Ο σύμβουλος του Κυριάκου που αλληθωρίζει τουρκικά

Έχει χαρακτηριστεί ως «ο άνθρωπος των ειδικών αποστολών» για τον ενεργειακό σχεδιασμό του Μεγάρου Μαξίμου. Ο Νίκος Τσάφος είναι ένας Έλληνας που όντως έχει κάνει μια μεγάλη καριέρα στο εξωτερικό και στις Ηνωμένες Πολιτείες. Με διαπιστευτήρια από τον Λευκό Οίκο, τον περασμένο Μάιο ανέλαβε σύμβουλος του Έλληνα πρωθυπουργού για τα ενεργειακά. Είναι εκείνος που θα λειτουργεί και ως γεφυροποιός με τις ΗΠΑ, ώστε να επιτευχθεί ένας κοινός βηματισμός. Όμως, εκτός από το λαμπρό βιογραφικό του, υπάρχουν και ορισμένα ερωτηματικά.

Συγκεκριμένα, σε παλαιότερη ανάρτηση του στο Twitter, εμφανίζεται να αποκαλεί το ψευδοκράτος ως «Τουρκική Δημοκρατία της Βόρειας Κύπρου», άνευ εισαγωγικών. Ο κ. Τσάφος αναφέρονταν στις ερευνητικές άδειες που έχει εκδώσει τότε το ψευδοκράτος, στην νότια ακτή της Μεγαλονήσου. Αναφέρονταν γενικώς σε μία «διαμάχη για την κυπριακή κυριαρχία», χαρακτηρίζοντας την απλώς ως «περίεργη»:

https://twitter.com/ntsafos/status/1336244049569832963?s=20&t=2JRDepq7QCC8ZbztDYW9Og

 

Θα μπορούσε να ισχυριστεί κάποιος πως αποτελεί μια αρκετά παλαιότερη ανάρτηση του, που χρονολογείται τον Δεκέμβρη του 2020.. Όμως, σε μία από τις πλέον αμφιλεγόμενες προτάσεις του, λίγο μετά την ρωσική εισβολή στην Ουκρανία, ο Τσάφος υποστήριξε με άρθρο του ότι «η πρόταση για αγωγό προς την Τουρκία φαίνεται πιο ελκυστική τώρα, απ’ ό,τι στο παρελθόν». Στο ίδιο άρθρο επεσήμανε πως ο EastMed «συναντά πολλά εμπόδια» και πως «δυσκολεύεται να σημειώσει πρόοδο». Όντως, ένας αγωγός προς την Τουρκία αποτελεί την πλέον οικονομική λύση, αλλά έχει ένα προαπαιτούμενο: Την λύση του Κυπριακού.

Ο Τσάφος είναι αυτός που επιβλέπει τη συνεργασία για διμερή θέματα ενέργειας με τον Άμος Χοκστάιν, σύμβουλο του Τζο Μπάιντεν στα θέματα ενέργειας. Ο Χοκστάιν είναι ο “πατέρας” της ιστορικής συμφωνίας Ισραήλ-Λιβάνου για τις θαλάσσιες ζώνες, την οποία υπέγραψε το αραβικό κράτος, παρόλο που δεν αναγνωρίζει το Ισραήλ. Μία συμφωνία που αρκετοί στην Ουάσιγκτον την βλέπουν ως “οδηγό” για την Ανατολική Μεσόγειο, όμως δεν έχει δυνατότητα να εφαρμοστεί, με δεδομένες τις αξιώσεις της Τουρκίας.

“Πέρα από το χρέος”

Από το βιογραφικό του Νίκου Τσάφου δεν λείπει και ο τίτλος του συγγραφέα. Το 2013 εκδόθηκε το βιβλίο του με τίτλο: “Beyond Debt” (“Πέρα από το χρέος”). Σε αυτό αναλύει την οικονομική κρίση που ταλάνισε την Ελλάδα και πρωταγωνίστησε στην Ευρωπαϊκή Ένωση: «Πώς η Ελλάδα, με λιγότερο από το 3% του πληθυσμού της Ευρωπαϊκής Ένωσης, έγινε το επίκεντρο της “υπαρξιακής κρίσης” της Ευρώπης; Γιατί η Ελλάδα επέλεξε ένα πρόγραμμα διάσωσης με υποχρεώσεις και όχι τη χρεοκοπία ή την αποχώρηση από την Ευρωζώνη, όπως πολλοί είπαν ότι θα έπρεπε; Θα μπορούσε να είχε αποφύγει τις απογοητεύσεις που ακολούθησαν, συμπεριλαμβανομένης της ανάγκης ενός δεύτερου προγράμματος διάσωσης, της διεξαγωγής επαναληπτικών εκλογών και του τέταρτου πρωθυπουργού σε ένα χρόνο;», έγραφε.

Διατηρούσε, μάλιστα, και ένα δίγλωσσο μπλογκ, αφιερωμένο στην ελληνική κρίση, το “Greek Default Watch”. Εκεί, με διάφορα άρθρα, παρεμβάσεις και σχόλια παρακολουθούσε και επιχειρούσε να αποκωδικοποιήσει την κατάσταση που επικρατούσε στην άλλη άκρη του Ατλαντικού, στη γενέτειρά του δηλαδή, αλλά και τον αντίκτυπο που αυτή είχε στην υπόλοιπη Ευρώπη.

