θέλει.