Ο ΣΥΡΙΖΑ μπροστά στον καθρέπτη

Η «αλήθεια» και η «αποκομματικοποίηση» ήταν, και ίσως παραμένουν για λίγο ακόμα, τα δύο πολιτικά κριτήρια πάνω στα οποία ο ΣΥΡΙΖΑ θα μπορούσε να θεμελιώσει την πολιτική αλλαγή που συντελέστηκε το 2015, πέρα από το «ηθικό πλεονέκτημα» που σημειωτέον έχει τρωθεί στα σημεία. Οι αλήθειες που ειπώθηκαν στην τετραετία ήταν μισές για να δικαιολογήσουν λάθη και αδυναμίες και να εξυπηρετήσουν σκοπιμότητες, με αποτέλεσμα να μην πείθουν και συχνά να καθίστανται ύποπτες.

Η αποκομματικοποίηση απέτυχε, αν κρίνουμε από τις συνεχείς παραιτήσεις ανεξάρτητων προσωπικοτήτων που εκτέθηκαν για να στηρίξουν την πατριωτική προοπτική, με συνέπεια ο ΣΥΡΙΖΑ να αποπνέει επίσης συχνά έναν ειδεχθή κομματισμό σταλινικής αισθητικής. Η επικείμενη συνεδρίαση της Κεντρικής Επιτροπής του ΣΥΡΙΖΑ αυτό το Σαββατοκύριακο δρομολογήθηκε για να έχει στρατηγικό χαρακτήρα σε ότι αφορά τις ευρωεκλογές και κυρίως τις αυτοδιοικητικές εκλογές.

Στις τελευταίες προγραμματίζεται να εκτυλιχθεί μια κυκλωτική στρατηγική μαοϊκής έμπνευσης, από την περιφέρεια στο κέντρο και από κάτω προς τα πάνω, με στόχο την εδραίωση του κόμματος στο δίπολο εξουσίας Δεξιά-Αριστερά δίνοντας τη μάχη στο κέντρο. Πεμπτουσία αυτής της στρατηγικής είναι η συγκρότηση ενός «προοδευτικού μετώπου». Πώς όμως θα συγκροτηθεί στο παραπέντε το «προοδευτικό μέτωπο» όταν η «μικροφυλή της Κουμουνδούρου» φοβάται την αξία και την ικανότητα του άλλου;

Ο στόχος της διατηρησιμότητας του ΣΥΡΙΖΑ στη λέσχη των κομμάτων εξουσίας κατά πάσα πιθανότητα θα επιτευχθεί προσωρινά. Όμως, αυτό δεν διασφαλίζει την παραμονή του στην εξουσία την επόμενη τετραετία που είναι και η μόνη που μπορεί να εγγυηθεί την κεφαλαιοποίηση του πολιτικού του ρόλου στο μέλλον. Το δόγμα “easy come, easy go” έχει επιβεβαιωθεί πολλές φορές στη σύγχρονη ιστορία.

Τα σενάρια της δεξιάς παρένθεσης και της επιστροφής στην εξουσία μέσω της εκλογής Προέδρου της Δημοκρατίας τον Μάρτιο του 2020 είναι επιεικώς αστεία, γιατί έτσι θα χαθεί το όποιο ηθικό έρεισμα διαθέτει η Αριστερά, καθώς θα την ταυτίσει με τον οπορτουνισμό της καρέκλας. Ο ΣΥΡΙΖΑ δεν θα αντέξει για πολύ, αν χάσει την εξουσία.

Το σαράκι των κομισάριων

Το ΠΑΣΟΚ χρειάστηκε πολλές τετραετίες για να μετεξελιχτούν οι πρασινοφρουροί σε νεόπλουτους συστημικούς μεσοαστούς. Με την τρέχουσα κοινωνική εμπειρία της εσωτερικής υποτίμησης, τέτοιου τύπου κοινωνικός μετασχηματισμός δεν μπορεί να γίνει ανεκτός. Ο ΣΥΡΙΖΑ, για να υπάρξει, χρειάζεται να κατακτήσει πολιτική αγιοσύνη κάτι αδιανόητο για την ελληνική πραγματικότητα, ίσως και την παγκόσμια. Αυτό είναι, όμως, και το μόνο καθήκον ως αριστερά που μπορεί να τον δικαιώσει ιστορικά.

Εκεί θα παιχτεί το παιγνίδι. Ο Καραμανλής έβαλε τη χώρα στην ΕΟΚ και ο Ράλλης μοίρασε τις πρώτες ευρωεπιταγές, αλλά έπεσαν. Ο Σημίτης έβαλε τη χώρα στο ευρώ, αλλά έπεσε. Ο ΣΥΡΙΖΑ διεκπεραίωσε επιτυχώς το μοιραίο μνημόνιο και κανονικά θα πέσει. Εκτός εάν προλάβει να αποδείξει στην πράξη πως μπορεί να είναι ένα ανοιχτό κόμμα που δεν το διαχειρίζονται μικρόνοες ιδεοληπτικοί.

Τα σταγονίδια του σταλινισμού που δρουν μέσα στον κρατικό μηχανισμό και οδηγούν σε παραίτηση ανεξάρτητους εμπλεκόμενους πρέπει να εξαερωθούν. Η ΕΡΤ, παρ’ ότι παραμένει όαση σε σχέση με τη χυδαιότητα ορισμένων ιδιωτικών καναλιών, έχει καταστεί ο αντικατοπτρισμός αυτού του παρεΐστικου μικροσταλινισμού των άσχετων και των ανίκανων κομισάριων.

Είναι λοιπόν σκόπιμο, έστω στο παρά πέντε, ο πρωθυπουργός και ο ΣΥΡΙΖΑ να αποδείξουν πως μπορούν να εκφράσουν την ανοιχτή δημοκρατική κοινωνία, όχι μόνο στα λόγια, αλλά στην πράξη. Όχι μόνο με εμβληματικά νομοθετήματα δικαιωματικής κατεύθυνσης, αλλά με πολιτικές πράξεις που θα είναι εμφανείς στην καθημερινότητα. Η Αριστερά οφείλει να επιδείξει συνθετική δεινότητα εάν θέλει να ηγηθεί του «προοδευτικού μετώπου», αλλιώς θα το κάνει κάποιος άλλος στην επόμενη στροφή.