Οι πρώτες του σπουδές στην Αμερική ήταν στην Οικονομία. Έλαβε το πτυχίο του ως οικονομολόγος και πολιτικός επιστήμονας από το Πανεπιστήμιο της Βοστόνης και το μεταπτυχιακό του από τη Σχολή Προηγμένων Διεθνών Σπουδών στο γνωστό σε όλους Johns Hopkins. Αργότερα θα επέστρεφε στο πανεπιστήμιο ως λέκτορας για την Ενέργεια, το Περιβάλλον και τους Φυσικούς Πόρους.

Ο Τσάφος για την ενεργειακή κρίση

Αρχικά, ασχολήθηκε με τον κλάδο των επενδύσεων ελληνικών εφοπλιστικών εταιρειών σε κινεζικά ναυπηγεία. Αφοσιώθηκε στο ζήτημα της ενέργειας, συγγράφοντας πάνω από 200 άρθρα για θέματα ενέργειας και οικονομίας σε Μέσα, όπως στο Foreign Affairs, The National Interest, Petroleum Economist και The International Economy. Από τη θεωρία, όμως, δεν άργησε να περάσει στην πράξη ο Νίκος Τσάφος.

Εργάστηκε επί πολλά χρόνια στην εταιρεία PFC Energy, μια παγκόσμια ομάδα έρευνας και παροχής συμβουλών στον τομέα της ενέργειας που ιδρύθηκε το 1984. Η θέση αυτή του έδωσε μία σπάνια ευκαιρία. Συνεργάστηκε με δεκάδες εταιρείες, οικονομικούς οργανισμούς, αλλά και κυβερνήσεις σε πάνω από 30 χώρες σε ολόκληρο τον κόσμο. Στη συνέχεια ανεξαρτητοποιήθηκε ιδρύοντας την εταιρεία Enalytica μαζί με τον Τζάνακ Μέγιερ το 2014, με έδρα την Ουάσινγκτον. Ο τελευταίος του σταθμός, προτού επιστρέψει στην Ελλάδα ήταν η CSIS (“Center for Strategic and International Studies”). Στην πραγματικότητα πρόκειται για μία δεξαμενή σκέψης στην Ουάσινγκτον.

Κορυφαία στιγμή, όταν τον Ιούλιο του 2019 ως επιστημονικός συνεργάτης του Κέντρου Στρατηγικών και Διεθνών Σπουδών της Ουάσινγκτον είχε παρουσιάσει ενώπιον της Επιτροπής Ενέργειας και Φυσικών Πόρων της Γερουσίας τον σημαντικό ρόλο του αμερικανικού LNG για τις παγκόσμιες αγορές και για το πώς οι ΗΠΑ θα μπορέσουν να διευρύνουν τις εξαγωγές.

Μεταξύ άλλων είχε χαρακτηρίσει την πρόσφατη ενεργειακή κρίση ως κρίση του φυσικού αερίου, οι τιμές του οποίου είχαν ανέβει περισσότερο από όσο είχε ανέβει το πετρέλαιο τη δεκαετία του 1970. «Το φυσικό αέριο δέχεται τα πυρά για τη σημερινή ενεργειακή κρίση και ορθώς, διότι είναι μια αυθεντική κρίση φυσικού αερίου. Όμως η κριτική ενδεχομένως αποκρύπτει μια βαθύτερη αλήθεια για την ενέργεια, ότι το αέριο έχει μια πολύ δύσκολη αποστολή, αυτή της εποχιακής εξισορρόπησης». Δεν συμφωνεί με τον όρο “ενεργειακή κρίση”, καθώς στην πραγματικότητα την αντιμετωπίζει ως κρίση φυσικού αερίου στην Ευρώπη.

Υπέρμαχος του LNG

Εντύπωση είχε προκαλέσει και η συμμετοχή του σε ένα φόρουμ στη Θεσσαλονίκη. Η ομιλία του είχε χαρακτηριστεί «αιρετική αλλά και οξυδερκής», στην οποία αμφισβήτησε τον “κανόνα” που θέλει Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας και φυσικό αέριο να είναι «οι καλύτεροι φίλοι». Μετά τη ρωσική εισβολή στην Ουκρανία, εμφανίστηκε σε κορυφαία αμερικανικά τηλεοπτικά δίκτυα υποστηρίζοντας ότι η ενεργειακή κρίση ξεκίνησε πριν από τον πόλεμο Ρωσίας-Ουκρανίας.

Κατά τη γνώμη του, ο πόλεμος στην Ουκρανία δεν βρήκε μια ήρεμη ενεργειακή αγορά, αλλά, αντιθέτως, μια αγορά σε κρίση, με πολλές παθογένειες. Διακατέχεται, όμως, και από μια αισιοδοξία ότι «αυτή η κρίση θα μας φέρει πολύ πιο γρήγορα στην απανθρακοποίηση». Δεν υπάρχει αμφιβολία ότι η τοποθέτησή του είχε και τις ευλογίες του Λευκού Οίκου. Σε άλλη του δήλωση ο κ. Τσάφος είχε χαρακτηρίσει την χώρα μας ως μία «από τις κορυφαίες χώρες στον κόσμο που παράγει ηλεκτρική ενέργεια από ήλιο και άνεμο».

Ο κ. Τσάφος είναι υπέρμαχος του LNG, ως τη μοναδική εναλλακτική επιλογή για την Ευρώπη. Με λίγα λόγια, να μπορέσει η Ευρώπη να προμηθευτεί ακόμη περισσότερο αμερικανικό υγροποιημένο φυσικό αέριο και να μειώσει τις εισαγωγές φυσικού αερίου μέσω αγωγών από τη Ρωσία. Λύση που βεβαίως είναι ασύμφορη για την Γηραιά Ήπειρο, λόγω του κόστους του LNG, όπως ήδη έχει επισημαίνει σε δηλώσεις του και ο Γάλλος πρόεδρος.